Bộ KH&ĐT chỉ ra những bất cập tại các dự án có sử dụng vốn vốn đối ứng tại Quảng Nam gồm:
-Kè bảo vệ khu đô thị cổ Hội An từ Chùa cầu đến cầu Cẩm Nam (TP Hội An).
-Trồng và phục hồi rừng dừa nước ven biển Cẩm Thanh nhằm tái tạo, phục hồi, phát triển rừng dừa kết hợp đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ du lịch sinh thái cộng đồng.
-Nạo vét, thoát lũ khẩn cấp và chống xâm nhập mặn sông Cổ Cò (TP Hội An).
-Xây dựng hồ chứa nước Lộc Đại (huyện Quế Sơn).
-Trồng rừng và bảo vệ rừng phòng hộ đầu nguồn kết hợp xây dựng cơ sở hạ tầng đồng bộ phòng chống lũ, sạt lở đất gia tăng trong bối cảnh biến đổi khí hậu, bảo vệ dân cư một số khu vực trọng điểm thuộc huyện Nam Trà My.
-Thí điểm, lắp đặt hệ thống đèn chiếu sáng công cộng tiết kiệm điện và đèn cảnh báo an toàn giao thông sử dụng năng lượng mặt trời cho đường 129.
Ngoài ra còn không ít dự án được bố trí vốn vượt nhu cầu thực tế, không cân đối đủ nguồn lực đầu tư, dẫn đến buộc phải tạm dừng 25 tháng (Khu dân cư cán bộ, bác sĩ Bệnh viện Đa khoa trung ương Quảng Nam) và thiếu ưu tiên bố trí kế hoạch vốn thanh toán nợ đọng (cho 8 dự án - hơn 72 tỷ đồng của Ban Quản lý Khu kinh tế mở Chu Lai - hiện là Ban Quản lý các khu kinh tế và khu công nghiệp) và nhiều dự án buộc phải điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư...
Kế hoạch đầu tư công tại địa phương vẫn mang tính dàn trải, thiếu chất lượng. Nhiều dự án khởi công mới không đảm bảo thủ tục quy định vẫn được bố trí vốn (khoảng 88 dự án với tổng vốn đầu tư hơn 2.600 tỷ đồng chưa phê duyệt chủ trương đầu tư mà vẫn được thông qua kế hoạch đầu tư 2021 - 2025).
Bố trí 54 tỷ đồng cho 4 dự án không đúng đối tượng, mục tiêu sử dụng nguồn vốn dự phòng ngân sách trung ương năm 2020 hỗ trợ có mục tiêu (Kè bảo vệ và tôn tạo bãi biển Cửa Đại Hội An; Khu tái định cư thôn 1, Trà Dơn, Nam Trà My; Sửa chữa đường tránh lũ trung tâm huyện Nông Sơn; Khu tái định cư thôn 3, Phước Thành, Phước Sơn).
Không chỉ phê phán về kỹ thuật phân bổ, bố trí vốn 2021, kiểm toán cũng đã chỉ ra những khác biệt về đầu tư các dự án trước 2020. Kiểm toán Nhà nước đã yêu cầu địa phương bố trí vốn hoàn trả việc sử dụng sai nguồn để nâng cấp các cơ sở dạy nghề, giáo dục đào tạo (42,145 tỷ đồng từ vốn sự nghiệp để thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia).
Kiểm toán cũng buộc thu hồi nộp ngân sách địa phương khoản chi sai chế độ cho dự án đầu tư kinh doanh hạ tầng Cụm công nghiệp đồi 30 Phú Ninh (15 tỷ đồng); thu hồi về ngân sách trung ương (40 tỷ đồng) về sự thay đổi của dự án Thí điểm lắp đặt hệ thống đèn chiếu sáng công cộng tiết kiệm điện và cảnh báo an toàn giao thông sử dụng năng lượng mặt trời cho tuyến đường 129 từ cầu Cửa Đại đến dốc Diên Hồng...
Kết luận của Kiểm toán nhà nước đã chỉ ra nhiều hạn chế trong đầu tư công tại địa phương. Theo Kiểm toán Nhà nước, việc bố trí kế hoạch vốn đầu tư năm 2021 có nhiều vấn đề cần chấn chỉnh. Đó là cơ quan quản lý địa phương đã chưa ưu tiên bố trí vốn cho các dự án hoàn thành, đối ứng vốn ODA không đủ, chưa bố trí vốn đủ cho các dự án chuyển tiếp.
Theo Bộ KH&ĐT, qua quá trình kiểm toán, các cơ quan chủ quản chưa báo cáo cụ thể tình hình bố trí vốn đối ứng cho các dự án cũng như chưa đề cập đến việc xử lý các trường hợp sử dụng nguồn vốn ngân sách trung ương chưa đúng theo quy định. Để có cơ sở tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ như kiến nghị của Kiểm toán nhà nước, Bộ KH&ĐT đề nghị các cơ quan có dự án thuộc Chương trình báo cáo tình hình bố trí vốn đối ứng của các dự án có cam kết bố trí vốn đối ứng (đề nghị có hồ sơ, tài liệu chứng minh kèm theo); các cơ quan có dự án được kiểm toán chi tiết báo cáo tình hình sử dụng vốn và việc bố trí nguồn vốn ngân sách địa phương để hoàn trả lại toàn bộ hoặc một phần cho phần vốn ngân sách trung ương đã thanh toán cho giải phóng mặt bằng và chi phí khác (đề nghị có hồ sơ, tài liệu chứng minh kèm theo).
Sở KH&ĐT chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan rà soát tình hình bố trí và thực hiện vốn đối ứng của các dự án thuộc Chương trình mục tiêu trên và kết quả thực hiện các kết luận, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước; tổng hợp, gửi Bộ KH&ĐT (thay UBND tỉnh) trước 27-4 theo yêu cầu.
Thực hiện ý kiến trên, ngày 21-4, UBND tỉnh Quảng Nam ban hành Công văn số 2399/UBND-KTTH gửi các Sở: NN&PTNT cùng các BQL dự án: ĐTXD tỉnh, ĐTXD các công trình NN&PTNT tỉnh, ĐTXD các công trình giao thông tỉnh, UBND huyện Nam Trà My khẩn trương rà soát, báo cáo kết quả thực hiện kết luận, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước đối với các dự án thuộc Chương trình mục tiêu trên; tổng hợp, gửi Sở KH&ĐT trước ngày 25-4-2023.
Bên cạnh đó, UBND tỉnh Quảng Nam cũng giao Sở KH&ĐT chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan rà soát tình hình bố trí và thực hiện vốn đối ứng của các dự án thuộc Chương trình mục tiêu trên và kết quả thực hiện các kết luận, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước; tổng hợp, gửi Bộ KH&ĐT (thay UBND tỉnh), đảm bảo đúng thời gian quy định (trước ngày 27-4-2023).
Trọng Tâm