Chủ nhật 07/09/2025 11:47
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Ngành thời trang và dệt may làm gì để tồn tại?

12/10/2020 00:00
Giảm thiểu ô nhiễm và phát triển bền vững là những yếu tố chính để ngành thời trang và dệt may Việt Nam duy trì lợi thế cạnh tranh.

Ngành thời trang và dệt may làm gì để tồn tại?

Tập trung vào yếu tố tác động đến môi trường

TS. Rajkishore Nayak - Giảng viên cấp cao ngành quản trị doanh nghiệp thời trang tại Đại học RMIT Việt Nam cho biết, ngành thời trang và dệt may, đặc biệt ở các nước đang phát triển hiện đang chật vật với các vấn đề môi trường ở nhiều cấp độ khác nhau.

"Việc dùng công nghệ truyền thống để duy trì sản xuất với chi phí thấp đã tác động khủng khiếp lên môi trường do tiêu thụ quá nhiều năng lượng và nước, tạo ra khí thải nhà kính, và rác thải cũng như nước thải công nghiệp độc hại", TS. Nayak nói. "Đáng kinh ngạc là 20% việc ô nhiễm nước đến từ quá trình xử lý hóa chất như nhuộm hay in hoa văn lên vải vóc".

Ông cho biết thêm rằng: "Vứt bỏ quần áo cũng là vấn nạn lớn với các bãi rác ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Ví dụ như ở Anh, hơn 1,5 triệu tấn rác thải thời trang được chôn lấp trong năm 2016. Vấn đề này để lại những hậu quả vô cùng to lớn như khí thải nhà kính, thẩm thấu hóa chất vào đất đai, các vấn đề sức khỏe và ô nhiễm không khí tăng cao. Điều này ảnh hưởng rất lớn lên sức khỏe con người cũng như các thực thể sống khác".

TS. Nayak đặc biệt nhấn mạnh vào mặt môi trường của tam giác bền vững TBL (môi trường, kinh tế và xã hội): "Thời trang và dệt may thực hiện theo cách bền vững có thể xoa dịu trạng thái căng thẳng về hệ sinh thái và xã hội, đồng thời cho người tiêu dùng có ý thức về bền vững được quyền đưa ra lựa chọn đạo đức khi mua những sản phẩm bền vững".

Tự lực về nguyên liệu thô ở Việt Nam còn thấp

Trong khoảng hai thập kỷ qua, ngành dệt may Việt Nam thể hiện sự phát triển vượt bậc. Lợi thế lao động giá rẻ và các chính sách ưu đãi trong nước giúp đẩy mạnh xuất khẩu dệt may và đưa Việt Nam đứng vào nhóm năm nước xuất khẩu dệt may hàng đầu trên thế giới. Khoảng 70% các nhà sản xuất dệt may Việt Nam dùng nguyên liệu thô nhập khẩu và gần 50% số nguyên liệu này được dùng trong các sản phẩm sẽ được xuất đi.

Những nước như Việt Nam lệ thuộc vào nguồn nguyên liệu thô cũng như các vật tư khác từ Trung Quốc, phải đối mặt với thách thức trong việc duy trì vận hành nhà máy vì đứt gãy chuỗi cung ứng từ việc phong toả các thành phố ở nước này do Covid-19.

Riêng Việt Nam đã bị sụt giảm 6,6% trong xuất khẩu hàng may mặc (so với cùng kỳ hàng năm) còn 10,6 tỷ USD trong 4 tháng đầu năm. Nhập khẩu nguyên liệu thô cùng kỳ cũng giảm 3% còn 5,2 tỷ USD.

Từ nhu cầu mở rộng thị trường xuất khẩu dệt may ngày càng tăng, cũng như Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA), Việt Nam sẽ cần phải tự chủ trong sản xuất vải vóc nhằm đáp ứng nhu cầu cũng như thỏa mãn nguyên tắc xuất xứ dệt may trong EVFTA.

"EVFTA chắc chắn sẽ đẩy mạnh xuất khẩu may mặc Việt Nam vào thị trường châu Âu", TS. Nayak cho hay. " Tuy nhiên, thách thức lớn hiện nay là tìm được nguồn vải đúng chất lượng ở Việt Nam. Ngành thời trang và dệt may sẽ cần đẩy mạnh chất lượng vải vóc để tuân thủ nguyên tắc xuất xứ trong EVFTA. Đây được xem là rào cản lớn nhất với các nhà sản xuất dệt may, vì một số nhà sản xuất thời trang hiện nhập vải từ Trung Quốc đại lục và Đài Loan với giá thành rẻ hơn nhiều. Các nhà sản xuất thời trang và dệt may cũng nên chú trọng thực hành sản xuất bền vững để cạnh tranh trên thị trường toàn cầu. Điều này đòi hỏi phải đầu tư vào công nghệ và nguyên liệu bền vững mới".

Sản xuất xanh

Sản xuất xanh trong chuỗi cung ứng thời trang hiện đang rất được chú ý. "Các thương hiệu thời trang, nhà sản xuất và bán lẻ đang tăng cường chuẩn bị thích ứng với phương thức sản xuất mới hòng cứu lấy trái đất và con người" TS Nayak nói. "Việc sử dụng những loại sợi vải cấp tiến và bền vững, cũng như các nguyên liệu thô khác (có thể tái tạo và phân hủy sinh học), là điều vô cùng quan trọng với sản xuất thời trang và dệt may bền vững".

"Dùng màu tự nhiên để nhuộm, in họa tiết và hoàn thiện nhằm có được nhiều tính năng khác nhau trên vải cũng đang được chú ý và khuyến khích. Tương tự với việc tái chế hàng may mặc ở cuối dòng đời sản phẩm và plastic thành nguyên liệu dệt mới".

Tiết giảm, tái sử dụng và tái chế

Trong thập kỷ qua, khái niệm thời trang nhanh đã làm một cuộc cách mạng trong ngành thời trang, mẫu mã mới được tung ra liên tục mỗi tuần. "Văn hóa vứt bỏ" cũng từ đó mà thành hình vì thời trang bình dân giá rẻ lan tràn khắp nơi cũng như việc ăn nên làm ra của chuỗi các cửa hàng bán lẻ của các nhãn hàng lớn.

"Chôn lấp và đốt rác vẫn là những cách thường dùng để xử lý rác thải thời trang ở các nước đang phát triển", TS. Nayak chia sẻ. "Nguyên nhân có thể đến từ việc thiếu ý thức của người tiêu dùng trong những vấn đề liên quan đến thời trang và dệt may, số lượng doanh nghiệp vận dụng việc tái chế và tái sử dụng còn hạn chế, hệ thống kiểm soát các vấn đề môi trường còn thiếu, sức ép tài chính và thiếu khung pháp lý từ Chính phủ. Một số nhãn hàng thời trang như H&M, Zara và Marks & Spencer đã sáng kiến thu nhận quần áo cũ đổi lấy phiếu giảm giá mua hàng, như một nỗ lực giảm lượng rác thải".

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cũng cho ý kiến, ý thức cộng đồng về rác thải tiêu dùng vẫn còn kém, giải quyết vấn đề rác thải thời trang và may mặc sẽ cần sự hợp tác giữa trung ương, chính quyền địa phương, khối tư nhân, toàn xã hội cũng như các bên có liên quan khác.

"Quy định và tiêu chuẩn rác thải nên được tuân thủ chặt chẽ, việc củng cố ý thức người tiêu dùng về rác thải sau tiêu dùng nên được truyền bá rộng rãi và chuyển thành hành động, cũng như nên tạo thói quen sử dụng hiệu quả rác thải dệt may để giảm lượng rác, kiến tạo hệ thống tái chế khép kín nhằm hỗ trợ đối phó với vấn đề này", ông Nayak kết lời.

Thảo Minh

Tin bài khác
Bộ Công Thương đề xuất phân bổ lỗ của EVN vào giá bán lẻ điện bình quân

Bộ Công Thương đề xuất phân bổ lỗ của EVN vào giá bán lẻ điện bình quân

Bộ Công Thương vừa công bố dự thảo nghị định sửa đổi về cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân, trong đó đáng chú ý là đề xuất phương án xử lý khoản lỗ lũy kế hơn 44.000 tỷ đồng của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).
25 triệu khách quốc tế: Mục tiêu lớn và chiến lược bứt tốc cuối năm của du lịch Việt Nam

25 triệu khách quốc tế: Mục tiêu lớn và chiến lược bứt tốc cuối năm của du lịch Việt Nam

Trước thềm quý cuối cùng của năm 2025, ngành du lịch Việt Nam đang đứng trước một cột mốc đầy tham vọng: thu hút 25 triệu lượt khách quốc tế. Trong bối cảnh thị trường toàn cầu còn nhiều biến động, đâu là chiến lược then chốt để hiện thực hóa mục tiêu này? Tất cả đang được đặt kỳ vọng vào những “nam châm” mang tên Đông Bắc Á và ASEAN.
Xuất khẩu tăng kỷ lục bất chấp thách thức lệnh áp thuế đối ứng

Xuất khẩu tăng kỷ lục bất chấp thách thức lệnh áp thuế đối ứng

Xuất khẩu Việt Nam đạt mức cao kỷ lục trong tháng 8 với kim ngạch vượt 42 tỷ USD, nhiều ngành hàng tăng trưởng mạnh.
Thủ tướng yêu cầu kiểm soát giá vàng, tỷ giá

Thủ tướng yêu cầu kiểm soát giá vàng, tỷ giá

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu phải kiểm soát giá vàng, giá USD theo các công cụ đã có; kiểm soát lãi suất ổn định và hệ thống ngân hàng phấn đấu tiết giảm chi phí để giảm lãi suất cho vay.
Bộ Tài chính đẩy mạnh cải cách, tạo thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài

Bộ Tài chính đẩy mạnh cải cách, tạo thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài

Trong tháng 8/2025, Bộ Tài chính tiếp tục triển khai nhiều giải pháp nhằm cải thiện trải nghiệm của các tổ chức đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán Việt Nam, qua đó góp phần thúc đẩy tiến trình nâng hạng thị trường – một trong những mục tiêu trọng tâm của ngành tài chính trong giai đoạn hiện nay.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường và JICA cam kết hợp tác sâu rộng

Bộ Nông nghiệp và Môi trường và JICA cam kết hợp tác sâu rộng

Bộ Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam và Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) cam kết đẩy nhanh tiến độ các dự án, tháo gỡ vướng mắc để tăng hiệu quả hợp tác.
Cải cách thuế thu nhập cá nhân: Giảm còn 5 bậc, tăng giảm trừ gia cảnh

Cải cách thuế thu nhập cá nhân: Giảm còn 5 bậc, tăng giảm trừ gia cảnh

Bộ Tài chính vừa trình dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân mới, trong đó đề xuất rút gọn biểu thuế lũy tiến từ 7 bậc còn 5 bậc, đồng thời điều chỉnh tăng mức giảm trừ gia cảnh và bổ sung các khoản giảm trừ liên quan đến chi phí y tế, giáo dục.
Nghiên cứu vùng trời để hiện thực hóa tham vọng quốc tế của sân bay Ninh Bình

Nghiên cứu vùng trời để hiện thực hóa tham vọng quốc tế của sân bay Ninh Bình

Tỉnh Ninh Bình đang gấp rút hoàn thiện đề án sân bay quốc tế, tập trung đánh giá vùng trời, phương thức bay để báo cáo Chính phủ bổ sung quy hoạch.
PMI ngành sản xuất tháng 8 duy trì cải thiện nhưng đơn hàng mới sụt giảm

PMI ngành sản xuất tháng 8 duy trì cải thiện nhưng đơn hàng mới sụt giảm

Theo Báo cáo Chỉ số Nhà Quản trị Mua hàng (PMI) do S&P Global công bố, ngành sản xuất Việt Nam trong tháng 8/2025 tiếp tục cải thiện tháng thứ hai liên tiếp, dù mức độ cải thiện chỉ ở ngưỡng nhẹ.
Vì sao nên tập trung đẩy mạnh phát triển hạ tầng đường sắt?

Vì sao nên tập trung đẩy mạnh phát triển hạ tầng đường sắt?

Việt Nam đang đẩy mạnh phát triển hạ tầng đường sắt, hàng không và đường bộ đến năm 2030, để bứt phá kinh tế, hướng tới mục tiêu tăng trưởng hai con số.
Kỳ nghỉ lễ 2/9 mang về bao nhiêu tiền cho ngành du lịch Việt?

Kỳ nghỉ lễ 2/9 mang về bao nhiêu tiền cho ngành du lịch Việt?

Kỳ nghỉ lễ 2/9 năm nay chứng kiến sự tăng trưởng ấn tượng của du lịch Việt Nam, với Hà Nội và nhiều tỉnh thành đạt doanh thu kỷ lục, bất chấp ảnh hưởng của thời tiết.
Đồng Tháp: “Dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới”

Đồng Tháp: “Dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới”

Trong hành trình phát triển, Đồng Tháp không chỉ được biết đến là vùng đất sen hồng giàu truyền thống mà còn là địa phương tiêu biểu của Đồng bằng sông Cửu Long, đặc biệt là sau khi sáp nhập, với tinh thần tiên phong trong đổi mới. Khẩu hiệu “Dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới” đã trở thành kim chỉ nam, thôi thúc cả hệ thống chính trị và người dân nỗ lực, sáng tạo, biến khó khăn thành cơ hội để phát triển.
Cần điều hành thị trường vàng bằng phương thức hiện đại

Cần điều hành thị trường vàng bằng phương thức hiện đại

Nhà nước bỏ độc quyền vàng miếng, cho doanh nghiệp, các ngân hàng đủ điều kiện nhập khẩu, sản xuất vàng miếng. Tuy nhiên để ổn định thị trường vàng, liên thông giá với thế giới, cần điều hành thị trường này bằng những phương thức hiện đại.
Chủ tịch Cuba và Phu nhân bắt đầu thăm cấp Nhà nước nhân dịp Việt Nam mừng 80 năm Quốc khánh

Chủ tịch Cuba và Phu nhân bắt đầu thăm cấp Nhà nước nhân dịp Việt Nam mừng 80 năm Quốc khánh

Chuyến thăm của Chủ tịch Cuba và phu nhân diễn ra từ ngày 31/8 đến 2/9, cùng dự Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh nước CHXHCN Việt Nam.
Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tăng cường truy xuất nguồn gốc nông, lâm, thủy sản xuất khẩu

Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tăng cường truy xuất nguồn gốc nông, lâm, thủy sản xuất khẩu

Chỉ đạo mới của Thủ tướng Chính phủ đưa ra trong bối cảnh ngành nông nghiệp đạt nhiều kết quả ấn tượng nhưng cũng đối diện những cảnh báo từ các thị trường quốc tế, đặc biệt là Liên minh châu Âu (EU).