Sau khi ông JD Vance được bầu vào Thượng viện từ Ohio vào năm 2022, ông và vợ đã mua một căn nhà 5 phòng ngủ, ngôi nhà thứ ba của họ, với giá 1,6 triệu đô tại Alexandria, bang Virginia, và cách không xa Điện Capitol. Người môi giới bất động sản của họ nói với một tạp chí địa phương rằng, ngôi nhà đã được thanh toán hết bằng tiền mặt.
Ngược lại, khi ông Tim Walz được bầu làm Thống đốc bang Minnesota 4 năm trước, gia đình ông đang sống trong một ngôi nhà theo phong cách Cape Cod (một phong cách thiết kế đơn giản với diện tích hình chữ nhật và mái dốc đầu hồi) với một phòng cho thuê, cách Minneapolis khoảng 90 dặm. Được biết, tại thời điểm đó căn nhà này vẫn đang được thanh toán vay thế chấp. Sau khi chuyển đến dinh thự của Thống đốc, họ đã bán ngôi nhà với giá 304.000 đô la, thấp hơn giá chào bán.
Những giao dịch bất động sản kể trên chỉ là một ví dụ về khoảng cách tài chính rất lớn giữa hai ứng cử viên Phó Tổng thống. Trong tờ khai thuế năm 2023, gia đình Walz đã báo cáo thu nhập là 299.000 đô la, nhiều hơn mức tiền mà họ đã khai báo trong những năm trước đó. Còn đối với ông Vance, một triệu phú, tài khoản vãng lai tại ngân hàng của ông này duy trì số dư thậm chí còn nhiều hơn con số kia của gia đình ông Walz, theo biểu mẫu công bố tài chính gần đây nhất của ông.
Sự khác biệt này có thể tạo ảnh hưởng lớn tại các tiểu bang dao động như Michigan, Wisconsin và Pennsylvania, nơi cả hai chiến dịch đều hy vọng các ứng cử viên Phó Tổng thống có thể trở thành đại diện cho hình ảnh một người Mỹ điển hình đối với các cử tri ở vùng Trung Tây và vùng nông thôn.
Ông Walz, một cựu giáo viên, đã nhấn mạnh sự khác biệt này giữa hai ứng viên tranh cử: một người thì rất giàu có trong khi người còn lại chỉ thuộc tầng lớp trung lưu trong xã hội. Xuất hiện cùng Phó Tổng thống Kamala Harris tại Philadelphia vào hôm thứ Ba (6/8), ông cho biết, ông Vance "có một sự nghiệp được tài trợ bởi các triệu phú ở Thung lũng Silicon", đồng thời nói thêm: "Thôi nào, đó không phải là tầng lớp trung lưu điển hình ở Mỹ".
Về phía ông Vance, người đồng hành của cựu Tổng thống Donald J. Trump, cũng đã có các cuộc vận động tranh cử tại cùng các tiểu bang với bà Harris và ông Walz. Luke Schroeder, người phát ngôn của ông Vance, cho biết, Thượng nghị sĩ "đạt được thành công từ nỗ lực của bản thân". Ông tiếp tục: "Tim Walz hiểu rõ nhất về điều này. Việc ông ta đàm tiếu về Thượng nghị sĩ Vance là một sự thiếu tôn trọng đối với mọi người Mỹ đã nỗ lực vượt qua nghịch cảnh".
Bên cạnh đó, ông Walz cũng đã công bố tờ khai thuế của mình hầu như hàng năm kể từ lần đầu tiên được bầu vào chức vụ công vào năm 2006 với tư cách là Nghị sĩ đại diện cho một khu vực nông thôn ở Minnesota. Theo tờ khai của mình, thu nhập của gia đình Walz vẫn khá ổn định, trung bình khoảng 211.000 đô la mỗi năm trong thập kỷ qua.
Cụ thể, trong bản công bố gần đây nhất với tư cách là thành viên của Quốc hội, được nộp vào năm 2019, ông Walz đã liệt kê các tài sản có giá trị từ 113.000 đô la đến 330.000 đô la, hầu hết đều nằm trong các tài khoản hưu trí, lương hưu hoặc bảo hiểm nhân thọ. Ông cũng liệt kê một tài khoản tiết kiệm đại học, nhưng tính đến năm 2019, tài khoản này chỉ chứa tối đa 15.000 đô la. Một phát ngôn viên cho biết, con gái ông đã tốt nghiệp đại học vào năm ngoái còn con trai ông hiện vẫn đang học trung học.
Tuy nhiên, tiền tiết kiệm của gia đình Walz có thể không thấp như biểu mẫu đã cung cấp. Ông Walz, 60 tuổi, hiện đã đủ điều kiện để được hưởng lương hưu liên bang, với khoản trợ cấp hàng năm có thể rất hậu hĩnh. Đồng thời, ông cũng có thể có tiền trong một gói tiết kiệm liên bang, và cả hai khoản này ông đều không bắt buộc phải tiết lộ. Ông và vợ chỉ báo cáo thu nhập 167.000 đô la vào năm 2022, tuy nhiên thu nhập của họ đã tăng đáng kể vào năm ngoái, chủ yếu là do khoản thanh toán 135.000 đô la từ lương hưu và trợ cấp hưu trí.
Đối với ông Vance, 39 tuổi và vợ ông, Usha, 38 tuổi, người từng làm luật sư doanh nghiệp tại một công ty luật danh giá có trụ sở tại San Francisco trước khi nghỉ việc vào tháng trước, đã liệt kê khoảng 4,4 triệu đô la đến 11,5 triệu đô la tài sản vào năm 2022. Con số đó bao gồm các khoản nắm giữ mà ông Vance đã báo cáo gần đây, nhưng không bao gồm giá trị các căn nhà mà cặp đôi này sở hữu.
Ngoài ngôi nhà ở Bắc Virginia, gia đình Vance còn mua một căn nhà phố, hiện đang cho thuê, ở Washington, D.C., với giá 590.000 đô la vào năm 2014, năm mà họ kết hôn. Bốn năm sau, họ đã mua một ngôi nhà rộng gần 600 mét vuông nhìn ra sông Ohio ở Cincinnati với giá khoảng 1,4 triệu đô la.
Thêm vào đó, ông Vance cũng đã báo cáo hơn 160 khoản đầu tư, tài khoản và các tài sản khác nhau. Tuy nhiên theo ông Schroeder, người phát ngôn của ông, JD Vance không hề nắm giữ bất kỳ cổ phiếu riêng lẻ nào.
Ông Kedric Payne, Phó Chủ tịch của Trung tâm phi lợi nhuận Campaign Legal, người đã nghiên cứu biểu mẫu công bố tài chính của các quan chức liên bang trong nhiều năm, cho biết: "Giá trị tài sản của ông Vance có vẻ cao hơn mức trung bình so với nhiều triệu phú khác tại Thượng viện... Ông ấy không phải là người giàu nhất, nhưng hàng trang dài liệt kê các tài sản cho thấy ông ta cũng không hề là người nghèo”.
Để so sánh, “chắc chắn rằng ông Walz có tương đối ít tài sản so với các ứng viên Phó Tổng thống gần đây”, bà Virginia Canter, một chuyên gia về cáo bạch của các quan chức liên bang, làm việc tại tổ chức phi lợi nhuận Citizens for Responsibility and Ethics tại Washington, cho biết.
Bà thông tin thêm rằng, tài sản của gia đình Walz đã phản ánh những năm họ giảng dạy tại các trường công với mức lương khiêm tốn. Bà nói: "Bạn không tích lũy được tài sản... Phần lớn thu nhập của bạn dành để trả vay nợ thế chấp, và bạn hy vọng sẽ nhận được lương hưu để trang trải cho cuộc sống sau khi đã nghỉ làm”.
Được biết, cả ông Walz và ông Vance đều xuất thân từ những gia cảnh khiêm tốn. Ông Vance, lớn lên ở Middletown, Ohio, đã gia nhập Thủy quân Lục chiến sau khi học xong trung học. Ông theo học Đại học Tiểu bang Ohio theo Đạo luật G.I., và sau đó theo học Trường Luật Yale với gói hỗ trợ tài chính “chi trả gần như toàn bộ các chi phí”. Điều này được ông viết trong hồi ký “Hillbilly Elegy”.
Ông Peter Thiel, một tỷ phú Thung lũng Silicon, là người đã giúp ông Vance xây dựng một sự nghiệp thành công với tư cách là một nhà đầu tư mạo hiểm. Sau đó, ông này cũng đã tài trợ cho chiến dịch tranh cử Thượng viện của ông Vance với khoản đóng góp 15 triệu đô la.
Về phía ông Walz, ông này lớn lên ở vùng nông thôn Nebraska, có bố làm hành chính tại trường học và mẹ làm công việc nội trợ. Ông cho biết, gia đình mình thường ngồi quanh bàn bếp, lo lắng về việc trang trải chi phí cuộc sống.
Ông nhập ngũ Vệ binh Quốc gia năm 17 tuổi và cũng giống như ông Vance, ông đã học đại học theo Đạo luật G.I. Bạn bè cho biết, ông Walz đã sử dụng hết hạn mức thẻ tín dụng của mình để tranh cử vào Quốc hội năm 2006.
Hiện tại, ông này kiếm được khoảng 128.000 đô la với tư cách là Thống đốc. Ông được hưởng mức lương 139.000 đô la vào năm 2023 và 149.000 đô la vào năm 2024, tuy nhiên ông đã từ chối khoản tăng lương. Một phát ngôn viên của ông Walz cho biết, ông làm như vậy vì chính ông đã bổ nhiệm các thành viên của hội đồng, những người đã đề xuất mức lương cao hơn cho các viên chức nhà nước, bao gồm Thống đốc Tim Walz.
Lân Nguyễn (theo The New York Times)