Nhiều địa phương chậm thực hiện chính sách gói hỗ trợ theo Quyết định 08/2022 của Chính phủ

Nguyên nhân chính dẫn đến việc này, theo lãnh đạo Bộ Lao động Thương binh và Xã hội cho rằng, nhiều địa phương còn thờ ơ, lúng túng trong việc bố trí, sử dụng kinh phí; doanh nghiệp sợ trách nhiệm, không dám xác nhận và lập hồ sơ đề nghị cho người lao động; người lao động chưa nắm hết thông tin để chủ động làm thủ tục. 

Được biết, cuối tháng 3, Chính phủ ban hành Quyết định 08 về thực hiện chính sách hỗ trợ khoảng 6.600 tỷ đồng tiền thuê nhà cho 3,4 triệu người lao động. Hai nhóm thụ hưởng gồm người có hợp đồng lao động, đóng bảo hiểm xã hội, đang làm việc trong doanh nghiệp và người quay lại thị trường lao động, làm tại khu công nghiệp, chế xuất, khu kinh tế, 24 tỉnh thành thuộc 4 vùng kinh tế trọng điểm.

Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã xác nhận hơn 3 triệu hồ sơ trong số 3,4 triệu người thụ hưởng. Người lao động thuê trọ sẽ nhận được hỗ trợ từ 500.000 đến một triệu đồng mỗi tháng, tối đa 3 tháng. Thời gian triển khai chính sách từ 1/4 đến hết 15/8.

Theo Cục Việc làm (thuộc Bộ Lao động Thương binh và Xã hội), Quyết định 08 có hiệu lực từ 28/3 nhưng nếu người lao động thuê trọ từ ngày 1/2 đến 30/6 vẫn được hưởng chính sách khi đủ điều kiện. Lao động đang nghỉ thai sản, nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng, không tham gia bảo hiểm xã hội nhưng vẫn có tên trong danh sách đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vẫn đủ điều kiện nhận hỗ trợ. 

Một trong những nguyên nhân khiến tỷ lệ giải ngân gói hỗ trợ thấp do các địa phương chờ kinh phí từ Trung ương. Đầu tháng 7, Thủ tướng quyết định cấp 100% kinh phí từ ngân sách Trung ương cho các địa phương để thực hiện, nhưng các tỉnh thành chưa đẩy nhanh được tiến độ.

Các địa phương giải ngân cao nhất là Bình Dương 84,8 tỷ đồng (phê duyệt hơn 503 tỷ); Đồng Nai gần 175 tỷ đồng (phê duyệt gần 219 tỷ); TP HCM 126 tỷ đồng (phê duyệt 181 tỷ đồng).

Các tỉnh thành giải ngân chậm nhất là Hải Phòng 232 triệu đồng (0,2%); An Giang 72,5 triệu đồng (0,08%). Địa phương giải ngân dưới 1% có Quảng Ngãi, Nghệ An, Vĩnh Long, Thanh Hóa.... Một số nơi dự kiến người thụ hưởng lớn nhưng giải ngân rất thấp, như Bắc Ninh, Kiên Giang, Long An.

Hai tỉnh Lai Châu, Điện Biên không có người lao động thuộc nhóm thụ hưởng và Cao Bằng báo cáo không có doanh nghiệp đề nghị hỗ trợ.

Theo lãnh đạo Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, trình tự, thủ tục giải ngân đã đơn giản hết mức, chỉ cần một tờ đơn đề nghị của người lao động, song ở một số nơi, chính quyền, doanh nghiệp vẫn yêu cầu thêm vài ba loại giấy tờ khiến hồ sơ chậm trễ. Hầu hết doanh nghiệp muốn gộp 3 tháng vào làm thủ tục một lần nên gói triển khai từ tháng 4 song tới tháng 7 mới làm thủ tục đề nghị hỗ trợ cho lao động. Bộ Lao động Thương binh và Xã hội cho rằng nếu các địa phương làm hết trách nhiệm, tốc độ giải ngân sẽ nhanh.

Một tuần trước, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội thống kê còn 29 tỉnh thành chưa giải ngân hỗ trợ. Tại cuộc họp triển khai gói hỗ trợ thuê nhà chiều 11/8, lãnh đạo Bộ Lao động Thương binh và Xã hội cho biết, sau gần năm tháng, 60 tỉnh thành đã thẩm định, phê duyệt hỗ trợ cho hơn 1,9 triệu lao động với kinh phí 1.230 tỷ đồng. Thực tế địa phương mới giải ngân hơn 728 tỷ đồng cho hơn một triệu lao động. Hạn cuối để doanh nghiệp nộp hồ sơ là 15/8 và tới cuối tháng 8 phải hoàn tất chi trả.

Gói 6.600 tỷ đồng giải ngân hơn 11% trong khi hạn nhận hồ sơ còn 4 ngày, nhiều địa phương tỷ lệ chi thấp dưới 1% như Hải Phòng, Thanh Hóa, An Giang, Quảng Ngãi… Chính phủ đã nhiều lần đôn đốc các nơi đẩy nhanh tốc độ chi tiền, yêu cầu các địa phương phải hoàn thành trong tháng 8 này.

Trọng Tâm