Chính sách zero-Covid của Trung Quốc đặt ra thách thức cho các nhà sản xuất và chuỗi cung ứng

Cuộc chiến của Trung Quốc nhằm ngăn chặn biến thể coronavirus Omicron có nguy cơ làm nghẹt các chuỗi cung ứng toàn cầu vốn đã kéo dài, các nhà quản lý sản xuất và nhà phân tích đã cảnh báo, đe dọa sản xuất hàng hóa từ điện thoại thông minh đến đồ nội thất.

Bắc Kinh quyết tâm ngăn chặn bất kỳ sự lây truyền Covid-19 quy mô lớn nào, đặc biệt là khi nước này chuẩn bị tổ chức Thế vận hội Mùa đông vào tháng tới, và đã gấp rút áp đặt các hạn chế để duy trì mục tiêu không có Covid.

Một cuộc trấn áp ở thành phố miền Trung Tây An sắp bước sang tuần thứ ba, buộc khoảng 13 triệu người phải ở lại nhà của họ. Các biện pháp bao gồm kiểm tra bắt buộc đã được áp dụng ở Thiên Tân, một thành phố cảng 14m cách Bắc Kinh khoảng 100km, một số thành phố ở tỉnh Hà Nam, nơi có nhà máy iPhone lớn nhất thế giới do Foxconn của Đài Loan điều hành, và các bộ phận của Trung Sơn và Chu Hải, các trung tâm sản xuất gần Hong Kong.

Các lề đường là một bài kiểm tra đối với các công ty đa quốc gia và liệu họ có được trang bị tốt hơn để đối phó với sự gián đoạn năng lực sản xuất của họ so với các đợt đại dịch trước đó hay không.

Ambrose Conroy, giám đốc điều hành của Seraph, một công ty tư vấn chuỗi cung ứng có trụ sở tại Mỹ, cho biết: “Với Covid, kỳ nghỉ năm mới âm lịch và Thế vận hội cùng đến, chúng tôi có thể đang xem xét một cơn bão hoàn hảo. “Các công ty hiện đã chuẩn bị tốt hơn một chút cho việc ngừng hoạt động ngắn hạn, nhưng việc ngừng hoạt động trên diện rộng hơn trong vài tuần sẽ tàn phá.”

Một giám đốc điều hành của một nhà sản xuất Đài Loan ở Thâm Quyến cho biết tình trạng khóa cửa ở trung tâm sản xuất miền nam Trung Quốc sẽ “tồi tệ hơn năm 2020”.

Sau khi vi rút lây lan từ Vũ Hán qua Trung Quốc trong kỳ nghỉ năm mới âm lịch hai năm trước, chính phủ đã chặn giao thông qua nhiều vùng của đất nước. Các hạn chế đã ngăn cản hàng trăm triệu lao động nhập cư đã đi du lịch trong kỳ nghỉ lễ quay trở lại công việc của họ. Các nhà máy đã được lệnh đóng cửa trong vài tuần.

Didier Chenneveau, một chuyên gia đối tác tại McKinsey, cho biết: “Lần này tôi lo lắng hơn vì các chuỗi cung ứng trên khắp thế giới đã rất căng thẳng: việc vận chuyển đã bị trì hoãn kéo dài và vấn đề thiếu hụt linh kiện vẫn còn đó”.

Những hạn chế mới nhất đã cho các công ty đa quốc gia nếm trải những gì đang bị đe dọa. Các nhà sản xuất ô tô Volkswagen và Toyota đều đóng cửa các nhà máy ở Thiên Tân vào tuần trước. Tại Xi’an, nhà sản xuất chip Samsung đã gặp khó khăn trong việc đưa nhân viên vào làm việc vì sự cố khóa cửa.

Toyota, công ty đã bị gián đoạn chuỗi cung ứng lớn ở Đông Nam Á vào năm ngoái, cho biết việc đóng cửa nhà máy liên doanh Thiên Tân của họ "không có khả năng gây ảnh hưởng toàn cầu đến nguồn cung của chúng tôi vì quá trình nội địa hóa đã tiến triển đáng kể".

Nhưng nhiễm trùng có thể lây lan xa hơn. Ningbo, nơi có cảng container lớn thứ ba thế giới, đã báo cáo về tình trạng nhiễm trùng và cấm xe tải đi vào, làm trầm trọng thêm tình trạng tắc nghẽn tàu bè.

Một số nhà quản lý tin rằng việc Bắc Kinh tập trung vào việc ngăn chặn mọi rủi ro đối với Thế vận hội Mùa đông sẽ bảo vệ các địa điểm gần thủ đô khỏi một cuộc khủng hoảng toàn diện ở Omicron.

“Tất nhiên, bạn sẽ không may mắn nếu bị khóa máy,” giám đốc điều hành Đài Loan nói. "Nhưng sự chú ý của chính quyền đối với những nơi như Thiên Tân cũng có nghĩa là họ sẽ làm mọi thứ để giúp bạn quản lý."

Tại Samsung Electro-Mechanics, một nhà sản xuất linh kiện có nhà máy ở Thiên Tân, chính quyền địa phương đã yêu cầu công nhân không rời thành phố vào kỳ nghỉ năm mới để tránh nguy cơ lây nhiễm bệnh.

“Đó là những biện pháp phòng ngừa có ý nghĩa. Ở đây, chúng tôi chuẩn bị ít hơn, ”giám đốc điều hành Đài Loan cho biết, công ty đang chịu áp lực để công nhân về nước trong kỳ nghỉ vì họ đã phải bỏ lỡ chuyến đi hàng năm hai lần.

Các nhà phân tích cho rằng nếu sự lây nhiễm lan rộng, các nhà sản xuất sẽ bị ảnh hưởng nặng nề như hai năm trước, với rất ít công ty đã chuyển các bộ phận lớn trong chuỗi cung ứng của họ ra ngoài Trung Quốc. “Có ai thực sự giảm thiểu rủi ro chuỗi cung ứng của họ không? Họ đã chuyển hoạt động sản xuất ở châu Á của mình trở lại bờ biển hay gần bờ biển trên quy mô lớn chưa? Câu trả lời là không vì những việc này cần rất nhiều thời gian ”, Chenneveau nói.

Một nghiên cứu của McKinsey cho thấy chỉ 60% trong số những người được khảo sát đã tăng lượng hàng tồn kho quan trọng và chỉ một nửa là tăng nguồn cung ứng kép.

Mitsubishi Electric đang xây dựng một nền tảng để chia sẻ thông tin cơ sở dữ liệu với các nhà cung cấp về các bộ phận đang thiếu hụt, nhưng nó sẽ chỉ được hoàn thành vào năm 2025.

Việc đóng cửa do vi rút gây ra ở các nền kinh tế khác thực sự làm tăng sự phụ thuộc của nhiều ngành vào Trung Quốc, ít nhất là trong ngắn hạn.

Một ví dụ điển hình là trong việc sản xuất tụ điện gốm nhiều lớp, linh kiện để lưu trữ năng lượng được sử dụng trong bất kỳ sản phẩm nào có mạch điện. Theo Trendforce, công ty nghiên cứu, gần một nửa công suất MLCC của thế giới là ở Trung Quốc.

Forrest Chen, một nhà phân tích MLCC tại Trendforce cho biết: “MLCC dù sao cũng đang thiếu hụt và thường mỗi nhà máy chuyên sản xuất một sản phẩm duy nhất, vì vậy khi một nhà máy ngừng hoạt động, không nhà máy nào khác có thể tham gia dự phòng”.

Nhà sản xuất MLCC Nhật Bản Murata đang xây dựng một nhà máy ở Thái Lan để giảm lượng tập trung quá mức ở Trung Quốc. Nhưng công ty cũng đã bắt đầu sản xuất một số sản phẩm tại nhà máy của mình ở thành phố Vô Tích, miền đông Trung Quốc sau khi đại dịch buộc phải đóng cửa một nhà máy Nhật Bản từng sản xuất chúng độc quyền.

“Mọi người đều đang cố gắng xây dựng các nhà cung cấp thứ hai ở Trung Quốc. Điều đó bao gồm việc tìm kiếm các nguồn thay thế để mua linh kiện cũng như xác định các vị trí trong số các nhà máy của chính bạn có thể đóng vai trò dự phòng ”, một nhà tư vấn làm việc với các công ty điện tử cho biết.

Nhưng không có thỏa thuận nào trong số này đi đủ xa. Chen nói: “Phải mất ba đến năm năm để có được sự đa dạng hóa về địa lý.

Thục Anh