Thứ hai 07/07/2025 10:30
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Năm giải pháp chống chuyển giá

12/10/2020 00:00
Với tiềm lực tài chính mạnh, không ít doanh nghiệp nước ngoài nắm giữ lượng vốn lớn trong các công ty liên doanh ở Việt Nam thực hiện chuyển giá, dẫn đến báo cáo kinh doanh thua lỗ kéo dài.

Với nền kinh tế mở cửa, cho phép doanh nghiệp FDI vào với nhiều chính sách ưu tiên, Việt Nam đã thể hiện rõ quan điểm đặc biệt khuyến khích nguồn đầu tư từ nước ngoài nhằm góp phần thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa cũng như tăng năng lực sản xuất và xuất khẩu.

Tuy nhiên, hiệu quả sản xuất, kinh doanh thường không cao khi nhiều công ty đa quốc gia hoạt động tại Việt Nam kê khai lỗ trên báo cáo tài chính, trong khi vẫn hoạt động rất tốt, liên tục mở rộng quy mô sản xuất, như Coca - Cola, C.P Việt Nam, gây ra những tác động xấu cho nền kinh tế.

Với sự gia tăng của toàn cầu hóa và sự thống trị của các doanh nghiệp đa quốc gia, việc chuyển giá giữa các công ty thành viên đã trở thành phổ biến. Bằng việc chuyển giá, các tập đoàn đa quốc gia định giá cao nguyên vật liệu đầu vào do các công ty con cung cấp và bán sản phẩm đầu ra với mức giá thấp để báo cáo thua lỗ kéo dài, từ đó kê khai thuế rất thấp so với thực tế kinh doanh, gây thất thoát nguồn thu ngân sách nhà nước.

Nếu có quá nhiều doanh nghiệp FDI kê khai thuế trên báo cáo tài chính không đúng với thực tế kinh doanh cũng làm sai lệch những thống kê của nền kinh tế.

Bên cạnh đó, để tối thiểu hóa số thuế phải nộp, các tập đoàn đa quốc gia cũng chú trọng mục tiêu chiếm lĩnh thị trường thông qua chuyển giá. Các doanh nghiệp trong nước sẽ không thể cạnh tranh với các tập đoàn đa quốc gia khi họ bán sản phẩm với mức giá thấp cùng với các chiêu thức quảng cáo và khuyến mãi hấp dẫn.

Từ đó làm lũng đoạn thị trường và dần trở thành độc quyền, làm suy giảm các ngành sản xuất trong nước, gây khó khăn cho Nhà nước trong việc giám sát, quản lý giá và làm mất tính bình đẳng trên thị trường.

Với tiềm lực tài chính mạnh, không ít doanh nghiệp nước ngoài nắm giữ lượng vốn lớn trong các công ty liên doanh ở Việt Nam thực hiện chuyển giá, dẫn đến báo cáo kinh doanh thua lỗ kéo dài.

Trong hoàn cảnh đó, các đối tác trong nước nếu không đủ khả năng tài chính để tiếp tục tăng vốn, sẽ phải bán lại phần vốn góp cho đối tác nước ngoài, kết quả là doanh nghiệp liên doanh sẽ trở thành doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài. Nguy cơ thôn tính các doanh nghiệp trong nước bằng cách chuyển giá của các doanh nhiệp nước ngoài đã và đang gây áp lực rất lớn đối với nhiều doanh nghiệp Việt Nam.

Ở Việt Nam, việc chuyển giá không chỉ phổ biển ở các doanh nghiệp FDI mà còn xảy ra ở cả doanh nghiệp trong nước, bằng cách chuyển lợi nhuận cho các doanh nghiệp đang hưởng ưu đãi thuế, phí do hoạt động trên địa bàn khó khăn, hoặc đặc biệt khó khăn.

Việc chuyển giá đã và đang ảnh hưởng đến việc hoạch định chính sách kinh tế của Chính phủ. Nếu không có những biện pháp kịp thời nhằm ngăn chặn chuyển giá, các doanh nghiệp trong nước sẽ khó tồn tại, sản xuất sẽ gặp khó khăn, giá trị nhập khẩu cao hơn giá trị xuất khẩu làm mất cân đối trong cán cân thanh toán quốc tế của quốc gia. Thêm nữa, nghi ngờ về việc kê khai thuế không đúng với thực tế kinh doanh cũng làm giảm mức độ tin cậy của thông tin tài chính được công bố.

Ngày 24/2/2017, Chính phủ đã ban hành Nghị định 20/2017/NĐ-CP Quy định về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết, trước đó, Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) có chương trình hành động chống xói mòn cơ sở thu thuế và chuyển lợi nhuận (BEPS), nhưng các quy định về chuyển giá tại Việt Nam còn chưa đầy đủ, thiếu chặt chẽ.

Kết quả thanh tra, kiểm toán đối với việc chuyển giá mặc dù đã có nhiều kết quả nhưng chưa làm giảm việc chuyển giá nhằm mục tiêu tối ưu hóa lợi nhuận của doanh nghiệp, làm thất thu ngân sách nhà nước. Kết quả truy thu thuế của các cơ quan thanh tra, kiểm toán chủ yếu dựa vào quá trình làm việc, hiệp thương với doanh nghiệp có dấu hiệu chuyển giá, chưa có đầy đủ căn cứ pháp lý để xử lý việc chuyển giá.

Năm giải pháp chống chuyển giá

- Xây dựng cơ sở dữ liệu về giá của các loại hàng hóa giữa công ty độc lập và công ty liên kết nhằm tạo cơ sở so sánh giá chuyển giao, từ đó xác định giao dịch chuyển nhượng đó có tuân theo quy tắc thị trường hay không.

- Áp dụng phương pháp xác định giá thuế thống nhất, phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của Việt Nam.

- Xử phạt thích đáng nhằm ngăn chặn và có tính răn đe các doanh nghiệp gian lận qua chuyển giá.

- Xem xét sửa đổi các quy định có liên quan về quản lý thuế theo hướng cho phép cơ quan thuế có chức năng điều tra, xác minh đối với việc chuyển giá.

- Tăng cường phối hợp giữa các cơ quan thuế, thanh tra, kiểm toán để có các biện pháp cụ thể, kịp thời xử lý đối với chuyển giá.


Nguyễn Tuấn Anh (Phó tổng Kiểm toán Nhà nước)

Tin bài khác
Còn nhiều thách thực để kinh tế 2025 đạt mục tiêu tăng trưởng 8%

Còn nhiều thách thực để kinh tế 2025 đạt mục tiêu tăng trưởng 8%

Tăng trưởng GDP 6 tháng đầu năm 2025 đạt 7,52% – một kết quả tích cực, tạo nền tảng quan trọng để hướng tới mục tiêu tăng trưởng 8%. Cục Thống kê đánh giá, dư địa cho tăng trưởng vẫn còn lớn, song cũng thẳng thắn chỉ ra hàng loạt rủi ro và điểm nghẽn cần được tháo gỡ một cách quyết liệt, đồng bộ và kịp thời.
Thủ tướng Chính phủ: Tiến tới xoá room tín dụng theo hạn ngạch

Thủ tướng Chính phủ: Tiến tới xoá room tín dụng theo hạn ngạch

Trong Công điện mới phát đi ngày 6/7, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) khẩn trương trình Chính phủ dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định số 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng trước ngày 15/7.
Chỉ đạo mới của Thủ tướng về chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa

Chỉ đạo mới của Thủ tướng về chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 104/CĐ-TTg ngày 6/7/2025 về tăng cường hiệu quả điều hành chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa và tổ chức sơ kết công tác 6 tháng đầu năm 2025.
Hạ đặt thành công Rotor tổ máy số 1 Nhà máy thủy điện Hòa Bình mở rộng

Hạ đặt thành công Rotor tổ máy số 1 Nhà máy thủy điện Hòa Bình mở rộng

Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và Ban Quản lý dự án Điện 1 phối hợp với các nhà thầu vừa hạ đặt thành công Rotor tổ máy số 1 dự án Thủy điện Hòa Bình mở rộng.
6 tháng đầu năm 2025: Chỉ số sản xuất ngành công nghiệp tăng tới 9,2%

6 tháng đầu năm 2025: Chỉ số sản xuất ngành công nghiệp tăng tới 9,2%

Tính chung 6 tháng đầu năm 2025, chỉ số sản xuất ngành công nghiệp ước tăng 9,2% so với cùng kỳ năm trước, là mức tăng cao nhất kể từ năm 2020 đến nay.
Sản phẩm OCOP – từ địa phương hướng tới thương hiệu Việt Nam toàn cầu

Sản phẩm OCOP – từ địa phương hướng tới thương hiệu Việt Nam toàn cầu

Chương trình OCOP (mỗi xã một sản phẩm) đang bước vào giai đoạn phát triển mới với kỳ vọng vượt ra khỏi phạm vi địa phương để định hình như một thương hiệu quốc gia, hội nhập vững chắc vào thị trường quốc tế.
Thành phố Đà Nẵng mới với nhiều tiềm năng, dư địa để phát triển

Thành phố Đà Nẵng mới với nhiều tiềm năng, dư địa để phát triển

Thành phố Đà Nẵng mới sở hữu 2 sân bay quốc tế, 2 cảng biển loại và hệ thống giao thông khá đồng bộ, kết nối liên hoàn theo trục Bắc - Nam và Đông - Tây. Tất cả sẽ tạo nền tảng vững chắc để Đà Nẵng phát triển trong giai đoạn tới.
Hà Nội đưa kinh tế tư nhân trở thành động lực then chốt vào năm 2030

Hà Nội đưa kinh tế tư nhân trở thành động lực then chốt vào năm 2030

Thực hiện Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế, Hà Nội đang triển khai lộ trình cụ thể với nhiều mục tiêu tham vọng nhằm phát huy tối đa vai trò của khu vực tư nhân trong phát triển kinh tế - xã hội.
Du lịch hồi sinh hàng không Việt bứt tốc vươn tầm quốc tế

Du lịch hồi sinh hàng không Việt bứt tốc vươn tầm quốc tế

Đà phục hồi du lịch bùng nổ đang là bệ phóng cho hàng không Việt. Các hãng bay tăng cường đội tàu, mở rộng mạng lưới, khẳng định vị thế trên bản đồ khu vực.
TP. Hồ Chí Minh: Giải ngân đầu tư công đạt gần 40%, GRDP tăng hơn 6,5%

TP. Hồ Chí Minh: Giải ngân đầu tư công đạt gần 40%, GRDP tăng hơn 6,5%

Trong 6 tháng đầu năm, GRDP của TP. Hồ Chí Minh cũ tăng 7,82%; nếu tính chung sau sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, mức tăng trưởng đạt 6,56%.
Sau hợp nhất, tỉnh Quảng Ngãi (mới) sẽ có nhiều lợi thế để phát triển

Sau hợp nhất, tỉnh Quảng Ngãi (mới) sẽ có nhiều lợi thế để phát triển

Sau khi hợp nhất với tỉnh Kon Tum thành tỉnh Quảng Ngãi (mới) sở hữu vị trí địa chiến lược quan trọng, kết nối Đông - Tây, Bắc – Nam, sự kết hợp độc đáo giữa kinh tế biển với kinh tế rừng và nông nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi để kết nối thông suốt từ vùng núi đến vùng biển sẽ mở ra không gian rộng lớn và nhiều lợi thế để phát triển.
Vốn FDI “gấp đôi” đổ vào Hà Nội trong 6 tháng đầu năm 2025

Vốn FDI “gấp đôi” đổ vào Hà Nội trong 6 tháng đầu năm 2025

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy bất ốn, vốn FDI đổ vào Hà Nội trong 6 tháng đầu năm 2025 đạt 3,677 tỷ USD, tăng gấp 2,2 lần so với cùng kỳ năm ngoái.
Kinh tế Việt Nam 6 tháng đầu năm 2025: Tăng trưởng ngược chiều thế giới

Kinh tế Việt Nam 6 tháng đầu năm 2025: Tăng trưởng ngược chiều thế giới

Chiều 3/7, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 6, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng báo cáo tình hình kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm 2025 với nhiều điểm sáng đáng chú ý, trong bối cảnh thế giới tiếp tục đối mặt với suy giảm tăng trưởng và bất định địa chính trị.
Chuyên gia Hồ Quốc Tuấn nói gì về

Chuyên gia Hồ Quốc Tuấn nói gì về 'deal' thuế quan đối ứng Mỹ - Việt?

Chuyên gia Hồ Quốc Tuấn cho rằng, việc thỏa thuận được mức thuế đối ứng hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ là 20% là một thành công và kể cả mức 40% cho hàng transshipping cũng rất tích cực.
Bộ Tài chính hướng dẫn quản lý tài chính, tài sản công sau sáp nhập

Bộ Tài chính hướng dẫn quản lý tài chính, tài sản công sau sáp nhập

Bộ Tài chính vừa công bố hướng dẫn xử lý tài chính và tài sản công sau khi sắp xếp theo mô hình hai cấp, đảm bảo đồng bộ, hiệu quả, tránh lãng phí.