![]() |
Cơ chế mở gặt hái nhiều “trái ngọt”
“Có thể nói năm 2024 là năm của cơ chế. Chưa bao giờ ngành giao thông được quan tâm và tạo điều kiện về nguồn vốn, cơ chế trao cho nhiệm vụ lớn đến như vậy”, ông Lương Minh Phúc – Giám đốc Ban quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng các công trình giao thông TP.HCM nói về sự thành công của ngành giao thông TP.HCM.
![]() |
Ông Lương Minh Phúc – Giám đốc Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng các công trình giao thông TP.HCM khái quát về bức tranh đô thị giao thông năm 2024. |
Theo ông Phúc, việc TP.HCM vận dụng NQ 98 được phân cấp, phân quyền trong đầu tư giao thông đã giúp cho năm 2024, Thành phố gặt hái được “trái ngọt” sau nhiều năm các công trình dang dở. 20 công trình giao thông đã được khánh thành trong năm 2024- một con số ấn tượng khi Ban Giao thông đang chạy đua cùng các nhà thầu để hoàn thành kế hoạch đặt ra. Tiêu biểu như các dự án thành phần của Dự án nút giao thông An Phú như hoàn thành cầu Giồng Ông Tố (tháng 9), cầu Bà Dạt (tháng 10) và hầm HC1-01 (tháng 12); dự án đường nối Trần Quốc Hoàn - Cộng Hòa khu sân bay; nhánh hầm chui HC2 dự án nút giao Nguyễn Văn Linh - Nguyễn Hữu Thọ; đường song hành Quốc lộ 50, cầu Nam Lý…
![]() |
Cầu Long Kiểng (Nhà Bè) được khánh thành sau 20 năm chờ đợi mỏi mòn của người dân Nhà Bè. |
Cơ chế mở, nên đã tháo gỡ được 30 dự án trong đó có12 dự án vướng trong năm 2024. Ví dụ như dự án Cầu Long Kiểng (Nhà Bè) vướng sau 20 năm mới được thông xe, nhờ những chính sách linh hoạt và vận động bà con bàn giao mặt bằng nhanh chóng. Sau 1 năm công trình đã thông xe (vượt tiến độ 1 tháng so với kế hoạch) đã mang lại niềm vui vô cùng lớn cho người dân huyện Nhà Bè khi hàng ngày họ nơm nơp lo lắng đi trên cây cầu sắt đã quá tuổi. Bà Lâm Thị Nga (86 tuổi, có nhà bên bên dòng kênh Phước Kiển, huyện nhà Bè, TP.HCM) – một nhân chứng lịch sử, cho biết, bà chờ đợi cây cầu mới này đúng 20 năm, dự án được khởi công khi bà còn trẻ khỏe, rất may đến khi khánh thành bà vẫn còn cơ hội được đi trên cây cầu bê tông mới.
Chính việc đột phá trong giá đền bù bồi thường hỗ trợ tái định cư của Thành phố tiệm cận với giá thị trường đã giúp cho Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB) các địa phương vận động người dân tự nguyện giao mặt bằng nhanh hơn. Bên cạnh đó, các Ban còn có các nghiên cứu xã hội học trước và sau khi GPMB nhằm hiểu được tâm tư nguyện vọng của người dân muốn tái định cư tại chỗ hay không. Chuyển đổi nghề nghiệp phù hợp để ổn định cuộc sống không. Giá cả nào thì phù hợp? … Tại dự án Vành đai 3 đi qua 4 địa phương: Hóc Môn, Bình Chánh, Củ Chi, Thủ Đức đều được tái định cư tại chỗ giúp người dân ổn định an cư.
Do vậy có những dự án như cầu Rạch Đĩa (Nhà Bè), cầu Long Kiểng… 100% người dân trong diện phải di dời tự nguyện bàn giao mặt bằng và một phần cũng nhờ cả hệ thống chính trị của huyện vào cuộc vận động người dân cùng những chính sách hợp lý khiến cho Nhà Bè, Quận 7 trở thành điểm sáng trong công tác vận động GPMB.
Phát triển TOD – tăng nguồn thu ngân sách tái đầu tư cho giao thông
Cũng theo ông Lương Minh Phúc, các dự án lớn như Metro, Vành đai 3, Vành đai 4 thành phố đã đề xuất các phương án thu hút nguồn vốn từ phát hành trái phiếu, từ nguồn thu quyền sử dụng đất qua BT, BOT, PPP và TOD (Transit Oriented Development) - mô hình phát triển đô thị lấy giao thông công cộng làm trung tâm. Thông qua danh mục 7 vị trí phát triển TOD dọc tuyến số 1, số 2, Vành đai 3 dự kiến có khoảng 4.000ha đất để đấu giá lấy một phần nguồn kinh phí đó để tái đầu tư cho giao thông, ông Phúc cho biết.
![]() |
Tuyến Metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên góp phần giải quyết bài toán ách tách giao thông đô thị TP.HCM. |
Trong đề xuất Đề án phát triển hệ thống đường sắt đô thị TP.HCM (Đề án metro) do Giám đốc Sở Giao thông vận tải TP.HCM Trần Quang Lâm đã báo cáo Thành phố, đặt mục tiêu từ nay đến năm 2035 sẽ hoàn thành 6 tuyến gồm các tuyến số 1, 2, 3, 4, 5 và 6 với tổng chiều dài 183 km. Sơ bộ tổng mức đầu tư cho giai đoạn này vào khoảng 837.000 tỷ đồng (tương đương 34,9 tỷ USD). Do vậy sắp xếp và thu hút các nguồn vốn là điều rất cần thiết đối với các dự án.
Cơ hội hiện thức hóa giấc mơ giao thông bằng cách phát triển các đường vành đai của thành phố sẽ sánh cùng các đô thị hiện đại khác trong khu vực. Khi đường vành đai 3, 4 đang đẩy nhanh tiến độ để về đích. Thành phố cũng đang hiện thực hóa biến 5 đường cao tốc hướng tâm đi qua TP.HCM. Có thể nói năm 2025 là năm của sự hợp tác các dự án liên vùng khi ngày 30/4 sẽ khởi công đường cao tốc TP. HCM – Mộc Bài.
Với việc tháo gỡ mạnh mẽ, bùng nổ các cơ chế, TP.HCM sẽ có những bước đi táo bạo, phù hợp, chắc chắn, tạo động lực cho thành phố phát triển nhanh hơn và TP.HCM sẽ vươn mình trong kỷ nguyên mới.