Thứ năm 05/06/2025 09:32
Hotline: 024.355.63.010
Thương hiệu

Chỉ có 30% F2 trong các doanh nghiệp gia đình chuyển giao thế hệ thành công

24/02/2021 14:39
Tỷ lệ này giảm dần xuống mức 14% và 3% ở các thế hệ F3 và F4. Con số này đặt ra câu hỏi về việc làm thế nào để doanh nghiệp gia đình phát triển bền vững, nhất là trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp gia đình Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển giao.

Rất ít công ty gia đình có kế hoạch chuyển giao bài bản
Rất ít công ty gia đình có kế hoạch chuyển giao bài bản.

Một nghiên cứu mới đây của Công ty Tư vấn kinh doanh hội nhập toàn cầu (GIBC) chỉ ra rằng rất ít công ty gia đình có kế hoạch chuyển giao bài bản, còn lại rất cảm tính và thiếu chuyên nghiệp, càng chuyển giao tài sản càng teo tóp lại.

Lý giải về vấn đề này, ông Phan Đức Hiếu cho rằng doanh nghiệp tư nhân Việt Nam có 30 năm phát triển nhưng vẫn được coi là non trẻ bởi 2 yếu tố.

Thứ nhất, chất lượng quản trị công ty ở Việt Nam còn yếu khi thẻ điểm quản trị công ty của các doanh nghiệp niêm yết vẫn luôn ở thứ hạng rất thấp trong khu vực ASEAN. Đối với công ty đại chúng và doanh nghiệp chưa lên sàn, mức độ yếu kém về quản trị công ty còn thấp hơn nữa. Thứ hai, tầng lớp lãnh đạo doanh nghiệp tư nhân sau 30 năm bắt đầu tuổi cao sức yếu, nên có nhu cầu chuyển giao quyền lãnh đạo cho con, cháu ngày càng gia tăng.

"Thực tế trên cho thấy, nhiều doanh nghiệp hiện nay đang loay hoay với bài toán chuyển giao doanh nghiệp cho thế hệ kế cận", ông Hiếu nói.

Trong khi đó, dưới góc nhìn của ông Bùi Tuấn Minh, việc chuyển giao thế hệ là một quá trình kéo dài từ 5-10 năm, không phải là một thời điểm hay một khoảnh khắc. "Đáng chú ý, đây là giai đoạn nhạy cảm và khá mong manh với doanh nghiệp chuyển giao. Vì thế, những mâu thuẫn thường nảy sinh và nếu không được xử lý tốt sẽ dẫn tới thất bại trong chuyển giao, gây đổ vỡ doanh nghiệp", ông Minh nhấn mạnh.

Hiện nay, việc chuyển giao thế hệ của doanh nghiệp gia đình Việt Nam gặp rất nhiều khó khăn. Mâu thuẫn chủ yếu do các thành viên trong gia đình không được phân công phân nhiệm cụ thể các chức danh, định nghĩa các vị trí cũng không rõ ràng. Thậm chí, ở Việt Nam, khó khăn hơn khi chuyển từ thời kinh tế tập trung sang mở cửa, mạng xã hội, công nghệ thông tin bùng nổ... Các doanh nghiệp gia đình tồn tại ít dần đi qua các thế hệ, ngoài câu chuyện đóng cửa còn là thực trạng các doanh nghiệp bán dần tài sản, cổ phần công ty hay chuyển mô hình doanh nghiệp gia đình sang công ty đại chúng hoặc TNHH.

Mặc dù, gần đây nhiều doanh nghiệp đã chú trọng tới việc chuyển giao, song theo ông Bùi Tuấn Minh, qua các cuộc phỏng vấn khảo sát các doanh nghiệp gia đình ở Việt Nam cho thấy, các doanh nghiệp gia đình mới gửi con ra nước ngoài học tập kinh nghiệm, giao việc cụ thể mà chưa lập kế hoạch một cách cụ thể ai sẽ đảm nhận chức vụ nào trong công ty, phải đầu tư đào tạo, giáo dục ra sao từ khi rất nhỏ.

"Tôi cho rằng khi nghĩ đến câu chuyện chuyển giao thế hệ, các doanh nghiệp cần xác lập kế hoạch cụ thể, có thể cập nhật hàng năm. Điều này sẽ giúp phân tích các đối tượng liên quan đến chuyển giao rõ ràng hơn nhiều. Con cái liệu có phù hợp ở vòng tròn giữa là sự giao thoa hay nên chỉ đứng ở chủ sở hữu, có nhất thiết phải là lãnh đạo nếu không có khả năng và chính họ không mong muốn...? Cấu trúc quản trị công ty và gia đình nên rõ ràng", ông Minh nhấn mạnh.

Với rất nhiều yếu tố xung đột, mâu thuẫn trong quá trình chuyển giao, ông Phan Đức Hiếu cho rằng quá trình chuyển giao thế hệ lãnh đạo gặp rất nhiều thách thức, dễ dẫn đến nhiều hệ luỵ. Do đó, để tránh nguy cơ này, vị chuyên gia cho rằng các chủ doanh nghiệp phải có tư duy chiến lược lâu dài.

"Điều này là cần thiết trước thực tế không phải lúc nào doanh nghiệp cũng thành công trong chuyển giao thế hệ lãnh đạo đảm đương vị trí quản trị, điều hành cho thế hệ F1, mà phải tính đến chuyển giao quyền lực điều hành doanh nghiệp cho thế hệ F2, F3. Các chủ doanh nghiệp phải có sự chuẩn bị bài bản, tỉ mỉ từ lựa chọn, đào tạo nhân sự trong thực tiễn quản trị, điều hành", ông Hiếu nói.

Thậm chí, trong trường hợp không tìm được nhân sự thế hệ F1, F2 đảm đương vị trí quản trị, điều hành doanh nghiệp, ông Phan Đức Hiếu cho rằng chủ doanh nghiệp phải tính đến tìm kiếm các nhân sự bên ngoài gia đình, dòng họ, nhưng phải đảm bảo vẫn kiểm soát được công ty thông qua nắm giữ tỷ lệ vốn, cổ phần chi phối, nhằm đảm bảo cho công ty duy trì hoạt động sản xuất - kinh doanh tốt.

"Và dù là chuyển giao vị trí điều hành, quản trị cho nhân sự trong hay ngoài gia đình, dòng họ, điều quan trọng mà các chủ doanh nghiệp phải kiên trì theo đuổi đó là phải luôn có ý thức nâng cao chất lượng quản trị công ty theo các chuẩn mực và thông lệ quốc tế tốt", ông Hiếu nhấn mạnh.

Ở góc độ khác, ông Bùi Tuấn Minh cho rằng có 4 yếu tố giúp việc chuyển giao giữa các thế hệ thành công. Thứ nhất, chuyển giao tri thức thông qua những việc cử con đi học nước ngoài hoặc thông qua những công cụ riêng. Thứ hai, đào tạo tư duy ông chủ, thế hệ kế cận cần biết quản lý và phát huy tài sản, sử dụng con người, tập trung vào cách doanh nghiệp gia đình tạo ra giá trị. Thứ ba, giao tiếp chuyên nghiệp và đối xử công bằng giữa các thành viên. Cuối cùng là cần có hệ thống quản trị gia đình và doanh nghiệp minh bạch.

Còn theo ông Phạm Đình Đoàn, Chủ tịch Hội đồng doanh nghiệp gia đình Việt Nam, trở ngại lớn nhất trong các cuộc chuyển giao chính là sự khác biệt giữa các thành viên trong gia đình về định hướng. Vì vậy, để chuyển giao thành công, buộc phải tháo gỡ được nút thắt này.

"Không ít doanh nghiệp gia đình dù có F2 được đi học bài bản, song vẫn thiếu người kế nghiệp. Sự khác biệt trong tư tưởng giữa thế hệ chuyển giao và thế hệ kế cận là một trong những yếu tố cản trở quá trình chuyển giao thế hệ trong các doanh nghiệp gia đình. Hai thế hệ trong gia đình không thể nói chuyện với nhau", ông Đoàn nói.

Vì vậy, để hỗ trợ cho thế hệ F2 kế nghiệp, Học viện F2 Sao Đỏ đã có chương trình đào tạo chéo từ thế hệ F1. Điều này có nghĩa rằng Hội đồng sẽ cùng với Câu lạc bộ Doanh nhân Sao Đỏ tham gia thiết kế chương trình, dựa trên nhu cầu của các doanh nghiệp trong quá trình chuyển giao, để có những chương trình phù hợp với thực trạng của doanh nghiệp Việt Nam.

"Các trường đào tạo quản trị nổi tiếng trên thế giới đều dạy về marketing, tài chính doanh nghiệp... nhưng doanh nghiệp là con người, quản trị doanh nghiệp là quản trị con người, nên cần những con người có kỹ năng. Theo đó, quản trị cần dựa trên những nguyên tắc, tiêu chuẩn, quy định được xây dựng phù hợp với hoạt động của công ty và doanh nghiệp, tránh điều hành một cách cảm tính, theo thói quen hay lịch sử để lại", ông Đoàn nói.

PV

Bài liên quan
Tin bài khác
Apple khó thoát khỏi “cái bóng” Trung Quốc

Apple khó thoát khỏi “cái bóng” Trung Quốc

Dù đối mặt rủi ro địa chính trị và sức ép từ chính quyền Mỹ, Apple vẫn khó tách rời khỏi Trung Quốc, nơi không chỉ sản xuất iPhone mà còn giúp hãng này trở thành công ty trị giá 3.000 tỷ USD.
Đà tăng cổ phiếu giúp Nvidia trở thành công ty giá trị nhất hành tinh

Đà tăng cổ phiếu giúp Nvidia trở thành công ty giá trị nhất hành tinh

Một tháng qua, cổ phiếu Nvidia tăng gần 24%, bất chấp lo ngại về thuế nhập khẩu và các chính sách kiểm soát xuất khẩu sản phẩm công nghệ của chính phủ Mỹ.
Yum Food Village chính thức khai trương tại VinWonders Nam Hội An, mở rộng mạng lưới ẩm thực toàn quốc

Yum Food Village chính thức khai trương tại VinWonders Nam Hội An, mở rộng mạng lưới ẩm thực toàn quốc

Ngày 4/6/2025, tại VinWonders Nam Hội An, Công ty Menas Group phối hợp cùng Furama Resort Đà Nẵng đã chính thức khai trương Làng Ẩm thực Yum Food Village.
Suspengel tung chương trình hội nghị quay số với hàng loạt giải thưởng hấp dẫn

Suspengel tung chương trình hội nghị quay số với hàng loạt giải thưởng hấp dẫn

“Suspengel – Giảm nóng rát, êm bụng ngay” là chương trình hội nghị quay số được Công ty cổ phần Dược phẩm TV.PHARM – Tập đoàn Aikya tổ chức. Đây cũng là hoạt động nhằm kết nối, tri ân và gắn kết với các nhà thuốc OTC trên toàn quốc.
"Khởi động hè rực rỡ cùng Ford: Trải nghiệm chất – nhận quà chất – giải thưởng hơn 6 tỷ đồng"

"Khởi động hè rực rỡ cùng Ford: Trải nghiệm chất – nhận quà chất – giải thưởng hơn 6 tỷ đồng"

Nhằm giúp khách hàng khơi dậy tinh thần “tự do sống chất”, sẵn sàng khởi động những chuyến hành trình đầy phiêu lưu trong mùa hè này, Ford Việt Nam và hệ thống đại lý trên toàn quốc triển khai chương trình khuyến mãi “Phiêu hè cùng Ford, Tự do sống chất” với tổng giá trị giải thưởng lên tới 6 tỷ đồng.
Bùng nổ ưu đãi: 6000 quà tặng đặc biệt tri ân chủ tài khoản Bac A Bank

Bùng nổ ưu đãi: 6000 quà tặng đặc biệt tri ân chủ tài khoản Bac A Bank

Đừng bỏ lỡ cơ hội nhận thưởng hấp dẫn cùng ưu đãi đặc biệt từ Bac A Bank để tận hưởng ngân hàng điện tử số tiên phong hướng tới trải nghiệm số hiện đại, nhanh chóng và đầy bất ngờ.
Cát Bà (Hải Phòng): Hàng loạt sản phẩm mới lần đầu ra mắt

Cát Bà (Hải Phòng): Hàng loạt sản phẩm mới lần đầu ra mắt

Chỉ trong một thời gian ngắn, diện mạo du lịch Cát Bà đã hoàn toàn thay đổi với loạt trải nghiệm khác biệt mang chuẩn mực giải trí - nghệ thuật không thua kém bất kỳ quốc gia nào.
BYD đối mặt phản ứng dữ dội từ chính quyền dù doanh số tăng mạnh

BYD đối mặt phản ứng dữ dội từ chính quyền dù doanh số tăng mạnh

Bất chấp doanh số kỷ lục trong tháng 5, cổ phiếu BYD vẫn lao dốc khi chiến lược giảm giá sâu của hãng làm dấy lên lo ngại từ chính quyền Trung Quốc về cạnh tranh thiếu lành mạnh.
Dịch vụ vận hành chuyên nghiệp nâng tầm trải nghiệm sống ở chung cư

Dịch vụ vận hành chuyên nghiệp nâng tầm trải nghiệm sống ở chung cư

Cư dân hiện đại luôn tìm kiếm một không gian sống đầy đủ trải nghiệm, hưởng trọn tiện nghi, an toàn và kết nối cộng đồng… Điều này đòi hỏi các đơn vị quản lý phải không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ để đáp ứng kỳ vọng ngày càng cao của khách hàng.
3 lý do VinFast EC Van trở thành “vua” vận tải đô thị

3 lý do VinFast EC Van trở thành “vua” vận tải đô thị

Sở hữu khoang chở hàng lên tới 2.600 lít trong một kích thước xe nhỏ gọn, dễ luồn lách, chạy điện phù hợp với xu hướng và đặc biệt tiết kiệm chi phí so với xe xăng cùng hạng, VinFast EC Van được dự đoán trở thành mẫu xe dẫn dắt phân khúc xe chở hàng cỡ nhỏ đô thị.
Herbalife Việt Nam "tiếp sức" Đội tuyển Bóng đá Quốc gia

Herbalife Việt Nam "tiếp sức" Đội tuyển Bóng đá Quốc gia

Herbalife Việt Nam tiếp tục đồng hành cùng các Đội tuyển Bóng đá Quốc gia, cung cấp giải pháp dinh dưỡng toàn diện giúp nâng cao thể lực và hiệu suất thi đấu.
Thương hiệu quốc gia Travicol và hành trình chạm đến niềm tin của người tiêu dùng Việt

Thương hiệu quốc gia Travicol và hành trình chạm đến niềm tin của người tiêu dùng Việt

Trong suốt gần hai thập kỷ có mặt trên thị trường, Travicol dần trở thành lựa chọn giảm đau hạ sốt tin cậy trong tủ thuốc của hàng triệu gia đình Việt, chinh phục giới chuyên môn bởi chất lượng tốt, có nhiều đóng góp tích cực cho các hoạt động chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
Làm gì để xây dựng thương hiệu bền vững giữa thương trường đầy biến số ?

Làm gì để xây dựng thương hiệu bền vững giữa thương trường đầy biến số ?

Xây dựng thương hiệu bền vững được coi là một hành trình dài, đòi hỏi nội lực vững vàng, văn hóa doanh nghiệp giàu bản sắc riêng và đổi mới sáng tạo không ngừng để vượt qua biến động thị trường.
Xiaomi đạt doanh thu kỷ lục, tăng gần 50% nhờ hệ sinh thái công nghệ cao cấp

Xiaomi đạt doanh thu kỷ lục, tăng gần 50% nhờ hệ sinh thái công nghệ cao cấp

Theo báo cáo tài chính công bố ngày 28/5, trong quý I, Xiaomi đạt doanh thu lên tới 16,46 tỷ USD, tăng trưởng mạnh mẽ 47,4% so với cùng kỳ năm trước.
Định vị thương hiệu quốc gia: Đường đi nào cho Việt Nam?

Định vị thương hiệu quốc gia: Đường đi nào cho Việt Nam?

Theo PGS.TS. Lê Xuân Bá – Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế Trung ương: Thương hiệu quốc gia không thể chỉ đơn thuần là một biểu tượng, mà phải phản ánh sự kết hợp hài hòa giữa tiềm lực kinh tế, chiều sâu văn hóa, lịch sử và chất lượng con người Việt Nam.
Rèm vải 2 lớp đẹp giá rẻ