CEO 9X dũng cảm bỏ giấc mơ Mỹ về Việt Nam làm xe máy điện

Nguyễn Bá Cảnh Sơn sinh năm 1990. Nói về Sơn, ở Đà Nẵng vốn không còn xa lạ. Cuối tháng 8/2008, nhiều người dân vui mừng và tự hào khi cậu học trò Nguyễn Bá Cảnh Sơn (khi ấy học lớp 12A2 Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn) xuất sắc giành Huy chương Bạc trong kỳ thi Olympic Tin học quốc tế lần thứ 20 tổ chức tại Ai Cập.

Năm đó, Sơn được lãnh đạo UBND Đà Nẵng tuyên dương, khen thưởng, trở thành tấm gương học tập tiêu biểu cho giới trẻ TP. Thành tích này mở đầu cho chuyến du học và làm việc của Sơn ở thung lũng Silicon (Bắc California, Mỹ). 

Cuối năm 2017, Sơn quyết định trở về quê nhà Đà Nẵng. “Tôi rất yêu Đà Nẵng, đi xa là nhớ quay quắt. Hồi còn học sinh, chiều nào tôi cũng cùng bạn bè đạp xe dạo phố, ra bờ sông Hàn hóng gió”, Sơn tâm sự. 

“Sau này đi học đại học rồi làm việc, mỗi lần trở về từ Mỹ, nhận thấy những đổi thay của quê hương, tôi rất vui. Tuy nhiên, ở bất cứ đâu cũng vậy, sự phát triển lúc nào cũng tồn tại hai mặt. Tình trạng người tham gia giao thông bằng xe máy, xe hơi ngày càng nhiều kéo theo khói bụi xả ra môi trường một lượng không nhỏ. Từ đó tôi muốn góp chút công sức mình để làm một điều gì đó giúp quê hương, hạn chế ô nhiễm môi trường cũng như xây dựng thành phố du lịch xanh - sạch - đẹp”, Sơn bày tỏ. 

Sơn nghiên cứu một thời gian, nhận thấy nhu cầu xe điện trên thế giới rất cao, mỗi năm tăng trưởng 10%. Thị trường xe điện ước tính đang có trị giá 30 tỷ USD, dự báo đến 2025 sẽ thành 60 tỷ USD, trong đó Việt Nam là một thị trường tiềm năng.

Cuối 2018, Sơn về nước, dốc sạch tiền túi rồi huy động thêm vốn, chính thức bắt tay vào giấc mơ lớn với Dat Bike. Mong ước của Sơn là xe máy điện có thể thay thế xe máy xăng, trả lại quê nhà nơi anh sống bầu không khí trong lành và ít khói bụi. Người dùng sẽ không phải đánh đổi bất kỳ điều gì, cả về công suất, khả năng vận hành và sự tiện lợi khi dùng nó.

Bằng số vốn chưa tới một triệu USD, Sơn bắt đầu xây nhà xưởng, bán sản phẩm cho người dùng và mở cửa hàng ở Sài Gòn. Số người dùng vẫn khiêm tốn ở con số vài trăm người, nhưng doanh thu đang có dấu hiệu tích cực hơn khi tăng trưởng 35% theo tháng từ sau khi mở cửa hàng TP HCM vào tháng 11/2020.

Đến nay, Dat Bike là thương hiệu duy nhất được Bộ Giao thông và Vận tải xác nhận là xe máy điện có xuất xứ tại Việt Nam vì tự phát triển hầu hết linh kiện trên xe như pin, hệ thống điều khiển, động cơ.

Đây cũng là điểm khác biệt của Dat Bike, là một trong những lý do khiến Quỹ đầu tư Jungle Ventures “đặc cách” rót vốn. Ông Amit Anand, cổ đông sáng lập của Jungle Ventures chia sẻ, ngày càng nhiều người dùng quan tâm tới việc bảo vệ môi trường và muốn chuyển sang các phương tiện giao thông ít ô nhiễm hơn. Nhưng mấu chốt của vấn đề là họ không vì thế mà sẵn sàng đánh đổi sự tiện lợi và hiệu năng của phương tiện giao thông đang sử dụng. 

“Hầu hết hãng xe điện lại không hiểu điều đó. Họ chỉ đơn thuần nhập xe nguyên chiếc hay nhập linh kiện về để lắp ráp nên các xe mới có hiệu năng thấp hoặc không hấp dẫn với người dùng. Còn Dat Bike lại có hướng đi khác”, Amit Anand nói.

Dat Bike cho biết họ muốn đi ngược lại cách vận hành hiện nay của thị trường xe điện. Họ thừa nhận, để chứng minh và thuyết phục được người dùng chuyển qua dùng xe máy điện thay vì xe xăng, quan trọng nhất là sản phẩm phải thực sự tốt.

Hiện, mẫu xe máy điện đời đầu của Dat Bike có công suất và quãng đường đi ngang bằng với xe máy xăng. Loại xe này có động cơ 5.000 W và có thể tăng tốc từ 0 đến 50km/h trong ba giây, gấp ba lần so với các loại xe máy điện khác trên thị trường. Với một lần sạc đầy pin, xe có thể chạy được quãng đường 100 km, gấp đôi khả năng vận hành thực tế của các xe điện khác trên thị trường.

Không sử dụng ắc quy chì, xe của startup này dùng pin lithium ion, cùng thành phần hoá học với lõi pin dùng trong ôtô điện của Tesla và có tuổi thọ lên đến 10 năm. Loại pin lithium ion này cũng không hề độc hại và có thể thải tại bãi rác.

Trong khi các loại xe điện trên thị trường mất từ 5 đến 8 tiếng cho một lần sạc, ưu điểm nổi trội của loại xe này, theo Nguyễn Bá Cảnh Sơn, là chỉ mất khoảng 3 giờ cho một lần sạc đầy và sắp tới sẽ nghiên cứu để rút xuống còn một giờ.

“Tôi biết nếu nhìn vào mẫu xe với phong cách cá tính mà Dat Bike đang phát triển, không ít người hoài nghi rằng startup này khó thuyết phục được số đông người dùng”, Sơn nói.

Tuy nhiên, anh không sợ vì tin đó chỉ là khởi đầu. Dòng sản phẩm hiện nay được thiết kế dành cho các khách hàng sẵn sàng trải nghiệm. Sau khi giải quyết được “bài toán khó” nhằm đảm bảo khả năng vận hành của chiếc xe điện ít nhất phải ngang bằng hoặc hơn cả xe máy, Dat Bike sẽ phát triển thêm nhiều mẫu mã đại trà khác. “Mẫu mã là câu chuyện mà theo tôi là dễ, có thể giải quyết sau”, Sơn nói.

Từ lúc thành lập đến nay, Dat Bike luôn trong tình trạng sản xuất không kịp bán do hạn chế về vốn và quy mô sản xuất. Bởi vậy, khoản đầu tư từ quỹ ngoại sẽ giúp startup này vừa cải tiến sản phẩm vừa mở rộng sản xuất để bắt kịp số lượng đặt hàng từ người dùng, không riêng tại Việt Nam mà cả khu vực Đông Nam Á.

Mục tiêu mà Dat Bike nhắm tới là mảng xe máy điện ở khu vực Đông Nam Á, nhờ thói quen tương đồng trong sử dụng xe máy. Hơn nữa, xe máy nhập khẩu từ ngoài khu vực Đông Nam Á vào các nước Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Philippine chịu thuế rất cao. Bởi vậy, các hãng xe điện lớn ở ngoài khu vực chịu bất lợi rất lớn nếu muốn thâm nhập thị trường. Trong khi đó, thương mại giữa các nước Đông Nam Á không gặp rào cản này. Nguyễn Bá Cảnh Sơn tin đây là cơ hội và lợi thế cạnh tranh rất lớn cho công ty nội địa, giúp Việt Nam có trở thành cường quốc xe máy điện của cả thị trường Đông Nam Á.

TH