Trong bối cảnh chuyển đổi số và phát triển đô thị thông minh đang trở thành xu thế tất yếu trên toàn cầu, TP. Vũng Tàu đã và đang khẳng định vị thế của mình như một đô thị tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ, thúc đẩy kinh tế số, và xây dựng xã hội số. Với những bước đi chiến lược, cụ thể và hiệu quả, Vũng Tàu không chỉ là một điểm đến du lịch nổi tiếng mà còn là một hình mẫu về sự phát triển đô thị hiện đại, thông minh.
Toàn cảnh TP. Vũng Tàu. Ảnh: Đỗ Tuấn Hùng. |
Năm 2024 đánh dấu một giai đoạn quan trọng trong chiến lược chuyển đổi số của thành phố Vũng Tàu. Theo Kế hoạch số 3556/KH-UBND ngày 24/4/2024 và Quyết định số 968/QĐ-UBND ngày 10/4/2024 của UBND tỉnh, thành phố đã triển khai đồng bộ các giải pháp để đạt được những kết quả nổi bật trong việc xây dựng chính quyền số, kinh tế số và xã hội số.
Chính quyền số: Hạt nhân của đô thị thông minh
Một trong những thành tựu lớn nhất của Vũng Tàu trong năm 2024 là việc xây dựng chính quyền số với các chỉ tiêu như: 100% văn bản được ký số và gửi nhận qua hệ thống quản lý văn bản điện tử, giúp tối ưu hóa quy trình làm việc và giảm thiểu sử dụng giấy tờ truyền thống. Toàn bộ 19.093 hồ sơ đã được số hóa, đạt tỷ lệ 100%, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tra cứu và xử lý thủ tục hành chính. Tỷ lệ người dân và doanh nghiệp sử dụng dịch vụ công trực tuyến đạt 86,16%, minh chứng cho sự cải cách mạnh mẽ trong việc cung cấp dịch vụ hành chính công; 100% thủ tục hành chính đủ điều kiện được cung cấp toàn trình trực tuyến, mang lại sự tiện lợi tối đa cho người dân và doanh nghiệp.
Ngoài ra, thành phố cũng đã tổ chức nhiều hội nghị cấp thành phố, phường để tuyên truyền, vận động người dân đăng ký sử dụng chữ ký số cá nhân, đồng thời triển khai các khóa tập huấn về kỹ năng an toàn thông tin cho hơn 560 cán bộ, công chức và 400 thành viên tổ chuyển đổi số cộng đồng. Những nỗ lực này không chỉ nâng cao nhận thức mà còn tăng cường năng lực cho đội ngũ phụ trách chuyển đổi số tại địa phương.
TP. Vũng Tàu thường xuyên tổ chức các hội nghị về chuyển đổi số. |
Kinh tế số: Động lực thúc đẩy tăng trưởng bền vững
Vũng Tàu cũng đạt được những bước tiến đáng kể trong việc phát triển kinh tế số, một trong ba trụ cột quan trọng của đô thị thông minh với những chỉ tiêu, kết quả ấn tượng như: 100% doanh nghiệp trên địa bàn sử dụng hóa đơn điện tử, một bước tiến lớn trong việc hiện đại hóa hệ thống kế toán và tài chính; 193 hộ sản xuất nông nghiệp đã được hướng dẫn thực hiện chứng nhận sản phẩm OCOP (mỗi xã một sản phẩm) và đưa sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử, mở ra cơ hội tiêu thụ rộng lớn hơn.
Thành phố đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân thay đổi thói quen sử dụng tiền mặt sang các hình thức thanh toán trực tuyến, đồng thời khuyến khích giao dịch qua các sàn thương mại điện tử và dịch vụ công trực tuyến.
Những nỗ lực này không chỉ giúp tối ưu hóa hoạt động kinh doanh mà còn tạo ra một hệ sinh thái kinh tế số hiện đại, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của thành phố.
Xã hội số: Hướng tới một cộng đồng thông minh
Để xây dựng xã hội số, Vũng Tàu tập trung vào việc đưa công nghệ vào cuộc sống hàng ngày của người dân. Thành phố đã triển khai công tác cấp chữ ký số cá nhân cho hơn 81.691/277.975 người trên 15 tuổi, đạt tỷ lệ 41,46%. Đây là một bước quan trọng trong việc xây dựng hạ tầng xã hội số, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận các dịch vụ trực tuyến một cách dễ dàng và an toàn. Phối hợp với các ngân hàng để triển khai thanh toán trực tuyến thông qua mã QR tại các cửa hàng lớn, đồng thời đẩy mạnh tỷ lệ thanh toán trực tuyến: 100% tiền điện, 85% tiền nước và trên 80% các dịch vụ truyền hình cáp, viễn thông được thanh toán trực tuyến. Những con số này không chỉ phản ánh sự thay đổi trong thói quen tiêu dùng của người dân mà còn minh chứng cho sự thành công trong việc phổ cập các phương thức giao dịch hiện đại, góp phần hình thành nên một xã hội thông minh và tiện ích.
Ngoài ra, thành phố cũng tích cực phối hợp cùng các doanh nghiệp và tổ chức để nâng cao nhận thức cộng đồng về lợi ích của xã hội số. Các chiến dịch tuyên truyền và hướng dẫn sử dụng các dịch vụ trực tuyến đã giúp người dân, đặc biệt là các nhóm đối tượng lớn tuổi hoặc ít tiếp cận công nghệ, dễ dàng tham gia vào hệ sinh thái số.
Trung tâm điều hành đô thị thông minh: "Bộ não" của Vũng Tàu thông minh
Một trong những điểm nhấn quan trọng trong chiến lược chuyển đổi số của Vũng Tàu chính là việc đầu tư xây dựng Trung tâm quản lý và điều hành đô thị thông minh. Đây được xem như "bộ não" của thành phố, nơi tích hợp và xử lý dữ liệu từ các lĩnh vực khác nhau để hỗ trợ ra quyết định một cách chính xác và kịp thời.
Trung tâm này được xây dựng với sự hỗ trợ từ các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT) và dữ liệu lớn (Big Data). Các hệ thống camera giám sát công cộng, cảm biến môi trường và các ứng dụng quản lý giao thông được kết nối để theo dõi, phân tích và xử lý thông tin theo thời gian thực.
Một số ứng dụng cụ thể bao gồm: Hệ thống giám sát chất lượng môi trường: Các cảm biến được lắp đặt tại các điểm nóng về ô nhiễm để theo dõi chất lượng không khí, nước và tiếng ồn, từ đó đưa ra cảnh báo kịp thời. Quản lý giao thông thông minh: Hệ thống giám sát giao thông giúp giảm ùn tắc và tối ưu hóa luồng xe cộ, đặc biệt là trong các khu vực du lịch vào mùa cao điểm. Hỗ trợ giải quyết thủ tục hành chính: Dữ liệu từ các hệ thống quản lý thủ tục hành chính được tích hợp để giảm thiểu thời gian xử lý và nâng cao hiệu quả phục vụ người dân.
Trung tâm quản lý và điều hành đô thị thông minh (O.C) được xem như "bộ não" của thành phố, nơi tích hợp và xử lý dữ liệu từ các lĩnh vực khác nhau. |
Việc triển khai trung tâm điều hành đô thị thông minh không chỉ góp phần nâng cao chất lượng quản lý mà còn khẳng định cam kết của Vũng Tàu trong việc xây dựng một thành phố đáng sống, hiện đại và bền vững.
Những thách thức trong hành trình phát triển đô thị thông minh
Tuy đạt được nhiều thành tựu đáng kể, Vũng Tàu vẫn đang đối mặt với một số thách thức trong quá trình xây dựng đô thị thông minh và số hóa.
Mặc dù đã có những đầu tư mạnh mẽ, hạ tầng công nghệ thông tin của Vũng Tàu vẫn cần tiếp tục được nâng cấp để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng. Các vấn đề như tốc độ mạng, khả năng lưu trữ và xử lý dữ liệu lớn, cũng như bảo mật thông tin vẫn là những bài toán cần giải quyết.
Dù tỷ lệ người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến đã tăng đáng kể, nhưng vẫn còn một số bộ phận chưa sẵn sàng hoặc còn e ngại với các công nghệ mới, đặc biệt ở các khu vực nông thôn hoặc người dân lớn tuổi. Việc thay đổi thói quen và nâng cao nhận thức vẫn là một nhiệm vụ lâu dài.
Nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực công nghệ thông tin và quản lý đô thị thông minh hiện vẫn còn thiếu, đặc biệt trong bối cảnh nhu cầu ngày càng tăng. Việc đào tạo và giữ chân nhân tài là một thách thức lớn mà thành phố cần giải quyết.
Trong thời đại số hóa, vấn đề an ninh mạng là một mối quan tâm hàng đầu. Thành phố cần đảm bảo rằng các hệ thống và dữ liệu được bảo vệ trước nguy cơ tấn công mạng, đồng thời xây dựng niềm tin cho người dân và doanh nghiệp khi sử dụng các dịch vụ trực tuyến.
Tầm nhìn tương lai: Vũng Tàu dẫn đầu xu hướng đô thị thông minh
Với những kết quả đạt được và chiến lược rõ ràng trong hành trình chuyển đổi số, Vũng Tàu đang vững bước để trở thành một trong những thành phố dẫn đầu xu hướng đô thị thông minh tại Việt Nam. Tầm nhìn đến năm 2030, thành phố không chỉ đặt mục tiêu hoàn thiện các nền tảng số hóa hiện có mà còn hướng tới việc xây dựng một hệ sinh thái đô thị thông minh toàn diện, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân, doanh nghiệp và chính quyền.
Thành phố đang nghiên cứu và triển khai các công nghệ hiện đại như trí tuệ nhân tạo (AI), chuỗi khối (Blockchain), Internet vạn vật (IoT) để giải quyết những bài toán phức tạp trong quản lý đô thị. Các ứng dụng này sẽ hỗ trợ quản lý tài nguyên, tối ưu hóa các dịch vụ công và tăng cường sự tương tác giữa chính quyền và người dân. Chẳng hạn trong lĩnh vực giao thông, Vũng Tàu dự kiến sẽ triển khai hệ thống đèn giao thông thông minh có khả năng tự điều chỉnh dựa trên lưu lượng xe; hay trong lĩnh vực môi trường, các cảm biến IoT sẽ được lắp đặt để giám sát chất lượng không khí và nước, từ đó hỗ trợ quá trình ra quyết định về bảo vệ môi trường.
Bà Rịa - Vũng Tàu triển khai số hóa về dữ liệu đất đai, nhà ở. |
Kinh tế số sẽ tiếp tục là một trọng tâm trong chiến lược phát triển của Vũng Tàu. Thành phố đặt mục tiêu đưa 100% hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ lẻ lên các sàn thương mại điện tử để mở rộng thị trường và nâng cao năng lực cạnh tranh. Hỗ trợ các doanh nghiệp trong lĩnh vực du lịch - thế mạnh của thành phố - triển khai các nền tảng đặt phòng, thanh toán trực tuyến và ứng dụng thực tế ảo (VR) để tăng trải nghiệm cho du khách. Khuyến khích các hộ sản xuất nông nghiệp tiếp tục tham gia vào quá trình chuyển đổi số thông qua chứng nhận OCOP và xây dựng thương hiệu trên các sàn thương mại điện tử lớn như Postmart, Voso.
Để đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình chuyển đổi số, Vũng Tàu sẽ tiếp tục tập trung vào việc nâng cao nhận thức và kỹ năng số cho cộng đồng. Các chương trình tập huấn, đào tạo sẽ được mở rộng tới từng phường, xã, đặc biệt hướng tới các nhóm đối tượng yếu thế như người cao tuổi, người dân ở vùng sâu, vùng xa.
Ngoài ra, việc phổ cập chữ ký số cá nhân cho người dân và doanh nghiệp sẽ tiếp tục được đẩy mạnh, với mục tiêu đạt tỷ lệ 50% dân số có chữ ký số vào năm 2025. Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi để người dân dễ dàng thực hiện các giao dịch trực tuyến như thanh toán hóa đơn, làm thủ tục hành chính hay tham gia các hoạt động kinh tế số.
Trong xu hướng phát triển bền vững, Vũng Tàu không chỉ tập trung vào công nghệ mà còn tích hợp các giải pháp bảo vệ môi trường vào chiến lược đô thị thông minh. Thành phố sẽ tiếp tục triển khai các dự án năng lượng xanh, năng lượng tái tạo, như sử dụng năng lượng mặt trời cho các tòa nhà công cộng, lắp đặt các trạm sạc cho xe điện và khuyến khích người dân sử dụng các phương tiện giao thông thân thiện với môi trường. Hệ thống giám sát môi trường được nâng cấp sẽ giúp thành phố ứng phó kịp thời với các vấn đề về ô nhiễm, đồng thời đưa ra các chính sách bảo vệ môi trường hiệu quả.
Với sự phát triển mạnh mẽ của các hệ thống số hóa và lượng dữ liệu khổng lồ được lưu trữ, Vũng Tàu đặt an toàn thông tin và an ninh mạng lên hàng đầu. Thành phố sẽ đầu tư vào các giải pháp bảo mật hiện đại, đồng thời tổ chức các chương trình đào tạo về bảo mật cho cán bộ, nhân viên và người dân. Việc hợp tác với các tổ chức công nghệ lớn trong nước và quốc tế sẽ giúp Vũng Tàu xây dựng một hệ thống phòng thủ vững chắc trước các mối đe dọa an ninh mạng, đảm bảo dữ liệu cá nhân và tài sản số của người dân được bảo vệ tốt nhất.
Thành phố biển Vũng Tàu. |
Vũng Tàu sẽ là điểm sáng về đô thị thông minh, đô thị số
Với những nỗ lực không ngừng, Vũng Tàu đang từng bước khẳng định mình là một trong những thành phố tiên phong trong công cuộc chuyển đổi số và xây dựng đô thị thông minh tại tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu và Việt Nam. Từ việc số hóa chính quyền, thúc đẩy kinh tế số, đến việc xây dựng xã hội số toàn diện và ứng dụng các giải pháp công nghệ hiện đại, thành phố đã và đang tạo ra một cuộc cách mạng trong cách quản lý, vận hành và phục vụ cộng đồng.
Những kết quả đạt được trong năm 2024 là minh chứng rõ ràng cho chiến lược đúng đắn của chính quyền thành phố. Vũng Tàu không chỉ dừng lại ở việc triển khai các giải pháp công nghệ mà còn tập trung vào việc xây dựng một hệ sinh thái đô thị thông minh lấy con người làm trung tâm. Từ sự tiện lợi trong các giao dịch điện tử, minh bạch trong hoạt động hành chính, đến những bước tiến trong việc bảo vệ môi trường và đảm bảo an toàn thông tin, tất cả đều hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng sống của người dân, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển, và xây dựng một cộng đồng văn minh, hiện đại.
Bên cạnh những thành tựu, Vũng Tàu cũng nhận thức rõ ràng về những thách thức phía trước. Tuy nhiên, bằng sự cam kết mạnh mẽ của chính quyền, sự đồng lòng của người dân và sự hợp tác chặt chẽ với các tổ chức, doanh nghiệp, thành phố hoàn toàn có đủ năng lực để vượt qua mọi khó khăn, tiếp tục giữ vững vai trò là điểm sáng trong hành trình chuyển đổi số của cả nước.
Tương lai không xa, Vũng Tàu không chỉ đặt mục tiêu trở thành một đô thị thông minh mà còn hướng tới việc xây dựng một thành phố đáng sống, thân thiện với môi trường, và giàu bản sắc văn hóa. Những sáng kiến đô thị thông minh sẽ không chỉ phục vụ cho nhu cầu hiện tại mà còn tạo nền tảng bền vững cho các thế hệ tương lai.
Tầm nhìn xa hơn nữa, Vũng Tàu hướng tới việc trở thành một trung tâm chuyển đổi số của khu vực phía Nam, đóng góp tích cực vào sự phát triển của quốc gia. Hành trình đó không chỉ cần sự nỗ lực của chính quyền mà còn đòi hỏi sự tham gia tích cực của mỗi người dân và doanh nghiệp. Chỉ khi tất cả cùng chung tay, với mục tiêu về một Vũng Tàu hiện đại, văn minh, và đáng sống mới có thể trở thành hiện thực.