Chủ nhật 06/07/2025 11:49
Hotline: 024.355.63.010
Nghiên cứu - Dữ liệu

Băn khoăn về ưu đãi thuế doanh nghiệp nhỏ

12/10/2020 00:00
Trong khi Bộ Tài chính nhận định việc này hỗ trợ rất tốt cho doanh nghiệp nhỏ, vẫn có ý kiến lo ngại nếu thực hiện không cẩn trọng sẽ bị tác động ngược.

Bộ Tài chính vừa công bố dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) nhằm hỗ trợ, phát triển doanh nghiệp (DN) nhỏ và siêu nhỏ để lấy ý kiến các bên liên quan.

Giảm 2 năm

Theo phương án Bộ Tài chính đề xuất, thuế suất 15% sẽ được áp dụng cho DN siêu nhỏ có tổng doanh thu năm không quá 3 tỉ đồng và có số lao động tham gia BHXH bình quân năm không quá 10 người; 17% áp dụng cho DN nhỏ có tổng doanh thu không quá 50 tỉ đồng và số lao động tham gia BHXH bình quân năm không quá 100 người.

Bộ Tài chính nêu rõ miễn thuế TNDN trong 2 năm liên tục kể từ khi có thu nhập chịu thuế đối với DN siêu nhỏ, DN nhỏ nêu trên được thành lập mới từ hộ kinh doanh. Tuy nhiên, hộ kinh doanh phải đáp ứng điều kiện đã đăng ký và hoạt động theo quy định của pháp luật, đồng thời có thời gian sản xuất, kinh doanh liên tục ít nhất là 12 tháng tính đến ngày được cấp giấy chứng nhận đăng ký DN lần đầu.

Doanh nghiệp làm thủ tục quyết toán thuế tại Cục Thuế TP HCM Ảnh: TẤN THẠNH

Để tránh các trường hợp DN thành lập những công ty con để hưởng chính sách này, Bộ Tài chính đề nghị quy định mức thuế suất 15% và 17% không áp dụng cho công ty con, công ty có quan hệ liên kết mà DN trong quan hệ liên kết không phải là DN nhỏ, siêu nhỏ và các trường hợp không áp dụng ưu đãi thuế theo quy định của Luật Thuế TNDN.

Theo Bộ Tài chính, dự thảo đưa ra chính sách ưu đãi trên nhằm hỗ trợ và tạo điều kiện cho các hộ kinh doanh chuyển đổi hoạt động sang mô hình DN, đồng thời thúc đẩy DN nhỏ và siêu nhỏ phát triển, mở rộng sản xuất - kinh doanh, nâng cao khả năng cạnh tranh và tăng việc làm cho người lao động. Bộ Tài chính cũng dẫn số liệu thống kê cho thấy trong tổng số 715.000 DN tính đến cuối năm 2018, có hơn 93% có quy mô nhỏ và siêu nhỏ nhưng lại có vị trí quan trọng trong phát triển kinh tế cũng như ổn định xã hội.

Bộ Tài chính cho biết đã tham khảo kinh nghiệm của một số nước có số lượng DN quy mô nhỏ chiếm đa số trong nền kinh tế như Trung Quốc, Nhật Bản, Singapore thì thấy các nước rất quan tâm đến DN có quy mô nhỏ bằng việc đưa ra nhiều chính sách ưu đãi về thuế.

Mặc dù vậy, Bộ Tài chính cũng tính toán mức độ ảnh hưởng đến ngân sách khi áp dụng chính sách ưu đãi nêu trên. Theo ước tính, áp dụng chính sách ưu đãi này sẽ làm giảm thu của ngân sách khoảng 9.200 tỉ đồng/năm và nếu mở rộng áp dụng cả cho DN vừa thì có thể làm giảm thu hơn 19.500 tỉ đồng/năm.

"Tuy trong ngắn hạn có gây áp lực lên cân đối ngân sách nhưng sẽ có tác động lớn đến việc thúc đẩy phát triển sản xuất - kinh doanh đối với DN nhỏ và siêu nhỏ, tạo môi trường đầu tư thuận lợi, minh bạch và cải cách thủ tục hành chính; về dài hạn sẽ tạo điều kiện để DN tăng tích tụ, tích lũy, tái đầu tư, phát triển sản xuất - kinh doanh, từ đó góp phần tăng thu từ thuế TNDN cho ngân sách vào những năm sau" - đại diện Bộ Tài chính cho hay.

Phải đúng mục tiêu

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động vào ngày 24-7, đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội, cho rằng việc hỗ trợ DN nhỏ và siêu nhỏ là rất cần thiết để các DN tồn tại, phát triển và trong đó có chính sách về thuế. Dù vậy, việc miễn giảm thuế chưa hẳn là một chính sách giúp DN phát triển tốt hơn. Thậm chí, nếu thực hiện không cẩn trọng sẽ bị tác động ngược.

"Miễn hay giảm thuế là giúp DN nhỏ và siêu nhỏ cắt giảm một phần chi phí. Vậy thì các DN được hưởng chính sách này có muốn "lớn lên" hay không, hay níu kéo nhỏ mãi để hưởng ưu đãi" - ông Cường đặt vấn đề và nhấn mạnh phải làm sao để DN phát triển tốt, không phải để DN "giậm chân tại chỗ". Tại sao không nghĩ thay vì miễn thuế thì đưa ra các hoạt động để hỗ trợ DN vừa thành lập những vấn đề họ đang thiếu như khâu tổ chức, tư vấn, quản trị... để họ phát triển vững mạnh. Miễn thuế nghĩa là không thu tiền vào thì cũng đồng nghĩa với việc bỏ tiền ra nhưng bỏ ra phải đúng mục tiêu, đối tượng.

Về việc chính sách ưu đãi thuế sẽ làm giảm thu ngân sách, ông Cường cho rằng đây không phải là vấn đề lớn. Nếu nhà nước hỗ trợ để DN phát triển tốt thì trong tương lai sẽ có nguồn thu lớn hơn.

Theo ông Nguyễn Minh Nhân, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Vuông Tròn ở TP HCM, thuế TNDN 20% hiện nay là cao nên DN nào cũng muốn giảm. Tuy nhiên, giảm còn 15% cho DN có tổng doanh thu năm dưới 3 tỉ đồng và có số lao động tham gia BHXH bình quân năm không quá 10 người thì lại không nhiều. Giả sử, DN có doanh thu 2 tỉ đồng/năm, trong đó 15% là lợi nhuận, tương ứng 300 triệu đồng, hiện phải đóng thuế TNDN 60 triệu đồng, nếu được giảm sẽ phải đóng 45 triệu đồng, được giảm chỉ 15 triệu đồng. Hơn nữa, về nguyên tắc, DN chỉ đóng thuế TNDN khi có lãi nên điều quan trọng đi kèm khi giảm thuế là các chính sách đồng bộ, ổn định để DN phát triển, làm ăn có lãi thì mới tạo được nguồn thu cho ngân sách. Việc giảm thuế chỉ có ý nghĩa nếu DN làm ăn có lãi.

Trong khi đó, ông Lý Thành Sinh, Giám đốc Công ty TNHH Minh Long Hưng, TP HCM, cho rằng việc này chủ yếu mang tính khích lệ bởi thực tế có tình trạng DN kê khai thuế không đúng theo doanh thu của mình mà chỉ khai ở mức độ nhất định. Do đó, chính sách thuế TNDN nếu giảm cũng chưa hẳn giúp DN cải thiện trong tình hình kinh doanh hiện nay.

Cái DN cần để hoạt động tốt hơn, ông Sinh cho rằng đó là chính sách minh bạch và ổn định; thủ tục hành chính phải tiếp tục giảm bởi hiện vẫn rất phức tạp, nhiêu khê; quyền sở hữu trí tuệ của DN phải được tôn trọng... Nếu những yếu tố này được cải thiện, bên cạnh việc giảm thuế TNDN thì DN mới mạnh dạn đầu tư xây dựng thương hiệu lâu dài.

Ông TRẦN VIỆT ANH, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP HCM:

Phải có chính sách thuế minh bạch!

Việt Nam có trên 700.000 DN, riêng tại TP HCM có trên 300.000 DN và 70%-80% trong đó là DN nhỏ và vừa. Nhiều DN có vốn ít. Tỉ lệ DN có vốn thấp có lãi ngày càng ít. Trước đây, nhà nước thu thuế TNDN quá cao dẫn đến việc báo cáo có lãi là một áp lực rất lớn đối với DN nhỏ và vừa. Chính sách giảm thuế TNDN sẽ khuyến khích DN nhỏ và vừa báo cáo có lãi, nộp thuế bởi đa số mong muốn làm ăn có lãi và dần quen với minh bạch hóa sổ sách. Việc khai thuế cũng nhằm khẳng định sự phát triển của DN cũng như sự đóng góp đối với địa phương, ngành nghề của mình. Với DN quy mô dưới 3 tỉ đồng thì thuế TNDN dưới 15% càng tốt hơn.

Tuy nhiên, đi kèm với việc điều chỉnh này, phải có chính sách thuế rõ ràng để minh bạch hóa DN nhỏ và vừa. DN có quy mô khác nhau, chịu thuế suất khác nhau nhưng hệ thống kê khai phải giống nhau, phải chuẩn hóa việc kê khai thuế và áp dụng công nghệ để có sự đồng nhất. Với các hộ cá thể có thể áp dụng hình thức thu thuế khác nhưng phải bảo đảm công bằng trong quy định về hệ thống sổ sách, kê khai, nộp thuế giữa hộ cá thể, DN nhỏ, DN vừa và DN lớn. Chính việc áp dụng thuế khoán cho một số DN nhỏ, siêu nhỏ, không yêu cầu họ có hệ thống kê khai rõ ràng đã dẫn đến tình trạng nhiều DN duy trì quy mô nhỏ, siêu nhỏ mà không muốn lớn.

Ông THOMAS MCCLELLAND, Chủ tịch Tiểu ban Thuế và Chuyển giá thuộc EuroCham:

Tin tốt cho DN nhỏ và vừa

Chúng tôi đánh giá rất cao những nỗ lực tích cực của Chính phủ Việt Nam trong việc hỗ trợ và khuyến khích sự phát triển của cộng đồng DN nhỏ và vừa. Nhiều quốc gia trên thế giới đã áp dụng những chính sách khuyến khích/hỗ trợ thuế tương tự và nhận được đóng góp đáng kể vào sự tăng trưởng mạnh mẽ và bền vững cho nền kinh tế của họ. Do đó, chúng tôi tin tưởng chính sách này là một tin rất tốt cho cộng đồng các DN nhỏ và vừa hiện tại của Việt Nam, đặc biệt là các DN khởi nghiệp. Chính sách này còn có thể giúp Việt Nam thu hút đầu tư nước ngoài và trong nước, đặc biệt là phát triển công nghệ thông tin, thương mại và dịch vụ các ngành.

Mức thuế suất đề xuất cho các DN nhỏ và vừa ở mức 15% - 17% khá có lợi so với mức thuế tiêu chuẩn hiện hành. Ở các quốc gia khác, chính sách hỗ trợ thuế này sẽ không ảnh hưởng đến ngân sách nhà nước trong dài hạn vì hầu hết DN nhỏ và vừa đã sớm phát triển thành DN lớn hơn và sẽ nộp thuế ở mức thuế suất tiêu chuẩn. Thuế suất ở Đông Nam Á hiện rất thấp. Indonesia gần đây cũng đề xuất đưa ra các biện pháp giảm thuế để khuyến khích sự phát triển của các DN nhỏ và siêu nhỏ của tương lai. Trong tương lai, các biện pháp tương tự về các khoản khấu trừ thuế tăng cường cho hoạt động nghiên cứu và phát triển cũng nên được Việt Nam cân nhắc xem xét.

Tuy nhiên, lưu ý rằng cần có một hướng dẫn rõ ràng và chặt chẽ hơn từ Chính phủ để bảo đảm quyền lợi đầy đủ và tránh các trường hợp DN thực hiện tái cấu trúc DN để hưởng lợi ích về thuế.

Theo Minh Chiến - Thanh Nhân - Ngọc Ánh - Thái Phương

Tin bài khác
Thời tiết hôm nay 6/7: Hà Nội ngày nắng, chiều tối mưa dông

Thời tiết hôm nay 6/7: Hà Nội ngày nắng, chiều tối mưa dông

Thời tiết hôm nay 6/7, nhiều nơi trên cả nước có nắng trở lại, có nơi nắng nóng, về chiều tối trời lại chuyển mưa dông, có nơi mưa to.
Bí thư Tỉnh ủy Phú Thọ khảo sát Trung Sơn trong chuyến công tác đầu tiên sau sáp nhập

Bí thư Tỉnh ủy Phú Thọ khảo sát Trung Sơn trong chuyến công tác đầu tiên sau sáp nhập

Kiểm tra tình hình thực hiện nhiệm vụ chính trị tại xã Trung Sơn, Bí thư Tỉnh ủy Phú Thọ Đặng Xuân Phong nhấn mạnh cần khai thác hiệu quả tiềm năng du lịch sinh thái, phát triển kinh tế bền vững, nâng cao đời sống người dân, phấn đấu đến năm 2030 xóa hoàn toàn hộ nghèo.
Nguyễn Văn Đông đồng hành cùng chiến dịch Tick xanh bảo vệ người tiêu dùng

Nguyễn Văn Đông đồng hành cùng chiến dịch Tick xanh bảo vệ người tiêu dùng

Trong bối cảnh thương mại điện tử ngày càng phổ biến nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro về hàng giả, hàng nhái, sự kiện “Phát động Tick xanh trách nhiệm thương mại điện tử” đang nổi lên như một giải pháp giúp khôi phục niềm tin của người tiêu dùng. Trong chiến dịch này, Nguyễn Văn Đông – người sáng tạo nội dung được biết đến với biệt danh “cô Học” – góp mặt như một đại diện tiêu biểu cho thế hệ KOC trẻ minh bạch và có trách nhiệm.
Phát triển du lịch bền vững ở Đồng bằng Sông Cửu Long: Cần thích ứng với biến đổi khí hậu

Phát triển du lịch bền vững ở Đồng bằng Sông Cửu Long: Cần thích ứng với biến đổi khí hậu

Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) có vị trí địa lý kinh tế và chính trị, là nơi hội tụ đầy đủ những yếu tố quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, xứng danh là một trong những vùng kinh tế trọng điểm của khu vực và cả nước.
Thời tiết ngày mai 6/7/2025: Miền Bắc nắng gắt xen kẽ mưa dông

Thời tiết ngày mai 6/7/2025: Miền Bắc nắng gắt xen kẽ mưa dông

Thời tiết ngày mai 6/7/2025, theo Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia dự báo Bắc Bộ chiều tối và đêm có mưa rào và dông vài nơi, riêng khu vực Tây Bắc Bộ có mưa rào rải rác và có nơi có dông; ngày nắng, có nơi nắng nóng.
Dự án Luật Thương mại điện tử được đề nghị bổ sung vào Chương trình lập pháp năm 2025

Dự án Luật Thương mại điện tử được đề nghị bổ sung vào Chương trình lập pháp năm 2025

Chính phủ đề xuất bổ sung 4 dự án luật vào Chương trình lập pháp năm 2025, trong đó có dự án Luật Thương mại điện tử, để trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến, quyết định thông qua tại Kỳ họp thứ 10 tới.
Quốc Lộ 28B: Mở ra cơ hội phát triển du lịch cho Lâm Đồng mới

Quốc Lộ 28B: Mở ra cơ hội phát triển du lịch cho Lâm Đồng mới

Dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 28B với tổng kinh phí 1.435 tỷ đồng đang tạo nên bước đột phá trong việc kết nối trung tâm du lịch Lâm Đồng mới, hứa hẹn mở ra kỷ nguyên mới cho du lịch và phát triển kinh tế vùng.
Thời trang bền vững trong kỷ nguyên số - xu hướng tiêu dùng tại Đồng bằng sông Cửu Long

Thời trang bền vững trong kỷ nguyên số - xu hướng tiêu dùng tại Đồng bằng sông Cửu Long

Thời trang bền vững đang nổi lên như một xu hướng toàn cầu, nhưng việc thúc đẩy người tiêu dùng chọn lựa sản phẩm thân thiện với môi trường vẫn là một thách thức lớn. Trách nhiệm xã hội doanh nghiệp (CSR) và vai trò của tiếp thị người ảnh hưởng đã được chứng minh là yếu tố quan trọng định hình ý định mua sắm thời trang bền vững trực tuyến tại Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).
Thời tiết hôm nay 5/7: Hà Nội trưa chiều trời nóng, thứ 5 tuần sau mưa nhiều

Thời tiết hôm nay 5/7: Hà Nội trưa chiều trời nóng, thứ 5 tuần sau mưa nhiều

Thời tiết hôm nay 5/7, Bắc Bộ trưa nay oi nóng, chiều tối có mưa dông; Thanh Hoá đến Huế thời tiết nóng ẩm; Trung Bộ và Nam Bộ mưa dông về chiều, ngày trời nóng; bão số 2 gây ảnh hưởng xấu trên một số vùng biển.
Thành phố Đà Nẵng: Đầu tư bãi đáp trực thăng cứu hộ người dân

Thành phố Đà Nẵng: Đầu tư bãi đáp trực thăng cứu hộ người dân

Bộ chỉ huy quân sự thành phố Đà Nẵng cho hay, một bãi đáp trực thăng mới nhằm cứu hộ, cứu nạn cho người dân vào những thời điểm thiên tai, đang được lực lượng đầu tư ở xã Trà Tập (xã Trà Cang, huyện Nam Trà My cũ).
Chi trả an sinh xã hội cấp xã đột phá nhờ chuyển đổi số

Chi trả an sinh xã hội cấp xã đột phá nhờ chuyển đổi số

Từ ngày 1/7/2025, cấp xã chi trả trợ cấp hưu trí xã hội cho 1,6 triệu người. Quy trình này được số hóa, minh bạch, đảm bảo quyền lợi người dân và hiệu quả quản lý.
Thời tiết ngày mai 5/7/2025: Miền Bắc tiếp tục đón mưa rào và dông rải rác

Thời tiết ngày mai 5/7/2025: Miền Bắc tiếp tục đón mưa rào và dông rải rác

Thời tiết ngày mai 5/7/2025, theo Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia dự báo miền Bắc có mưa rào và dông vài nơi; riêng chiều và đêm có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to.
Sơn La tăng cường hợp tác nông nghiệp với các tỉnh Bắc Lào

Sơn La tăng cường hợp tác nông nghiệp với các tỉnh Bắc Lào

Sơn La đẩy mạnh tập huấn, chuyển giao kỹ thuật nông nghiệp cho 9 tỉnh Lào, hỗ trợ giống cây trồng, mô hình sản xuất hiệu quả, góp phần phát triển kinh tế vùng biên.
Toàn quốc cấp sổ BHXH điện tử: Cắt giảm thủ tục, tăng tiện ích cho người dân và doanh nghiệp

Toàn quốc cấp sổ BHXH điện tử: Cắt giảm thủ tục, tăng tiện ích cho người dân và doanh nghiệp

Chậm nhất là ngày 01/1/2026, sổ bảo hiểm xã hội (BHXH) sẽ được cấp bản điện tử, có giá trị pháp lý như sổ giấy. Việc triển khai nhằm đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tiết kiệm chi phí, chống gian lận và tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong giao dịch bảo hiểm.
Thanh Hóa tích cực phát triển và đưa vào khai thác đa dạng các sản phẩm du lịch mới

Thanh Hóa tích cực phát triển và đưa vào khai thác đa dạng các sản phẩm du lịch mới

Tại Thanh Hóa, nhiều địa phương và doanh nghiệp đã tích cực phát triển và đưa vào khai thác đa dạng các sản phẩm du lịch mới, bao gồm du lịch MICE, du lịch nghề và làng nghề truyền thống, du lịch trải nghiệm, góp phần làm phong phú thêm trải nghiệm của du khách, đồng thời thu hút lượng lớn khách tham quan.