Thứ bảy 12/07/2025 11:37
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước: Tích cực nhưng vẫn lúng túng!

12/10/2020 00:00
Tính đến thời điểm này, việc cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước đã có nhiều tín hiệu tích cực. Tuy nhiên nhiều giải pháp cần được thực hiện quyết liệt để hoàn thành mục tiêu cổ phần hoá, thoái vốn DNNN.

Ông Nguyễn Hồng Long, Phó Trưởng ban chuyên trách Ban Chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp cho biết, tổng thu từ cổ phần hóa, thoái vốn trong 6 tháng đầu năm 2018 đạt 28 nghìn tỷ đồng và sự “hồi sinh” của nhiều đại dự án ngành Công Thương đã cho thấy bức tranh cổ phần hoá DNNN không chỉ toàn gam màu trầm. Tuy nhiên nhiều giải pháp cần được thực hiện quyết liệt để hoàn thành mục tiêu cổ phần hoá, thoái vốn DNNN.

Ông Nguyễn Hồng Long, Phó Trưởng ban chuyên trách Ban Chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp

Nhiều tín hiệu tích cực

Theo kế hoạch trong năm 2018, 85 DNNN phải hoàn thành cổ phần hóa, trong đó,64 doanh nghiệp của năm 2018, còn 21 doanh nghiệp là từ năm 2017 chuyển sang. Trong 64 doanh nghiệp phải cổ phần hóa của năm 2018 đa số tập trung tại 02 thành phố lớn là thành phố Hồ Chí Minh với 39 doanh nghiệp, và thành phố Hà Nội 11 doanh nghiệp.

Theo ông Nguyễn Hồng Long, nếu đánh giá tình hình cổ phần hóa DNNN là gam màu trầm e rằng chưa đầy đủ vì nhiều kết quả nổi bật trong việc sắp xếp, cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước đã đạt được trong 6 tháng đầu năm 2018. Cụ thể, về việc sắp xếp, cổ phần hóa DNNN, hiện đã phê duyệt phương án cổ phần hóa 19 DNNN, bằng 86,2% so với cùng kỳ năm 2017, tổng giá trị doanh nghiệp là 40.672,09 tỷ đồng, tăng 184,65% so với phương án được phê duyệt, trong đó giá trị vốn nhà nước là 23.084,23 tỷ đồng, tăng 178,16% so với phương án được phê duyệt.

Việc IPO và bán cho cổ đông chiến lược đã thực hiện được 16 doanh nghiệp, trong đó, 8 doanh nghiệp phê duyệt phương án năm 2017, 8 doanh nghiệp của năm 2018, thu về 22.457,29 tỷ đồng.

Về thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp tại 42 doanh nghiệp với giá trị sổ sách 1.813 tỷ đồng, thu về 5.598 tỷ đồng, gấp 3,08 lần giá trị sổ sách. Trong đó, 10 doanh nghiệp thuộc danh sách thoái vốn theo Quyết định số 1232/QĐ-TTg.

Như vậy, tổng thu từ cổ phần hóa, thoái vốn trong 6 tháng đầu năm 2018 đạt 28.055,29 tỷ đồng, trong đó thu từ cổ phần hóa 22.457,29 tỷ đồng, thu từ thoái vốn đạt 5.598 tỷ đồng. Lũy kế từ năm 2016 đến nay, tổng số thu từ cổ phần hóa, thoái vốn đạt khoảng 198.000 tỷ đồng. Trước đó năm 2016 là 30 ngàn tỷ và năm 2017 là 140 ngàn tỷ; năm 2018 là 28 ngàn tỷ. Chưa bao gồm kết quả sắp xếp các công ty nông, lâm nghiệp và các đơn vị sự nghiệp công lập.

Lúng túng của các Bộ ngành và địa phương

Trên thực tế, nhiều ý kiến cho rằng, việc triển khai Nghị định 126/2017/NĐ-CP và Nghị định 32/2018/NĐ-CP đang gây lúng tung cho các Bộ ngành và địa phương, đây có phải nguyên nhân khiến công tác cổ phần hoá diễn ra chậm? Chia sẻ về vấn đề này, ông Nguyễn Hồng Long cho rằng, đây là hai Nghị định có nhiều điểm mới, cụ thể, với Nghị định 126/2017/NĐ-CP, một là, điều chỉnh tiêu chí lựa chọn và có chính sách bán cổ phần phù hợp cho cổ đông chiến lược đối với doanh nghiệp cổ phần hoá.

Hai là, về xử lý đất đai và xác định giá trị quyền sử dụng đất trong giá trị doanh nghiệp cổ phần hoá, Nghị định quy định, căn cứ giá đất cụ thể do Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (nơi doanh nghiệp có diện tích đất được giao và thuê) công bố, doanh nghiệp cổ phần hóa có trách nhiệm tính vào giá trị doanh nghiệp và nộp ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật về đất đai.

Ba là, xử lý các vấn đề về tài chính trước và trong quá trình cổ phần hoá được tăng cường đảm bảo ngăn chặn thất thoát vốn và tài sản nhà nước.

Bốn là, quy định rõ việc xác định giá trị doanh nghiệp là căn cứ quan trọng để xác định giá khởi điểm bán cổ phần, doanh nghiệp cổ phần hóa không điều chỉnh sổ sách kế toán theo kết quả xác định lại…

Còn với Nghị định số 32/2018/NĐ-CP cũng bao gồm những điểm mới liên quan đến xác định giá khởi điểm bán cổ phần được quy định tại như: định giá thương hiệu, quyền sử dụng đất giao, đất thuê, quyền sở hữu trí tuệ, giá trị văn hóa, lịch sử...

Đặc biệt, một trong những sửa đổi quan trọng của Nghị định 32 là về nguyên tắc chuyển nhượng vốn nhà nước, vốn của doanh nghiệp Nhà nước tại doanh nghiệp khác. Theo đó, khi xác định giá khởi điểm bán cổ phần thì phải thuê tổ chức có chức năng thẩm định giá để xác định, đảm bảo tuân thủ quy định của pháp luật về thẩm định giá.

Hiện Bộ Tài chính đã ban hành 2 Thông tư hướng dẫn thực hiện Nghị định 126, các Thông tư hướng dẫn Nghị định số 32 đang được xây dựng.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như sự chưa nghiêm túc, quyết liệt của một số bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp trong triển khai, thực hiện.

Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp cổ phần hóa, thoái vốn trong giai đoạn này là doanh nghiệp có quy mô lớn, đất đai nhiều, phạm vi hoạt động rộng nên việc xác định giá trị doanh nghiệp, Kiểm toán Nhà nước kiểm toán kết quả xác định giá trị doanh nghiệp, bán cổ phần lần đầu gặp nhiều khó khăn, thời gian kéo dài. Nhưng đây là các quy định mới theo hướng chặt chẽ hơn, quy định thời gian triển khai dài hơn, tối đa hóa lợi ích của Nhà nước nên cần nhiều thời gian để triển khai, thực hiện.

Đất đai nguyên nhân khiến công tác cổ phần hoá DNNN diễn ra chậm

Tại cuộc họp giao ban của Ban chỉ đạo Đổi mới và Phát triển doanh nghiệp mới đây, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã nêu vấn đề đất đai là một trong những nội dung khi cổ phần hóa phải quan tâm nhiều. Vì vậy, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã có chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường có văn bản với thời hạn cụ thể yêu cầu các địa phương khẩn trương rà soát, phê duyệt phương án sử dụng đất theo quy định đối với các doanh nghiệp cổ phần hóa trong năm 2018 và các năm tiếp theo. Báo cáo Thủ tướng Chính phủ tình hình thực hiện.

Cũng theo ông Long, để hoàn thành cao nhất kế hoạch sắp xếp, cổ phần hóa, thoái vốn năm 2018 đã đề ra, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương, tập đoàn, tổng công ty nhà nước tiếp tục nghiêm túc, thực hiện có kết quả các nhiệm vụ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao và chỉ đạo Phó Thủ tướng, Trưởng ban Ban Chỉ đạo ĐM&PTDN tại Thông báo số 72/TB-VPCP ngày 14 tháng 02 năm 2018, trong đó bổ sung, nhấn mạnh một số nhiệm vụ quan trọng, thứ nhất, Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Thường trực Ban Chỉ đạo Đổi mới và Phát triển doanh nghiệp tổ chức các đoàn công tác thường xuyên, trực tiếp đôn đốc tại các Bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp, chủ động, kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, bảo đảm hoàn thành cao nhất kế hoạch cổ phần hóa, thoái vốn năm 2018.

Thứ hai, Bộ Kế hoạch và Đầu tư rà soát tình hình thực hiện các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ số: 58/2016/QĐ-TTg ngày 28 tháng 12 năm 2016; 31/2017/QĐ-TTgngày 17 tháng 7 năm 2017; 1232/QĐ-TTg ngày 17 tháng 8 năm 2017 để đề xuất, báo cáo Thủ tướng Chính phủ khi có vướng mắc cần xử lý...

Thứ ba, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh quyết liệt, đẩy nhanh tiến độ cổ phần hóa, thoái vốn các doanh nghiệp thuộc phạm vi quản lý. Trường hợp có khó khăn, vướng mắc thì kịp thời báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết. Đẩy nhanh tiến độ phê duyệt phương án sử dụng đất của các doanh nghiệp thực hiện cổ phần hóa có đất đai nằm trên địa bàn theo đúng quy định.

Thứ tư, Thường trực Ban Chỉ đạo Đổi mới và Phát triển doanh nghiệp theo dõi sát tình hình thực hiện của các bộ, ngành, địa phương, phối hợp với các cơ quan liên quan trực tiếp làm việc với một số đơn vị trọng điểm để đôn đốc, đề xuất với Trưởng ban Ban Chỉ đạo ĐM&PTDN kịp thời chỉ đạo, tháo gỡ các vướng mắc, khó khăn, đẩy nhanh tiến độ sắp xếp, cổ phần hóa, thoái vốn, cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước 6 tháng cuối năm 2018 và các năm tiếp theo.

Tồn tại của các doanh nghiệp ngành Công Thương Theo ông Nguyễn Hồng Long, với việc xử lý các tồn tại, yếu kém của 12 dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả thuộc ngành Công Thương, Thủ tướng Chính phủ đã thành lập Ban Chỉ đạo do Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ làm Trưởng ban. Trên tinh thần khẩn trương, quyết liệt, Ban chỉ đạo đã trực tiếp khảo sát, làm việc với từng dự án, doanh nghiệp; Hàng quý họp, đánh giá, rà soát tổng thể và đưa ra những điều chỉnh kịp thời. Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành Quyết định số 1468/QĐ-TTg ngày 29/9/2017 phê duyệt Đề án xử lý các dự án, doanh nghiệp này, đề ra các phương án, giải pháp xử lý cụ thể đối với từng dự án, doanh nghiệp. Sau hơn một năm triển khai theo báo cáo của Bộ Công Thương, trong số 06 nhà máy trước đây có hoạt động sản xuất kinh doanh nhưng thua lỗ thì đến nay đã có 2 nhà máy hoạt động sản xuất kinh doanh có lãi là Dự án nhà máy sản xuất phân bón DAP số 1 Hải phòng và Dự án nhà máy thép Việt Trung, 4 dự án còn lại đã từng bước giảm lỗ và hoạt động sản xuất kinh doanh dần đi vào ổn định là Nhà máy sản xuất đạm Ninh Bình, Nhà máy sản xuất đạm Hà Bắc, Nhà máy sản xuất phân bón DAP số 2 Lào Cai, Công ty DQS. Trong số 3 dự án trước đây bị dừng sản xuất kinh doanh, đến nay đã có 1 dự án vận hành sản xuất trở lại một phần của Nhà máy là Dự án Nhà máy sản xuất xơ sợi Polyester Đình Vũ. Đối với 3 dự án trước đây đầu tư xây dựng dở dang, ngoài Dự án Nhà máy bột giấy Phương Nam đang thực hiện phương án bán đấu giá toàn bộ tài sản và hàng tồn kho, 2 dự án còn lại đều đang tích cực thực hiện các biện pháp để tiếp tục triển khai đầu tư hoàn thành dự án và đưa vào sử dụng là Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Phú Thọ và Dự án mở rộng giai đoạn 2 Nhà máy gang thép Thái Nguyên.

Như vậy, các dự án đi vào hoạt động ổn định và các dự án vận hành trở lại sau thời gian dừng sản xuất đã bảo đảm duy trì việc làm và đời sống cho hàng nghìn lao động, góp phần ổn định chính trị - xã hội tại địa phương, đồng thời tạo tiền đề quan trọng cho việc thực hiện xử lý dứt điểm và có hiệu quả các dự án trong thời gian tới theo kế hoạch và lộ trình đề ra.

Hương Nguyễn

Tin bài khác
Chủ tịch VCCI: "Xanh hóa" chuỗi cung ứng là chiến lược phát triển bền vững

Chủ tịch VCCI: "Xanh hóa" chuỗi cung ứng là chiến lược phát triển bền vững

Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công nhấn mạnh logistics xanh và phát triển bền vững giúp doanh nghiệp Việt nâng cao năng lực cạnh tranh trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Sẽ có sàn giao dịch việc làm quốc gia, dữ liệu lao động cập nhật từng giờ

Sẽ có sàn giao dịch việc làm quốc gia, dữ liệu lao động cập nhật từng giờ

Luật Việc làm sửa đổi được đánh giá là một bước ngoặt lớn để thống nhất quản lý thị trường lao động, trọng tâm là vận hành sàn giao dịch việc làm quốc gia từ tháng 9/2025.
Đến ngày 30/9: An Giang nỗ lực giải ngân tối thiểu 70% vốn đầu tư công

Đến ngày 30/9: An Giang nỗ lực giải ngân tối thiểu 70% vốn đầu tư công

Ông Hồ Văn Mừng yêu cầu đến ngày 30/9/2025 tất cả các dự án phải giải ngân vốn đầu tư công tối thiểu 70% tại tỉnh An Giang; khẩn trương thực hiện quy hoạch phân khu, quy hoạch vùng.
Ngành du lịch Việt Nam cần đột phá chiến lược để trở thành trụ cột nền kinh tế

Ngành du lịch Việt Nam cần đột phá chiến lược để trở thành trụ cột nền kinh tế

Du lịch Việt Nam cần có chiến lược đột phá để phát huy tối đa tiềm năng, trở thành trụ cột kinh tế, đóng góp mạnh mẽ vào mục tiêu phát triển bền vững đến năm 2045.
Hà Nội ban hành chính sách đặc thù hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2026–2030

Hà Nội ban hành chính sách đặc thù hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2026–2030

Chiều 9/7, tại Kỳ họp thứ 25, HĐND TP. Hà Nội khóa XVI đã thông qua Nghị quyết quy định một số nội dung chi và mức chi đặc thù nhằm hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn giai đoạn 2026–2030.
Công nghiệp xanh không còn là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc

Công nghiệp xanh không còn là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc

Theo các chuyên gia, công nghiệp xanh không còn là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc trong bối cảnh toàn cầu chuyển dịch sang kinh tế phát thải thấp, sạch và tuần hoàn.
Chủ tịch Vinasme: Cần phải hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua thách thức

Chủ tịch Vinasme: Cần phải hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua thách thức

Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam Nguyễn Văn Thân đề xuất cần trao quyền chính thức cho hiệp hội để đại diện, phản biện chính sách và đối thoại để giúp doanh nghiệp vượt thách thức.
Đầu tư công của Việt Nam tăng 40% trong nửa đầu năm 2025

Đầu tư công của Việt Nam tăng 40% trong nửa đầu năm 2025

Giải ngân đầu tư công đã có mức tăng ấn tượng 40% trong nửa đầu năm nay, theo số liệu từ Bộ Tài chính, phản ánh sự cải thiện trong thủ tục hành chính – một rào cản từng gây đình trệ giải ngân trong những năm trước.
UOB nâng dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam thêm 0,9%

UOB nâng dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam thêm 0,9%

Trong báo cáo cập nhật mới nhất, Ngân hàng UOB nâng dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam năm 2025 lên 6,9%, tăng 0,9 điểm phần trăm so với mức trước đó, nhấn mạnh vào sự phục hồi xuất khẩu và kỳ vọng từ đàm phán thuế quan với Mỹ.
Thương mại Việt Nam – EU nửa đầu năm 2025 xấp xỉ 36 tỷ USD

Thương mại Việt Nam – EU nửa đầu năm 2025 xấp xỉ 36 tỷ USD

Trong sáu tháng đầu năm 2025, kim ngạch thương mại Việt Nam - EU đạt gần 36 tỷ USD, trong đó xuất khẩu từ Việt Nam sang EU đạt 27,3 tỷ USD, tăng 10% so với cùng kỳ năm trước; nhập khẩu từ EU đạt 8,4 tỷ USD, tăng 6,4%.
Ông chủ Sunhouse đề xuất giải pháp để doanh nghiệp Việt Nam vươn lên trong bối cảnh mới

Ông chủ Sunhouse đề xuất giải pháp để doanh nghiệp Việt Nam vươn lên trong bối cảnh mới

Tại Diễn đàn Tăng trưởng Kinh tế Việt Nam 2025 (VEGF) diễn ra chiều ngày 8/7, ông chủ Sunhouse đã đề xuất Việt Nam cần một chiến lược đồng hành toàn diện giữa Nhà nước và doanh nghiệp nếu muốn đạt được tăng trưởng hai con số.
"Muốn đạt mục tiêu tăng trưởng 2 con số, Việt Nam cần cán mốc trên 8% từ năm 2025"

"Muốn đạt mục tiêu tăng trưởng 2 con số, Việt Nam cần cán mốc trên 8% từ năm 2025"

Tại Diễn đàn Tăng trưởng Kinh tế Việt Nam 2025, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng đã đề xuất loạt giải pháp chiến lược nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cao và bền vững, hướng đến mục tiêu phát triển 2045.
Tập đoàn Vale - doanh nghiệp quặng sắt số 1 thế giới "nhắm" Việt Nam làm trung tâm chuỗi cung ứng châu Á

Tập đoàn Vale - doanh nghiệp quặng sắt số 1 thế giới "nhắm" Việt Nam làm trung tâm chuỗi cung ứng châu Á

Tại Hội nghị Thượng đỉnh BRICS mở rộng (Brazil), Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có cuộc làm việc với lãnh đạo Tập đoàn Vale – “đại gia” toàn cầu trong lĩnh vực khai khoáng và luyện kim để thảo luận về định hướng hợp tác chiến lược giữa Vale và các doanh nghiệp Việt Nam trong thời gian tới.
Ngân hàng Nhà nước: Tín dụng toàn nền kinh tế vượt 17,2 triệu tỉ đồng trong 6 tháng đầu năm 2025

Ngân hàng Nhà nước: Tín dụng toàn nền kinh tế vượt 17,2 triệu tỉ đồng trong 6 tháng đầu năm 2025

Ngân hàng Nhà nước công bố tín dụng đạt 17,2 triệu tỉ đồng sau 6 tháng đầu 2025, tiếp tục điều hành linh hoạt để ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát.
Hà Nội mở phiên chất vấn về vấn đề an toàn thực phẩm

Hà Nội mở phiên chất vấn về vấn đề an toàn thực phẩm

Kỳ họp thứ 25 HĐND TP Hà Nội khóa XVI, nhiệm kỳ 2021–2026, khai mạc sáng 8/7/2025, dành thời lượng nửa ngày để thực hiện hoạt động chất vấn về an toàn thực phẩm trên địa bàn thành phố, một vấn đề đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của cử tri và dư luận.