Nửa năm chờ đợi xe nhập khẩu
Nghị định 116 của Chính phủ quy định về điều kiện sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và kinh doanh dịch vụ bảo hành, bảo dưỡng ô tô được ký ban hành vào những tháng cuối năm 2017. Nhưng phải đến 2018, khi Nghị định này có hiệu lực với nhiều quy định mới khắt khe hơn với ô tô nhập khẩu, thì thị trường ô tô mới bị tác động rõ rệt. Cụ thể, đầu năm 2018 cũng thời điểm thuế nhập khẩu trong khu vực ASEAN về 0% nhưng xe từ các quốc gia trong khu vực ASEAN (vốn chiếm tới hơn nửa lượng ô tô nhập khẩu về thị trường trong nước) vẫn vắng bóng do các rào cản từ Nghị định 116.
Ngay sau khi Nghị định 116 có hiệu lực, 2 quốc gia láng giềng là Thái Lan và Indonesia rất nhanh chóng cấp VTA cho các hãng đưa xe về Việt Nam, nhưng cũng phải đến tháng 3/2018, Honda Việt Nam mới đưa được lô xe nhập khẩu đầu tiên hưởng thuế 0% cập cảng. Và cũng phải đến tháng 6, sau khi hoàn tất toàn bộ các thủ tục, những chiếc xe đầu tiên mới được giao đến tay khách hàng. Sau Honda, GM, Toyota, Ford và nhiều hãng xe khác bắt đầu có trong tay đầy đủ giấy tờ nhưng thị trường xe nhập khẩu vẫn ảm đạm khi các hãng này không có xe để bán. Đáng chú ý, ngoại trừ Thái Lan và Indonesia, hoạt động nhập khẩu ô tô từ Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, châu Âu gần như đóng băng trong suốt nửa đầu năm 2018.
“Vỡ mộng” vì đợi giá xe giảm
Nếu năm 2018 là thời điểm được nhiều người chờ đợi để mua xe bởi niềm tin giá xe giảm thì hầu hết mọi người đều “vỡ mộng”. Giá bán ô tô năm 2018 vẫn không giảm như kỳ vọng của người tiêu dùng. 6 tháng đầu năm 2018, xe nhập khẩu về Việt Nam nhỏ giọt đã khiến thị trường khan hiếm xe nhập khẩu. Điều này không chỉ khiến giá xe không giảm mà còn tạo nên sự phân hóa rõ nét trên thị trường ô tô Việt Nam giữa xe nhập khẩu và xe lắp ráp.
So với năm 2017, giá xe trong nước gần như giữ nguyên. Còn xe nhập khẩu thì dù thuế nhập khẩu trong khu vực ASEAN đã về 0%, nhưng khách hàng vẫn phải bỏ ra số tiền nhiều hơn và chờ đợi lâu hơn mới có thể sở hữu chiếc xe mình mong muốn, khi tình trạng bán chênh giá hoặc yêu cầu khách hàng mua kèm phụ kiện xuất hiện ở rất nhiều đại lý xe.
Cuộc “thôn tính” bất ngờ
Thaco bắt đầu tiếp quản BMW và trở thành nhà phân phối mới của hãng xe này tại Việt Nam từ đầu năm 2018 bằng việc công bố giá bán của những lô xe BMW nhập khẩu đầu tiên với giá bán rẻ hơn tới vài trăm triệu đồng so với trước đó, khiến nhiều khách hàng không khỏi bất ngờ. Đồng thời, cũng từ đầu năm 2018, Thaco thay thế Mercedes-Benz Việt Nam trở thành nhà phân phối và lắp ráp các sản phẩm của Fuso tại Việt Nam theo đúng thỏa thuận được công bố hồi cuối năm 2017. Hoạt động lắp ráp, sản xuất xe Fuso trong quý I/2018 thay vì nhập khẩu nguyên chiếc như trước đây đã khiến Thaco có được những lợi thế nhất định.
Nhưng những bất ngờ của thị trường ô tô Việt Nam chưa dừng ở đó, khi cuối tháng 6/2018, VinFast bất ngờ công bố mua lại toàn bộ hoạt động của GM tại Việt Nam.
Với thỏa thuận này, VinFast tiếp quản toàn bộ nhà máy GM tại Hà Nội và đầu tư tăng năng lực để sản xuất dòng xe ô tô cỡ nhỏ hoàn toàn mới được VinFast mua bản quyền từ GM. Ngoài ra, VinFast cũng tiếp nhận hệ thống đại lý ủy quyền hiện tại của thương hiệu Chevrolet và trở thành nhà phân phối độc quyền các sản phẩm và dịch vụ mang thương hiệu Chevrolet tại thị trường Việt Nam. Hai động thái của VinFast được xem là một trong những sự kiện “đáng nhớ” nhất của thị trường ô tô Việt Nam năm 2018.
VinFast ghi tên Việt Nam lên bản đồ ô tô thế giới
Chưa dừng lại với việc tiếp quản GM và Chevrolet tại thị trường Việt Nam, bằng sự kiện ra mắt 2 mẫu ô tô đầu tiên mang thương hiệu Việt tại Triển lãm Paris Motor Show 2018 diễn ra vào tháng 10/2018, VinFast chính thức ghi danh Việt Nam vào bản đồ các nước sản xuất ô tô thế giới. Ngay sau đó, VinFast - Thương hiệu ô tô Việt Nam sau 1 năm công bố sản xuất ô tô đã lần lượt bắt tay với những gã khổng lồ như BMW, Bosch, Pininfarina, Magna Steyr để sản xuất những chiếc ô tô đầu tiên mang tên VinFast Lux A2.0 và Lux SA 2.0 dựa trên nền tảng công nghệ được mua bản quyền từ BMW. Hai mẫu ô tô đầu tiên của VinFast cũng đã nhanh chóng được ra mắt hoành tráng, đưa Việt Nam chính thức có một hãng xe hơi bước vào sân chơi toàn cầu.
Sự xuất hiện tươi trẻ và ấn tượng đã mang về cho VinFast danh hiệu "ngôi sao mới" của ngành ô tô thế giới - Giải thưởng ghi nhận sự khởi đầu đầy quyết liệt và khát vọng của VinFast. Và chỉ 1 tháng sau khi tham dự triển lãm Paris Motor Show và ra mắt 2 mẫu xe hơi Lux A 2.0, Lux SA 2.0; hãng tiếp tục giới thiệu mẫu xe hơi cỡ nhỏ Fadil và xe máy điện đầu tiên với tên gọi VinFast Klara đến với người tiêu dùng Việt Nam. “Quá nhanh, quá ấn tượng”, đó là sự cảm nhận của nhiều người về chiến lược sản xuất, marketing và gia nhập thị trường của VinFast.
Bày tỏ niềm tự hào và vui mừng với thương hiệu ô tô đầu tiên VinFast, tại lễ ra mắt sản phẩm này Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết: “Sự kiện xe VinFast được triển lãm ở Paris đã giúp nhiều nước trên thế giới nhận ra rằng, Việt Nam đã bước sang một tầm cỡ mới. Chúng ta hiểu sâu sắc rằng xây dựng được những thương hiệu mạnh chính là phát huy mạnh mẽ lòng yêu nước, ý chí tự lực, tự cường, tự tôn dân tộc và xây dựng văn hóa tiêu dùng của người Việt Nam. Tôi mong các doanh nghiệp và doanh nhân Việt Nam sẽ tiếp nối VinFast thể hiện mãnh liệt tinh thần và trí tuệ Việt cháy bỏng khát vọng chiếm lĩnh thị trường trong nước, vươn tầm quốc tế để tiếp nối ra đời nhiều niềm tự hào Việt Nam”.
Phúc Vinh