Chiến thắng của ông Trump có thể mở ra lối thoát cho TikTok tại Mỹ (Ảnh: Getty Images). |
Sau khi ông Donald Trump đắc cử vào tuần trước, các Giám đốc công nghệ như Tim Cook của Apple, Mark Zuckerberg của Meta và Jeff Bezos của Amazon đã công khai chúc mừng tân Tổng thống. Nhưng đáng chú ý là danh sách này thiếu đi tên của Shou Zi Chew, CEO của TikTok.
Sự vắng mặt của ông Chew gây chú ý vì trong số các công ty công nghệ hàng đầu, TikTok là đối tượng đang gặp mối đe dọa tồn vong trực tiếp từ chính phủ Mỹ. Theo đó, vào tháng 4 Tổng thống Biden đã ký một luật yêu cầu ByteDance của Trung Quốc phải bán TikTok trước ngày 19 tháng 1 năm 2025, nếu không các công ty lưu trữ internet và cửa hàng ứng dụng như Apple và Google sẽ bị cấm hỗ trợ TikTok, đồng nghĩa với việc ứng dụng này sẽ bị cấm tại Mỹ.
Tuy nhiên, việc ông Trump trở lại Nhà Trắng có thể mở ra một lối thoát cho CEO Chew và TikTok.
Dù cả hai đảng đều ủng hộ lệnh cấm TikTok của ông Biden, ông Trump đã phản đối lệnh cấm này khi còn tranh cử. Ông này thừa nhận có những lo ngại về an ninh quốc gia và quyền riêng tư dữ liệu với TikTok trong một cuộc phỏng vấn hồi tháng 3, nhưng ông cũng nói “TikTok có cả mặt tốt và mặt xấu”.
Bên cạnh đó, ông Trump cũng đã tận dụng tương lai bất ổn của TikTok tại Mỹ làm lý do kêu gọi người dân bỏ phiếu chống lại Phó Tổng thống đảng Dân chủ Kamala Harris. Hồi tháng 9, ông này đã đăng trên mạng xã hội Truth Social: “Chúng ta không làm gì với TikTok, nhưng phe bên kia sẽ đóng cửa nó, vì vậy nếu bạn thích TikTok, hãy ra ngoài và bỏ phiếu cho Trump”.
Mặc dù chưa công khai nói về kế hoạch đối với TikTok kể từ khi đắc cử, nhưng phát ngôn viên của nhóm chuyển giao quyền lực Trump-Vance, Karoline Leavitt, đã nói với CNBC rằng, tân Tổng thống sẽ “thực hiện cam kết của mình”. “Người dân Mỹ đã bầu lại Tổng thống Trump với một tỷ lệ áp đảo, trao cho ông một nhiệm vụ để thực hiện những lời hứa đã đưa ra trong chiến dịch”.
Quan điểm của Trump về TikTok bắt đầu thay đổi sau khi ông gặp tỷ phú Jeff Yass, một nhà tài trợ lớn của đảng Cộng hòa và cũng là nhà đầu tư chính trong ứng dụng mạng xã hội Trung Quốc này. Theo đó, công ty thương mại của Yass, Susquehanna International Group, sở hữu 15% cổ phần của ByteDance, trong khi Yass nắm giữ 7% cổ phần, tương đương khoảng 21 tỷ USD, theo CNBC đưa tin vào tháng 3. Cùng thời điểm đó cũng có thông tin rằng, Yass là đồng sở hữu của doanh nghiệp đã hợp nhất với công ty mẹ của Truth Social (mạng xã hội do ông Trump sáng lập).
CEO TikTok Shou Zi Chew điều trần trong phiên họp của Ủy ban Tư pháp Thượng viện hồi tháng 01/2024 (Ảnh: Reuters). |
Theo Sarah Kreps, Giáo sư chính trị tại Đại học Cornell, nếu ByteDance không bán TikTok trước hạn chót vào tháng 1, Trump có thể kêu gọi Quốc hội hủy bỏ luật này, hoặc thực hiện cách tiếp cận “thi hành chọn lọc” đối với luật, cho phép TikTok tiếp tục hoạt động tại Mỹ mà không phải chịu hình phạt. Bà cho rằng “thi hành chọn lọc” tương tự như việc cảnh sát trong nhiều trường hợp có thể linh động cho những lỗi nhỏ.
Trong khi đó, về phía TikTok, CEO Chew vẫn giữ im lặng sau chiến thắng của ông Trump, giống như cách anh này đã im lặng trước ngày bầu cử. Công ty thuộc sở hữu của Trung Quốc có thể đang thực hiện chiến lược trung lập và chờ đợi tình hình, theo ông Long Le, chuyên gia về kinh doanh Trung Quốc và là Giáo sư giảng dạy tại Đại học Santa Clara.
Ông Long nhận định rằng, rất khó để dự đoán Trump sẽ hành động thế nào: “Ông ấy cũng là một người đi ngược xu hướng, điều này khiến ông trở nên khó lường. Ông có thể nói một điều, và năm sau ông lại thay đổi quan điểm.”
‘Facebook rất xấu cho đất nước chúng ta’
Khi nói về các ứng dụng mạng xã hội, các bình luận trong chiến dịch tranh cử cho thấy Trump quan tâm nhiều hơn đến đối thủ của TikTok.
Trong một cuộc phỏng vấn hồi tháng 3, Trump nói Meta, công ty sở hữu Facebook và Instagram, là vấn đề lớn hơn TikTok. Ông cũng cho rằng, lệnh cấm TikTok chỉ mang lại lợi ích cho Meta, công ty mà ông gọi là “kẻ thù của nhân dân”.
“Facebook rất xấu cho đất nước chúng ta, đặc biệt là trong các cuộc bầu cử”, Trump nói.
Tuy nhiên, Giáo sư Kreps của Cornell cho rằng, Trump có thể đã thay đổi quan điểm về Meta sau những lời ca ngợi của CEO Zuckerberg, đặc biệt khi Zuckerberg công khai ủng hộ Trump và mong muốn hợp tác. Bà Kreps nhận định Trump có xu hướng thích những người ủng hộ mình, do đó ông có thể sẽ quay lại với chủ nghĩa dân tộc kinh tế để bảo vệ ngành công nghiệp Mỹ và tiếp tục cấm cửa TikTok.
Ngoài ra, Giáo sư Milton Mueller của Đại học Georgia Tech bổ sung rằng, duy trì lệnh cấm TikTok cũng giúp Trump thu hút sự ủng hộ từ các nhà lập pháp lo ngại ảnh hưởng của Trung Quốc.
“Tôi không thấy Trump đạt được điểm cao về chính trị bằng cách đứng về phía TikTok”, ông Mueller nói và lưu ý rằng, chỉ một số ít nhà lập pháp, như Thượng nghị sĩ Rand Paul, R-Ky., đã phản đối lệnh cấm.
Kể từ khi mở tài khoản TikTok vào tháng 6, Trump đã thu hút hơn 14 triệu người theo dõi. Với sự hiện diện thường xuyên trên mạng xã hội, ông Trump có thể sẽ không muốn đưa ra quyết định làm mất đi sự chú ý và ảnh hưởng tới công chúng đã đạt được trên TikTok.
Tổng hợp những đề xuất kinh tế của Tổng thống đắc cử Donald Trump |
TikTok khó thắng trong vụ kiện Chính phủ Mỹ |
Nhà sáng lập TikTok trở thành tỷ phú giàu nhất Trung Quốc |