Dùng AI tuyển chọn người tài

00:00 12/10/2020

Bạn thường hình dung các kỹ sư phát triển phần mềm là những anh chàng “mọt sách”, với cặp kính cận dày cộp. Bởi họ phải có trình độ khoa học máy tính hoặc công nghệ đáng nể và phần lớn học từ các trường đại học ưu tú… Nhưng giờ đây Công ty Catalyte sẽ làm thay đổi quan niệm đó.

Dùng AI tuyển người

Là công ty dịch vụ công nghệ thông tin (CNTT) có trụ sở tại Baltimore, Mỹ, Catalyte quản lý các dự án chuyển đổi phần mềm và kỹ thuật số cho các khách hàng như Nike. Nhưng Catalyte có cách tiếp cận khác thường. 

Thí dụ, công nghệ phần mềm là lĩnh vực nổi tiếng do nam giới thống trị. Trong năm 2017, chỉ có 26% nữ giới Mỹ làm trong ngành CNTT chuyên nghiệp. Năm 2018, chương trình tuyển dụng HackerRank đã khảo sát 14.000 nhà phát triển phần mềm trên toàn thế giới, trong đó chỉ 2.000 là phụ nữ. Nhưng với Catalyte lại khác: gần 1/3 lập trình viên tại Catalyte là người Mỹ gốc Phi, 1/3 là phụ nữ. Catalyte cung cấp khóa đào tạo chuyên sâu 2 năm về phát triển phần mềm. Khi kết thúc khóa học, họ sẽ đủ năng lực để làm việc như những nhà phát triển phần mềm chuyên nghiệp tại chính Catalyte hay bất cứ nơi nào khác.

Công ty chọn một thuật toán trí tuệ nhân tạo (AI) để tuyển chọn người cho khóa đào tạo và ứng viên không biết họ đang được đánh giá bởi một thuật toán. Quy trình ứng tuyển được ngụy trang như một bài kiểm tra truyền thống. Và cho đến nay, Catalyte đã tăng gấp 7 lần trong 2 năm, với doanh thu tăng từ 10 triệu USD lên hơn 70 triệu USD.

Các học viên của công ty sau khi mãn khóa đã được tuyển dụng vào các công ty công nghệ lớn như Microsoft, Amazon và Paypal, đồng thời được hưởng mức lương trung bình từ 25.000USD trước đó lên trung bình 85.000USD trong vòng 24 tháng sau khi hoàn thành.

Dùng AI tuyển chọn người tài ảnh 1Ảnh minh họa. 

1/3 kỹ sư chỉ học hết trung học

Trong văn phòng của Catalyte tại Baltimore, 28% kỹ sư phần mềm là người Mỹ gốc Phi. “Một công ty đã yêu cầu Catalyte xây dựng một số phần mềm cho họ. Nhóm nghiên cứu đã xây dựng chúng hiệu quả đến mức khách hàng ngỡ họ là cựu Hải quân Seals có bằng đại học. Nhưng thực chất các nhân viên của chúng tôi xuất thân từ Taco Bell (công ty thức ăn nhanh), hoặc là bảo vệ hay giáo viên trung học" - Jacob Hsu, CEO Catalyte, nói.

Hsu nói thêm: "Giám đốc đào tạo hiện tại của chúng tôi đã gia nhập công ty cách nay 8 năm, với tư cách là nhà phát triển phần mềm thực tập. Trước khi vào công ty, ông đã có 20 năm làm nhà thầu lợp mái. Một phần ba nhà phát triển chúng tôi đào tạo không học quá trung học. Chúng tôi tuyển dụng lái xe tải, công nhân thức ăn nhanh, nhà thầu…”.

Trên website của mình, Catalyte nói không tuyển người có tiền án, nhưng Hsu cho biết công ty đưa ra một số ngoại lệ. "Chúng tôi thậm chí đã thuê những người có tiền án tiền sự. Thông thường, rất khó để thuê những người có trọng tội, nhưng chúng tôi đã làm như vậy tùy theo từng trường hợp cụ thể" - ông nói.

Thuật toán phát hiện nhân tài

Giải thích việc trong khi các công ty công nghệ gặp khó khăn trong việc tuyển dụng nhân sự, nhưng Catalyte thực hiện được, Hsu cho biết: "Chúng tôi chạy quảng cáo đang tìm kiếm nhà phát triển phần mềm thực tập sinh, những người sau đó sẽ làm việc cho các công ty lớn, nhưng chúng tôi nói họ không cần có kinh nghiệm phát triển phần mềm". Theo một hồ sơ của Công ty Fast, Catalyte đăng quảng cáo việc làm lên Craigslist, một trang rao vặt thường được sử dụng để tìm những thứ như đồ nội thất với giá rẻ, hơn là tìm công việc phần mềm lương cao. 

"Trong bài kiểm tra, có phần toán, phần tiểu luận và phần định giá trị. Nhưng chúng tôi không đánh giá câu trả lời trong các phần đó. Bạn có thể đạt 100% điểm trong các phần đó nhưng vẫn không được chọn. Những gì chúng tôi thực sự đánh giá là dữ liệu gõ phím của bạn, tốc độ di chuyển mắt của bạn, cách bạn tương tác với giao diện, có bao nhiêu tab bạn đã mở trong trình duyệt của mình... Có khoảng 500 yếu tố khác nhau như thế được thuật toán phát hiện và tính đến khi đánh giá ứng viên” - Hsu nói và cho biết về cơ bản, thuật toán đánh giá cách thức hoạt động của tâm trí mọi người. Phát triển phần mềm là tìm kiếm thông tin phù hợp một cách nhanh chóng và thay đổi suy nghĩ trên cơ sở thông tin mới.

"Không phải làm từ thiện"

Các nhóm kỹ sư phát triển phần mềm của Catalyte có thực sự giỏi như các nhóm được tập hợp bằng các phương pháp tuyển dụng truyền thống? Theo Hsu, câu trả lời là họ giỏi hơn - thậm chí giỏi hơn nhiều: "Những gì chúng tôi làm không phải là từ thiện. Các nhóm kỹ sư phần mềm của chúng tôi đang vượt trội và có năng suất gấp 3 lần so với các nhóm phát triển phần mềm truyền thống. Chúng tôi đang chọn những người phi thường, như đãi cát lấy vàng. Những người phi thường này không phải đều từ Thung lũng Silicon, hay từ các thành phố lớn. Chúng tôi đang chứng minh rằng có thể xây dựng các nhóm phát triển phần mềm ở bất cứ đâu vì tài năng được phân bổ đều trên toàn xã hội”.

Hsu kể: "Mọi người thường hỏi tôi tại sao trụ sở công ty ở Baltimore? Đó là để chứng minh một quan điểm rằng sự nghiệp phát triển phần mềm không phải giới hạn ở những người có bằng cấp ở San Francisco. Mọi người tưởng tượng tất cả nhà phát triển phần mềm đều là những người giỏi toán với 4 năm đại học. Điều đó không đúng. Họ giống như những nhạc sĩ tự học trong dân gian. Nhưng Catalyte không chỉ phát triển các thuật toán để phát hiện nhân tài trong ngành phần mềm mà còn ở nhiều ngành nghề khác". 

Văn Cường