Toyota dẫn đầu về bằng sáng chế xe điện nhưng không sánh được với Tesla về doanh số

10:20 02/09/2021

Đối với Toyota và các công ty cùng ngành, thách thức vẫn giống như thách thức mà Nhật Bản phải đối mặt trong lĩnh vực điện tử tiêu dùng: chuyển sức mạnh phần cứng thành sản phẩm mà mọi người muốn mua.

Sức mạnh công nghệ của Toyota một phần nhờ vào sự thành công của Prius, khi xe hybrid chia sẻ nhiều bộ phận với xe điện. © Reuters

Toyota Motor đã đứng đầu trên toàn thế giới về bằng sáng chế xe điện. Ảnh: Reuters.

Trong khi các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản tụt hậu so với Tesla và Volkswagen về doanh số bán xe điện, họ lại nắm giữ lợi thế về công nghệ ô tô điện (EV) quan trọng. Minh chứng của điều này chính là việc Toyota Motor đã đứng đầu trên toàn thế giới về bằng sáng chế xe điện.

Nikkei, hợp tác với Công ty nghiên cứu Patent Results có trụ sở tại Tokyo, đã chấm điểm các công ty toàn cầu về khả năng cạnh tranh của các bằng sáng chế liên quan đến xe điện của họ ở Mỹ vào đầu tháng 7, dựa trên các yếu tố như tần suất các bằng sáng chế này được trích dẫn hoặc những tranh chấp về quyền sở hữu trên thị trường. 

Tổng cộng có 21 công ty Nhật Bản, bao gồm cả các nhà sản xuất phụ tùng như Denso, lọt vào top 50. Honda Motor đứng thứ ba, trong khi Nissan Motor, nhà sản xuất Leaf EV, đứng thứ sáu.

Ngoài việc tạo ra tiền bản quyền, các bằng sáng chế "cho phép các công ty chèn ép sự cạnh tranh bằng cách tìm kiếm các lệnh cấm sản xuất hoặc thiệt hại. Điều này cho phép họ duy trì khả năng cạnh tranh của mình", Taro Nagashima, một cộng sự tại Công ty Luật Uchida & Samejima, cho biết.

50 công ty hàng đầu bao gồm 13 công ty của Mỹ, Ford Motor ở vị trí thứ hai, General Motors ở vị trí thứ tư và Tesla ở vị trí thứ 8. Hàn Quốc và Đức có 5 công ty, mỗi công ty dẫn đầu bởi Hyundai Motor và Robert Bosch. Hai công ty Trung Quốc cũng góp mặt là nhà sản xuất xe điện BYD ở vị trí thứ 32 và Nio ở vị trí thứ 47.

Phân tích bao gồm các bằng sáng chế liên quan đến các bộ phận của EV, như động cơ và pin, cũng như các trạm sạc và cơ sở hạ tầng khác. Toyota đạt 8.363 điểm, tiếp theo là Ford với 6.564 và Honda với 3.849. Tesla đạt 1.741 điểm.

Một nguyên mẫu ô tô điện do Toyota Motor và Subaru hợp tác phát triển: Các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản nắm giữ nhiều bằng sáng chế quan trọng liên quan đến xe điện. (Ảnh của Takashi Kawakami)
Một nguyên mẫu ô tô điện do Toyota Motor và Subaru hợp tác phát triển: Các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản nắm giữ nhiều bằng sáng chế quan trọng liên quan đến xe điện. (Ảnh của Takashi Kawakami).

Khả năng cạnh tranh của Nhật Bản trong công nghệ EV bắt nguồn từ sự thành công của nước này với các loại xe hybrid. Xe hybrid và xe điện có nhiều thành phần giống nhau. Toyota tung ra chiếc xe hybrid sản xuất hàng loạt đầu tiên trên thế giới, Prius, vào năm 1997 - trước khi Tesla được thành lập. Nhà sản xuất ô tô Nhật Bản có thế mạnh về công nghệ kiểm soát cách sạc.

Đối với Toyota và các công ty cùng ngành, thách thức vẫn giống như thách thức mà Nhật Bản phải đối mặt trong lĩnh vực điện tử tiêu dùng: chuyển sức mạnh phần cứng thành sản phẩm mà mọi người muốn mua. Nếu không có vị trí dẫn đầu về doanh số bán xe điện, các chủ sở hữu bằng sáng chế Nhật Bản có nguy cơ mất đi lợi thế công nghệ của họ.

Tesla đã bán được nhiều xe điện hơn bất kỳ công ty nào khác vào năm 2020, theo dữ liệu về xe điện và xe hybrid do EV Sales và các nguồn khác tổng hợp. BYD và sáu công ty Trung Quốc khác đã lọt vào top 20, chiếm khoảng 20% ​​tổng doanh số bán hàng.

Trong số các nhà sản xuất Nhật Bản, Nissan đứng thứ 14 và Toyota đứng thứ 17.

Xét về khả năng cạnh tranh bằng sáng chế, Tesla gần bằng Nissan, công ty có số lượng bằng sáng chế liên quan đến xe điện gấp ba lần ở Mỹ, theo bảng xếp hạng cho biết. Thế mạnh của nhà sản xuất EV của Mỹ nằm ở công nghệ quản lý nhiệt, một yếu tố quan trọng trong việc ngăn ngừa hao mòn pin. Tesla có khả năng cạnh tranh bằng sáng chế gấp đôi Toyota trong lĩnh vực công nghệ này.

Ford có lợi thế hơn về công nghệ điều hòa không khí tiết kiệm năng lượng. Công ty có kế hoạch đầu tư 30 tỷ USD liên quan đến xe điện vào năm 2025, nhằm mục tiêu đưa xe điện chiếm 40% doanh số toàn cầu vào năm 2030.

Tính đến tháng 7, các công ty Trung Quốc đã nộp đơn xin 36.800 bằng sáng chế liên quan đến xe điện ở Trung Quốc đại lục. Mặc dù rất khó để đánh giá khả năng cạnh tranh của họ với dữ liệu có sẵn, nhưng các công ty Trung Quốc được kỳ vọng sẽ trở thành một lực lượng quốc tế thậm chí còn lớn hơn trong lĩnh vực này.

Các nhà sản xuất Nhật Bản từng thống trị thị trường toàn cầu cho TV, máy tính và các thiết bị điện tử tiêu dùng khác, chỉ bị các đối thủ Hàn Quốc và Trung Quốc vượt mặt, những nhà sản xuất các mặt hàng cân bằng giữa chất lượng và giá cả.

Ông Sanshiro Fukao tại Viện nghiên cứu Itochu cho biết: “Các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản có thể sẽ lặp lại những sai lầm tương tự như ngành công nghiệp điện tử nếu họ không nhanh chóng kết nối công nghệ của mình với phía doanh nghiệp”.

Bảo Bảo (Theo Nikkei Asia)