Từ chối giao dịch mua vàng qua thẻ ATM: Dấu hiệu của trốn thuế của doanh nghiệp vàng?

Ảnh minh họa

Kiên quyết từ chối thanh toán qua thẻ

Những ngày qua, PV Báo Hải quan đã thực hiện nhiều cuộc khảo sát tại các cửa hàng thuộc hệ thống của Doji, PNJ; Bảo Tín Minh Châu. Thực tế cho thấy, tất cả các hãng vàng lớn này đều từ chối thanh toán qua thẻ với mặt hàng vàng miếng và nhẫn tròn trơn 9999. Điều lạ là dù thanh khoản vàng miếng lớn nhưng các DN lại từ chối cho khách hàng thanh toán bằng thẻ ATM trong khi chấp nhận thanh toán bằng hình thức này với vàng trang sức.

Ghi nhận tại cửa hàng vàng thuộc hệ thống của PNJ cho thấy, khi được yêu cầu thanh toán qua thẻ với mặt hàng vàng miếng, nhân viên tại đây đã từ chối với lý do "kí kết giữa ngân hàng với PNJ".

Còn tại cửa hàng của Doji, DN này cũng từ chối yêu cầu thanh toán vàng miếng qua thẻ với lý do theo quy định từ trước đến nay chỉ sử dụng tiền mặt.

Trao đổi với Báo Hải quan, bà Trần Như My, Giám đốc kinh doanh vàng của Tập đoàn Doji cho biết, phí thanh toán quẹt thẻ của các Ngân hàng đang áp dụng hiện nay từ 1,5% đến 3,5%. Mức phí này tương ứng với 55.200 đồng đến 128.800 đồng/chỉ (tính theo giá vàng ngày 27/6 là 3.680.000đ/chỉ). Trong khi đó, lợi nhuận gộp của sản phẩm vàng miếng là 0,15%/chỉ, tương đương 5.520đ (tính theo giá vàng kể trên). Như vậy, phí thanh toán qua thẻ cao hơn so với lợi nhuận gộp của dòng sản phẩm này. Do vậy, Doji không thể áp dụng hình thức này trong giao dịch.

Riêng tại Bảo Tín Minh Châu, nhân viên bán hàng tại đây lý giải việc từ chối thanh toán qua thẻ với lý do thanh khoản mặt hàng vàng miếng là rất lớn, nhiều người mua vào bán ra liên tục. Do vậy, thanh toán bằng tiền mặt là để tạo thuận lợi cho khách hàng không chỉ với người mua vàng mà còn cả với người bán vàng.

Lách luật trốn thuế?

Theo ý kiến của Luật sư Hà Huy Phong, Giám đốc điều hành Công ty TNHH Luật Inteco, việc DN kinh doanh vàng chấp nhận thanh toán tiền mua vàng trang sức qua thẻ cho thấy DN kinh doanh vàng này đã ký kết hợp đồng thanh toán thẻ với tổ chức thanh toán thẻ.

Khoản 2 Điều 23 Thông tư số 19/2016/TT-NHHH quy định đơn vị chấp nhận thẻ phải tuân thủ hợp đồng thanh toán thẻ đã ký kết với tổ chức thanh toán thẻ. Về nguyên tắc, vàng là một mặt hàng được mua bán hợp pháp nên DN kinh doanh vàng phải chấp nhận việc thanh toán qua thẻ với mặt hàng này. Trong trường hợp thông thường, DN kinh doanh vàng chỉ được từ chối thanh toán thẻ nếu thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều 27 Thông tư số 19/2016/TT-NHHH (ví dụ: thẻ hết hạn sử dụng; số dư tài khoản thanh toán, hạn mức tín dụng hoặc hạn mức thấu chi còn lại (nếu có) không đủ chi trả khoản thanh toán...).

"Nếu hợp đồng thanh toán thẻ không loại trừ vàng miếng ra khỏi các hàng hóa được thanh toán tiền mua qua thẻ và việc thanh toán qua thẻ không thuộc trường hợp được từ chối thanh toán thẻ thì việc DN kinh doanh vàng từ chối thanh toán thẻ đối với vàng miếng là bất hợp pháp", Luật sư Hà Huy Phong khẳng định.

Một chuyên gia kinh tế cũng nhận định rằng, việc từ chối thẳng thừng giao dịch bằng thẻ tín dụng của một số cửa hàng vàng là khá vô lý. Nếu khách thanh toán tiền mặt, cửa hàng thu được 100% tiền và còn có khả năng trốn thuế. Trong khi đó, nếu khách thanh toán quẹt thẻ, cửa hàng phải trả phí quẹt thẻ cho ngân hàng và mọi giao dịch phải kê khai đầy đủ với cơ quan thuế (bao gồm thuế thu nhập DN và thuế giá trị gia tăng).

Trước thực tế DN kinh doanh vàng từ chối thanh toán vàng miếng qua thẻ ngân hàng, một chuyên gia thuế cho biết, Thông tư 219/2013/TT-BTC hướng dẫn thi hành luật thuế giá trị gia tăng có quy định đối với DN, khoản thanh toán trên 20 triệu đồng trở lên phải thực hiện thanh toán qua ngân hàng thì mới được kê khai khấu trừ thuế giá trị gia tăng và hạch toán chi phí. Do vậy, việc DN thanh toán bằng tiền mặt tức là hình thức mua bán trao tay. Việc làm này có khả năng là hoạt động né, lách thuế doanh thu, thuế thu nhập DN.

"Khi khách hàng tới mua vàng thanh toán bằng thẻ thì cơ quan Thuế có thể kiểm soát được hoạt động thu, chi của DN, nhưng nếu thanh toán bằng tiền mặt thì sẽ khó hơn. Việc mua bán khi vào sổ sách thì DN chủ động được giá đầu vào, đầu ra, còn thanh toán bằng thẻ thì không thể. Ở một góc độ khác, hành động này của DN cũng có thể bởi đầu vào của DN là do mua lậu, thu tiền mặt là để giấu doanh số thực bán ra, tránh lộ số vàng nhập đầu vào", vị chuyên gia này cho hay.

Có thể nói, trong bối cảnh Chính phủ đang khuyến khích đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt thì việc từ chối giao dịch quẹt thẻ của các DN kinh doanh vàng đang đi ngược lại chủ trương của Chính phủ. Cùng với đó, dấu hỏi về câu chuyện lách luật trốn thuế và dấu hiệu về buôn lậu vàng cũng sẽ được đặt ra nếu DN vẫn tiếp tục từ chối thanh toán qua thẻ ngân hàng với mặt hàng vàng miếng như hiện nay.

Thùy Linh