Doanh nghiệp Trung Quốc đối mặt với khủng hoảng khi chi tiêu của người tiêu dùng sụt giảm

14:47 17/02/2022

Năm nay, các hộ gia đình không muốn phải chi tiêu quá nhiều, một phần do thị trường việc làm phục hồi chậm. Điều này trực tiếp tác động đến doanh thu của nhiều doanh nghiệp tại Trung Quốc.

Đại dịch coronavirus đã làm giảm chi tiêu của người tiêu dùng trong kỳ nghỉ Tết Nguyên đán. © Reuters

Đại dịch Covid-19 đã làm giảm chi tiêu của người tiêu dùng trong kỳ nghỉ Tết Nguyên đán. Ảnh: Reuters.

Cung tiền M1 (một loại cung tiền bao gồm các loại tiền vật lí như tiền mặt và tiền xu, tiền gửi không kì hạn, séc du lịch, tiền gửi thanh toán khác và tài khoản lệnh rút tiền khả nhượng) đã chứng kiến mức giảm lần đầu tiên kể từ năm 1997. Cung tiền này và cung tiền M2 (bao gồm cả tiền gửi có kỳ hạn và tiết kiệm hộ gia đình) có mối quan hệ ràng buộc chặt chẽ với các điều kiện kinh tế và giá cả.

Suy thoái được thể hiện bởi sự sụt giảm 5,3% trong tiền gửi của công ty, chiếm khoảng 4/5 nguồn cung M1, đây cũng là mức lớn nhất trong lịch sử.

Tết Nguyên đán là một nhân tố chính khiến giá giảm. Nhiều công ty thưởng hậu hĩnh cho nhân viên trước kỳ nghỉ lễ dài ngày, chuyển tiền từ tài khoản công ty sang tài khoản tiêu dùng. Phản ánh điều này, cung tiền M2 đã tăng 9,8% so với cùng kỳ năm ngoái, nhanh hơn mức tăng 9% của tháng trước.

Nhưng ngay cả khi đã tính đến yếu tố mùa vụ này, mức tăng trưởng M1 của tháng vẫn chỉ đạt 2%. Điều này gắn liền với các xu hướng kinh tế rộng lớn hơn, cụ thể là sự sụt giảm chi tiêu của các hộ gia đình.

Chính quyền địa phương ở Trung Quốc đã đối phó với sự bùng phát COVID-19 bằng cách hạn chế đi lại giữa các tỉnh. Nhiều người đã chọn không về thăm gia đình và không thực hiện các chuyến đi trong thời gian vồn bình thường là mùa du lịch bận rộn nhất của đất nước, điều này làm giảm chi tiêu của người tiêu dùng cho các dịch vụ du lịch và giải trí.

Trước khi có COVID-19, nhu cầu trong mùa Tết Nguyên đán thường thúc đẩy tiêu dùng, chuyển tiền từ các hộ gia đình sang các doanh nghiệp và thúc đẩy M1.

Năm nay, các hộ gia đình không muốn phải chi tiêu quá nhiều, một phần do thị trường việc làm phục hồi chậm. Doanh số bán hàng trực tuyến trên các nền tảng Taobao và Tmall của Alibaba Group Holding chỉ tăng 0,9% trong tháng 1, theo CEIC Data, trong khi các hạn chế của chính phủ tiếp tục khiến thị trường nhà đất ảm đạm đi.

Các công ty thiếu tiền đang phụ thuộc nhiều hơn vào các nguồn tài trợ ngắn hạn. Các khoản vay ngân hàng ngắn hạn đã tăng 75% so với cùng kỳ năm ngoái và nguồn vốn từ các ngân hàng bóng tối (còn gọi là Shadow Banking System - là nhóm các trung gian tài chính tạo điều kiện cho việc tạo tín dụng trên hệ thống tài chính toàn cầu trong đó các thành viên không phải chịu sự giám sát của cơ quan quản lí) cũng đã tăng mạnh trở lại.

Nguồn vốn ròng thu được từ các nguồn như cho vay ủy thác và các khoản chấp nhận của chủ ngân hàng không chiết khấu đã đạt mức cao nhất trong khoảng 5 năm, cho thấy các nhà chức trách có thể đang nới lỏng các hạn chế đối với ngân hàng bóng tối để doanh nghiệp nhỏ hơn có thể duy trì dòng tiền.

Cho vay ngắn hạn đã giúp thúc đẩy lên mức 10,5% trong một biện pháp tài chính rộng rãi, bao gồm cả cho vay doanh nghiệp và khách hàng cá nhân, lên 320 nghìn tỷ Nhân dân tệ (tương đương 50,4 nghìn tỷ USD) vào cuối tháng 1 sau khi chạm đáy vào Tháng 9. Trái phiếu do chính quyền địa phương đưa ra để tài trợ cho các dự án cơ sở hạ tầng thúc đẩy nền kinh tế cũng góp phần vào sự gia tăng này.

Cho vay trung và dài hạn của các ngân hàng đối với khách hàng doanh nghiệp lần đầu tiên tăng trưởng trong bảy tháng vào tháng 1, nhưng tốc độ mờ nhạt, dưới 3%.

Phục hồi nhu cầu của khu vực tư nhân sẽ là điều cần thiết để tăng trưởng kinh tế ổn định hơn. Hội đồng Nhà nước mới đây xác nhận kế hoạch khuyến khích chi tiêu vốn của các doanh nghiệp nhỏ thông qua việc giảm thuế và khuyến khích vay dài hạn trong lĩnh vực sản xuất.

Đảng Cộng sản cầm quyền đặc biệt nhạy cảm về nền kinh tế trước thềm Đại hội Đảng diễn ra vào mùa Thu này. Ning Jizhe, người đứng đầu Cục Thống kê Quốc gia cho biết: “Chúng tôi sẽ tích cực thúc đẩy các chính sách góp phần ổn định kinh tế và thực hiện thận trọng các chính sách có tác động điều chỉnh”.

Lyly