PGS.TS.KTS. Nguyễn Vũ Phương: Thuê mua nhà ở xã hội sẽ an toàn cho người thu nhập thấp

Sự khác nhau giữa Thuê và Thuê Mua Nhà ở xã hội

Theo PGS.TS.KTS. Nguyễn Vũ Phương, Phó Giám đốc Học viện Cán bộ quản lý xây dựng & đô thị, sự khác nhau giữa Thuê và Thuê Mua Nhà ở xã hội là Quyền Sở Hữu. Trong đó, người thuê và thuê không có ý định mua nhà sau này. Ngược lại, trong Thuê Mua, người thuê có ý định mua nhà sau một thời gian thuê.

Ông Phương cho biết, về mục tiêu tài chính, thuê là để cung cấp nhà ở an toàn và giá cả phải chăng cho người thuê có thu nhập thấp. Thuê Mua nhằm hỗ trợ người thuê với mục tiêu sở hữu nhà trong tương lai.

Phó Giám đốc Học viện Cán bộ quản lý xây dựng & đô thị nhìn nhận, tính linh hoạt tài chính khi thuê thường không yêu cầu người thuê có khả năng tài chính cao để mua nhà. Ngược lại, Thuê mua yêu cầu người thuê có khả năng tài chính để trả tiền đặt cọc hoặc trả trước khi mua nhà.

“Những hình thức này cung cấp giải pháp nhà ở cho những người có nhu cầu khác nhau trong xã hội và đều có mục tiêu riêng để giúp cải thiện điều kiện sống của họ”, ông Phương chia sẻ.

PGS.TS.KTS. Nguyễn Vũ Phương phân tích, tùy thuộc vào quốc gia và vùng lãnh thổ, các chương trình "Thuê"  và "Thuê mua“ nhà ở xã hội có những chính sách và kinh nghiệm khác nhau. Các chương trình "Thuê" và "Thuê mua" nhà ở xã hội đều tập trung vào việc cung cấp lựa chọn nhà ở cho những người có thu nhập thấp và những đối tượng yếu thế khác trong xã hội.

Ông cho rằng, một số quốc gia thực hiện các chương trình này với các chính sách hỗ trợ tài chính, giúp người thuê có thể tiết kiệm hoặc tích luỹ để mua nhà sau này. Mục tiêu chung là cải thiện điều kiện sống và cơ hội sở hữu nhà cho những người trong các tầng lớp xã hội có hoàn cảnh khó khăn.

Kinh nghiệm từ các nước trên thế giới

Ông Phương lấy ví dụ, ở nước Đức, có nhiều hợp tác xã nhà ở (Wohnungsgenossenschaften) được quản lý bởi các cộng đồng hoặc các tổ chức phi lợi nhuận. Các hợp tác xã này cung cấp những căn hộ với mức giá thuê ổn định hơn và thường thấp hơn so với thị trường.

Về chính sách bảo vệ người thuê, Chính phủ Đức thường xuyên đặt ra các chính sách bảo vệ người thuê như hạn chế tăng giá thuê đột ngột hay bảo vệ quyền lợi của người thuê.

Tiếp đó, với chương trình thuê mua của Förderung des Mietwohnungsbaus (hỗ trợ xây dựng nhà thuê), Chính phủ Đức thực hiện các chương trình hỗ trợ xây dựng nhà thuê với mục tiêu hỗ trợ người thuê có khả năng mua nhà sau này. Một số chính sách cũng được đưa ra nhằm cung cấp khoản trợ cấp hoặc giảm giá thuê để tích luỹ vốn cho việc mua nhà.

Cũng tại Đức, với nhà Ở Liên Kết (Baugenossenschaften), các hợp tác xã nhà ở cũng có các chương trình cho phép người thuê chi trả một phần tiền thuê để mua nhà sau này.

PGS.TS.KTS. Nguyễn Vũ Phương cho biết, ở nước Đức cũng có một hệ thống nhà ở xã hội phát triển mạnh mẽ và chất lượng. Hệ thống nhà ở xã hội tại Đức được xây dựng trên cơ sở cung cấp lựa chọn nhà thuê với mức giá ổn định và tính bền vững.

Ông nói: “Chính sách hỗ trợ tài chính và việc kết hợp giữa thuê mua nhằm giúp người thuê có khả năng sở hữu nhà sau một thời gian sử dụng nhà thuê”.

Ông Phương cho biết thêm, việc bảo vệ quyền lợi của người thuê và việc đặt ra các chính sách giúp ngăn chặn tăng giá thuê đột ngột cũng là một điểm mạnh trong hệ thống nhà ở xã hội tại Đức.

Liên quan đến các hoạt động nhà ở xã hội tại Hà Lan, PGS.TS.KTS. Nguyễn Vũ Phương chia sẻ, quốc gia này có một hệ thống thuê nhà xã hội mạnh mẽ với hơn 30% dân số sống trong nhà thuê do chính phủ và các tổ chức phi lợi nhuận cung cấp.

Phó Giám đốc Học viện Cán bộ quản lý xây dựng & đô thị cho hay, tại Hà Lan, nhiều chính sách ưu đãi được thiết lập để khuyến khích việc xây dựng và duy trì các căn nhà thuê xã hội với mức giá ổn định.

“Trong khi đó, nước Anh cũng có một hệ thống thuê nhà xã hội lớn với sự tham gia từ các cơ quan như Hội đồng Địa phương và các tổ chức phi lợi nhuận. Tại quốc gia này, nhiều chính sách hỗ trợ thuê nhà xã hội cũng có các khoản hỗ trợ tài chính cho người thuê thu nhập thấp”, Phó Giám đốc Học viện Cán bộ quản lý xây dựng & đô thị nói.

Thuê Nhà và Thuê mua nhà ở xã hội

Nhìn nhận về quy hoạch phát triển phân khúc nhà ở xã hội tại Việt Nam, Phó Giám đốc Học viện Cán bộ quản lý xây dựng & đô thị cho rằng, nếu thuê để ở với giá phải chăng, giá thuê thường ổn định và thấp hơn so với thị trường, giúp người thuê có thu nhập thấp hoặc điều kiện kinh tế hạn chế có thể tiếp cận được nhà ở.

Ông Phương cho biết: “Các chương trình thuê nhà xã hội thường cung cấp sự ổn định về giá và điều kiện thuê nhà, giúp người thuê cảm thấy an tâm về việc có một nơi ở ổn định”. Nhờ đó, người có thu nhập thấp, người thuê nhà ở sẽ không phải lo lắng về việc sở hữu nhà, không cần chi trả cho việc bảo dưỡng, sửa chữa hay các chi phí liên quan đến sở hữu tài sản.

Trong khi đó, bình luận thêm về cơ hội sở hữu nhà của ngươi có thu nhập thấp, PGS.TS.KTS. Nguyễn Vũ Phương khẳng định, việc thuê mua cho phép người thuê có khả năng sở hữu nhà sau một thời gian thuê, giúp họ xây dựng vốn để mua nhà một cách linh hoạt hơn.

Theo ông Phương, giải pháp trên sẽ cung cấp thêm các lựa chọn linh hoạt hơn cho người thuê khi họ không cần phải mua nhà ngay lập tức mà có thể tích luỹ tiền và lên kế hoạch tài chính. Khi mua nhà sau thời gian thuê, người thuê có cảm giác tự do hơn và có thể tận hưởng lợi ích của việc sở hữu tài sản.

Nhìn nhận thêm về vấn đề này, ông Phương khẳng định, thuê và thuê mua nhà ở xã hội đều cung cấp giải pháp nhà ở cho những đối tượng khác nhau trong xã hội. Lựa chọn giữa thuê và thuê mua thường phụ thuộc vào tình hình tài chính cá nhân và dự định lâu dài về việc ở định cư.

“Thuê nhà thường tập trung vào việc cung cấp nhà ở với giá cả phải chăng và ổn định cho người có thu nhập thấp trong khi thuê mua mang lại cơ hội sở hữu nhà cho người thuê có khả năng tài chính hạn chế”, PGS.TS.KTS. Nguyễn Vũ Phương nói.

Nghệ Nhân