Đạo luật CHIPS khiến các nhà sản xuất phải đối mặt với sự lựa chọn giữa Mỹ và Trung Quốc

Các nhà sản xuất chip đang ủng hộ việc Washington thông qua dự luật được chờ đợi từ lâu để cung cấp vốn cho ngành công nghiệp bán dẫn của Mỹ, nhưng việc chấp nhận các khoản trợ cấp đó có thể khiến họ khó khăn hơn khi đầu tư vào Trung Quốc trong tương lai.

Đó liệu có phải là mức giá phải trả mà những công ty như Intel, TSMC và Samsung sẵn sàng đánh đổi? 

Đạo luật "Chips and Science" (tạm dịch: Chip điện tử và khoa học) trị giá 280 tỷ USD được thông qua vào tuần trước sẽ bao gồm 52 tỷ đô la hỗ trợ cho sản xuất vật liệu bán dẫn của Mỹ. Nhưng luật này cũng yêu cầu các công ty nếu chấp nhận trợ cấp liên bang sẽ bị hạn chế thực hiện bất kỳ "giao dịch quan trọng" nào trong việc mở rộng năng lực sản xuất chip của họ ở Trung Quốc hoặc bất kỳ quốc gia nước ngoài nào khác mà họ quan tâm trong vòng 10 năm.

Mặc dù dường như các nhà sản xuất chip có thể bảo vệ hoạt động kinh doanh hiện tại của họ ở Trung Quốc, các nhà phân tích và luật sư nói với trang tin Nikkei Asia rằng các điều khoản của luật sẽ tạo ra khó khăn cho các công ty và trên thực tế, có thể buộc họ phải lựa chọn giữa Mỹ và Trung Quốc.

Chất bán dẫn là lĩnh vực quan trọng trong cuộc đua cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc. Chúng đóng vai trò là bộ não của các thiết bị điện tử, từ điện thoại thông minh, máy tính xách tay đến trung tâm dữ liệu, và chúng cũng đóng vai trò quan trọng trong các hệ thống vũ khí tinh vi. 

Đạo luật CHIPS có các ngoại lệ như việc cho phép các nhà sản xuất chip có thể tiếp tục đầu tư vào Trung Quốc nếu những khoản đầu tư đó nhằm bảo vệ các lợi ích kinh doanh hiện có và quan trọng ở nước này. Nhưng những ngoại lệ này chỉ áp dụng cho việc mở rộng các cơ sở hiện có chỉ cho "chất bán dẫn truyền thống"

Theo Tan Albayrak - Luật sư của Công ty luật toàn cầu Reed Smith LLP, các chất bán dẫn truyền thống bao gồm các công nghệ chip 28 nanomet trở lên.

Kích thước nanomet đề cập đến chiều rộng dòng giữa các bóng bán dẫn trên chip. Nói chung, con số càng nhỏ thì chip càng cao cấp. 

Albayrak cho biết, các ngoại lệ của đạo luật đối với các khoản đầu tư vào Trung Quốc là nhằm tránh sự gián đoạn đột ngột cho hoạt động kinh doanh của Mỹ.

Ông nói: “Điều này không làm suy yếu hàng rào bảo vệ của Hoa Kỳ, mà là hành động cân bằng cần thiết trong việc theo đuổi mục tiêu chính sách là giữ lợi thế về công nghệ, đồng thời giảm thiểu thiệt hại tài sản thế chấp cho khu vực Hoa Kỳ.

Các chip truyền thống được sử dụng trong nhiều loại thiết bị điện tử, từ điện thoại thông minh, máy tính đến thiết bị gia dụng và ô tô được kết nối. Chúng thường được xem như những con chip đồng hành và thường cần với số lượng lớn hơn nhiều so với những con chip xử lý có kích thước nhỏ.

Nhiều gã khổng lồ về chip toàn cầu đang hoạt động tích cực ở Trung Quốc. Công ty sản xuất chất bán dẫn Đài Loan (TSMC) có nhà máy ở Nam Kinh hiện đang sản xuất chip 16 nm và 28 nm, trong khi Samsung có quy mô sản xuất chip nhớ lớn ở Tây An, tỉnh Thiểm Tây. SK Hynix có các cơ sở chip nhớ ở Vô Tích và Đại Liên. Intel và Micron của Mỹ đều có cơ sở đóng gói và thử nghiệm chip ở Trung Quốc.

Các hạn chế của Đạo luật CHIPS sẽ khiến bất kỳ nhà sản xuất chip lớn nào đều phải dừng kế hoạch sản xuất các sản phẩm tiên tiến nhất của họ ở Trung Quốc, ít nhất là trong tương lai gần.

Tuy nhiên, các luật sư cảnh báo rằng, các công ty nên xem xét các hạn chế đầu tư một cách nghiêm túc. 

Một nguyên nhân khác gây lo ngại, theo Martijn Rasser, một thành viên cấp cao và là giám đốc tại Trung tâm An ninh Mỹ mới, là các hạn chế có thể là bước dạo đầu cho việc giám sát kỹ hơn các khoản đầu tư ra nước ngoài của các nhà sản xuất chip.

Rasser nói với Nikkei Asia: “Những hạn chế này nhấn mạnh rằng các nhà hoạch định chính sách của Mỹ đang ngày càng lo ngại về việc tiền của Mỹ sẽ lại chuyển sang hỗ trợ việc xây dựng năng lực ở Trung Quốc. 

Các nhà sản xuất chip đã hoan nghênh việc thông qua đạo luật. Một số đã cam kết đầu tư vào Mỹ đã được đưa ra, điển hình như TSMC sẽ đầu tư với quy mô ít nhất 12 tỷ USD ở Arizona, và Samsung với 17 tỷ USD ở Texas,...

Một số nhà sản xuất chip cảnh báo rằng nếu không thông qua Đạo luật CHIPS sẽ ảnh hưởng đến các kế hoạch đầu tư của họ

Nhưng ngoài trợ cấp, có một lý do khác khiến các công ty chip muốn mở rộng ở Mỹ: Tham vọng chip của riêng Trung Quốc. Bắc Kinh đã lên kế hoạch nâng thị phần chip tự sản xuất trong nước lên 70% vào năm 2025.

Về lâu dài, tham vọng của Trung Quốc sẽ là thay thế tất cả các chip tiên tiến bằng chip sản xuất trong nước. Vì vậy, sẽ có một câu hỏi là liệu các nhà sản xuất nước ngoài như TSMC và Samsung có thể thực sự tiếp tục thống trị ngành sản xuất chip cao cấp ở Trung Quốc hay không. 

Các nhà sản xuất chip cũng sẽ phải đối mặt với một câu hỏi trực tiếp rằng: Trong một ngành công nghiệp mà các khoản đầu tư thường được tính bằng tỷ đô la, liệu 52 tỷ đô la có đủ không?

Chỉ 39 tỷ USD tài trợ của Đạo luật CHIPS sẽ dành cho lĩnh vực sản xuất chip, trong khi 13 tỷ USD sẽ được phân bổ cho nghiên cứu phát triển và đổi mới. Tuy nhiên, việc xây dựng các nhà máy sản xuất chất bán dẫn không chỉ là về các cơ sở sản xuất chip, nó còn liên quan đến một mạng lưới cung cấp khổng lồ bao gồm hàng trăm loại hóa chất và vật liệu, cũng như thiết bị sản xuất chip.

Trong khi đó, Công ty tư vấn quản trị toàn cầu Bain & Company ước tính, việc tăng công suất chip của Mỹ chỉ từ 5% đến 10% sẽ cần khoảng 40 tỷ USD. Việc tài trợ cho 10 năm tiếp theo để phát triển các công nghệ mới sẽ còn đắt hơn, trị giá khoảng 110 tỷ đô la.

Peter Hanbury, một đối tác của công ty tư vấn chuyên về chip và các ngành sản xuất cho biết: “52 tỷ USD chắc chắn sẽ giúp tài trợ cho cả hai nỗ lực này, nhưng không là sẽ cung cấp chi phí đầy đủ cho cả hai. Việc xây dựng lại hệ sinh thái bán dẫn là một đề xuất đắt đỏ".

Lyly