Dự án Cải thiện môi trường nước thành phố, lưu vực kênh Tàu Hũ - Bến Nghé –Đôi - Tẻ giai đoạn 2 (Dự án cải thiện môi trường nước thành phố giai đoạn 2) có lưu vực phục vụ với diện tích 2.530ha trên điạ bàn 8 quận, huyện gồm: quận 4,5,6,7,8,10,11 và huyện Bình Chánh. Chủ đầu tư là Ban Quản lý dự án Xây dựng Đại lộ Đông Tây và Môi trường nước thành phố (Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông).
Dự án có tổng mức đầu tư là 11.300 tỷ đồng, trong đó vốn vay ODA Nhật Bản là 9.850 tỷ đồng (chiếm 87%) và vốn đối ứng từ ngân sách của thành phố là 1.450 tỷ đồng (chiếm 13%), công suất 469.000m3/ngày. Đây là nhà máy có công suất lớn nhất cả nước.
Dự án khi đi vào hoạt động sẽ giải quyết tình trạng ngập tại các điểm ngập trong lưu vực; Thu gom và xử lý nước thải sinh hoạt trong lưu vực nâng công suất trạm bơm Đồng Điền và Nhà máy xử lý nước thải Bình Hưng từ 141.000 m3/ngày của giai đoạn 1 lên thành 469.000 m3/ngày. Chỉnh trang đô thị, khôi phục mặt nước một phần tuyến khôi phục mặt nước một phần tuyến kênh Hàng Bàng, bảo vệ môi trường và góp phần nâng cao chất lượng sống của người dân. Nạo vét, cải tạo các tuyến kênh Tàu Hũ, Bến Nghé, Kênh Ngang số 1,2,3 và một phần kênh Hàng Bàng.
Tổng cộng có 192 hộ dân và 2 cơ quan phải di dời, giải phóng mặt bằng để phục vụ triển khai dự án.
Ông Lương Minh Phúc - Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP.HCM chia sẻ, dự án Cải thiện môi trường nước thành phố giai đoạn 2 cùng với dự án cải thiện môi trường nước thành phố giai đoạn 1 trước đây, có thể xem là những điển hình về sử dụng hiệu quả nguồn vốn vay ODA Nhật Bản và vốn đối ứng của thành phố trong công tác bảo vệ môi trường nước.
Ông Sugano Yuichi, Trưởng Đại diện Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tại Việt Nam cho biết ngành thoát nước vẫn là mục tiêu trọng tâm của JICA Việt Nam trong nhiều năm qua. Chúng tôi đã nỗ lực hỗ trợ, cải thiện môi trường nước tại các thành phố lớn như TP.HCM, Hải Phòng, Hà Nội, Huế, Bình Dương và một số khu vực khác. JICA không những phục vụ các khoản vay mà còn thực hiện viện trợ không hoàn lại, hợp tác kỹ thuật, hỗ trợ các chương trình khác nhau của ngành. Chúng tôi không chỉ kết hợp xử lý nước thải, và nước cống mà còn có những giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn. Đối với dự án Bình Hưng không chỉ góp phần vào cải thiện môi trường nước mà còn giảm đáng kể vào tình trạng ngập lụt ở thị trường phía Nam, TP.HCM. Chúng tôi cũng mong muốn hợp tác sâu hơn nữa trong việc mở rộng mạng lưới thoát nước và tăng công suất xử lý nước thải nhằm nâng cao phạm vi cung cấp dịch vụ và cải thiện môi trường sống. Vì vậy chúng tôi sẽ hợp tác chặt chẽ với thành phố để cải thiện môi trường nước của thành phố trong giai đoạn 3 sắp tới.
Những gói thầu xây lắp của dự án đã lần lượt được khởi công trong các năm 2015, 2016 và lần lượt hoàn thành trong các năm từ 2019 đến 2023 (riêng hạng mục nạo vét kênh Ngang số 1 và kênh Tàu Hũ thuộc Gói thầu F2 sẽ tiếp tục triển khai trong năm 2024).
Từ năm 2009, khi Nhà máy xử lý nước thải Bình Hưng giai đoạn 1 cùng hệ thống cống bao thu gom và trạm bơm nước thải Đồng Diều đi vào hoạt động đến nay, khoảng 650 triệu m3 nước thải trong lưu vực kênh Tàu Hũ – Bến Nghé – Đôi – Tẻ được thu gom không xả thẳng ra kênh gây ô nhiễm như trước đây và được xử lý đạt tiêu chuẩn môi trường. Qua đó, màu xanh trên tuyến kênh Tàu Hũ – Bến Nghé đã từng bước được khôi phục.
Dự kiến sau khi dự án Cải thiện môi trường nước thành phố giai đoạn 3 được hoàn thành trong giai đoạn 2025-2030, toàn bộ các tuyến kênh Tàu Hũ – Bến Nghé – Đôi – Tẻ sẽ được trả lại màu xanh, tạo tiền đề cho mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội, du lịch, giao thông thủy và nâng cao chất lượng sống của người dân trong lưu vực.
Phát biểu tại buổi lễ, ông Bùi Xuân Cường – Phó Chủ tịch UBND TP.HCM cho biết, TP.HCM luôn xem việc bảo vệ môi trường, tăng cường mảng xanh, xử lý rác thải, nước thải, cải tạo kênh rạch, cải thiện cuộc sống cho người dân sống trên và ven kênh, rạch là nhiệm vụ trọng tâm của cả hệ thống chính trị.
Hai nhiệm vụ trọng tâm thành phố phấn đấu lãnh đạo triển khai thực hiện đến năm 2020 đó là, công tác thu gom và xử lý 100% lượng nước thải sinh hoạt tại 12 lưu vực thoát nước của thành phố với tổng khối lượng khoảng 3 triệu m3/ngày và thu gom xử lý bằng công nghệ đốt phát điện và tái chế 100% khối lượng rác thải trên địa bàn thành phố. Đến nay, khi đưa nhà máy Bình Hưng vào vận hành sẽ nâng tỷ lệ thu gom và xử lý nước thải của thành phố từ 20,6% lên 40,8%, dự kiến đạt 71,3% vào năm 2025 sau khi đưa nhà máy xử lý nước thải Nhiêu Lộc – Thị Nghè với công suất 480.000m3/ngày vào hoạt động.
Nhật Quỳnh