Thứ bảy 05/07/2025 23:31
Hotline: 024.355.63.010
Nghiên cứu - Dữ liệu

Tết hàn thực: Là lúc con cháu tưởng nhớ đến các bậc sinh thành

14/04/2021 08:34
Tết hàn thực: Là lúc con cháu tưởng nhớ đến các bậc sinh thành

Sự tích về Tết Hàn thực

Tết hàn thực thực chất là ăn đồ ăn lạnh theo phong tục kể lại rằng đó là phong tục cổ truyền bắt nguồn từ Trung Quốc. Vào đời Xuân Thu (770 - 221), vua Tấn Văn Công nước Tấn, gặp loạn nên phải bỏ nước lưu vong sống cảnh nay trú nước Tề, mai ở nước Sở. Bấy giờ, có một hiền sĩ tên là Giới Tử Thôi, theo phò vua đã giúp đỡ nhiều mưu kế. Một hôm, trên đường lánh nạn, lương thực cạn kiệt, Giới Tử Thôi phải lén cắt một miếng thịt đùi mình nấu lên dâng vua. Vua ăn xong, hỏi ra mới biết đem lòng cảm kích vô cùng.

Bánh Trôi hương vị đặc biệt của người việt.

Giới Tử Thôi theo phò vua Tấn Văn Công trong vòng 19 năm cùng nhau nằm gai nếm mật, khổ luyện thành tài. Về sau, Tấn Văn Công dành lại được ngôi vương, trở về làm vua nước Tấn, phong thưởng rất hậu cho những người có công khi tòng vong, nhưng lại quên mất Giới Tử Thôi. Giới Tử Thôi cũng không oán giận gì, nghĩ mình theo vua phò vua là chuyện nên làm, ông cho rằng những việc đó đâu có gì đáng nói.

Vì thế, ông về nhà đưa mẹ vào núi Điền Sơn ở ẩn. Tấn Văn Công về sau nhớ ra, cho người đi tìm Tử Thôi. Nhưng vì là người không tham danh vọng, Tử Thôi nhất quyết không quay về lĩnh thưởng, Tấn Văn Công ra lệnh đốt rừng (muốn thúc ép Tử Thôi quay về). Không ngờ Tử Thôi quyết chí, hai mẹ con cùng chịu chết cháy trong rừng. Vua thương xót và thấy lỗi lầm của mình. Ông cho lập miếu thờ Giới Tử Thôi. Ông cũng hạ lệnh người dân phải kiêng đốt lửa 3 ngày, chỉ ăn đồ nguội để tưởng nhớ (khoảng mùng 3 tháng 3 tới 5 tháng 3 âm lịch). Cho đến ngày nay, mùng 3 tháng 3 âm lịch được coi là Tết Hàn thực.

Lịch sử Tết Hàn thực tại Việt Nam

Từ thời Lý, nhân dân ta đã ảnh hưởng bởi ngày này nó mang phong cách riêng của người Việt. Vào ngày này người Việt không kiêng lửa, vẫn nấu nướng bình thường. Điều đặc biệt, vào mùng 3 tháng 3 hằng năm, người Việt còn sáng tạo nên bánh trôi, bánh chay với ý nghĩa tượng trưng đó là những thức ăn nguội với tấm lòng thành kính với ông, bà, cha, mẹ những người đã có công dưỡng dục chúng ta lên người để tưởng nhớ đến công ơn dưỡng dục của những người đã khuất.

Đặc biệt là ngày giỗ tổ Hùng Vương mùng 10 tháng 3 người Việt từ khắp mọi miền Tổ quốc về đền Hùng, Phú Thọ thắp hương và dâng cúng những đĩa bánh trôi bánh chay, tưởng nhớ cội nguồn... Có thể khẳng định tết Hàn thực của ta mang màu sắc dân tộc riêng, trường tồn trong quá trình dựng nước và giữ nước. Mặt khắc bánh trôi bánh chay là đặc trưng của ngày lễ này, từ xa xưa bánh trôi bánh chay đã đi vào thơ ca dân tộc như những món ăn đặc trưng phổ biến của người Việt.

Tết Hàn thực của người Việt mang ý nghĩa hướng về cội nguồn

Quy trình làm bánh trôi chay cũng khác biệt: Bánh trôi được làm từ bột gạo nếp thơm rồi nặn bánh trôi thành viên nhỏ, ngoài trắng, trong có nhân đường đỏ hoặc không nhân tiếp đến thả vào nồi nước sôi, khi bánh nổi lên mặt nước vớt ra vừa chín tới. Những ngày này những người làm ăn xa thường ra chợ làm một đĩa bánh trôi để cảm nhận được nhân tình thế thái. Nhiều người còn cho rằng ăn bánh trôi vào ngày này để ôn lại những chuyện xưa một thời đã qua, chuyện một thời đã xa của cha ông ta.

Cũng có câu truyện được thêu dệt nhưng mang sắc thái riêng cho rằng bánh trôi có từ thời Hùng Vương nó nhắc chúng ta về sự tích "bọc trăm trứng" của Âu Cơ. Trăm viên bánh nhỏ tượng trưng cho trăm quả trứng của Đức Lạc Long Quân. Bánh trôi tượng trưng cho 50 quả trứng nở ra thành 50 người con lên rừng theo mẹ. Bánh chay tượng trưng cho 50 quả trứng nở ra thành 50 người con theo cha xuống biển.

Có thể khẳng định dù suy nghĩ ở ngóc nhìn nào đi chăng nữa thì những truyền thống tốt đẹp này đã ăn sâu vào tiềm thức người Việt, để rồi cứ đến ngày Tết Hàn thực, người người nhà nhà lại nô nức chuẩn bị làm bánh trôi với những vùng miền khác nhau lại mang hương vị khác của quê hương.

Vũ Văn Tiến

Bài liên quan
Tin bài khác
Nguyễn Văn Đông đồng hành cùng chiến dịch Tick xanh bảo vệ người tiêu dùng

Nguyễn Văn Đông đồng hành cùng chiến dịch Tick xanh bảo vệ người tiêu dùng

Trong bối cảnh thương mại điện tử ngày càng phổ biến nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro về hàng giả, hàng nhái, sự kiện “Phát động Tick xanh trách nhiệm thương mại điện tử” đang nổi lên như một giải pháp giúp khôi phục niềm tin của người tiêu dùng. Trong chiến dịch này, Nguyễn Văn Đông – người sáng tạo nội dung được biết đến với biệt danh “cô Học” – góp mặt như một đại diện tiêu biểu cho thế hệ KOC trẻ minh bạch và có trách nhiệm.
Phát triển du lịch bền vững ở Đồng bằng Sông Cửu Long: Cần thích ứng với biến đổi khí hậu

Phát triển du lịch bền vững ở Đồng bằng Sông Cửu Long: Cần thích ứng với biến đổi khí hậu

Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) có vị trí địa lý kinh tế và chính trị, là nơi hội tụ đầy đủ những yếu tố quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, xứng danh là một trong những vùng kinh tế trọng điểm của khu vực và cả nước.
Thời tiết ngày mai 6/7/2025: Miền Bắc nắng gắt xen kẽ mưa dông

Thời tiết ngày mai 6/7/2025: Miền Bắc nắng gắt xen kẽ mưa dông

Thời tiết ngày mai 6/7/2025, theo Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia dự báo Bắc Bộ chiều tối và đêm có mưa rào và dông vài nơi, riêng khu vực Tây Bắc Bộ có mưa rào rải rác và có nơi có dông; ngày nắng, có nơi nắng nóng.
Dự án Luật Thương mại điện tử được đề nghị bổ sung vào Chương trình lập pháp năm 2025

Dự án Luật Thương mại điện tử được đề nghị bổ sung vào Chương trình lập pháp năm 2025

Chính phủ đề xuất bổ sung 4 dự án luật vào Chương trình lập pháp năm 2025, trong đó có dự án Luật Thương mại điện tử, để trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến, quyết định thông qua tại Kỳ họp thứ 10 tới.
Quốc Lộ 28B: Mở ra cơ hội phát triển du lịch cho Lâm Đồng mới

Quốc Lộ 28B: Mở ra cơ hội phát triển du lịch cho Lâm Đồng mới

Dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 28B với tổng kinh phí 1.435 tỷ đồng đang tạo nên bước đột phá trong việc kết nối trung tâm du lịch Lâm Đồng mới, hứa hẹn mở ra kỷ nguyên mới cho du lịch và phát triển kinh tế vùng.
Thời trang bền vững trong kỷ nguyên số - xu hướng tiêu dùng tại Đồng bằng sông Cửu Long

Thời trang bền vững trong kỷ nguyên số - xu hướng tiêu dùng tại Đồng bằng sông Cửu Long

Thời trang bền vững đang nổi lên như một xu hướng toàn cầu, nhưng việc thúc đẩy người tiêu dùng chọn lựa sản phẩm thân thiện với môi trường vẫn là một thách thức lớn. Trách nhiệm xã hội doanh nghiệp (CSR) và vai trò của tiếp thị người ảnh hưởng đã được chứng minh là yếu tố quan trọng định hình ý định mua sắm thời trang bền vững trực tuyến tại Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).
Thời tiết hôm nay 5/7: Hà Nội trưa chiều trời nóng, thứ 5 tuần sau mưa nhiều

Thời tiết hôm nay 5/7: Hà Nội trưa chiều trời nóng, thứ 5 tuần sau mưa nhiều

Thời tiết hôm nay 5/7, Bắc Bộ trưa nay oi nóng, chiều tối có mưa dông; Thanh Hoá đến Huế thời tiết nóng ẩm; Trung Bộ và Nam Bộ mưa dông về chiều, ngày trời nóng; bão số 2 gây ảnh hưởng xấu trên một số vùng biển.
Thành phố Đà Nẵng: Đầu tư bãi đáp trực thăng cứu hộ người dân

Thành phố Đà Nẵng: Đầu tư bãi đáp trực thăng cứu hộ người dân

Bộ chỉ huy quân sự thành phố Đà Nẵng cho hay, một bãi đáp trực thăng mới nhằm cứu hộ, cứu nạn cho người dân vào những thời điểm thiên tai, đang được lực lượng đầu tư ở xã Trà Tập (xã Trà Cang, huyện Nam Trà My cũ).
Chi trả an sinh xã hội cấp xã đột phá nhờ chuyển đổi số

Chi trả an sinh xã hội cấp xã đột phá nhờ chuyển đổi số

Từ ngày 1/7/2025, cấp xã chi trả trợ cấp hưu trí xã hội cho 1,6 triệu người. Quy trình này được số hóa, minh bạch, đảm bảo quyền lợi người dân và hiệu quả quản lý.
Thời tiết ngày mai 5/7/2025: Miền Bắc tiếp tục đón mưa rào và dông rải rác

Thời tiết ngày mai 5/7/2025: Miền Bắc tiếp tục đón mưa rào và dông rải rác

Thời tiết ngày mai 5/7/2025, theo Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia dự báo miền Bắc có mưa rào và dông vài nơi; riêng chiều và đêm có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to.
Sơn La tăng cường hợp tác nông nghiệp với các tỉnh Bắc Lào

Sơn La tăng cường hợp tác nông nghiệp với các tỉnh Bắc Lào

Sơn La đẩy mạnh tập huấn, chuyển giao kỹ thuật nông nghiệp cho 9 tỉnh Lào, hỗ trợ giống cây trồng, mô hình sản xuất hiệu quả, góp phần phát triển kinh tế vùng biên.
Toàn quốc cấp sổ BHXH điện tử: Cắt giảm thủ tục, tăng tiện ích cho người dân và doanh nghiệp

Toàn quốc cấp sổ BHXH điện tử: Cắt giảm thủ tục, tăng tiện ích cho người dân và doanh nghiệp

Chậm nhất là ngày 01/1/2026, sổ bảo hiểm xã hội (BHXH) sẽ được cấp bản điện tử, có giá trị pháp lý như sổ giấy. Việc triển khai nhằm đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tiết kiệm chi phí, chống gian lận và tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong giao dịch bảo hiểm.
Thanh Hóa tích cực phát triển và đưa vào khai thác đa dạng các sản phẩm du lịch mới

Thanh Hóa tích cực phát triển và đưa vào khai thác đa dạng các sản phẩm du lịch mới

Tại Thanh Hóa, nhiều địa phương và doanh nghiệp đã tích cực phát triển và đưa vào khai thác đa dạng các sản phẩm du lịch mới, bao gồm du lịch MICE, du lịch nghề và làng nghề truyền thống, du lịch trải nghiệm, góp phần làm phong phú thêm trải nghiệm của du khách, đồng thời thu hút lượng lớn khách tham quan.
Đánh giá tiềm năng khai thác năng lượng gió tại một số khu vực ở Việt Nam

Đánh giá tiềm năng khai thác năng lượng gió tại một số khu vực ở Việt Nam

Trước những thách thức từ biến đổi khí hậu và nhu cầu giảm phát thải, việc đánh giá chính xác tiềm năng năng lượng gió trở thành nhiệm vụ quan trọng nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch. Với mục tiêu này, nhóm tác giả thuộc UEH Mekong, Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh đã thực hiện nghiên cứu “Đánh giá tiềm năng khai thác năng lượng gió tại Việt Nam bằng mô hình Kernel Density Estimation (KDE)”.
Thời tiết hôm nay 4/7: Bắc Bộ, Trung Bộ trưa trời nắng, chiều tối có mưa dông

Thời tiết hôm nay 4/7: Bắc Bộ, Trung Bộ trưa trời nắng, chiều tối có mưa dông

Thời tiết hôm nay 4/7, Bắc Bộ có mưa dông về chiều tối; Thanh Hoá – Quảng Ngãi mưa dông lớn đến ngày 6/7; cao nguyên Trung Bộ và Nam Bộ trưa trời nắng, chiều nay có mưa dông.