Thứ ba 16/09/2025 01:45
Hotline: 024.355.63.010
Pháp luật

Cải cách thủ tục đăng ký doanh nghiệp: Hướng tới minh bạch và hiệu quả

Một trong những mục tiêu quan trọng của lần sửa đổi Luật Doanh nghiệp này là hoàn thiện khung pháp lý về thành lập và đăng ký doanh nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp gia nhập thị trường, đồng thời bảo đảm quyền tự do kinh doanh trong những lĩnh vực mà pháp luật không cấm.

Những bất cập còn tồn tại

Dù đã có nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, nhưng thực tế vẫn tồn tại những khó khăn, vướng mắc trong quá trình gia nhập thị trường. Một số quy định trong Luật Doanh nghiệp chưa thực sự rõ ràng hoặc chưa phù hợp với bối cảnh phát triển hiện nay.

Cải cách thủ tục đăng ký doanh nghiệp: Hướng tới minh bạch và hiệu quả
Một trong những mục tiêu quan trọng của lần sửa đổi Luật Doanh nghiệp này là hoàn thiện khung pháp lý về thành lập và đăng ký doanh nghiệp.

Đơn cử, vấn đề cần xem xét là quy định về hồ sơ đăng ký doanh nghiệp. Theo Luật Doanh nghiệp, tài liệu quan trọng trong hồ sơ là thông tin xác thực danh tính của người thành lập doanh nghiệp. Tuy nhiên, hiện nay các quy định chủ yếu vẫn dựa trên giấy tờ pháp lý truyền thống như căn cước công dân, chứng minh thư nhân dân, hộ chiếu... mà chưa cập nhật các công cụ nhận diện số trong bối cảnh chuyển đổi số ngày càng sâu rộng.

Ngoài ra, quy định về thông báo thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp cũng còn nhiều điểm chưa rõ ràng. Cụ thể, Luật Doanh nghiệp yêu cầu doanh nghiệp phải thông báo khi thay đổi các nội dung như ngành, nghề kinh doanh, cổ đông sáng lập, cổ đông nước ngoài... Tuy nhiên, vẫn còn lúng túng trong việc xác định "nội dung khác trong hồ sơ đăng ký doanh nghiệp" cần thông báo. Chẳng hạn, điều lệ công ty có cần thông báo khi thay đổi hay không vẫn chưa có sự thống nhất trong cách hiểu và thực hiện.

Bên cạnh đó, quy định về thời hạn đăng ký thay đổi nội dung Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp cũng chưa thực sự rõ ràng. Theo khoản 2, Điều 30 Luật Doanh nghiệp, doanh nghiệp phải đăng ký thay đổi trong vòng 10 ngày kể từ khi có thay đổi. Tuy nhiên, chưa có quy định cụ thể về thời điểm có hiệu lực của những thay đổi này, gây khó khăn trong việc xác định thời điểm có giá trị pháp lý của các quyết định liên quan.

Thực tế cho thấy, việc không kiểm soát chặt chẽ có thể dẫn đến tình trạng doanh nghiệp không hoạt động tại địa chỉ đăng ký, không thực hiện nghĩa vụ thuế hoặc thậm chí lợi dụng tư cách pháp nhân để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, việc xử lý các doanh nghiệp này vẫn gặp nhiều khó khăn do chưa có quy định cụ thể và đồng bộ trong Luật Doanh nghiệp và các văn bản pháp luật liên quan.

Ngoài ra, quy định về thời hạn góp vốn cũng chưa được làm rõ đối với các loại tài sản như máy móc, công nghệ, quyền sở hữu trí tuệ, quyền sử dụng đất... dẫn đến quá trình góp vốn kéo dài, gây ảnh hưởng đến công tác quản lý nhà nước và hoạt động của doanh nghiệp.

Tăng cường kiểm soát và minh bạch thông tin doanh nghiệp

Lần sửa đổi Luật Doanh nghiệp này nhằm đơn giản hóa thủ tục thành lập doanh nghiệp, gắn với quá trình chuyển đổi số, cải cách hành chính và hạn chế tình trạng giả mạo thông tin. Theo đó, dự thảo Luật đề xuất hợp nhất tài khoản định danh cá nhân (VNeID) với tài khoản đăng ký kinh doanh, giúp người dân có thể sử dụng định danh điện tử để ký số và nộp hồ sơ đăng ký kinh doanh. Đồng thời, người được ủy quyền thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp cũng phải thực hiện xác thực điện tử với cơ quan đăng ký kinh doanh.

Cùng đó, doanh nghiệp sẽ phải công khai trực tuyến tình trạng hoạt động trên Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp vào cuối quý II và quý IV hằng năm. Điều này giúp tăng cường tính minh bạch, giảm thiểu rủi ro liên quan đến doanh nghiệp "ma".

Dự thảo Luật cũng quy định rõ hơn về việc kết nối và chia sẻ thông tin giữa các cơ quan quản lý, bao gồm giấy phép kinh doanh, chứng chỉ hành nghề, thông tin thuế, hóa đơn, báo cáo tài chính, hải quan... nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp.

Ngoài ra, để tăng cường trách nhiệm của chính quyền địa phương trong việc kiểm tra, giám sát doanh nghiệp, dự thảo Luật bổ sung quy định về vai trò của UBND tỉnh trong tổ chức đăng ký kinh doanh, thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp và ban hành quy trình giám sát đăng ký kinh doanh.

Với những sửa đổi nêu trên, Luật Doanh nghiệp không chỉ tạo thuận lợi cho việc thành lập doanh nghiệp mà còn đảm bảo kiểm soát chặt chẽ hơn, ngăn chặn tình trạng lợi dụng pháp nhân để vi phạm pháp luật và trục lợi.

Tin bài khác
Hoàn thiện khung pháp lý cho đầu tư theo phương thức đối tác công tư

Hoàn thiện khung pháp lý cho đầu tư theo phương thức đối tác công tư

Nghị định số 243/2025/NĐ-CP đã bổ sung các quy định về cơ quan có thẩm quyền, cơ quan ký kết hợp đồng, thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư và dự án đối tác công tư.
Đề xuất bỏ “tem phí đường bộ”, hướng tới quản lý điện tử minh bạch hơn

Đề xuất bỏ “tem phí đường bộ”, hướng tới quản lý điện tử minh bạch hơn

Bộ Tài chính vừa trình Chính phủ phương án bãi bỏ quy định về “tem nộp phí sử dụng đường bộ”, đồng thời loại bỏ toàn bộ các thủ tục liên quan đến việc cấp loại tem này trong các văn bản pháp luật hiện hành.
Chi phí học hành, khám chữa bệnh có thể được khấu trừ thuế

Chi phí học hành, khám chữa bệnh có thể được khấu trừ thuế

Bộ Tài chính đang đề xuất bổ sung quy định cho phép người nộp thuế được khấu trừ các khoản chi cho y tế và giáo dục – đào tạo của bản thân và người phụ thuộc trước khi tính thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân.
Sẽ áp giá điện 2 thành phần cho khách hàng tiêu thụ lớn từ năm 2026

Sẽ áp giá điện 2 thành phần cho khách hàng tiêu thụ lớn từ năm 2026

Bộ Công Thương vừa thống nhất chủ trương áp dụng cơ chế giá điện 2 thành phần, trước mắt triển khai với nhóm khách hàng có sản lượng tiêu thụ điện lớn từ ngày 1/1/2026.
Miễn thuế 3 năm đầu cho doanh nghiệp nhỏ và vừa: Cú hích mới từ Nghị quyết 198/2025/QH15

Miễn thuế 3 năm đầu cho doanh nghiệp nhỏ và vừa: Cú hích mới từ Nghị quyết 198/2025/QH15

Từ ngày 17/5/2025, các doanh nghiệp nhỏ và vừa thành lập mới sẽ được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 3 năm đầu hoạt động, theo quy định tại Nghị quyết số 198/2025/QH15 của Quốc hội.
Đề xuất nhiều chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp

Đề xuất nhiều chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp

Bộ Tài chính đề xuất miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đối với toàn bộ diện tích đất nông nghiệp phục vụ nghiên cứu, sản xuất thử nghiệm; đất trồng cây hàng năm.
Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 70 về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia

Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 70 về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia

Thay mặt Bộ Chính trị, Tổng Bí thư Tô Lâm đã ký ban hành Nghị quyết số 70-NQ/TW về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Bộ Tài chính đề xuất bổ sung quy định hoàn thuế cho người đã mất

Bộ Tài chính đề xuất bổ sung quy định hoàn thuế cho người đã mất

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến đối với dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi), trong đó có nhiều điểm mới đáng chú ý liên quan đến quy định hoàn thuế.
Đề xuất khôi phục tư cách “hộ gia đình” là người sử dụng đất trong Luật Đất đai 2024

Đề xuất khôi phục tư cách “hộ gia đình” là người sử dụng đất trong Luật Đất đai 2024

Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành liên quan, kiến nghị bổ sung hai nội dung quan trọng vào dự thảo Luật Đất đai sửa đổi năm 2024. Trong đó, nội dung đáng chú ý là đề xuất khôi phục quy định công nhận “hộ gia đình” là người sử dụng đất – một điểm từng được ghi nhận trong Luật Đất đai 2013 nhưng bị loại bỏ trong dự thảo luật hiện hành.
Những chính sách kinh tế có hiệu lực từ tháng 9/2025

Những chính sách kinh tế có hiệu lực từ tháng 9/2025

Từ ngày 1/9/2025, hàng loạt chính sách kinh tế mới sẽ chính thức có hiệu lực, tập trung vào các lĩnh vực trọng yếu như phát triển công nghiệp hỗ trợ, hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, đảm bảo an toàn vốn trong ngành ngân hàng và thanh toán thương mại biên giới Việt – Trung.
Bộ Tài chính đề xuất xóa những khoản nợ thuế kéo dài hơn 10 năm

Bộ Tài chính đề xuất xóa những khoản nợ thuế kéo dài hơn 10 năm

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) với nhiều điểm mới, trong đó có đề xuất xóa các khoản nợ thuế kéo dài trên 10 năm, dù đã áp dụng đủ biện pháp cưỡng chế nhưng vẫn không thể thu hồi.
Chính phủ chính thức xóa bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng

Chính phủ chính thức xóa bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng

Nghị định 232/2025/NĐ-CP Chính phủ vừa ban hành đã bãi bỏ khoản 3 Điều 4 của Nghị định 24/2012/NĐ-CP xóa bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, xuất khẩu vàng nguyên liệu và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng.
Cục Thuế kêu gọi doanh nghiệp, hộ kinh doanh góp ý Dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi)

Cục Thuế kêu gọi doanh nghiệp, hộ kinh doanh góp ý Dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi)

Cục Thuế nhấn mạnh, các ý kiến đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp và người nộp thuế sẽ là cơ sở quan trọng để hoàn thiện dự luật, xây dựng một hệ thống quản lý thuế hiện đại, hiệu lực, công bằng và minh bạch.
Doanh nghiệp giảm đóng bảo hiểm thất nghiệp cho lao động khuyết tật từ ngày 1/1/2026

Doanh nghiệp giảm đóng bảo hiểm thất nghiệp cho lao động khuyết tật từ ngày 1/1/2026

Ngày 1/1/2026, Luật Việc làm 2025 chính thức có hiệu lực, theo đó doanh nghiệp được giảm mức đóng bảo hiểm thất nghiệp với người lao động khuyết tật.
Bộ Tài chính đề xuất chỉ kiểm tra chuyên ngành lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm

Bộ Tài chính đề xuất chỉ kiểm tra chuyên ngành lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm

Bộ Tài chính vừa công bố dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm; trong đó điểm đáng chú ý là cơ quan này sẽ không còn chức năng thanh tra trong lĩnh vực bảo hiểm, thay vào đó chỉ thực hiện kiểm tra chuyên ngành.