Bắc Kinh và ông Trump đề cao triển vọng hợp tác Mỹ - Trung (Ảnh: Reuters). |
Nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc cho biết vào thứ Ba (17/12) rằng, ông hy vọng chính quyền sắp tới của ông Trump sẽ "đưa ra lựa chọn đúng đắn" và hợp tác với Bắc Kinh, chỉ vài giờ sau khi ông Donald Trump nói với các phóng viên rằng đại dịch COVID-19 đã làm căng thẳng mối quan hệ của ông với "người bạn" Tập Cận Bình.
"Chúng tôi hy vọng chính quyền mới của Mỹ sẽ đưa ra lựa chọn đúng đắn và hợp tác với Trung Quốc theo cách đôi bên cùng có lợi, loại bỏ những trở ngại và vượt qua khó khăn", Ngoại trưởng Vương Nghị phát biểu tại một diễn đàn ở Bắc Kinh, theo tuyên bố từ Bộ Ngoại giao nước này.
Những phát biểu này được đưa ra sau khi Tổng thống đắc cử Donald Trump, trong buổi họp báo đầu tiên kể từ chiến thắng trong cuộc bầu cử cách đây sáu tuần, nói rằng, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình từng là một người bạn của ông và là "một người tuyệt vời", nhưng mối quan hệ giữa hai bên đã bị ảnh hưởng.
"Chúng tôi đã có mối quan hệ rất tốt cho đến khi xảy ra COVID", ông Trump nói với các phóng viên tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở Florida hôm thứ Hai, khi được hỏi liệu ông Tập có tham dự lễ nhậm chức của mình hay không. "COVID không chấm dứt mối quan hệ, nhưng đó là một ranh giới quá xa đối với tôi".
Khi ông Joe Biden tuyên thệ nhậm chức Tổng thống Mỹ vào tháng 1 năm 2021, Trung Quốc tuyên bố muốn hợp tác với chính quyền mới và đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với cựu Ngoại trưởng Mike Pompeo cùng 27 quan chức cấp cao khác thuộc chính quyền Trump trước đó.
Hai siêu cường này đang dần đưa ra các lập trường của mình trước khi ông Trump trở lại Nhà Trắng. Theo đó, nhiệm kỳ đầu tiên của ông đã dẫn đến một cuộc chiến thương mại làm xáo trộn chuỗi cung ứng toàn cầu, và gây thiệt hại cho hầu hết các nền kinh tế khi lạm phát và chi phí vay tăng cao.
Ông Trump đã bày tỏ ý định tiếp tục chính sách đối với Bắc Kinh, đồng thời cam kết áp thêm thuế 10% đối với hàng hóa Trung Quốc nhằm gây sức ép để Bắc Kinh nỗ lực hơn trong việc ngăn chặn dòng chảy fentanyl vào Mỹ.
Ông cũng từng cam kết sẽ chấm dứt quy chế tối huệ quốc dành cho Trung Quốc và áp mức thuế lên tới hơn 60% đối với hàng nhập khẩu từ nước này - cao hơn nhiều so với mức thuế áp dụng trong nhiệm kỳ đầu tiên.
Nguyên tắc đối xử tối huệ quốc trong tiếng Anh là Most Favoured Nation, viết tắt là MFN. MFN là qui chế yêu cầu các bên tham gia trong quan hệ kinh tế - thương mại dành cho nhau những điều kiện ưu đãi không kém hơn những điều kiện ưu đãi mà mình dành cho các nước khác. Theo vietnambiz.vn |
Để đáp lại, Trung Quốc đang tìm cách tích lũy các quân bài thương lượng để khởi động các cuộc đàm phán với chính quyền mới của Mỹ về các vấn đề gây tranh cãi trong quan hệ song phương, bao gồm thương mại, đầu tư, khoa học và công nghệ, theo các nhà phân tích.
Tuyên bố biến mất
Tuyên bố ngày 20/1/2021 về việc Trung Quốc áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với 28 quan chức thuộc chính quyền Trump trước đó hiện cũng không còn xuất hiện trên trang web của Bộ Ngoại giao Trung Quốc. Khi được hỏi về vấn đề này tại một cuộc họp báo thường kỳ hôm thứ Ba (17/12), phát ngôn viên Lâm Kiện cho biết, ông "không có thông tin nào để cung cấp".
"Trung Quốc và Mỹ có thể cùng nhau giải quyết mọi vấn đề của thế giới", ông Trump nói. "Vì vậy, điều này rất quan trọng, và ông ấy từng là một người bạn của tôi".
Tuy nhiên, ông Trump đã đề cử những người có lập trường cứng rắn với Trung Quốc vào các vị trí quan trọng về ngoại giao và kinh tế trong chính quyền của mình, báo hiệu rằng chính sách của ông đối với đối thủ chiến lược chính của Mỹ có thể còn đối đầu hơn so với nhiệm kỳ đầu. Thượng nghị sĩ Cộng hòa Marco Rubio, người được ông Trump chọn làm Ngoại trưởng Mỹ tiếp theo, đang chịu các biện pháp trừng phạt từ Trung Quốc được áp đặt từ năm 2020.
Trung Quốc cũng sẵn sàng đối đầu với chính quyền của ông Donald Trump. Ông Vương nói với các đại biểu rằng, Bắc Kinh "kiên quyết phản đối việc Mỹ đàn áp Trung Quốc một cách phi pháp và vô lý, đặc biệt là phải đáp trả mạnh mẽ và quyết liệt trước sự can thiệp thô bạo của Mỹ vào các vấn đề nội bộ của Trung Quốc".