PGS.TS. Đàm Hoàng Phúc - Giám đốc Chương trình đào tạo kỹ thuật ô tô: Miễn đăng kiểm lần đầu là hợp lý

10:26 11/03/2023

Việc áp dụng miễn đăng kiểm lần đầu (sau khi cấp đăng ký biển số lần đầu) với xe sản xuất lắp ráp, nhập khẩu mới chưa qua sử dụng, trong thời gian 1 năm tính từ năm sản xuất, không thu giá dịch vụ kiểm định, được chuyên gia đánh giá là phù hợp.

Ảnh minh họa
PGS.TS. Đàm Hoàng Phúc - Giám đốc Chương trình đào tạo kỹ thuật ô tô, Đại học Bách Khoa Hà Nội

Đề xuất miễn đăng kiểm lần đầu trong 1 năm với xe ô tô mới

Dự thảo Thông tư 16 bổ sung quy định: Miễn kiểm định xe ô tô mới chưa qua sử dụng, không quá 1 năm từ thời điểm sản xuất đến thời điểm nộp hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận kiểm định.

Quy định trên áp dụng với ô tô sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu mới chưa qua sử dụng, đã được cơ sở sản xuất thực hiện kiểm tra chất lượng xuất xưởng và cấp phiếu kiểm tra chất lượng xuất xưởng (giấy chứng nhận chất lượng với xe nhập khẩu).

Với xe ô tô mới được miễn kiểm định, đơn vị đăng kiểm chỉ cần kiểm tra, căn cứ theo hồ sơ phương tiện để cấp giấy chứng nhận, tem kiểm định.

Thời hạn của giấy chứng nhận kiểm định lần đầu là 30 tháng (1 năm rưỡi), các lần kiểm định sau phương tiện phải được kiểm tra và thực hiện theo quy định hiện hành.

PGS.TS. Đàm Hoàng Phúc - Giám đốc Chương trình đào tạo kỹ thuật ô tô, Đại học Bách Khoa Hà Nội - cho rằng, những năm trước đây, thị trường tiêu thụ xe ô tô mới của Việt Nam chưa tốt, các xe mới vẫn phải đăng kiểm trước khi lăn bánh. Nguyên nhân bởi nhiều xe mới nhưng chưa tiêu thụ được còn phải lưu kho. Theo đó, ô tô để không vẫn có sự suy giảm chất lượng. Vì vậy, trước khi tham gia giao thông, ô tô mới vẫn phải kiểm định. Đây chính là lý do đăng kiểm trì hoãn lại miễn đăng kiểm lần đầu nhiều năm qua.

Tuy nhiên, đến năm 2022, thị trường tiêu thụ xe ô tô mới trong nước lần đầu tiên vượt mức 500.000 xe ô tô/năm. Như vậy, thị trường xe tốt hơn và giảm sự tồn đọng xe.

"Ngoài việc đăng kiểm đang “nóng” kết hợp với thị trường ô tô hiện nay, miễn đăng kiểm lần đầu là hợp lý", ông Phúc nói.

Theo Cục Đăng kiểm Việt Nam, phương án miễn thực hiện kiểm tra an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường lần đầu tiên (sau khi đăng ký biển số lần đầu) đối với xe sản xuất lắp ráp, nhập khẩu mới chưa qua sử dụng, trong thời gian một năm tính từ năm sản xuất, không thu phí dịch vụ kiểm định là phù hợp.

Qua kết quả nghiên cứu 6 tháng (từ tháng 6 đến tháng 11-2022) trên cơ sở số lượng các xe mới sản xuất lắp ráp, nhập khẩu được chứng nhận tại Việt Nam cho thấy tỉ lệ không đạt cần phải bảo dưỡng, sửa chữa để kiểm định lại đối với nhóm xe này có tỉ lệ rất thấp, từ 0,17-0,31%.

Đa số các xe thuộc diện đề xuất miễn tại thời điểm kiểm định vẫn còn trong thời hạn bảo hành của nhà sản xuất, nhà nhập khẩu. Việc miễn đăng kiểm lần đầu cũng giúp người dân, lái xe, chủ xe giảm thời gian và chi phí. 

Theo tính toán, mức tiền mà mỗi chủ xe được giảm khi kiểm định lần đầu từ 250.000 - 570.000 đồng/xe tương ứng với từng loại xe.

Nói rõ thêm về việc đề xuất miễn đăng kiểm một năm, theo Cục Đăng kiểm Việt Nam, việc lưu kho, lưu bãi trong thời gian dài sẽ gây ra hư hỏng, hao mòn, giảm đặc tính kỹ thuật đối với nhiều chi tiết nhựa, cao su, dầu bôi trơn, cấu kiện điện tử… trên ô tô. Nếu để tồn kho quá lâu, xe không còn đảm bảo các tính năng thông số kỹ thuật nên cần được kiểm tra, kiểm định trước khi chạy để đảm bảo an toàn.

Khi thực hiện miễn đăng kiểm lần đầu, đồng nghĩa với việc tăng trách nhiệm của nhà sản xuất, lắp ráp nhập khẩu. Đối với doanh nghiệp bảo hiểm, cần phải phối hợp cùng nhà sản xuất, chủ xe để xác định trách nhiệm khi xảy ra vấn đề bảo hiểm, bồi thường.

Để đảm bảo có đầy đủ dữ liệu phục vụ công tác quản lý nhà nước, Cục Đăng kiểm Việt Nam đề xuất phương án chỉ miễn đăng kiểm nhưng vẫn cần lập hồ sơ phương tiện.

Xây dựng dữ liệu kiểm soát "xe lậu, xe gian"

Đối với yêu cầu đảm bảo cơ sở dữ liệu và phương án kiểm soát các "xe gian, xe lậu", xe tự ý thay đổi thông số kỹ thuật trước khi đưa vào tham gia giao thông, Cục Đăng kiểm Việt Nam đang xây dựng phần mềm để liên thông, kết nối trực tiếp cơ sở dữ liệu từ sản xuất lắp ráp, nhập khẩu đến kiểm định lưu hành.

Ảnh minh họa
Ô tô xếp hàng dài đợi đăng kiểm tại Hà Nội/ Nguồn ảnh TNO

Để đảm bảo có đầy đủ dữ liệu phục vụ công tác quản lý nhà nước, hỗ trợ lực lượng tuần tra kiểm soát và chia sẻ cho hoạt động điều hành giao thông, thu phí không dừng, Cục Đăng kiểm Việt Nam đề xuất phương án chỉ miễn kiểm tra kỹ thuật và bảo vệ môi trường cho phương tiện nhưng vẫn cần thực hiện lập hồ sơ phương tiện.

Trong quá trình đơn vị đăng kiểm lập hồ sơ phương tiện sẽ thực hiện kiểm tra nhận dạng và đối chiếu thông số kỹ thuật nhận dạng của xe với cơ sở dữ liệu sản xuất lắp ráp, nhập khẩu để thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước.

Trước đó, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà giao Bộ GTVT khẩn trương sửa đổi Thông tư số 16 quy định về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện cơ giới đường bộ, trong đó xem xét sửa đổi bổ sung quy định cho phép miễn kiểm tra kỹ thuật khi đăng kiểm lần đầu đối với ô tô mới sản xuất, lắp ráp và xe cơ giới nhập khẩu (chưa qua sử dụng gắn với trách nhiệm của nhà sản xuất); nghiên cứu phương án kéo dài chu kỳ đăng kiểm với các phương tiện mới sử dụng đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật về an toàn của phương tiện, ban hành trước ngày 10/3/2023.

Lâm Nghi t/h