Thứ năm 18/09/2025 14:45
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Ngành thời trang và dệt may làm gì để tồn tại?

12/10/2020 00:00
Giảm thiểu ô nhiễm và phát triển bền vững là những yếu tố chính để ngành thời trang và dệt may Việt Nam duy trì lợi thế cạnh tranh.

Ngành thời trang và dệt may làm gì để tồn tại?

Tập trung vào yếu tố tác động đến môi trường

TS. Rajkishore Nayak - Giảng viên cấp cao ngành quản trị doanh nghiệp thời trang tại Đại học RMIT Việt Nam cho biết, ngành thời trang và dệt may, đặc biệt ở các nước đang phát triển hiện đang chật vật với các vấn đề môi trường ở nhiều cấp độ khác nhau.

"Việc dùng công nghệ truyền thống để duy trì sản xuất với chi phí thấp đã tác động khủng khiếp lên môi trường do tiêu thụ quá nhiều năng lượng và nước, tạo ra khí thải nhà kính, và rác thải cũng như nước thải công nghiệp độc hại", TS. Nayak nói. "Đáng kinh ngạc là 20% việc ô nhiễm nước đến từ quá trình xử lý hóa chất như nhuộm hay in hoa văn lên vải vóc".

Ông cho biết thêm rằng: "Vứt bỏ quần áo cũng là vấn nạn lớn với các bãi rác ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Ví dụ như ở Anh, hơn 1,5 triệu tấn rác thải thời trang được chôn lấp trong năm 2016. Vấn đề này để lại những hậu quả vô cùng to lớn như khí thải nhà kính, thẩm thấu hóa chất vào đất đai, các vấn đề sức khỏe và ô nhiễm không khí tăng cao. Điều này ảnh hưởng rất lớn lên sức khỏe con người cũng như các thực thể sống khác".

TS. Nayak đặc biệt nhấn mạnh vào mặt môi trường của tam giác bền vững TBL (môi trường, kinh tế và xã hội): "Thời trang và dệt may thực hiện theo cách bền vững có thể xoa dịu trạng thái căng thẳng về hệ sinh thái và xã hội, đồng thời cho người tiêu dùng có ý thức về bền vững được quyền đưa ra lựa chọn đạo đức khi mua những sản phẩm bền vững".

Tự lực về nguyên liệu thô ở Việt Nam còn thấp

Trong khoảng hai thập kỷ qua, ngành dệt may Việt Nam thể hiện sự phát triển vượt bậc. Lợi thế lao động giá rẻ và các chính sách ưu đãi trong nước giúp đẩy mạnh xuất khẩu dệt may và đưa Việt Nam đứng vào nhóm năm nước xuất khẩu dệt may hàng đầu trên thế giới. Khoảng 70% các nhà sản xuất dệt may Việt Nam dùng nguyên liệu thô nhập khẩu và gần 50% số nguyên liệu này được dùng trong các sản phẩm sẽ được xuất đi.

Những nước như Việt Nam lệ thuộc vào nguồn nguyên liệu thô cũng như các vật tư khác từ Trung Quốc, phải đối mặt với thách thức trong việc duy trì vận hành nhà máy vì đứt gãy chuỗi cung ứng từ việc phong toả các thành phố ở nước này do Covid-19.

Riêng Việt Nam đã bị sụt giảm 6,6% trong xuất khẩu hàng may mặc (so với cùng kỳ hàng năm) còn 10,6 tỷ USD trong 4 tháng đầu năm. Nhập khẩu nguyên liệu thô cùng kỳ cũng giảm 3% còn 5,2 tỷ USD.

Từ nhu cầu mở rộng thị trường xuất khẩu dệt may ngày càng tăng, cũng như Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA), Việt Nam sẽ cần phải tự chủ trong sản xuất vải vóc nhằm đáp ứng nhu cầu cũng như thỏa mãn nguyên tắc xuất xứ dệt may trong EVFTA.

"EVFTA chắc chắn sẽ đẩy mạnh xuất khẩu may mặc Việt Nam vào thị trường châu Âu", TS. Nayak cho hay. " Tuy nhiên, thách thức lớn hiện nay là tìm được nguồn vải đúng chất lượng ở Việt Nam. Ngành thời trang và dệt may sẽ cần đẩy mạnh chất lượng vải vóc để tuân thủ nguyên tắc xuất xứ trong EVFTA. Đây được xem là rào cản lớn nhất với các nhà sản xuất dệt may, vì một số nhà sản xuất thời trang hiện nhập vải từ Trung Quốc đại lục và Đài Loan với giá thành rẻ hơn nhiều. Các nhà sản xuất thời trang và dệt may cũng nên chú trọng thực hành sản xuất bền vững để cạnh tranh trên thị trường toàn cầu. Điều này đòi hỏi phải đầu tư vào công nghệ và nguyên liệu bền vững mới".

Sản xuất xanh

Sản xuất xanh trong chuỗi cung ứng thời trang hiện đang rất được chú ý. "Các thương hiệu thời trang, nhà sản xuất và bán lẻ đang tăng cường chuẩn bị thích ứng với phương thức sản xuất mới hòng cứu lấy trái đất và con người" TS Nayak nói. "Việc sử dụng những loại sợi vải cấp tiến và bền vững, cũng như các nguyên liệu thô khác (có thể tái tạo và phân hủy sinh học), là điều vô cùng quan trọng với sản xuất thời trang và dệt may bền vững".

"Dùng màu tự nhiên để nhuộm, in họa tiết và hoàn thiện nhằm có được nhiều tính năng khác nhau trên vải cũng đang được chú ý và khuyến khích. Tương tự với việc tái chế hàng may mặc ở cuối dòng đời sản phẩm và plastic thành nguyên liệu dệt mới".

Tiết giảm, tái sử dụng và tái chế

Trong thập kỷ qua, khái niệm thời trang nhanh đã làm một cuộc cách mạng trong ngành thời trang, mẫu mã mới được tung ra liên tục mỗi tuần. "Văn hóa vứt bỏ" cũng từ đó mà thành hình vì thời trang bình dân giá rẻ lan tràn khắp nơi cũng như việc ăn nên làm ra của chuỗi các cửa hàng bán lẻ của các nhãn hàng lớn.

"Chôn lấp và đốt rác vẫn là những cách thường dùng để xử lý rác thải thời trang ở các nước đang phát triển", TS. Nayak chia sẻ. "Nguyên nhân có thể đến từ việc thiếu ý thức của người tiêu dùng trong những vấn đề liên quan đến thời trang và dệt may, số lượng doanh nghiệp vận dụng việc tái chế và tái sử dụng còn hạn chế, hệ thống kiểm soát các vấn đề môi trường còn thiếu, sức ép tài chính và thiếu khung pháp lý từ Chính phủ. Một số nhãn hàng thời trang như H&M, Zara và Marks & Spencer đã sáng kiến thu nhận quần áo cũ đổi lấy phiếu giảm giá mua hàng, như một nỗ lực giảm lượng rác thải".

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cũng cho ý kiến, ý thức cộng đồng về rác thải tiêu dùng vẫn còn kém, giải quyết vấn đề rác thải thời trang và may mặc sẽ cần sự hợp tác giữa trung ương, chính quyền địa phương, khối tư nhân, toàn xã hội cũng như các bên có liên quan khác.

"Quy định và tiêu chuẩn rác thải nên được tuân thủ chặt chẽ, việc củng cố ý thức người tiêu dùng về rác thải sau tiêu dùng nên được truyền bá rộng rãi và chuyển thành hành động, cũng như nên tạo thói quen sử dụng hiệu quả rác thải dệt may để giảm lượng rác, kiến tạo hệ thống tái chế khép kín nhằm hỗ trợ đối phó với vấn đề này", ông Nayak kết lời.

Thảo Minh

Tin bài khác
Pháp đồng hành cùng Việt Nam xây dựng trung tâm tài chính quốc tế

Pháp đồng hành cùng Việt Nam xây dựng trung tâm tài chính quốc tế

Đại sứ Pháp Olivier Brocchet cho biét, sẽ hỗ trợ Việt Nam phát triển trung tâm tài chính quốc tế. Hợp tác chiến lược này tập trung vào việc giải quyết các thách thức lớn về khung pháp lý, quản trị và đào tạo nhân tài.
Thủ tướng Chính phủ: Xử nghiêm tập thể, cá nhân cố tình làm chậm tiến độ giải ngân vốn đầu tư công

Thủ tướng Chính phủ: Xử nghiêm tập thể, cá nhân cố tình làm chậm tiến độ giải ngân vốn đầu tư công

Sáng 17/9, tại Hà Nội, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc thúc đẩy đầu tư công năm 2025 (lần thứ ba).
Thủ tướng yêu cầu thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước và quốc tế

Thủ tướng yêu cầu thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước và quốc tế

Thủ tướng yêu cầu NHNN khẩn trương thực hiện các giải pháp, công cụ cần thiết quyết liệt đã có quy định để bình ổn, ổn định thị trường vàng, thu hẹp chênh lệch giữa giá vàng quốc tế và giá vàng trong nước.
Đề xuất mở rộng cao tốc Hà Nội - Bắc Giang lên 8 làn xe

Đề xuất mở rộng cao tốc Hà Nội - Bắc Giang lên 8 làn xe

Bộ Xây dựng đang làm rõ đề xuất mở rộng cao tốc Hà Nội - Bắc Giang lên 8 làn xe theo phương thức PPP, nhằm đáp ứng nhu cầu giao thông.
Thủ tướng Phạm Minh Chính tham dự Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam 2025

Thủ tướng Phạm Minh Chính tham dự Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam 2025

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tham dự và phát biểu chỉ đạo tại Phiên Đối thoại cấp cao Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam 2025.
Phú Thọ quyết tâm tăng trưởng GRDP hai con số năm 2025

Phú Thọ quyết tâm tăng trưởng GRDP hai con số năm 2025

Bước vào năm đầu tiên sau hợp nhất ba tỉnh, Phú Thọ mới đã đặt mục tiêu tăng trưởng GRDP 10,3%, với trọng tâm công nghiệp - xây dựng làm động lực chính.
Thị trường chứng khoán Việt Nam tiến gần mục tiêu nâng hạng

Thị trường chứng khoán Việt Nam tiến gần mục tiêu nâng hạng

Tại buổi làm việc với Sở Giao dịch Chứng khoán London, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng khẳng định quyết tâm nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam, đồng thời thúc đẩy hợp tác quốc tế trong phát triển sản phẩm mới và kết nối dòng vốn toàn cầu.
Việt Nam tăng cường hợp tác bảo vệ tầng ô-dôn, thúc đẩy chuyển đổi xanh

Việt Nam tăng cường hợp tác bảo vệ tầng ô-dôn, thúc đẩy chuyển đổi xanh

Ngày 15/9, tại Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN-MT) đã tổ chức Hội thảo quốc gia với chủ đề “Hoạt động bảo vệ tầng ô-dôn hướng tới chuyển đổi xanh: Thúc đẩy hợp tác liên chính phủ, hợp tác công – tư”.
Chính thức lộ trình Cảng hàng không Măng Đen và cao tốc Quảng Ngãi - Kon Tum

Chính thức lộ trình Cảng hàng không Măng Đen và cao tốc Quảng Ngãi - Kon Tum

Sau khi sáp nhập Kon Tum, Quảng Ngãi dự kiến triển khai loạt dự án giao thông trọng điểm như nâng cấp Quốc lộ 24, xây dựng cao tốc và Cảng hàng không Măng Đen, mở ra động lực phát triển bứt phá.
ACV đề xuất xây dựng tổ hợp logistics và khu phi thuế quan tại Long Thành

ACV đề xuất xây dựng tổ hợp logistics và khu phi thuế quan tại Long Thành

Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) vừa kiến nghị triển khai tổ hợp logistics và khu phi thuế quan tại sân bay Long Thành. Đây được xem là bước đi chiến lược, mở ra cơ hội đưa Long Thành trở thành trung tâm logistics quan trọng của khu vực.
Chính phủ: Giao dịch mua bán vàng sẽ thuộc diện chịu thuế

Chính phủ: Giao dịch mua bán vàng sẽ thuộc diện chịu thuế

Tại phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 9, Chính phủ đã thống nhất đưa quy định về thu nhập từ hoạt động giao dịch mua bán vàng vào đối tượng chịu thuế trong dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).
Việt Nam đồng hành cùng thế giới bảo vệ tầng ô-dôn: Từ khoa học đến hành động toàn cầu

Việt Nam đồng hành cùng thế giới bảo vệ tầng ô-dôn: Từ khoa học đến hành động toàn cầu

Nhân Ngày Quốc tế bảo vệ tầng ô-dôn 16/9, Việt Nam khẳng định cam kết thực hiện Công ước Vienna, thúc đẩy hợp tác quốc tế, loại trừ khí gây hại và hướng tới phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Sửa đổi Luật Xây dựng để tháo gỡ nút thắt, khơi thông đầu tư

Sửa đổi Luật Xây dựng để tháo gỡ nút thắt, khơi thông đầu tư

Bộ Xây dựng trình Dự thảo Luật sửa đổi toàn diện, hướng tới đơn giản hóa thủ tục, phân cấp mạnh mẽ và tạo môi trường pháp lý minh bạch cho ngành xây dựng.
Quốc gia khởi nghiệp - Làm sao để vốn xanh hiệu quả ở Việt Nam?

Quốc gia khởi nghiệp - Làm sao để vốn xanh hiệu quả ở Việt Nam?

Chưa bao giờ trong lịch sử Việt Nam chứng kiến một dòng vốn tín dụng lớn đến vậy nhằm hỗ trợ phát triển khởi nghiệp xanh và đổi mới sáng tạo, khoảng 2,5 triệu tỷ đồng dự kiến được bổ sung trong năm 2025, mức tăng kỷ lục từ trước tới nay. Nhưng điều đáng chú ý không chỉ là quy mô vốn, mà là cách dòng tiền ấy được định hướng. Từ Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị đến chiến lược tín dụng xanh quốc gia, Chính phủ đã lựa chọn con đường “bơm xanh”, khơi mở khát vọng kiến tạo một quốc gia khởi nghiệp xanh, hùng cường và đủ sức cạnh tranh toàn cầu.
Đề xuất tăng quyền chủ động cho Chính phủ kiểm soát ngành nghề kinh doanh có điều kiện

Đề xuất tăng quyền chủ động cho Chính phủ kiểm soát ngành nghề kinh doanh có điều kiện

Bộ Tài chính đang xây dựng dự thảo Luật Đầu tư kinh doanh, trong đó đề xuất nhiều quy định mới liên quan đến Danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện và các điều kiện đầu tư kinh doanh.