Thứ ba 15/07/2025 02:48
Hotline: 024.355.63.010
Pháp luật

Gọi tên hộ kinh doanh trong Luật Doanh nghiệp

12/10/2020 00:00
Đề xuất đưa hộ kinh doanh vào phạm vi điều chỉnh của Luật Doanh nghiệp trong lần sửa đổi năm 2019 của VCCI đã nhận được sự đồng tình của cộng đồng doanh nghiệp và chuyên gia.

Đề xuất đưa hộ kinh doanh vào phạm vi điều chỉnh của Luật Doanh nghiệp trong lần sửa đổi năm 2019 của VCCI đã nhận được sự đồng tình của cộng đồng doanh nghiệp và chuyên gia.

Khoảng 1,6 triệu hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh đang là đối tượng được TS Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhắc đến trong đề nghị bổ sung một chương mới vào Dự thảo Luật sửa đổ, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư.

Hộ kinh doanh cá thể, cửa hàng buôn bán nằm trong diện ưu tiên hỗ trợ phát triển thành doanh nghiệp. Ảnh: THÀNH TRÍ

Hộ kinh doanh đang ở đâu trong hệ thống pháp luật?

TS Vũ Tiến Lộc đặt câu hỏi: “Họ đang làm ăn kinh doanh, có đăng ký kinh doanh, đang tạo việc làm và đang đóng góp vào nền kinh tế. Về bản chất, họ đang hoạt động như một loại hình doanh nghiệp, tại sao lại để họ ra ngoài phạm vi của các văn bản luật do Quốc hội ban hành”?

Mặc dù, không phải hộ kinh doanh không được nhắc gì đến trong Luật Doanh nghiệp hiện hành. Tuy nhiên, Điều 212, Luật Doanh nghiệp đã quy định hộ kinh doanh có quy mô nhỏ thực hiện đăng ký kinh doanh và hoạt động theo quy định của Chính phủ. Nghị định 78/2015 về đăng ký doanh nghiệp cũng đã căn cứ vào điều này của Luật Doanh nghiệp để có hướng dẫn.

Quan điểm của Ban soạn thảo là sẽ sửa triệt để các tồn tại của Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp, để khơi thông nguồn lực cả trong nước và nước ngoài.

Cùng quan điểm trên LS Lê Văn Hà, Công ty Luật Pathlaw chỉ ra sự vô lý, quy định về hộ kinh doanh lại không điều chỉnh hoạt động của hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh.

“Quy định tại Điều 1, Điều 212 khoản 2 của Luật Doanh nghiệp hiện hành là không chuẩn xác về kỹ thuật luật pháp. Nhưng quan điểm của tôi là quan niệm doanh nghiệp không bao gồm hộ kinh doanh, cá nhân có đăng ký kinh doanh cũng sai về nội hạm, vì họ là kinh doanh chuyên nghiệp, khác với các hộ kinh doanh không có đăng ký, và phải được hiểu là một loại hình doanh nghiệp”, ông Hà phân tích về mặt pháp lý.

Đặc biệt, ông Hà cũng cho rằng, xét về góc độ chính sách, không có bất kỳ văn bản pháp luật nào quy định về địa vị pháp lý, quyền và nghĩa vụ của khu vực này. Thậm chí, Luật Hỗ trợ Doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng không đưa đối tượng này vào chính sách hỗ trợ nếu như không chuyển đổi thành doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Hộ kinh doanh là ai?

Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) đã từng có nghiên cứu về hộ kinh doanh và từng đưa ra con số khoảng hơn 5 triệu hộ kinh doanh, trong đó khoảng 2 triệu hộ đủ điều kiện để chuyển đổi thành doanh nghiệp.

Ông Phan Đức Hiếu, Phó viện trưởng CIEM cho biết, các câu hỏi làm thế nào để thúc đẩy các hộ kinh doanh đủ điều kiện chuyển đổi thành doanh nghiệp đã được CIEM đặt ra từ nhiều năm nay, nhưng thực sự chưa có câu trả lời thỏa đáng ngoài việc tạo điều kiện thuận lợi về môi trường kinh doanh, môi trường pháp lý để họ tự lựa chọn.

Tuy số liệu về hộ kinh doanh dường như chưa thực sự thống nhất, nhưng quan điểm về việc cần quan tâm đến khu vực đang tạo ra tới 30% GDP của nền kinh tế là thống nhất.

Hơn thế, cũng phải nhắc tới kết quả Nghiên cứu Kinh tế tư nhân Việt Nam và năng suất - thịnh vượng do TS. Lê Duy Bình, chuyên gia kinh tế của Economica Viet Nam thực hiện đã cho thấy, khu vực này chỉ đóng góp 1,56% cho ngân sách nhà nước; nhiều hộ kinh doanh có quy mô lớn, phạm vi hoạt động rộng không kém doanh nghiệp, nhưng hoạt động không công khai, minh bạch, né tránh các yêu cầu về an toàn lao động, an sinh xã hội…

Nhưng, cũng không ít hộ kinh doanh muốn lên doanh nghiệp, nhưng không chịu đựng được những chi phí phát sinh.

Thậm chí, ở góc độ môi trường kinh doanh hiện tại, hộ kinh doanh đang có những lợi thế nhất định so với doanh nghiệp. Thủ tục thành lập đơn giản hơn, lệ phí thành lập rẻ. Chế độ kế toán đơn giản, ách nộp thuế đơn giản, hộ được nộp kê khai hoặc thuế khoán. Đặc biệt, ông Lê Xuân Hiền, Trưởng phòng Đăng ký đầu tư (Sở Kế hoạch và Đầu tư Hải Dương), từng là Trưởng phòng Đăng ký kinh doanh cho biết thêm, nhiều khi hành xử của các cơ quan ở địa phương khiến hộ kinh doanh thường được chọn để… khởi nghiệp.

“Nhiều người nói với tôi là chỉ cần thành lập doanh nghiệp, hôm sau sẽ có các đoàn đến kiểm tra phòng cháy chữa cháy, bảo hiểm xã hội… Còn hộ kinh doanh thì đăng ký là làm thôi, ít bị quan tâm. Giống như một người đi xe máy và một người đi ô tô, thì người đi ô tô bị để ý hơn dù có chiếc xe máy giá trị ngang ngửa ô tô”, ông Hiền thẳng thắn.

Duy Bảo

Tin bài khác
Bộ Tài chính đề xuất miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho hộ cá nhân kinh doanh chuyển đổi

Bộ Tài chính đề xuất miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho hộ cá nhân kinh doanh chuyển đổi

Bộ Tài chính đề xuất miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 2 năm đầu đối với doanh nghiệp thành lập từ hộ, cá nhân kinh doanh – động thái được kỳ vọng sẽ tạo đột phá trong lộ trình chuyển đổi hàng triệu hộ kinh doanh lên mô hình doanh nghiệp, góp phần thu hẹp khu vực kinh tế phi chính thức và mở rộng cơ sở thuế.
Bộ Tài chính đề xuất giảm mạnh mức truy thu tiền sử dụng đất

Bộ Tài chính đề xuất giảm mạnh mức truy thu tiền sử dụng đất

Bộ Tài chính vừa trình Chính phủ dự thảo sửa đổi Nghị định nhằm giảm mức truy thu bổ sung tiền sử dụng đất từ 5,4% xuống 3,6% mỗi năm – hoặc thậm chí có thể bỏ hoàn toàn quy định này.
Phú Thọ: Cảnh báo tạm hoãn xuất cảnh đại diện doanh nghiệp nợ thuế gần 600 triệu đồng

Phú Thọ: Cảnh báo tạm hoãn xuất cảnh đại diện doanh nghiệp nợ thuế gần 600 triệu đồng

Công ty TNHH TMDV và XNK Nguyễn Tiến bị cơ quan thuế Phú Thọ cảnh báo tạm hoãn xuất cảnh đối với người đại diện pháp luật do nợ thuế giá trị gia tăng hơn 588 triệu đồng.
Quảng Trị: Quy định trái pháp luật, doanh nghiệp “ngại” đấu giá

Quảng Trị: Quy định trái pháp luật, doanh nghiệp “ngại” đấu giá

Việc đấu giá 8 mỏ khoáng sản ở Quảng Trị đang gây tranh cãi khi hồ sơ mời đấu giá yêu cầu doanh nghiệp tự giải phóng mặt bằng – trái với quy định mới của Luật Đất đai 2024.
Đề xuất mới về thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp

Đề xuất mới về thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp

Tại dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, Bộ Tài chính đã đề xuất quy định về thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp.
Cần quản lý số sê-ri vàng miếng để minh bạch thị trường

Cần quản lý số sê-ri vàng miếng để minh bạch thị trường

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang lấy ý kiến sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP; trong đó có việc bắt buộc quản lý số sê-ri vàng miếng. Đây được xem là động thái cần thiết để tăng tính minh bạch, chống gian lận thương mại và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Chồng là giám đốc, vợ là kế toán có vi phạm quy định pháp luật không?

Chồng là giám đốc, vợ là kế toán có vi phạm quy định pháp luật không?

Vợ chồng tôi mới lập công ty TNHH 1 thành viên. Chồng tôi là giám đốc kiêm người đại diện theo pháp luật, tôi làm kế toán thì có vi phạm pháp luật không?
Đề xuất hoạt động kinh doanh vàng trên tài khoản

Đề xuất hoạt động kinh doanh vàng trên tài khoản

Bộ Tư pháp mới đây đã công bố hồ sơ thẩm định Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng.
Hà Nội đẩy mạnh hỗ trợ doanh nghiệp tái chế, tiến tới loại bỏ nhựa dùng một lần

Hà Nội đẩy mạnh hỗ trợ doanh nghiệp tái chế, tiến tới loại bỏ nhựa dùng một lần

UBND TP. Hà Nội vừa thông qua nhiều chính sách hỗ trợ mạnh mẽ cho các cá nhân, doanh nghiệp sản xuất sản phẩm tái chế từ nhựa, giấy, thủy tinh... sau thu gom.
DRH Holdings bị phạt gần 800 triệu đồng: Cảnh báo đỏ về minh bạch tài chính

DRH Holdings bị phạt gần 800 triệu đồng: Cảnh báo đỏ về minh bạch tài chính

Ngày 11/7/2025, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) ban hành Quyết định số 387/QĐ-XPHC xử phạt vi phạm hành chính Công ty Cổ phần DRH Holdings (mã chứng khoán: DRH), do hàng loạt hành vi vi phạm trong lĩnh vực công bố thông tin, sử dụng vốn huy động và giao dịch với bên liên quan.
Mua bán dữ liệu cá nhân có thể bị phạt tới 10 lần khoản thu, tối đa 3 tỷ đồng

Mua bán dữ liệu cá nhân có thể bị phạt tới 10 lần khoản thu, tối đa 3 tỷ đồng

Chiều 11/7, Văn phòng Chủ tịch nước đã tổ chức họp báo công bố Lệnh của Chủ tịch nước về các luật vừa được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 9. Trong số này có Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2026.
Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025: Thêm đối tượng, siết giám sát

Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025: Thêm đối tượng, siết giám sát

Luật Thuế Thu nhập doanh nghiệp năm 2025 mở rộng diện người nộp thuế và phạm vi thu nhập chịu thuế, nhằm phản ánh đúng thực tế phát sinh thu nhập trong nền kinh tế số, kinh tế chia sẻ, và hoạt động đầu tư xuyên biên giới.
Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt 2025: Thêm đối tượng, điều chỉnh mạnh thuế suất

Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt 2025: Thêm đối tượng, điều chỉnh mạnh thuế suất

Một trong những điểm nhấn quan trọng của Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt 2025 là mở rộng đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, bổ sung mặt hàng nước giải khát có hàm lượng đường trên 5g/100ml theo tiêu chuẩn quốc gia.
Luật mới về quản lý vốn Nhà nước: Trao quyền, dẫn nguồn lực cho doanh nghiệp Nhà nước

Luật mới về quản lý vốn Nhà nước: Trao quyền, dẫn nguồn lực cho doanh nghiệp Nhà nước

Luật Quản lý và Đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp có hiệu lực từ ngày 1/8/2025 trao nhiều quyền tự chủ cho doanh nghiệp Nhà nước, từ chiến lược kinh doanh, quyết định đầu tư đến tiền lương, tiền thưởng.
Triệt phá đường dây xe máy điện giả nhãn hiệu NIJIA, bắt giam 3 đối tượng

Triệt phá đường dây xe máy điện giả nhãn hiệu NIJIA, bắt giam 3 đối tượng

Cơ quan chức năng Hà Nội vừa triệt phá đường dây sản xuất, kinh doanh xe máy điện giả mạo nhãn hiệu NIJIA, khởi tố và bắt giam 3 đối tượng, phanh phui thủ đoạn tinh vi đe dọa người tiêu dùng và thị trường.