Cạnh tranh trong mức lương gây nên áp lực đối với các doanh nghiệp Hàn Quốc

Mức lương trung bình cho 110.000 nhân viên của Samsung Electronics đã tăng 13% vào năm ngoái. Các khoản thưởng có giá trị hơn 10 tháng lương không phải là hiếm ở các công ty có lợi nhuận cao.

Mặc dù mức lương và khoản thưởng cao thường thấy ở những công ty lớn, nhưng động thái như vậy có hiệu ứng lan truyền. Một kỹ sư tại nhà sản xuất chip SK Hynix đã viết một bức thư qua email vào tháng 1 năm 2021 cho tất cả 28.000 nhân viên của công ty, bao gồm cả giám đốc điều hành để so sánh mức lương đang làm với mức lương tại Samsung.

"Bạn đã nói khi tuyển dụng rằng cơ cấu trả lương dựa trên hiệu suất sẽ tương đương với đối thủ của chúng tôi, vậy tại sao bạn không giữ lời hứa của mình?", đoạn tin nhắn trích lại. 

Nhân viên, thuộc bộ phận thiết kế chip của SK Hynix đã làm đến năm thứ tư tại công ty. Ông tỏ ra không hài lòng trước những thay đổi về chế độ lương thưởng mà công ty đang áp dụng vào thời điểm đó. 

Đối với những người lao động trẻ tuổi, email đã gây chấn động. Các bài đăng bày tỏ sự ủng hộ dành cho kỹ sư này đã phổ biến trên Blind, một ứng dụng nhắn tin cho phép nhân viên tại một công ty chia sẻ thông tin một cách ẩn danh.

"Chúng ta nên đến với Samsung, vì họ hào phóng với việc chia sẻ lợi nhuận của mình", một người dùng viết.

Cuối cùng, áp lực đã đặt lên Chủ tịch SK Group Chey Tae-won, người đã tìm cách dập tắt ngọn lửa bằng cách đề nghị trả lại toàn bộ tiền lương của mình. Giám đốc điều hành của SK Hynix xin lỗi vì đã không giao tiếp đầy đủ với nhân viên và tiến hành thay đổi cách công ty tính toán phần lương thưởng chia sẻ lợi nhuận. Vào tháng 1, SK Hynix đã trả tiền thưởng cho nhân viên tương đương với 10 tháng lương cơ bản của họ.

Những bất bình tương tự về việc trả lương công bằng từ các nhân viên trẻ đã thúc đẩy các công ty lớn khác, chẳng hạn như tập đoàn công nghệ Naver, tăng tiền thưởng của họ. Xu hướng này đang lan rộng trong cộng đồng doanh nghiệp của Hàn Quốc.

Được làm việc tại những chaebol của Hàn Quốc - chỉ Tài phiệt là tên gọi của các đại tập đoàn gia đình lớn tại Hàn Quốc, là niềm tự hào của nhiều người trẻ. Muốn làm việc tại đây, họ phải đạt yêu cầu khắt khe như tốt nghiệp từ một trường đại học danh tiếng và thể hiện kỹ năng ngoại ngữ vượt trội. 

Một nhân viên tại một chaebol cho biết: "Thật không công bằng khi việc trả lương dựa trên thâm niên thay vì kết quả trong công việc".

Các công ty Hàn Quốc theo truyền thống trả lương dựa trên thời gian làm việc. Tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh chóng của đất nước đã nâng mức lương trong nhiều năm, dẫn đến mức tăng 44% trong hai thập kỷ - một trong những bước nhảy vọt lớn nhất.

Nhưng khi nền kinh tế Hàn Quốc tăng trưởng chậm lại, khoảng cách về lương giữa các ngành và giữa các công ty có quy mô khác nhau ngày càng mở rộng.

Koo Jeong-mo, Giáo sư quản trị kinh doanh tại Đại học Mokwon cho biết: “Chúng tôi đang chứng kiến ​​sự thay đổi về hệ thống lương thưởng kiểu Mỹ dựa trên hiệu suất, thay vì tăng lương chung cho tất cả”.

Các công đoàn đang mất dần ảnh hưởng khi ngày càng có nhiều lao động trẻ tự lo vấn đề. Oh Gye-taek, một nhà nghiên cứu tại Viện Lao động Hàn Quốc, cho biết, các thế hệ trẻ "quan tâm hơn đến sự công bằng và không ngần ngại bày tỏ sự không hài lòng với mức lương của họ".

Tăng trưởng tiền lương đạt trung bình 35% trong 5 năm qua tại Samsung, 36% tại SK Hynix và 86% tại Naver, nhưng chỉ 2% tại Hyundai Motor.

Các ngành có liên minh mạnh về truyền thống, chẳng hạn như sản xuất ô tô và ngành công nghiệp nặng, thường sẽ có ít lợi nhuận hơn các ngành công nghệ cao như chất bán dẫn, internet và trò chơi, nên họ thường có xu hướng tăng lương chậm hơn. SK Hynix và các công ty khác đã ban hành việc tăng lương dựa trên thành tích để xoa dịu sự thất vọng của các nhân viên trẻ, đối tượng mà không cần đến vai trò của bộ phận công đoàn. 

Các nhà quan sát cho rằng, nếu các tập đoàn lớn như Samsung và SK Hynix độc quyền nắm giữ các tài năng tốt nhất, các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực này có thể gặp khó khăn trong việc tìm kiếm nhân công, gây tổn hại cho nền kinh tế nói chung.

Việc tăng lương nhanh chóng chỉ giới hạn ở một số ít công ty cũng có nguy cơ làm gia tăng bất bình đẳng kinh tế, một vấn đề mang tính chính trị ở Hàn Quốc. Bất bình đẳng là một điểm gây tranh cãi lớn trong cuộc bầu cử tổng thống vào tháng Ba. 

Với tình trạng lạm phát toàn cầu đang siết chặt ngân sách của các hộ gia đình, tăng trưởng tiền lương không đồng đều có thể gây chia rẽ sâu sắc hơn trong xã hội Hàn Quốc.

Bảo Bảo