Ngành hải quan hoàn thành tốt chỉ tiêu, nhiệm vụ chính trị
Trên cơ sở các kế hoạch, chỉ đạo của Bộ Tài chính triển khai các Nghị quyết của Chính phủ về điều hành kinh tế vĩ mô, Tổng cục Hải quan đã ban hành các Quyết định, Chỉ thị để chỉ đạo thực hiện trong toàn Ngành. Việc bám sát các Kế hoạch của Bộ Tài chính và cụ thể hóa thành các nhiệm vụ chuyên môn, đề ra các tiêu chí và thời hạn hoàn thành đối với các đơn vị thuộc và trực thuộc Tổng cục Hải quan đã tạo tiền đề hành động và mang lại hiệu quả cao trong thực hiện các nhiệm vụ chính trị, góp phần thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội chung của đất nước trong năm 2024.
![]() |
Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Thọ phát biểu kết luận Hội nghị |
Tổng cục Hải quan đã tập trung nguồn lực, phối hợp chẽ với các Bộ, ngành liên quan thống nhất nội dung trình Chính phủ ban hành như Nghị định sửa đổi Nghị định số 08/2015/NĐ-CP ngày 21/01/2015 của Chính phủ, Nghị định về quản lý hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu được giao dịch qua thương mại điện tử.
Trình Bộ Tài chính ban hành: Thông tư số 06/2024/TT-BTC ngày 29/01/2024 sửa đổi, bổ sung Thông tư 81/2019/TT-BTC ngày 15/11/2019 quy định quản lý rủi ro trong hoạt động nghiệp vụ hải quan; Thông tư số 77/2024/TT-BTC ngày 26/01/2024 sửa đổi, bổ sung một số điều Thông tư số 442/2017/TT-BTC ngày 28/4/2017 quy định chế độ đảm bảo thực hiện các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát hải quan.
Thực hiện Kế hoạch của Ban Chỉ đạo Trung ương tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, Tổng cục Hải quan đã gấp rút tổng rà soát toàn bộ văn bản QPPL liên quan đến hoạt động hải quan (bao gồm các văn bản QPPL do Tổng cục Hải quan chủ trì xây dựng và các văn bản QPPL do các đơn vị thuộc Bộ, các Bộ ngành khác chủ trì xây dựng). Tổng số các văn bản QPPL liên quan đến lĩnh vực Hải quan chịu sự tác động của việc sắp xếp tổ chức bộ máy được rà soát có 166 văn bản (08 luật, 61 nghị định, 13 quyết định của Thủ tướng Chính phủ, 84 văn bản cấp Bộ), trong đó văn bản QPPL do Tổng cục Hải quan chủ trì xây dựng có 93 văn bản (01 luật, 14 nghị định, 11 quyết định của Thủ tướng Chính phủ, 84 văn bản cấp Bộ).
Công tác cải cách hành chính (CCHC) của Tổng cục Hải quan đạt được nhiều kết quả tích cực ; công tác hiện đại hóa hải quan đã đánh giá nhu cầu đầu tư, trang bị trang thiết bị phục vụ công tác quản lý, kiểm tra, giám sát hải quan giai đoạn 2026 – 2030 theo quy hoạch cửa khẩu biên giới, sân bay, cảng biển; đưa ra nhu cầu, số lượng trang thiết bị cần đầu tư, đánh giá về sự cần thiết, mục tiêu đầu tư và lập danh mục trang thiết bị kiểm tra, giám sát hải quan đầu tư trong giai đoạn 2026 – 2030. Tiếp tục triển khai, vận hành và hoàn thiện một số Hệ thống giám sát, quản lý hải quan và một số phần mềm để đưa vào áp dụng như: Hệ thống tiếp nhận kiểm tra, xác nhận.
Tình hình xuất nhập khẩu và công tác thu NSNN
Công tác đơn giản, tự động hóa quy trình thủ tục hải quan, tạo thuận lợi thương mại như triển khai Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN, triển khai công tác kiểm tra chuyên ngành (KTCN) đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, Ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) và dịch vụ công trực tuyến (DVCTT), Công tác kiểm tra, giám sát hải quan...được Tổng cục triển khai đồng bộ và dạt được nhiều kết quả đem lại giá trị cho cộng đồng doanh nghiệp.
Tổng trị giá xuất nhập khẩu từ ngày 1.1 – 14.12.2024 đạt 745,38 tỷ USD, tăng 15,35% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, xuất khẩu đạt 384,4 tỷ USD, tăng 14,46% và nhập khẩu đạt 360.98 tỷ USD, tăng 16,32%. Cán cân thương mại hàng hóa của Việt Nam tính đến hết ngày 14.12.2024 thặng dư thương mại hàng hóa là 23,42 tỷ USD, thấp hơn 2,29 tỷ USD so với con số thặng dư 25,71 tỷ USD của cùng kỳ năm 2023.
Dự báo tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa cả năm 2024 đạt khoảng 782,33 tỷ USD, xuất siêu ước đạt 23,53 tỷ USD.
Năm 2024, Tổng cục Hải quan được Quốc hội giao dự toán thu ngân sách Nhà nước theo Nghị quyết số 104/2023/QH15 ngày 10.11.2023 là 375.000 tỷ đồng. Kết quả thu ngân sách nhà nước từ hoạt động xuất nhập khẩu: Số luỹ kế từ ngày 1.1-14.12.2024 đạt 402.680 tỷ đồng, đạt 107,4% dự toán, tăng 13,9% so với cùng kỳ năm 2023.
Căn cứ tình hình thu 11 tháng năm 2024 và số thu các tháng một số năm gần đây, Tổng cục Hải quan dự kiến thu Ngân sách Nhà nước năm 2024 đạt 418.000 - 420.000 tỷ đồng, bằng 111,5 % - 112 % dự toán được giao, tăng 13,4% - 13,9% so với cùng kỳ năm 2023.
Từ ngày 1.1 - 15.11.2024, toàn ngành đã thực hiện soi chiếu tổng số 114.463 cont (trung bình 527 cont/ngày); phát hiện nghi vấn 2.949 cont (chiếm 2,6% tổng cont soi chiếu), phát hiện 452 cont vi phạm (chiếm 15,3% tổng cont nghi vấn). Vi phạm chủ yếu là nhập khẩu hàng cấm, khai sai số lượng, chủng loại; nhập hàng không khai báo nhập khẩu hàng giả mạo xuất xứ, hàng không đáp ứng điều kiện, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật theo quy định.
Từ 16.12.2023 – 15.11.2024, ngành Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý:16.390 vụ việc vi phạm, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 29.273 tỷ đồng (tăng 12,12% về số vụ và tăng 154,09% về trị giá so với cùng kỳ 2023). Cơ quan Hải quan đã khởi tố 24 vụ (giảm 31,43% so với cùng kỳ 2023), chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 157 vụ (giảm 5,42% so với cùng kỳ năm 2023). Số tiền thu nộp Ngân sách Nhà nước 901,58 tỷ đồng.
Từ 15.12.2023 – 15.11.2024, toàn ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ 275 vụ/328 đối tượng, trong đó cơ quan Hải quan chủ trì 105 vụ. Tang vật thu được gồm 2,08 tấn ma tuý các loại. Đặc biệt, trong thời gian triển khai Chiến dịch Con Rồng Mê Kông VI, đầu mối thuộc Hải quan Việt Nam đã cập nhật tổng số 59 vụ việc bắt giữ ma túy với khối lượng 395 kg ma túy và 18 vụ bắt giữ động, thực vật hoang dã với khối lượng tang vật tịch thu gồm: 269 kg; 353 cá thể, sản phẩm từ động, thực vật hoang dã..
Công tác trực ban tiếp tục được triển khai đồng bộ từ cấp Tổng cục đến 35 Cục Hải quan tỉnh, thành phố. Hệ thống quản lý trực ban được nâng cấp đảm bảo hoạt động trực ban duy trì 24/7, kịp thời kiểm tra, giám sát những mặt hàng nổi cộm, các tuyến đường trọng điểm theo từng giai đoạn, góp phần siết chặt việc kiểm tra, giám sát đối với các lô hàng có dấu hiệu nghi vấn trên toàn quốc.
Từ 1.1 – 1.12.2024, Trực ban ngành Hải quan tiếp tục chỉ đạo 3239 ID (trong đó 2876 ID mới), thanh khoản 2759 ID, phát hiện vi phạm 932 ID, trong đó, cơ quan Hải quan đã khởi tố 1 vụ việc; xử phạt 7,023 tỷ đồng, truy thu 34,919 tỷ đồng. Đồng thời, áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả như buộc tái xuất ra khỏi lãnh thổ Việt Nam nhiều lô hàng vi phạm, tịch thu hàng hóa vi phạm, tiêu hủy tang vật vi phạm, buộc loại bỏ yếu tố vi phạm nhiều lô hàng; xem xét trách nhiệm, xử lý kỷ luật đối với hàng chục lượt cán bộ không thực hiện, thực hiện không đúng các chỉ đạo của trực ban các cấp.