Trong 6 tháng đầu năm 2024, Việt Nam đã đón tiếp 8,8 triệu lượt khách quốc tế, đánh dấu sự phục hồi vượt mức so với cùng kỳ năm 2019, trước đại dịch. Hàn Quốc hiện đang dẫn đầu về thị phần khách quốc tế và đã ghi nhận mức tăng trưởng gần 10% so với cùng kỳ trước dịch. Trong khi đó, Trung Quốc, từng là thị trường lớn nhất trước đây, đang dần khôi phục và trở thành nguồn khách chính trong tháng 5 năm 2024.
Mặc dù có nhiều tín hiệu tích cực, hoạt động kinh doanh khách sạn vẫn chưa hoàn toàn trở lại mức trước dịch, chủ yếu do sự sụt giảm công suất phòng cho thuê. Giá phòng bình quân ở nhiều điểm đến đã gần đạt mức trước dịch, và một số khách sạn tại TP. HCM và Hà Nội thậm chí đã ghi nhận giá phòng cao hơn so với thời điểm năm 2019. Tuy nhiên, mức tăng trưởng giá phòng ở Việt Nam vẫn thấp hơn so với các quốc gia trong khu vực.
Sự khôi phục chậm từ các thị trường khách truyền thống như Nga và Trung Quốc, cùng với sự gia tăng mạnh mẽ nguồn cung phòng tại các điểm đến du lịch biển trong những năm qua, là những yếu tố chính ảnh hưởng đến công suất phòng cho thuê. Theo báo cáo từ Savills Hotels, khoảng 45.000 phòng trung cao cấp đã được đưa vào hoạt động từ năm 2020 đến tháng 6/2024, tương đương mức tăng 25% nguồn cung phòng.
Ông Mauro Gasparotti, Giám đốc Savills Hotels, cho rằng, mặc dù nhu cầu đã gần như khôi phục, thị trường nghỉ dưỡng vẫn đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm tình trạng dư thừa nguồn cung tại một số khu vực do nhiều dự án quy mô lớn đi vào hoạt động và sự thiếu hụt nguồn cung chất lượng tại TP. HCM so với các điểm đến khác trong khu vực. Ông cho rằng, nhiều chủ đầu tư đã nhanh chóng đổ tiền vào ngành du lịch mà không cân nhắc kỹ lưỡng mô hình và lựa chọn sản phẩm. Ví dụ, mô hình condotel tại các điểm đến ven biển đã gặp khó khăn khi thị trường không thuận lợi, dẫn đến một số dự án phải tạm dừng triển khai.
Gần đây, xu hướng hợp tác với các thương hiệu nhà điều hành khách sạn và tái định vị đang gia tăng. Nhiều dự án khách sạn và condotel đang trong quá trình chuyển đổi thương hiệu để tăng cường khả năng cạnh tranh và mở rộng thị phần. Ông Gasparotti cho biết, số lượng dự án mang thương hiệu nhà điều hành khách sạn quốc tế dự kiến sẽ tăng lên 40% trong ba năm tới, so với tỷ trọng 25% vào năm 2013.
Các biến động trên thị trường đã khiến ngành khách sạn gặp nhiều thách thức trong việc duy trì biên lợi nhuận tốt, đặc biệt là đối với các dự án quy mô lớn. Việc tối ưu hóa hiệu suất vận hành trở nên quan trọng hơn bao giờ hết, nhất là trong bối cảnh thiếu hụt nhân sự chất lượng.
Ông Gasparotti nhận định, hai xu hướng nổi bật sẽ định hình ngành khách sạn trong thời gian tới. Thứ nhất là sự hiện diện của các thương hiệu lifestyle, nổi bật với dịch vụ ẩm thực (F&B), như thương hiệu Nobu sắp có mặt tại TP.HCM và Đà Nẵng. Thứ hai, mô hình khách sạn dịch vụ chọn lọc – focused service, sẽ ngày càng phổ biến. Mô hình này cung cấp dịch vụ cơ bản và đáp ứng nhu cầu của khách ngân sách tầm trung, mặc dù chưa phổ biến tại Việt Nam như ở các quốc gia khác trong khu vực.
Trong khi đó, bà Uyên Nguyễn, Trưởng bộ phận Tư vấn tại Savills Hotels, cho biết, mô hình khách sạn dịch vụ chọn lọc sẽ phù hợp với các điểm đến du lịch phát triển với nhiều tiện ích sẵn có. Điều này giúp giảm chi phí đầu tư, giá phòng và chi phí vận hành mà không ảnh hưởng đến trải nghiệm của du khách. Mô hình này đã có mặt tại TP.HCM, Nha Trang, Đà Nẵng và một số địa điểm khác nhưng vẫn còn hạn chế so với tiềm năng và số lượng dự án tại các quốc gia khác trong khu vực.
Theo Jenny Milos, Phó Chủ tịch của Hilton khu vực Châu Á Thái Bình Dương, chia sẻ, sự bùng nổ của tầng lớp trung cấp tại khu vực đã thúc đẩy nhu cầu du lịch quốc tế, bao gồm cả Việt Nam. Điều này đã gia tăng nhu cầu lưu trú tại các khách sạn chất lượng với mức giá hợp lý, thúc đẩy sự phát triển của mô hình dịch vụ chọn lọc tại Hilton, với thương hiệu Hilton Garden Inn đang mở rộng nhanh chóng tại khu vực.
Để tối ưu hóa mô hình kinh doanh, các chủ đầu tư cần hiểu rõ điều kiện thị trường, đặc điểm dự án và xu hướng ngành, và có kế hoạch triển khai rõ ràng từ các bước hoạch định ban đầu. Sự hồi phục của thị trường Trung Quốc, cùng với các chương trình thị thực và kích cầu du lịch, được kỳ vọng sẽ tiếp tục thúc đẩy tốc độ khôi phục hoạt động du lịch. Thị trường cần đa dạng hóa sản phẩm du lịch và chất lượng dịch vụ để đáp ứng nhu cầu của du khách và nâng cao vị thế của ngành du lịch Việt Nam trên bản đồ du lịch quốc tế.
Nhân Hà