Coi COVID-19 là một bệnh đặc hữu: Chiến lược mới của các nước châu Âu

Coi COVID là một bệnh đặc hữu

Giờ đây, sau gần 2 năm, Tây Ban Nha đang chuẩn bị áp dụng một kịch bản đối phó với Covid-19 khác. Với một trong những tỷ lệ tiêm chủng cao nhất ở châu Âu và nền kinh tế chịu nhiều dịch bệnh nhất, chính phủ đang đặt cơ sở để điều trị đợt nhiễm tiếp theo không phải là trường hợp khẩn cấp mà là một căn bệnh đặc hữu. Các bước tương tự đang được xem xét ở các nước láng giềng như Bồ Đào Nha và ở Anh.

Ý tưởng chuyển từ chế độ khủng hoảng sang chế độ kiểm soát, tiếp cận virus giống như cách các nước đối phó với bệnh cúm hoặc bệnh sởi. Điều đó có nghĩa là chấp nhận rằng việc nhiễm bệnh sẽ xảy ra thường xuyên và chỉ chú trọng hơn vào chăm sóc thêm cho những người có nguy cơ chuyển biến nặng và bệnh nhân bị biến chứng.

Thủ tướng của Tây Ban Nha, Pedro Sánchez, muốn Liên minh châu Âu xem xét những thay đổi tương tự hiện nay khi sự gia tăng của biến thể omicron cho thấy căn bệnh này đang trở nên ít gây chết người hơn.

"Những gì chúng tôi đang nói là trong vài tháng và năm tới, chúng tôi sẽ phải suy nghĩ, không do dự và theo những gì khoa học nói với chúng tôi, làm thế nào để quản lý đại dịch một cách đơn giản hơn mà vẫn đảm bảo an toàn cho người dân", ông nói.

Sánchez cho biết, những thay đổi không nên xảy ra trước khi sự gia tăng omicron kết thúc, nhưng các quan chức cần bắt đầu định hình thế giới hậu đại dịch ngay bây giờ: "Chúng tôi đang làm các công việc cho tương lai là dự đoán các kịch bản đối phó với dịch bệnh".

Tổ chức Y tế Thế giới đã nói rằng, còn quá sớm để xem xét bất kỳ sự thay đổi tức thời nào. Tổ chức này không có tiêu chí xác định rõ ràng để tuyên bố Covid-19 là một căn bệnh đặc hữu, nhưng các chuyên gia của tổ chức này trước đây đã nói rằng, nó sẽ xảy ra khi loại virus này dễ dự đoán hơn và không có các đợt bùng phát kéo dài.

Tiến sĩ Michael Ryan, Trưởng nhóm cấp cứu của WHO cho biết: "Đó là một nhận định chủ quan bởi vì nó không chỉ về số trường hợp mà về mức độ nghiêm trọng và tác động".

Phát biểu tại một hội thảo của Diễn đàn Kinh tế Thế giới hôm thứ Hai, Tiến sĩ Anthony Fauci, bác sĩ hàng đầu về các bệnh truyền nhiễm ở Mỹ, cho biết, Covid-19 không thể được coi là bệnh đặc hữu cho đến khi nó giảm xuống "mức không gây ảnh hưởng đến xã hội."

Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh châu Âu đã khuyến cáo các nước chuyển sang xử lý Covid-19 thường quy hơn sau khi giai đoạn cấp tính của đại dịch kết thúc. Cơ quan này cho biết, trong một tuyên bố rằng nhiều quốc gia EU ngoài Tây Ban Nha sẽ muốn áp dụng "một cách tiếp cận giám sát lâu dài và bền vững hơn."

Chỉ hơn 80 phần trăm dân số Tây Ban Nha đã được tiêm hai liều vắc-xin và các nhà chức trách đang tập trung vào việc tăng cường khả năng miễn dịch của người lớn với việc tiêm liều thứ ba.

Tiến sĩ Salvador Trenche, người đứng đầu Hiệp hội Y học Cộng đồng và Gia đình Tây Ban Nha, cho biết, khả năng miễn dịch có được bằng vắc-xin, mang lại cơ hội tập trung các nỗ lực phòng ngừa, xét nghiệm và theo dõi bệnh tật cho các nhóm có nguy cơ từ trung bình đến cao. 

"Covid-19 phải được điều trị như một bệnh đặc hữu", Trenche nói với trang tin Associated Press.

Công chúng cũng cần phải chấp nhận rằng, một số trường hợp tử vong do Covid-19 "sẽ khó có thể tránh khỏi", Tranche nói.

“Chúng tôi không thể đối phó với làn sóng thứ sáu như những gì chúng tôi đã làm ở làn sóng đầu tiên: Mô hình cần phải thay đổi nếu chúng tôi muốn đạt được những kết quả khác biệt", ông nói.

Bộ Y tế Tây Ban Nha cho biết, còn quá sớm để chia sẻ bất kỳ kế hoạch chi tiết nào do các chuyên gia và cố vấn của họ soạn thảo, nhưng cơ quan này xác nhận rằng một đề xuất là tuân theo một mô hình "giám sát trọng điểm" hiện đang được sử dụng ở EU để giám sát dịch cúm.

Chiến lược này đã được truyền thông Tây Ban Nha đặt cho biệt danh là "nhiễm cúm Covid-19", mặc dù các quan chức nói rằng, các hệ thống phòng chống cúm sẽ cần phải được điều chỉnh đáng kể cho phù hợp với coronavirus.

Hiện tại, cuộc thảo luận về việc chuyển sang một phương pháp tiếp cận đặc hữu chỉ giới hạn ở các quốc gia giàu có đủ khả năng để nói về điều tồi tệ nhất của đại dịch trong quá khứ. Khả năng tiếp cận vắc-xin và hệ thống y tế công cộng mạnh mẽ của họ là một điểm cộng đáng tự hào. 

Cũng không rõ một chiến lược đặc hữu sẽ tồn tại cùng với cách tiếp cận "zero-Covid" được Trung Quốc và các nước châu Á khác áp dụng như thế nào và điều đó sẽ ảnh hưởng như thế nào đến du lịch quốc tế.

Nhiều quốc gia bị choáng ngợp bởi số ca nhiễm omicron đạt mưc kỷ lục đã từ bỏ việc xét nghiệm ồ ạt và cắt giảm thời gian cách ly, đặc biệt là đối với những bệnh nhân không có nhiều triệu chứng. Kể từ đầu năm, các lớp học ở các trường học ở Tây Ban Nha chỉ dừng lại nếu các đợt dịch lớn xảy ra, chứ không phải với trường hợp đầu tiên được báo cáo như trước đây.

Nỗ lực từ các nước châu Âu

Tại Bồ Đào Nha, một trong những quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng cao nhất thế giới, Tổng thống Marcelo Rebelo de Sousa đã tuyên bố trong bài phát biểu đầu năm mới rằng, đất nước đã "chuyển sang giai đoạn lưu hành." Nhưng cuộc tranh luận về các biện pháp cụ thể đã chấm dứt khi sự lây lan sớm tăng tốc lên mức kỷ lục - gần 44.000 trường hợp mới trong 24 giờ được báo cáo hôm thứ Ba (8/3).

Tuy nhiên, tỷ lệ nhập viện và tử vong ở thế giới đã xuống mức thấp hơn nhiều so với các đợt tăng trước đó do tỷ lệ bao phủ vắc xin tăng lên.

Tại Vương quốc Anh, việc đeo khẩu trang ở những nơi công cộng và hộ chiếu vắc xin đã bị loại bỏ vào ngày 26 tháng 1. Thủ tướng Boris Johnson ngày 9/3 đã nói rằng, làn sóng mới nhất đã "lên đến đỉnh điểm trên toàn quốc".

Yêu cầu cách ly những người bị nhiễm trong 5 ngày vẫn được áp dụng, nhưng Johnson cho biết, ông sẽ tìm cách loại bỏ nó trong những tuần tới nếu dữ liệu về virus tiếp tục được cải thiện. Số liệu thống kê chính thức cho thấy, 95% dân số Anh đã có kháng thể chống lại Covid-19 do từng nhiễm hoặc tiêm chủng.

Johnson nói: “Khi Covid trở thành loài đặc hữu, chúng tôi sẽ cần thay thế các yêu cầu pháp lý bằng lời khuyên và hướng dẫn, khuyến khích những người nhiễm vi rút cẩn thận và tránh lây lan cho người khác". 

Đối với một số chính phủ châu Âu khác, ý tưởng bình thường hóa Covid-19 vẫn còn phải xem xét kĩ lưỡng và họ đang nỗ lực để tăng cường tiêm chủng trong các những người vốn phản đối việc tiêm chủng. 

Ở Đức, nơi chưa đến 73% dân số đã tiêm hai liều và tỷ lệ nhiễm bệnh đang đạt kỷ lục mới gần như hàng ngày. Người phát ngôn Bộ Y tế Andreas Deffner cho biết: “Chúng ta vẫn còn quá nhiều người chưa được tiêm chủng, đặc biệt là những công dân lớn tuổi của chúng ta”.

Trong khi đó, Ý đang mở rộng quy định bắt buộc tiêm phòng cho tất cả công dân từ 50 tuổi trở lên và phạt 1.500 euro đối với những người không được tiêm phòng xuất hiện tại nơi làm việc. Người Ý cũng được yêu cầu tiêm phòng đầy đủ để tiếp cận các phương tiện giao thông công cộng, máy bay, phòng tập thể dục, khách sạn và hội chợ thương mại.

Bảo Bảo