Hiệp hội Xi măng Việt Nam (VNCA) vừa có văn bản gửi Văn phòng Chính phủ kiến nghị nội dung sửa đổi Nghị định 26/2023/NĐ-CP về việc áp dụng mức thuế suất thuế xuất khẩu clinker xi măng 0% để gỡ khó cho ngành.
Cụ thể, VNCA cho biết, clinker xi măng không phải là đối tượng áp dụng khoản 23 Điều 5 của Luật thuế giá trị gia tăng “Sản phẩm xuất khẩu là tài nguyên, khoáng sản khai thác chưa chế biến theo quy định của Chính phủ”.
Tại Công văn số 3242/BXD-VLXD ngày 24/12/2018 gửi Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng cho biết, mặt hàng clinker là sản phẩm được hình thành sau khi nung luyện hỗn hợp nguyên liệu được nghiền mịn từ đá vôi, đất sét và một số phụ gia đến nhiệt độ khoảng 1.450 - 1.500°C. Do đó, mặt hàng clinker không phải là tài nguyên khoáng sản.
Như vậy, clinker xi măng không thuộc đối tượng quy định tại khoản 23 Điều 3 của Luật thuế giá trị gia tăng (Luật số 13/2008/QH12, đã được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 31/2013/QH13 ngày 19/6/2013 và Luật số 71/2014/QH13 ngày 26/11/2014 của Quốc hội) và Nghị định số 146/20 17/NĐ-CPT.
Nhưng hiện nay, clinker xi măng xuất khẩu được đưa vào nhóm hàng hóa chịu mức thuế suất thuế xuất khẩu 10% (Phụ lục I. Biểu thuế xuất khẩu theo danh mục hàng hóa chịu thuế, Nghị định 26/2023/NĐ-CP) là không phù họp với Luật thuế giá trị gia tăng và Nghị định 146/2017/NĐ-CP.
Do đó, VNCA cùng các doanh nghiệp sản xuất xi măng đề nghị Văn phòng Chính phủ xem xét các kiến nghị của Hiệp hội về việc áp dụng mức thuế suất thuế xuất khẩu clinker xi măng bằng 0% trong bối cảnh ngành xi măng gặp rất nhiều khó khăn hiện nay.
Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu xi măng và clinker trong tháng 12 đạt hơn 2,53 triệu tấn, thu về gần 98 triệu USD, tăng 0,9% về lượng và giảm 3% về trị giá so với tháng 11/2023.
Lũy kế cả năm 2023, ngành xi măng đã xuất khẩu hơn 31,3 triệu tấn clinker và xi măng, tương đương hơn 1,32 tỷ USD, giảm 1,2% về lượng, giảm 4,1% về trị giá so với cùng kỳ năm 2022.
Đây là năm thứ 2, xuất khẩu sụt giảm mạnh, chỉ quanh mức 31-32 triệu tấn. So với kỷ lục xuất khẩu gần 46 triệu tấn của năm 2022, ngành xi măng chưa biết khi nào quay trở lại ngưỡng này. Năm qua, Việt Nam xuất khẩu nhiều xi măng và clinker sang thị trường Phillipines, chiếm tỷ trọng 27% về kim ngạch xuất khẩu, thứ hai là Bangladesh (17%) và thứ ba là Malaysia (5,2%).
Về tổng thể, ngành xi măng năm 2023 thực sự khó khăn do tiêu thụ nội địa lẫn xuất khẩu đều ở mức thấp, trong đó tiêu thụ nội địa chỉ xấp xỉ 60 triệu tấn, tồn kho tăng cao, dẫn đến một số nhà máy phải giảm năng suất hoặc dừng lò nung để hạn chế đổ clinker ra bãi, làm giảm hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Linh Anh