Thay đổi lớn trong nhận thức của doanh nghiệp và người tiêu dùng
Đồng chí Trần Quốc Vượng đến dự và chỉ đạo hội nghị |
Phát biểu tại hội nghị, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam, Trưởng Ban chỉ đạo Trung ương CVĐ Trần Thanh Mẫn - khẳng định, cách đây 10 năm, Bộ Chính trị phát động CVĐ nhằm khơi dậy lòng yêu nước, tinh thần tự lực, tự cường, tự tôn dân tộc, xây dựng văn hóa tiêu dùng hàng Việt, sản xuất nhiều hàng Việt Nam có chất lượng, tính cạnh tranh cao, đáp ứng yêu cầu trong nước và xuất khẩu.
Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng khẳng định vận động dùng hàng Việt chính là tạo ra việc làm cho người tiêu dùng, phát triển kinh tế |
CVĐ đã nhận được sự lãnh đạo, chỉ đạo, phối hợp thường xuyên của các cấp chính quyền, mặt trận tổ quốc các cấp, các ngành, các tổ chức, cơ quan, đơn vị, sự hưởng ứng của các tầng lớp nhân dân. Đặc biệt, cộng đồng doanh nghiệp(DN) đã chú trọng ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, tăng tỷ lệ nội địa hóa và hàm lượng khoa học công nghệ trong sản phẩm, tạo ra các sản phẩm có chất lượng, mẫu mã đẹp, chất lượng tốt, giá cả hợp lý.
Đồng chí Trần Thanh Mẫn khẳng định CVĐ đã đạt nhiều kết quả tích cực |
“Nhiều sản phẩm trở thành niềm tự hào của người Việt Nam, thực sự chinh phục người tiêu dùng trong nước và xuất khẩu đến một số nước trên thế giới. Những kết quả đó đã góp phần hoàn thành và hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu kinh tế xã hội, kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, hạn chế nhập siêu, tiến tới xuất siêu trong những năm gần đây. Đặc biệt, những mặt hàng thiết yếu đã không còn hiện tượng sốt giá, thiếu hàng vào dịp lễ tết, mùa vụ” - đồng chí Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh.
Cụ thể, sau 10 năm triển khai thực hiện, với nỗ lực của hệ thống chính trị các cấp, CVĐ đã mang lại những kết quả thiết thực, tích cực, góp phần kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô. Theo báo cáo của Bộ Công Thương, hàng Việt tại các hệ thống siêu thị trong nước luôn đạt ở tỉ lệ từ 90% trở lên. Đối với kênh bán lẻ truyền thống, tỷ lệ hàng Việt tại các chợ, cửa hàng tiện lợi chiếm tỷ lệ từ 60% trở lên. Tổng mức lưu chuyển hàng hóa bán lẻ và dịch vụ từ năm 2009 đến nay đều có mức tăng trưởng khoảng 10% mỗi năm (đặc biệt trong các năm 2018, 2017, 2016 tổng mức lưu chuyển hàng hóa bán lẻ và dịch vụ lần lượt ở các mức 11,7%, 10,9%, 10,2%).
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) từ mức lạm phát phi mã 19,8% năm 2008 đã giảm xuống mức dưới 5% trong các năm gần đây. Nền kinh tế chuyển từ nhập siêu sang xuất siêu (năm 2010, Việt Nam nhập siêu là 12,5 tỷ USD; năm 2018, Việt Nam xuất siêu gần 7,2 tỷ USD). Một số ngành hàng sản xuất Việt Nam có thế mạnh đã tăng tỷ lệ nội địa hóa và hàm lượng khoa học công nghệ trong sản phẩm (tỷ lệ nguyên phụ liệu nội địa của ngành dệt may chiếm khoảng 50%, tỷ lệ nội địa hóa ngành da giầy chiếm khoảng 40-50%...).
Về phía các DN, thực hiện cam kết với người tiêu dùng, các DN sản xuất trong nước luôn chú trọng đến việc đảm bảo chất lượng của sản phẩm. Để bảo vệ và giữ uy tín của DN, các DN đã chú trọng việc xây dựng thương hiệu sản phẩm, đăng ký chất lượng và sở hữu thương hiệu sản phẩm. Các DN Việt Nam đã được vinh danh, trao giải thưởng về sản phẩm, thương hiệu do các Bộ, ngành và các địa phương trao đã không ngừng nâng cao tiêu chí về sản xuất, chất lượng dịch vụ để giữ thương hiệu Việt. Từ hưởng ứng CVĐ, doanh nghiệp Việt đã vươn lên và khẳng định được vị thế tại thị trường trong nước và quốc tế (như Viettel, FPT, Trường Hải, Trung Nguyên, TH True Milk và gần đây là các sản phẩm thương hiệu lớn: Vinfast, Bamboo Airway…).
Bộ trưởng Trần Tuấn Anh: Bộ Công Thương đã luôn đồng hành cùng Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam để vận động mọi tầng lớp nhân dân trong xã hội ưu tiên dùng hàng Việt Nam và tích cực đầu tư, sản xuất, cung ứng sản phẩm, hàng hóa có chất lượng cao |
Ngành Công Thương được đánh giá là một trong những ngành có dấu ấn quan trọng, đóng góp tích cực cho thành công của CVĐ trong suốt 10 năm qua. Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh thông tin, trong 10 qua, được sự chỉ đạo xuyên suốt, quyết liệt của Đảng, Chính phủ và sự phối hợp tích cực, hiệu quả của các Bộ ngành, địa phương, hiệp hội DN, Bộ Công Thương đã luôn đồng hành cùng Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam để vận động mọi tầng lớp nhân dân trong xã hội ưu tiên dùng hàng Việt Nam và tích cực đầu tư, sản xuất, cung ứng sản phẩm, hàng hóa có chất lượng cao. Đặc biệt, Bộ Công Thương đã xây dựng và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Phát triển thị trường trong nước gắn với CVĐ giai đoạn 2014-2020, trong đó tập trung vào 03 nhóm giải pháp chủ yếu: Nhóm giải pháp hỗ trợ nhằm thay đổi tích cực về nhận thức và hành vi của cộng đồng; Nhóm giải pháp hỗ trợ phát triển hệ thống phân phối hàng Việt Nam cố định và bền vững; Nhóm giải pháp hỗ trợ nâng cao năng lực cạnh tranh cho DN Việt Nam và hàng Việt Nam”.
“Sau 10 năm triển khai, CVĐ đã đạt được các kết quả quan trọng, góp phần vào phát triển thị trường trong nước, từ đó đưa ra các giải pháp tổ chức hiệu quả hệ thống phân phối, thiết lập các chuỗi giá trị, chuỗi cung ứng hàng hóa thông suốt, tạo mối liên kết chặt chẽ giữa các chủ thể trong thị trường với nhau, từ người sản xuất đến người tiêu dùng, từ trung ương đến địa phương, từ DN đến cơ quan quản lý nhà nước, nhằm đưa hàng hóa có chất lượng từ nhiều khu vực, vùng miền khác nhau đến tận tay người tiêu dùng tại địa phương và thu hút hàng hóa nông sản, đặc sản tại địa phương đến các tỉnh, thành phố khác” - Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nhấn mạnh.
Sự lan tỏa của CVĐ cũng như sự vào cuộc của các Bộ ngành, cơ quan, DN đã giúp nhận thức người tiêu dùng về hàng Việt Nam có nhiều chuyển biến. Bà Trương Thị Ngọc Ánh, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Phó Trưởng Ban chỉ đạo Trung ương CVĐ thông tin, 1ua 10 năm triển khai thực hiện CVĐ, cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên, người tiêu dùng Việt Nam đã có ý thức hơn trong ưu tiên mua sắm, sử dụng hàng hoá sản xuất trong nước trong đời sống sinh hoạt hằng ngày; đồng thời, vận động người thân, gia đình, bạn bè ưu tiên sử dụng hàng hóa thương hiệu Việt.
Theo kết quả điều tra dư luận xã hội của Viện Dư luận Xã hội, Ban Tuyên giáo Trung ương, đối tượng điều tra là cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trên phạm vi toàn quốc, có 88% người tiêu dùng cho biết họ quan tâm đến CVĐ. Trong đó, “Rất quan tâm” là 53% và “Quan tâm có mức độ” là 35%; số người “ít quan tâm” hoặc “không biết có Cuộc vận động này” chiếm tỷ lệ thấp 12%. So với kết quả điều tra các năm 2010 thì tỷ lệ “rất quan tâm” đến Cuộc vận động ở thời điểm năm 2019 tăng 5% (từ 48% lên 53%); Tuy nhiên, so với kết quả năm 2014, tỷ lệ “rất quan tâm” của người dân đối với Cuộc vận động lại giảm 8% (năm 2014 là 61%).
67% người được hỏi cho rằng, kể từ khi có CVĐ, bản thân họ đã “Tự xác định khi mua hàng hóa sẽ ưu tiên dùng hàng Việt Nam”; 52% cho rằng “Khuyên người thân trong gia đình, bạn bè, người quen nên mua hàng Việt Nam”; 36% cho rằng “Trước đây có thói quen thường mua hàng có nguồn gốc xuất xứ từ nước ngoài nay đã dừng mua (hoặc mua ít hơn), thay vào đó là mua hàng Việt Nam”. So sánh kết quả điều tra năm 2019 với các năm 2010 và 2014, có thể thấy sự chuyển biến trong nhận thức, thái độ của người dân khi mua sắm hàng hóa đã có sự thay đổi đáng kể. Tỷ lệ này có xu hướng tăng dần (năm 2010 là 59%; năm 2014 là 63%; năm 2019 là 67%).
Tiếp tục triển khai sâu rộng CVĐ
Khẳng định những kết quả không thể phủ nhận của CVĐ, song Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng cũng chỉ rõ, việc triển khai CVĐ vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức và hạn chế. Một số cấp ủy, chính quyền, ban ngành, đoàn thể các cấp chưa quan tâm đúng mực khi triển khai thực hiện CVĐ. Ban chỉ đạo CVĐ nhiều địa phương chưa chú trọng tham mưu, đề xuất với cấp ủy thực hiện các kết luận của Bộ Chính trị, Ban bí thư CVĐ. Vai trò của các hiệp hội, ngành nghề trong thực hiện CVĐ chưa cao; nhiều DN, cơ sở sản xuất kinh doanh chưa thực sự hưởng ứng…
Hơn 500 đại biểu tham dự hội nghị |
“Một số mặt hàng Việt Nam chưa thực sự thu hút người tiêu dùng về mẫu mã, chất lượng, độ an toàn và giá cả. Tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng nhập lậu, hàng kém chất lượng, không đảm bảo an toàn diễn ra ở nhiều nơi. Còn tình trạng cạnh tranh không lành mạnh giữa các DN trong nước, vi phạm xuất xứ hàng hóa, ảnh hưởng đến DN làm ăn chân chính là người tiêu dùng” - đồng chí Trần Quốc Vượng chỉ rõ.
Vì lẽ đó, để nâng cao hiệu quả CVĐ thời gian tới, đồng chí Trần Quốc Vượng nhấn mạnh, CVĐ cần tiếp tục được triển khai mạnh mẽ, sáng tạo và thiết thực hơn nữa. Tập trung vào các giải pháp đẩy mạnh tuyên truyền về CVĐ; chú trọng sản xuất hàng hóa có sức cạnh tranh cao; hoàn thiện thể chế xây dựng môi trường sản xuất kinh doanh; tăng cường kiểm tra thực hiện CVĐ, phát huy vai trò của nhân dân trong giám sát, phát hiện, tố giác hành vi làm hàng nhái, hàng giả.
Nhấn mạnh việc triển khai CVĐ, thúc đẩy tiêu dùng trong nước là góp phần phát triển sản xuất, tạo việc làm, tạo động lực phát triển đất nước, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng khẳng định: “Để người tiêu dùng được sở hữu những sản phẩm chất lượng, có giá cả cạnh tranh, phù hợp với khả năng chi trả thì điều quan trọng là phải có tiền, muốn có tiền phải có sản xuất, có việc làm. Do đó, vận động dùng hàng Việt chính là tạo ra việc làm cho người tiêu dùng, phát triển kinh tế bền vững, cho nên phải có được các chính sách thúc đẩy sản xuất, tiêu dùng trong nước phát triển” - Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng khẳng định.
Thời gian tới, dưới góc độ Chính phủ, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đề nghị các Bộ, ngành Trung ương cùng chính quyền địa phương hoàn thiện thể chế trong tạo môi trường thuận lợi cho DN, người dân dân trong phát huy nội lực, tiềm lực chính mình để đầu tư phát triển sản xuất một cách thuận lợi nhất. Cùng với đó tái cấu trúc nền kinh tế, tái cấu trúc các ngành sản xuất, tái cấu trúc DN thuộc mọi thành phần kinh tế để tạo ra các sản phẩm có chất lượng, năng suất, giá cả cạnh tranh, phù hợp với thị trường, coi trọng thị trường nội địa. Bên cạnh đó, đẩy mạnh thực hiện CVĐ trong toàn dân, phát huy vai trò mặt trận, các đoàn thể, xã hội trong tuyên truyền, vận động người dân ưu tiên mua sắm, xây dựng văn hóa tiêu dùng hàng Việt.
Song song với việc kiểm soát hàng nhập lậu trái phép, cũng phải tạo điều kiện cho DN phát triển sản xuất; kiểm soát, chống gian lận thương mại, xây dựng các sản phẩm có chất lượng, cạnh tranh. Nâng cao hiệu quả các giải pháp khuyến khích DN phát triển, tạo điều kiện phát triển các loại hình bán lẻ, khuyến khích hình thành mạng lưới thương mại, tạo chuỗi giá trị hàng hóa có thương hiệu. DN Việt Nam cần đẩy mạnh hơn nữa ứng dụng khoa học công nghệ, thực hiện cam kết bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, bảo vệ hàng hóa mang thương hiệu Việt Nam.
Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong triển khai thực hiện CVĐ |
Cũng tại hội nghị, 82 tập thể và 147 cá nhân đã được Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam tặng bằng khen vì có thành tích xuất sắc trong triển khai thực hiện CVĐ. Ban chỉ đạo chương trình hành động của Bộ Công Thương hưởng ứng CVĐ và bà Lưu Cẩm Vân - Phó trưởng Phòng Tổng hợp (Vụ Thị trường trong nước - Bộ Công Thương) vinh dự được nhận Bằng khen trong đợt này.
Phương Lan - Vũ Cương