Tỷ phú biến Samsung thành "gã khổng lồ" toàn cầu đã qua đời ở tuổi 78

09:48 26/10/2020

Lee Kun-Hee, Chủ tịch Samsung Electronics, người đã biến hãng sản xuất tivi nhỏ bé thành một "gã khổng lồ" toàn cầu về điện tử tiêu dùng đã qua đời vào 25/10 ở tuổi 78.

Samsung không công bố nguyên nhân cái chết, nhưng Lee đã phải nhập viện từ tháng 5 năm 2014 sau khi bị đau tim.

"Tất cả chúng tôi tại Samsung sẽ trân trọng những kỷ niệm mà ông ấy mang lại và biết ơn về hành trình mà chúng tôi đã chia sẻ với ông ấy", tuyên bố của Samsung cho biết. "Di sản của ông ấy sẽ là trường tồn."

Lee Kun-Hee đã biến hãng sản xuất tivi nhỏ bé thành một gã khổng lồ toàn cầu về điện tử tiêu dùng nhưng vai trò lãnh đạo của ông cũng bị hoen ố bởi những cáo buộc tham nhũng.

Lee Kun-Hee đã biến hãng sản xuất tivi nhỏ bé thành một gã khổng lồ toàn cầu về điện tử tiêu dùng nhưng vai trò lãnh đạo của ông cũng bị hoen ố bởi những cáo buộc về tham nhũng

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đã cử các quan chức cấp cao của Tổng thống chuyển lời chia buồn tới gia đình ông Lee. Trong thông điệp, Moon gọi nhà tài phiệt quá cố là "một biểu tượng của thế giới kinh doanh Hàn Quốc, người mà sự lãnh đạo của ông sẽ mang lại dũng khí cho các công ty khác".

Gia đình của Lee cho biết tang lễ sẽ diễn ra riêng tư nhưng không công bố chi tiết ngay lập tức.

Lee thừa kế quyền kiểm soát công ty từ cha mình và trong gần 30 năm lãnh đạo, Samsung Electronics đã trở thành thương hiệu toàn cầu và là nhà sản xuất điện thoại thông minh, tivi và chip lớn nhất thế giới. Samsung bán điện thoại Galaxy đồng thời sản xuất màn hình và vi mạch cung cấp năng lượng cho các đối thủ lớn của mình - iPhone của Apple và điện thoại Android của Google.

Các hoạt động kinh doanh của công ty bao gồm đóng tàu, bảo hiểm nhân thọ, xây dựng, khách sạn, công viên giải trí và nhiều hơn thế nữa. Riêng Samsung Electronics đã chiếm 20% vốn thị trường trên sàn chứng khoán chính của Hàn Quốc. Lee để lại khối tài sản kếch xù, với Forbes ước tính tài sản của ông là 16 tỷ USD tính đến tháng 1 năm 2017. 

Khi ông nhập viện, mảng kinh doanh di động béo bở một thời của Samsung phải đối mặt với các mối đe dọa từ các nhà sản xuất mới nổi ở Trung Quốc và các nơi khác. Áp lực rất lớn trong việc đổi mới hoạt động kinh doanh phần cứng mạnh mẽ truyền thống của mình, cải thiện quản trị doanh nghiệp và tính minh bạch của nó.

Con trai của Lee và Phó Chủ tịch Samsung Lee Jae-yong.

Con trai của Lee và Phó Chủ tịch Samsung Lee Jae-yong

Giống như các tập đoàn do gia đình tự quản khác ở Hàn Quốc, Samsung được ghi nhận là đã giúp đưa nền kinh tế của đất nước trở thành một trong những nền kinh tế lớn nhất thế giới từ đống đổ nát của Chiến tranh Triều Tiên 1950 -1953. Nhưng cấu trúc sở hữu không rõ ràng và mối quan hệ thường xuyên tham nhũng với các quan chức và quan chức chính phủ đã được coi là điểm nóng của tham nhũng ở Hàn Quốc.

Lee Kun-Hee bị kết án vào năm 2008 vì các giao dịch cổ phần bất hợp pháp, trốn thuế và hối lộ nhằm chuyển sự giàu có và quyền kiểm soát công ty cho ba người con của mình. Năm 1996, ông bị kết tội hối lộ một cựu tổng thống. Nhưng trong cả hai trường hợp, anh ta đều tránh được án tù sau khi tòa án tuyên án treo, vào thời điểm đó, một thông lệ phổ biến đã giúp các ông trùm kinh doanh Hàn Quốc không phải ngồi tù dù họ bị kết tội hối lộ.

Gần đây nhất, Samsung đã dính vào một vụ bê bối bùng nổ năm 2016-2017 dẫn đến việc Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye bị lật tẩy và bỏ tù.

Lee Jae-yong bị kết án 5 năm tù vào năm 2017 vì đưa hối lộ 8,6 tỷ won (10,6 triệu USD) cho Park và một trong những người thân tín của bà để giúp đảm bảo sự hậu thuẫn của chính phủ vì nỗ lực củng cố quyền kiểm soát của ông đối với Samsung. Anh ta được trả tự do vào đầu năm 2018 sau khi một tòa phúc thẩm giảm thời hạn và đình chỉ bản án. Nhưng tháng trước, các công tố viên lại truy tố anh ta với tội danh tương tự, gây ra một cuộc chiến pháp lý kéo dài khác.

Lee Kun-Hee là một nhà lãnh đạo nghiêm khắc, ngắn gọn, người tập trung vào các chiến lược có tầm nhìn lớn đáng ngưỡng mộ

Quyền lực gần như tuyệt đối của ông cho phép công ty đưa ra những quyết định táo bạo trong ngành công nghệ đang thay đổi nhanh chóng, chẳng hạn như chi hàng tỷ USD để xây dựng dây chuyền sản xuất chip nhớ và màn hình mới ngay cả khi cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 diễn ra. Những động thái mạo hiểm đó đã thúc đẩy sự trỗi dậy của Samsung.

Lee sinh ngày 9 tháng 1 năm 1942 tại thành phố Đông Nam Daegu trong thời kỳ Nhật Bản cai trị Bán đảo Triều Tiên. Ông tốt nghiệp Đại học Waseda ở Tokyo năm 1965 với bằng kinh tế, và theo học bằng thạc sĩ quản trị kinh doanh tại Đại học George Washington ở Washington, DC, mặc dù ông chưa tốt nghiệp.

Cha của ông, Lee Byung-chull, đã thành lập một doanh nghiệp xuất khẩu ở đó vào năm 1938, và sau Chiến tranh Triều Tiên, ông đã xây dựng lại công ty thành một nhà sản xuất điện tử và thiết bị gia dụng và là công ty thương mại lớn đầu tiên của đất nước.

Khi Lee Kun-Hee thừa kế quyền kiểm soát Samsung từ cha mình vào năm 1987, Samsung đang dựa vào công nghệ Nhật Bản để sản xuất TV và đang thực hiện những bước đầu tiên hướng tới xuất khẩu lò vi sóng và tủ lạnh.

Samsung đã được ghi nhận là đã giúp thúc đẩy nền kinh tế của đất nước trở thành một trong những nền kinh tế lớn nhất thế giới từ đống đổ nát của Chiến tranh Triều Tiên.

Samsung đã giúp thúc đẩy nền kinh tế của đất nước Hàn Quốc trở thành một trong những nền kinh tế lớn nhất thế giới từ đống đổ nát của Chiến tranh Triều Tiên

Một thời khắc quyết định đến vào năm 1993 khi Lee Kun-Hee thực hiện những thay đổi sâu rộng đối với Samsung sau chuyến đi nước ngoài hai tháng, thuyết phục ông rằng công ty cần phải cải thiện chất lượng sản phẩm của mình.

Trong một bài phát biểu trước các giám đốc điều hành của Samsung, ông đã thúc giục: "Hãy thay đổi mọi thứ, ngoại trừ vợ và con của chúng ta."

Một thất bại đáng chú ý là sự mở rộng của tập đoàn sang ngành công nghiệp ô tô vào những năm 1990, một phần do niềm đam mê của Lee Kun-Hee với những chiếc xe sang trọng. Samsung sau đó đã bán Samsung Motor gần như phá sản cho Renault. Công ty cũng thường xuyên bị chỉ trích vì không tôn trọng quyền lao động. Các trường hợp công nhân bị ung thư do làm việc tại các nhà máy bán dẫn của nó đã bị bỏ qua trong nhiều năm.

Đầu năm nay, Lee Jae-yong tuyên bố rằng việc chuyển giao quyền thừa kế tại Samsung sẽ kết thúc, đồng thời hứa rằng các quyền quản lý mà ông thừa kế sẽ không chuyển cho các con của mình. Ngoài con trai, Lee còn sống cùng với vợ - bà Hong Ra-hee; con gái Boo-jin và Seo-hyun; chị em Sook-hee, Soon-hee, Deok-hee và Myung-hee; và bảy người cháu.

Bảo Trinh