Châu Âu và Mỹ trở lại cuộc sống "bình thường mới" nhờ vaccine

Từ đầu đại dịch tới nay, nước Anh được xem là một thước đo hàng đầu về khả năng chống chọi với Covid-19 của các nước giàu. Nước này phong toả muộn trong đợt dịch đầu tiên và bị tấn công sớm bởi những biến chủng có khả năng lây lan nhanh hơn, ban đầu là biến chủng Alpha vào cuối năm ngoái rồi đến biến chủng Delta vào mùa xuân năm nay.

Mỗi làn sóng Covid đến sau ở Anh để lại hậu quả kinh tế nhỏ hơn so với làn sóng trước đó, và xu hướng này sau đó cũng được ghi nhận tại các nền kinh tế phát triển khác. Quý 2/2020, GDP của Anh giảm 56% (số liệu đã được hiệu chỉnh theo mùa để phản ánh biến động cả năm) do Chính phủ Anh áp lệnh phong toả nghiêm ngặt và kéo dài để chống chọi với đợt dịch đầu tiên. Cả năm 2020, kinh tế Anh có mức sụt giảm tồi tệ nhất trong hơn 300 năm.

Đợt phong toả thứ hai vào tháng Một năm nay ngắn hơn và vẫn cho phép các nhà máy và doanh nghiệp khác duy trì hoạt động, miễn sao thực hiện các biện pháp giãn cách xã hội và quy trình phòng chống dịch đầy đủ. Kết quả, kinh tế Anh chỉ suy giảm 6% trong quý 1.

Mức nâng triển vọng tăng trưởng kinh tế lớn nhất được IMF dành cho nước Anh, do đợt phong toả đầu năm nay có ảnh hưởng kinh tế tiêu cực ít hơn so với những gì IMF dự kiến -  một xu hướng được ghi nhận ở hầu hết các nước giàu. “Đã có một khả năng thích nghi lớn hơn với các hạn chế, và chúng tôi nhận thấy các hoạt động kinh tế trở lại một cách mạnh mẽ hơn so với những gì chúng tôi dự kiến”, bà Gopinath nhận định.

IMF hiện dự báo kinh tế Anh tăng trưởng 7% trong 2021, so với mức dự báo tăng 5,3% mà định chế này đưa ra hồi tháng tư. Trái lại, dự báo tăng trưởng kinh tế Ấn Độ bị IMF hạ từ 12,5% về 9%, sau khi làn sóng biến chủng Delta càn quét ở quốc gia tỷ dân với tỷ lệ tiêm chủng cực thấp này.

Nhà kinh tế học cấp cao Kallum Pickering của Berenberg Bank ở London nói rằng những dữ liệu nhanh - như lượng khách đi ăn nhà hàng, đi mua sắm, lưu lượng giao thông, và số việc làm đăng tuyển - cho thấy “nhân tố sợ hãi” ảnh hưởng đến hành vi của người tiêu dùng và doanh nghiệp, gây suy giảm chóng mặt nền kinh tế Anh trong giai đoạn đầu của đại dịch, hiện đã yếu đi rất nhiều. Đây được xem là một hiệu ứng của chiến dịch tiêm chủng trên diện rộng.

Số ca tử vong trong vòng 28 ngày sau khi dương tính Covid ở Anh bình quân 70 ca/ngày trong 7 ngày qua, so với con số khoảng 1.300 ca ở giai đoạn đỉnh điểm của đợt dịch trước vào tháng Tư năm nay. Nếu tình hình Covid ở Anh tiếp tục có những dấu hiệu xuống thang, thì đó sẽ là tia hy vọng kinh tế cho phần còn lại của nhóm nước có tỷ lệ tiêm chủng cao.

Tại Mỹ, các nhà phân tích đưa ra ba lý do chính để giải thích cho việc biến chủng Delta khó có thể đặt ra trở ngại lớn cho sự phục hồi kinh tế.

Thứ nhất, tỷ lệ tiêm chủng đã đạt mức cao và đang tăng của Mỹ giúp người dân nước này tiếp tục làm việc và chi tiêu, bất chấp số ca nhiễm mới. Thứ hai, ít có khả năng Mỹ phải quay lại với phong toả và đóng cửa doanh nghiệp. Và thứ ba, sự gia tăng số ca nhiễm mới ở Mỹ đến nay tập trung ở một số bang, hạn chế ảnh hưởng kinh tế toàn quốc.

Bốn bang Florida, Louisiana, Arkansas và Missouri chiếm chưa đầy 9% sản lượng kinh tế Mỹ nhưng chiếm khoảng 1/3 số ca nhiễm bình quân hàng ngày trong tuần trước. Đến nay, khoảng 69% dân số trưởng thành của Mỹ đã tiêm ít nhất một mũi vaccine, theo dữ liệu từ Trung tâm Kiểm soát và ngăn ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC).

“Quan điểm của chúng tôi hiện nay là đợt dịch này sẽ không có ảnh hưởng lớn lên GDP hay tiêu dùng, nhưng biến chủng Delta vẫn là một nhân tố rủi ro”, ông Ken Matheny, chuyên gia kinh tế thuộc công ty dự báo và phân tích IHS Markit, nhận định về kinh tế Mỹ.

PV