Thứ tư 16/07/2025 06:35
Hotline: 024.355.63.010
Thời cuộc

Cắt giảm điều kiện kinh doanh: Vẫn là “cuộc chiến” dai dẳng

12/10/2020 00:00
Rất khó có thể khẳng định thời điểm “cuộc chiến” cắt giảm điều kiện kinh doanh sẽ kết thúc.

Vì đến nay, cuộc chiến ấy vẫn tiếp diễn khi việc cắt giảm điều kiện kinh doanh vô lý, trái luật thực sự không đơn giản như nhiều người nghĩ. Quyết tâm chính trị từ lãnh đạo thì không thiếu, nhưng những hành động tương đương với quyết tâm ấy lại không nhiều. Hôm 21/8, 14 Bộ, nhiều chuyên gia, cơ quan phản biện độc lập đã mất cả một buổi sáng tại Văn phòng Chính phủ chỉ để thống nhất với nhau rằng: “vẫn còn nợ đọng văn bản và việc cắt giảm điều kiện kinh doanh, thủ tục kiểm tra chuyên ngành cần phải thực chất hơn”. Nhưng sự thống nhất này dường như chưa cụ thể khi vẫn còn đó những điều kiện kinh doanh theo kiểu chung chung, khó thực hiện và trở thành kẽ hở cho nhũng nhiễu, tiêu cực chưa được điểm mặt đặt tên một cách dứt khoát.

br class=

Phương án cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện đầu tư kinh doanh giai đoạn 2019-2020 của Bộ Công Thương. Đơn vị: Điều kiện

Cắt giảm điều kiện kinh doanh chưa thực chất

Đại diện 14 Bộ dường như vẫn nặng về báo cáo thành tích và “chống chế” hơn là đề ra được một chương trình, kế hoạch cụ thể. Thực ra, ai cũng biết rằng, cắt giảm được một điều kiện kinh doanh, thủ tục kiểm tra chuyên ngành vô lý thì người dân và doanh nghiệp sẽ “dễ thở” đến thế nào. Những báo cáo mà 14 Bộ ấy trình bày có điểm chung rằng: khi một điều kiện kinh doanh, thủ tục chuyên ngành được cắt giảm thì cũng đồng nghĩa với việc tiền bạc, thời gian của người dân, doanh nghiệp được tiết kiệm, dành nguồn lực cho đầu tư phát triển. Cũng có nghĩa là, cơ hội kinh doanh sẽ được tận dụng tốt hơn.

Có những Bộ báo cáo rằng: việc cắt giảm điều kiện kinh doanh của họ đã tiết kiệm được hàng triệu ngày công, tương đương với hàng nghìn tỷ đồng. Vậy mà không hiểu tại sao cho đến nay, dù lợi ích mang lại cho cả nền kinh tế là rất rõ như vậy mà cắt giảm điều kiện kinh doanh vẫn mãi là một… cuộc chiến khiến cho nhiều bên phải đau khổ, đoạn trường. Bước đường kinh doanh của doanh nghiệp ngoài việc “chiến đấu” trên thương trường thì còn phải dành khá nhiều nguồn lực “chiến đấu” với những điều kiện kinh doanh vô lý.

Thì vẫn có những kết quả được ngợi ca, vẫn có những con số được đôn lên như một thành tích. Nhưng những khảo sát của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), hay Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) vẫn hiển hiện một sự thật rằng: doanh nghiệp, người dân vẫn phải gặp rắc rối với biết bao nhiêu thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, thủ tục kiểm tra chuyên ngành. Hệ quả là ngay cả chi phí ngầm, chi phí cơ hội dù có dấu hiệu giảm đi vẫn ngốn của doanh nghiệp và người dân những nguồn lực mà lẽ ra nếu được dành cho phát triển sẽ đưa đất nước này đến những thành tựu thật sự.

Vẫn còn tư duy “chọn cho” thay vì “chọn bỏ”

Cứ như một quán tính, có Bộ còn cho rằng nếu cắt giảm điều kiện kinh doanh thì có thể xã hội sẽ không được cung cấp những dịch vụ tốt. Có lẽ cơ quan này quên mất rằng: quy luật cạnh tranh và sự chọn lọc của thị trường sẽ mang đến cho người dân những dịch vụ tốt như các nước phát triển vẫn làm. Vẫn có những tư duy cũ kỹ khi cho rằng: nếu cắt giảm điều kiện kinh doanh thì thị trường sẽ loạn, nước ngoài sẽ vào chiếm lĩnh thị trường. Có lẽ cơ quan này đã quên mất rằng: khi các điều kiện kinh doanh bị giảm đi thì đồng nghĩa với việc sức cạnh tranh của doanh nghiệp sẽ được tăng lên, đồng nghĩa với việc sức khỏe của nền kinh tế sẽ bền vững.

Đương nhiên, bảo vệ người tiêu dùng, duy trì trật tự, đạo đức xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng là một mục tiêu chung. Nhưng sự thật là người tiêu dùng chỉ được bảo vệ khi các điều kiện kinh doanh không làm cho doanh nghiệp suy yếu. Trật tự, đạo đức xã hội chỉ được duy trì và nâng cao khi điều kiện kinh doanh không làm mất đi tính cạnh tranh và tạo ra sự độc quyền cho những sân sau, bình phong hoặc lợi ích nhóm. Điều kiện kinh doanh chỉ có thể góp phần bảo đảm an ninh, quốc phòng khi nó thực sự nhắm vào lợi ích chung là sự lớn mạnh của doanh nghiệp, sự bình đẳng của thị trường và được triển khai nghiêm minh.

Tăng cường quản lý nhà nước là điều cần thiết, nhưng nó không thể là lý do để kìm hãm sự phát triển bằng cách đặt ra các điều kiện kinh doanh tù mù khiến doanh nghiệp và người dân không thể tiên lượng. Tăng cường quản lý nhà nước là cần thiết nhưng đây không phải là lý do để bao biện cho việc không cắt giảm, không công khai phương án cắt giảm hoặc để những dữ liệu doanh nghiệp thuộc ngành mình nằm riêng ở một ốc đảo, không cho vào hệ thống chung của quốc gia.

Đã đành, rủi ro của thị trường, của sản xuất, kinh doanh đối với người tiêu dùng và quốc gia là không thể không tránh. Nhưng nếu dùng lý do này để ban hành những điều kiện kinh doanh đánh cả vào cộng đồng doanh nghiệp là điều không thể chấp nhận. Đây đó vẫn cố gắng níu giữ tư duy “chọn cho” thay vì “chọn bỏ”.

Trong khi đó, “quyền anh quyền tôi” vẫn là một thực tế trong xây dựng không chỉ chính sách kinh doanh.
Xét cho đến cùng, vấn đề cắt giảm điều kiện kinh doanh vô lý không thể tùy nghi, nhưng cũng không thể để nó dai dẳng khiến cho những cuộc họp về vấn đề này không đi đến tận cùng bản chất. Phải có một quyết sách cắt giảm điều kiện kinh doanh dựa vào những tiêu chí cụ thể như đã chỉ ra chứ không phải chỉ căn cứ vào số lượng như được tiến hành thời gian qua.

ĐẠI DƯƠNG

Bài liên quan
Tin bài khác
Từ bài học Hàn Quốc, Đài Loan đến chiến lược tăng trưởng mới cho Việt Nam

Từ bài học Hàn Quốc, Đài Loan đến chiến lược tăng trưởng mới cho Việt Nam

Tại Diễn đàn “Xác lập mô hình tăng trưởng mới cho Việt Nam giai đoạn 2026-2030, định hướng đến năm 2045”, TS. Nguyễn Bá Hùng đã chỉ ra những bài học tăng trưởng từ Hàn Quốc và Đài Loan (Trung Quốc), đây là cơ sở để Việt Nam hoạch định con đường phát triển riêng.
Miễn thuế đất: Cú hích mới cho tái cơ cấu nông nghiệp Việt Nam

Miễn thuế đất: Cú hích mới cho tái cơ cấu nông nghiệp Việt Nam

Tái cơ cấu nông nghiệp, miễn thuế đất sản xuất... là chìa khóa mở ra kỷ nguyên mới cho nông nghiệp Việt Nam, thúc đẩy chuỗi giá trị và tăng sức cạnh tranh quốc tế.
Sáu câu hỏi cho tương lai kinh tế Việt Nam: Cần câu trả lời cấp thiết

Sáu câu hỏi cho tương lai kinh tế Việt Nam: Cần câu trả lời cấp thiết

Tại diễn đàn xác lập mô hình tăng trưởng mới cho Việt Nam, PGS. TS Nguyễn Hồng Sơn đã đặt ra những câu hỏi chiến lược, gợi mở hướng đi cho nền kinh tế Việt Nam.
Miễn thuế AI, bán dẫn "đòn bẩy" cho ngành công nghệ Việt Nam

Miễn thuế AI, bán dẫn "đòn bẩy" cho ngành công nghệ Việt Nam

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến miễn thuế cho doanh nghiệp công nghệ mới như AI, bán dẫn. Đây là giải pháp quan trọng thúc đẩy đổi mới, tăng năng lực cạnh tranh quốc gia.
Hoàn thiện chính sách lĩnh vực xây dựng nhằm phát trển kinh tế tư nhân

Hoàn thiện chính sách lĩnh vực xây dựng nhằm phát trển kinh tế tư nhân

Bộ Xây dựng yêu cầu các đơn vị tiếp tục rà soát, đề xuất sửa đổi các quy định pháp luật đang cản trở hoạt động đầu tư, sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân.
IMF, WB đồng loạt hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu – Fitch Ratings vẫn giữ kỳ vọng tích cực

IMF, WB đồng loạt hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu – Fitch Ratings vẫn giữ kỳ vọng tích cực

Trong bức tranh kinh tế toàn cầu năm 2025 đầy biến động, đa phần các tổ chức tài chính lớn đều hạ dự báo tăng trưởng do tác động của căng thẳng thương mại, chính sách bất ổn và tâm lý thị trường suy giảm.
Tìm lời giải cho

Tìm lời giải cho 'bài toán' pháp lý đang trói chân doanh nghiệp

Hội thảo “Nhận diện khó khăn, vướng mắc do quy định pháp luật trong hoạt động sản xuất, kinh doanh và kiến nghị” đã ghi nhận nhiều kiến nghị từ doanh nghiệp về bất cập pháp lý, thuế chồng thuế, thủ tục rườm rà, qua đó kêu gọi cải cách mạnh mẽ và thực chất.
Áp dụng hóa đơn điện tử mới: Vì sao hộ kinh doanh nhỏ lo phá sản?

Áp dụng hóa đơn điện tử mới: Vì sao hộ kinh doanh nhỏ lo phá sản?

Chính sách hóa đơn điện tử gây lo ngại trong cộng đồng kinh doanh nhỏ lẻ, VCCI đề xuất 7 nhóm kiến nghị cấp bách để giúp họ vượt khó trong giai đoạn chuyển đổi.
Định hình không gian phát triển chuỗi cung ứng và bán lẻ TP. Hồ Chí Minh

Định hình không gian phát triển chuỗi cung ứng và bán lẻ TP. Hồ Chí Minh

Với việc sáp nhập ba tỉnh TP. Hồ Chí Minh, Bà Rịa – Vũng Tàu, Bình Dương, mở ra cho TP. Hồ Chí Minh (mới) một siêu đô thị đa cực, kết hợp giữa trung tâm hành chı́nh – tài chı́nh – tiêu dùng với vùng công nghiệp – logistics – cảng biển năng động.
Chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam: Cơ hội và thách thức từ điện than đến điện tái tạo

Chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam: Cơ hội và thách thức từ điện than đến điện tái tạo

Việt Nam đã và đang thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong việc thực hiện chuyển dịch năng lượng công bằng và bền vững, với cam kết đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Để hiện thực hóa mục tiêu này, điện than – nguồn năng lượng phát thải cao được định hướng sẽ giảm dần, nhường chỗ cho các nguồn năng lượng sạch.
Chủ tịch VCCI: "Xanh hóa" chuỗi cung ứng là chiến lược phát triển bền vững

Chủ tịch VCCI: "Xanh hóa" chuỗi cung ứng là chiến lược phát triển bền vững

Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công nhấn mạnh logistics xanh và phát triển bền vững giúp doanh nghiệp Việt nâng cao năng lực cạnh tranh trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Sẽ có sàn giao dịch việc làm quốc gia, dữ liệu lao động cập nhật từng giờ

Sẽ có sàn giao dịch việc làm quốc gia, dữ liệu lao động cập nhật từng giờ

Luật Việc làm sửa đổi được đánh giá là một bước ngoặt lớn để thống nhất quản lý thị trường lao động, trọng tâm là vận hành sàn giao dịch việc làm quốc gia từ tháng 9/2025.
Đến ngày 30/9: An Giang nỗ lực giải ngân tối thiểu 70% vốn đầu tư công

Đến ngày 30/9: An Giang nỗ lực giải ngân tối thiểu 70% vốn đầu tư công

Ông Hồ Văn Mừng yêu cầu đến ngày 30/9/2025 tất cả các dự án phải giải ngân vốn đầu tư công tối thiểu 70% tại tỉnh An Giang; khẩn trương thực hiện quy hoạch phân khu, quy hoạch vùng.
Ngành du lịch Việt Nam cần đột phá chiến lược để trở thành trụ cột nền kinh tế

Ngành du lịch Việt Nam cần đột phá chiến lược để trở thành trụ cột nền kinh tế

Du lịch Việt Nam cần có chiến lược đột phá để phát huy tối đa tiềm năng, trở thành trụ cột kinh tế, đóng góp mạnh mẽ vào mục tiêu phát triển bền vững đến năm 2045.
Hà Nội ban hành chính sách đặc thù hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2026–2030

Hà Nội ban hành chính sách đặc thù hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2026–2030

Chiều 9/7, tại Kỳ họp thứ 25, HĐND TP. Hà Nội khóa XVI đã thông qua Nghị quyết quy định một số nội dung chi và mức chi đặc thù nhằm hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn giai đoạn 2026–2030.