Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh đề xuất chính sách để phát huy vai trò của kinh tế tư nhân

Ông Nguyễn Ngọc Hòa, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh (HUBA)

Trong các phát biểu gần đây, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh rằng dù còn nhiều hạn chế, kinh tế tư nhân vẫn là động lực quan trọng nhất để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế quốc gia. Tổng Bí thư cũng chỉ đạo cần thay đổi tư duy, nhận thức và hành động đối với khu vực này, đồng thời xây dựng chiến lược phát triển phù hợp với trình độ hiện nay của nền kinh tế.

Chia sẻ với báo chí về vấn đề này, ông Nguyễn Ngọc Hòa, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh (HUBA), kỳ vọng rằng với tư duy đổi mới và cách làm đột phá theo chỉ đạo của Tổng Bí thư, cùng với Nghị quyết mới của Bộ Chính trị về kinh tế tư nhân, các rào cản thể chế sẽ được tháo gỡ. Điều này sẽ tạo môi trường thuận lợi để khu vực kinh tế tư nhân phát huy tối đa tiềm năng, trở thành động lực thúc đẩy nền kinh tế vươn ra thị trường quốc tế. Đây chính là “thời điểm vàng” để kinh tế tư nhân bứt phá.

Trong bối cảnh đó, cộng đồng doanh nghiệp TP.HCM kỳ vọng Nghị quyết mới sẽ tạo ra cơ chế thông thoáng hơn, khắc phục các điểm nghẽn như: bảo đảm bình đẳng trong tiếp cận vốn, đất đai, công nghệ, thị trường; cắt giảm thủ tục hành chính; và xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, thuận lợi. HUBA mong rằng Nghị quyết sẽ đưa ra định hướng chiến lược rõ ràng về vai trò của kinh tế tư nhân trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đồng thời có các chính sách hỗ trợ dài hạn giúp doanh nghiệp phát triển bền vững cả về số lượng và chất lượng, nâng cao vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu.

HUBA cũng đề xuất chính sách bảo đảm sự bình đẳng giữa doanh nghiệp tư nhân với doanh nghiệp nhà nước và FDI. Cụ thể, các ưu đãi hiện có dành cho doanh nghiệp nhà nước và FDI cần được mở rộng cho khu vực tư nhân, bao gồm ưu đãi thuế, tiền thuê đất và điều kiện thanh kiểm tra. Việc thanh kiểm tra doanh nghiệp tư nhân không nên khắt khe hơn so với doanh nghiệp nhà nước và FDI, đồng thời cần hạn chế tối đa tình trạng kiểm tra gây phiền hà. Đặc biệt, cần bãi bỏ yêu cầu kiểm tra quyết toán thuế hằng năm đối với doanh nghiệp tư nhân.

Đối với doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, HUBA đề xuất áp dụng chính sách quản lý thuế đơn giản, giảm chi phí tuân thủ và ưu tiên xử lý hành chính thay vì xử lý hình sự trong các trường hợp vi phạm nhỏ. Bên cạnh đó, cần có cơ chế quy trách nhiệm đối với lãnh đạo cơ quan quản lý nếu không phản hồi khiếu nại, kiến nghị của doanh nghiệp.

Trước làn sóng hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc và Đông Nam Á tràn vào thị trường nội địa, HUBA đề xuất áp dụng chính sách bảo hộ mậu dịch để bảo vệ sản xuất trong nước, đồng thời đẩy mạnh phong trào “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”. Ngoài ra, HUBA kiến nghị yêu cầu các dự án công sử dụng tối thiểu 50% sản phẩm Việt và bảo đảm ít nhất 50% doanh nghiệp tham gia là doanh nghiệp tư nhân trong nước. Nhà nước cũng cần triển khai hiệu quả chính sách “xây tổ đón đại bàng” và có những giải pháp đột phá để khuyến khích doanh nghiệp tư nhân tham gia sâu hơn vào công nghiệp hỗ trợ.

Bên cạnh đó, ông Nguyễn Ngọc Hòa nhấn mạnh rằng cải cách thể chế cần đi đôi với việc nâng cao năng lực quản lý nhà nước, đặc biệt là trong các lĩnh vực then chốt như tài chính, đất đai, khoa học - công nghệ và lao động. Các cơ quan chức năng cần đẩy mạnh số hóa, ứng dụng công nghệ trong quản lý, cung cấp dịch vụ công trực tuyến để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp, hạn chế tình trạng nhũng nhiễu, gây khó khăn trong thủ tục hành chính.

Ngoài việc cải thiện khung pháp lý và môi trường kinh doanh, điều quan trọng không kém là chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, cần được thiết kế phù hợp với thực tiễn. Theo ông Hòa, Nhà nước nên triển khai mạnh mẽ các chương trình đào tạo, tư vấn về quản trị, tài chính, công nghệ để nâng cao năng lực cạnh tranh cho khu vực kinh tế tư nhân. Đồng thời, chính sách thuế cũng cần được cải tiến theo hướng giảm gánh nặng cho doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, hỗ trợ họ trong giai đoạn đầu khởi nghiệp và mở rộng sản xuất.

Một trong những điểm nghẽn lớn mà doanh nghiệp đang gặp phải là khả năng tiếp cận thị trường. Vì vậy, cải cách thể chế cũng cần tập trung vào việc mở rộng cơ hội kinh doanh, thúc đẩy liên kết giữa doanh nghiệp tư nhân với doanh nghiệp nhà nước và FDI, giúp doanh nghiệp nội địa tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Cần có chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực sản xuất, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp Việt Nam trước sự cạnh tranh từ hàng nhập khẩu giá rẻ.

Ngoài ra, Chủ tịch HUBA đề xuất Chính phủ cần tiếp tục cải thiện chính sách lao động, đảm bảo nguồn nhân lực có chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu phát triển của doanh nghiệp trong bối cảnh nền kinh tế số. Cơ chế tuyển dụng và sử dụng lao động cần linh hoạt hơn, phù hợp với sự thay đổi nhanh chóng của thị trường lao động, đồng thời có chính sách an sinh xã hội hợp lý để đảm bảo quyền lợi của người lao động trong khu vực kinh tế tư nhân.