Thành nhà Hồ Thanh Hóa: Khai quật khảo cổ đường Hoàng Gia phát hiện dấu tích chính điện nhà Hồ

DNHN - Đường Hoàng Gia là con đường Hoàng đế đi nằm ở chính giữa Kinh đô. Dấu tích đường Hoàng Gia được phát hiện rất rõ được kè đá xanh và lát đá phiến nằm chính giữa cổng Nam Thành nhà Hồ, hướng Bắc - Nam nối thẳng về phía Nam đến di tích Nam Giao nối về phía Bắc con đường hướng vào trung tâm nội thành.

Dấu tích đường Hoàng Gia

Vừa qua, Viện Khảo cổ học và Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành Nhà Hồ đã tiến hành khai quật khảo cổ đường Hoàng Gia với tổng diện tích 14.000m2. 

Theo đó, trong kế hoạch quản lý bảo tồn Thành nhà Hồ, UNESCO đặc biệt chú ý việc quản lý, bảo vệ và nghiên cứu đường Hoàng Gia. Con đường Hoàng Gia (hay Ngự đạo) là con đường Hoàng đế đi nằm ở chính giữa Kinh đô theo trục Bắc – Nam trong quy hoạch tổng thể của các Kinh đô cổ Phương Đông.

Cuộc khai quật năm nay tập trung vào khu vực trung tâm nội thành và được phân làm 2 khu: Khu A là khu vực các hố đào ở phía Bắc trục đường Đông – Tây với tổng diện tích 3.500m2, khu B là khu vực các hố đào ở phía Nam dọc đường Đông – Tây với tổng diện tích 9.500m2

Năm 2008, đã phát hiện dấu tich con đường phía ngoài cửa Nam Ở phía Bắc cổng Nam, con đường Hoàng Gia cũng đã xuất hiện một đoạn còn tương đối tốt, cấu trúc khác với đoạn phía Nam: Chỉ có một làn ở chính giữa.

Dấu tích đường Hoàng Gia còn lại rất rõ được kè đá xanh và lát đá phiến nằm chính giữa cổng Nam Thành nhà Hồ, hướng Bắc - Nam (Bắc lệch Tây 40⁰), nối thẳng về phía Nam đến di tích Nam Giao nối về phía Bắc con đường hướng vào trung tâm nội thành.

Đường Hoàng Gia của thành Tây Đô thời Hồ chỉ còn tình trạng tốt nhất ở khu vực trước và sau cổng Nam. Đi qua cổng Nam một chút, dấu tích con đường lát đá mà sử gia Phan Huy Chú thế kỷ 19 còn nhìn thấy đã bị cuộc xây dựng con đường 217 năm 1937 phá huỷ hầu hết. Dấu tích con đường may mắn chỉ còn phần nền móng ở lớp dưới cùng.

Nhiều dấu tích kiến trúc quan trọng của kinh đô

Trên trục đường Hoàng Gia đến năm 2022 đã lộ diện hàng chục dấu tích kiến trúc lớn của kinh đô. các kiến trúc đã xuất lộ trong các năm 2020 và 2021 với cụm kiến trúc trung tâm tại khu vực Nền Vua. Các di tích kiến trúc này xuất lộ khá nhiều. 

Từ cuối năm 2021 đến tháng 7/2022, cuộc khai quật cũng đã tiếp tục làm xuất lộ hai kiến trúc cổng và một cụm kiến trúc trung tâm tại khu vực đang có hai thành bậc đá chạm rồng thời Trần - Hồ.

Đặc biệt hơn cả đó là dấu tích cụm kiến trúc Con Rồng, theo các nhà khảo cổ Cụm kiến trúc này mới chỉ khai quật được nửa phía Đông. Hiện đã xác định cụm kiến trúc này có 5 kiến trúc liên kết nối với nhau thành một cụm kiến trúc liên hoàn.

Cụm kiến trúc Con Rồng được đánh giá là cụm kiến trúc trung tâm, quan trọng quy mô khá to lớn, dự đoán nơi đây sẽ là dấu tích Chính điện của triều Hồ.

Tại vị trí này đã tìm thấy nhiều loại hình gạch trang trí hoa cúc, hoa sen, hoa đồng tiền thời Lý-Trần, hoa dây thời Lê sản xuất tại Thăng Long và nhiều loại hình gạch vuông, gạch chữ nhật, gạch trang trí có in chữ Hán được sản xuất tại Thành nhà Hồ. 

Ông Nguyễn Bà Linh – Giám đốc Trung tâm bảo tồn di sản Thành nhà Hồ cho biết: “Qua quá trình khai quật đoàn đã phát hiện ra nhiều dấu tích quan trọng, đặc biệt là các di tích kiến trúc, cụm kiến trúc trung tâm, các di vật thể như các mảnh lá đề trang trí trồng, mảnh ngói tráng men làm cơ sở cho các nhà nghiên cứu xác định chính điện trung tâm của triều đại nhà Hồ”.

 Q.V