Đẩy nhanh tiến độ mở cửa thị trường trái cây sầu riêng sang Trung Quốc

 Đẩy nhanh tiến độ mở cửa thị trường trái cây sầu riêng sang Trung Quốc.

HTX của bà Nga là một trong những đơn vị đầu tiên ở Đồng Nai thực hiện “cánh đồng lớn” đối với sầu riêng, sản phẩm đạt chuẩn VietGAP cũng như chứng nhận 3 sao của chương trình mỗi xã một sản phẩm tỉnh Đồng Nai. Thế nhưng, trái sầu riêng của Đồng Nai nói riêng và Việt Nam nói chung vẫn chưa có thị trường tiêu thụ ổn định, nhất là chưa thể xuất khẩu chính ngạch vào thị trường Trung Quốc.

Về vấn đề này, ông Trần Lâm Sinh, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đồng Nai, cho rằng, việc xuất khẩu chính ngạch vào Trung Quốc là một câu chuyện dài kỳ, với nhiều vấn đề còn vướng mắc. Hiện nay, Việt Nam chỉ xuất khẩu được chính ngạch vào Trung Quốc một số sản phẩm trái cây tươi như trái măng cụt với sản lượng không lớn, thị trường nhỏ. Ngược lại, trái sầu riêng có diện tích trồng tại Việt Nam lớn, sản lượng và giá trị đều cao hơn măng cụt nhưng lại không xuất khẩu chính ngạch vào Trung Quốc được.

“Việc này (cho phép nhập khẩu chính ngạch trái sầu riêng – PV) phụ thuộc vào cán cân thương mại giữa hai nước, Trung Quốc sẽ căn cứ vào thực tế nhu cầu thị trường của họ để đồng ý xem xét cho phép nhập khẩu chính ngạch những sản phẩm nào”, ông Sinh giải thích.

Theo ông Sinh, cuối tháng 3 vừa qua, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đồng Nai cũng đã có buổi làm việc với Cục Bảo vệ Thực vật về vấn đề xúc tiến xuất khẩu chính ngạch sầu riêng sang Trung Quốc. Thế nhưng, câu trả lời từ Cục Bảo vệ Thực vật là vẫn chưa có kết quả cuối cùng nên nông dân, doanh nghiệp phải tiếp tục đợi.

Việt Nam hiện có khoảng 50.000 – 60.000ha trồng sầu riêng trên toàn quốc. Hằng năm, sầu riêng Việt Nam phải đi vòng qua Thái Lan, Malaysia để vào Trung Quốc vừa gây rủi ro cho doanh nghiệp vừa không giúp xây dựng thương hiệu sản phẩm cho trái cây Việt Nam.

Còn theo ông Lê Thanh Tùng, Phó cục trưởng Cục Trồng trọt, để đàm phán được một loại trái cây xuất khẩu chính ngạch vào thị trường nào đó, bất kể là Mỹ, Nga, Trung Quốc… tốn rất nhiều thời gian, nhanh nhất là ba năm nhưng cũng có trường hợp thời gian đàm phán kéo dài đến 12 năm.

Trường hợp của sầu riêng, ông Tùng cho biết, nếu không xảy ra dịch Covid-19 thì việc đàm phán xuất khẩu chính ngạch vào Trung Quốc đã kết thúc từ năm 2020. Trước đó, cơ quan chức năng hai bên đã đi đến những bước cuối cùng trong tiến trình đàm phán cũng như chuẩn bị hồ sơ, thủ tục để có thể ký được Nghị định thư về xuất khẩu chính ngạch loại nông sản này. Tuy nhiên, mọi việc phải đình lại vì Covid-19.

“Nói cho dễ hiểu, khi chúng ta muốn bán cho người ta một sản phẩm nào đó thì phải mua lại của họ một sản phẩm khác. Việc mua lại sản phẩm nào thì chúng ta cũng phải xem xét, dựa trên nhu cầu thị trường trong nước nên mong bà con nông dân và các doanh nghiệp thông cảm cho cơ quan chức năng. Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Công Thương cũng như Tổng cục Hải quan đang rất nỗ lực đàm phán nhưng vì kẹt Covid-19 nên mọi việc bị chậm lại”, ông Tùng nói.

Theo ông Lê Văn Thiệt, Phó cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật, để xuất khẩu trái cây chính ngạch sang thị trường Trung Quốc, yêu cầu bắt buộc là sản phẩm phải được sản xuất từ vùng trồng và được đóng gói tại cơ sở được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cấp mã số và được Tổng cục Hải quan Trung Quốc phê duyệt.

Thứ trưởng Trần Quốc Khánh cho biết, trong thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ phối hợp chặt chẽ cùng các Bộ, ngành, địa phương biên giới phía Bắc trao đổi, vận động phía Trung Quốc đẩy nhanh tiến độ hoàn tất các thủ tục pháp lý, kỹ thuật để mở cửa thị trường sớm cho các mặt hàng nông, thủy sản mà Việt Nam có thế mạnh như sầu riêng, bưởi, chanh leo, na, roi, bơ, dừa, tổ yến, khoai lang tím, thủy hải sản tươi sống, sản phẩm sữa các loại.... để đáp ứng hơn nữa nhu cầu tiêu thụ của người dân Trung Quốc, góp phần tăng trưởng thương mại song phương.Trao đổi, vận động phía Trung Quốc sớm xem xét bổ sung thêm các cửa khẩu được phép nhập khẩu trái cây tươi trên tuyến biên giới đất liền, đặc biệt qua các tuyến vận tải đường sắt - là phương thức vận chuyển mà hai nước đang thống nhất thúc đẩy phát triển trong thời gian tới; đồng thời tăng cường các chuyến tàu hàng chuyên dụng nhập khẩu nông sản của Việt Nam nhằm đáp ứng tốt hơn nữa nhu cầu của mỗi bên. Phối hợp chặt chẽ, tích cực với phía Trung Quốc tuyên truyền, phổ biến và định hướng các doanh nghiệp hai nước tận dụng ưu đãi từ Hiệp định thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc và sử dụng hình thức thương mại điện tử (một hình thức thương mại mới đang phát triển hiệu quả) để thúc đẩy xuất khẩu; đồng thời thay đổi tập quán kinh doanh theo hướng chủ động ký kết hợp đồng kinh tế, thực hiện đúng các yêu cầu hiện hành của hai nước về nhập khẩu nhằm hạn chế rủi ro trong thương mại

PV (t/h)