Đóng cửa Ngân hàng Thung lũng Silicon: Cần hành động của các nhà hoạch định chính sách

Báo cáo “Đánh thức tiềm năng dịch vụ để tăng trưởng” của WB tại Việt Nam cho biết: Tăng trưởng kinh tế của Việt Nam được dự báo sẽ hạ còn 6,3% trong năm 2023, sau khi đạt mốc cao 8% vào năm trước, do tăng trưởng ở khu vực dịch vụ chững lại, giả cả và lãi suất leo thang ảnh hưởng đến các nhà đầu tư và hộ gia đình.

Tăng trưởng dự kiến sẽ lên 6,5% vào năm 2024 khi các nền kinh tế đang là thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam phục hồi.

Cũng theo báo cáo của WB, triển vọng của Việt Nam phản ánh những bất định gia tăng trong nền kinh tế toàn cầu. Rủi ro theo hướng suy giảm bao gồm tăng trưởng yếu hơn dự kiến ở các thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, bao gồm Hoa Kỳ, Trung Quốc và khu vực đồng Euro.

Cùng với đó là điều kiện huy động tài chính bị thắt chặt, lạm phát trong nước gia tăng, bảng cân đối tài sản của khu vực doanh nghiệp, ngân hàng và hộ gia đình đang bộc lộ những yếu kém và khu vực tài chính đang có nguy cơ dễ tổn thương.

Tuy nhiên, rủi ro đang được cân bằng. Khó khăn ở trong nước và nước ngoài đòi hỏi Chính phủ phải ứng phó chính sách theo hướng thận trọng và dựa vào bằng chứng, dữ liệu.

Trong đó bao gồm quản lý chặt liên hệ giữa trắng trưởng và lạm phát và giám sát chắc khu vực tài chính; tận dụng được thuận lợi của việc phục hồi tăng trưởng toàn cầu có thể nhanh hơn dự kiến để tăng trưởng xuất khẩu.

Phát biểu tại lễ công bố, bà Carolyn Turk, Giám đốc WB tại Việt Nam nhận định: Việt Nam còn dư địa để triển khai các biện pháp nhằm thúc đẩy tăng trưởng, không như nhiều quốc gia khác. Thực hiện hiệu quả các dự án đầu tư công trọng điểm là một chìa khóa tăng trưởng trong cả ngắn và dài hạn. Đồng thời, chính sách tài khóa và tiền tệ của Việt Nam phải đồng bộ để đảm bảo hỗ trợ nền kinh tế và đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô hiệu quả.

Bà Carolyn Turk nhận định: Bối cảnh toàn cầu năm 2022 có nhiều biến động và bất định, bị ảnh hưởng bởi tốc độ tăng trưởng chậm và nhu cầu giảm, lạm phát cao, các điều kiện tài chính và tiền tệ thắt chặt cũng như mức độ phức tạp về địa chính trị gia tăng.

Đây tiếp tục là rủi ro với hoạt động kinh tế vĩ mô toàn cầu năm 2023, cũng như đối với Việt Nam - với tư cách là một nền kinh tế có độ mở cao.

“Chỉ vài ngày trước, chúng ta đã thấy việc đóng cửa Ngân hàng Thung lũng Silicon (SVB), ngân hàng lớn thứ 16 ở Hoa Kỳ. Tác động của sự kiện này sẽ tiếp tục và tuần tới, có thể dẫn đến nhiều biến động hơn trên thị trường tiền tệ và tài chính toàn cầu, đòi hỏi sự quan tâm và hành động kịp thời của các nhà hoạch định chính sách trên thế giới, trong đó có Việt Nam”, bà Carolyn Turk cảnh báo.

Theo bà Carolyn Turk, nền kinh tế Việt Nam có thể còn hoạt động tốt hơn nữa nếu việc thực hiện ngân sách, đặc biệt là đầu tư công, hiệu quả hơn. Vai trò của chính sách hỗ trợ tài khóa và thực thi hiệu quả sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng đối với sự phục hồi và tăng trưởng kinh tế của Việt Nam, đặc biệt là trong bối cảnh tình hình toàn cầu có nhiều bất ổn.

Thị trường tiền tệ và tài chính Việt Nam năm 2022 có nhiều biến động. Trong khi các cơ quan chức năng hành động kịp thời để khôi phục niềm tin của thị trường, nhiều điểm yếu mang tính hệ thống trên thị trường tài chính và ngân hàng đã bộc lộ và chúng có khả năng ảnh hưởng đến ổn định kinh tế vĩ mô của Việt Nam.

Giải quyết những điểm yếu này bằng cải cách quyết liệt và đồng bộ sẽ không chỉ đảm bảo sự ổn định mà còn đảm bảo hiệu quả và tăng trưởng dài hạn của nền kinh tế.

Đáng chú ý, báo cáo “Đánh thức tiềm năng dịch vụ để tăng trưởng” của WB đã chỉ ra 4 nội dung cải cách có thể giúp Việt Nam phát huy được tiềm năng, đem lại thêm nhiều việc làm và tạo thêm nhiều giá trị gia tăng.

Báo cáo khuyến nghị: Để hoàn thành mục tiêu trở thành nền kinh tế thu nhập cao vào năm 2045, Việt Nam cần khai thác hiệu quả hơn nữa khu vực dịch vụ đa dạng để duy trì tăng trưởng năng suất bền vững. Điều này bao hàm phải thực hiện những cải cách nhằm nâng cao năng suất khu vực dịch vụ và đóng góp liên ngành để phục vụ tăng trưởng năng suất trong các lĩnh vực công nghiệp chế tạo chế biến và nông nghiệp. Xóa bỏ rào cản về thương mại và đầu tư nước ngoài và triển khai cải cách để đẩy mạnh cạnh tranh cũng như khả năng tiếp cận tài chính cho các doanh nghiệp trong nước.

Đồng thời, khuyến khích áp dụng công nghệ và đổi mới sáng tạo từng bước về sản phẩm và quy trình; tăng cường năng lực và kỹ năng làm việc cho cả người lao động và cán bộ quản lý.  Tập trung vào những dịch vụ có khả năng thúc đẩy tăng trưởng hơn nữa ở những ngành, lĩnh vực khác, cụ thể là các lĩnh vực chế tạo chế biến.

Hoài Anh