Thứ năm 05/06/2025 09:54
Hotline: 024.355.63.010
Nghiên cứu - Dữ liệu

Tết hàn thực: Là lúc con cháu tưởng nhớ đến các bậc sinh thành

14/04/2021 08:34
Tết hàn thực: Là lúc con cháu tưởng nhớ đến các bậc sinh thành

Sự tích về Tết Hàn thực

Tết hàn thực thực chất là ăn đồ ăn lạnh theo phong tục kể lại rằng đó là phong tục cổ truyền bắt nguồn từ Trung Quốc. Vào đời Xuân Thu (770 - 221), vua Tấn Văn Công nước Tấn, gặp loạn nên phải bỏ nước lưu vong sống cảnh nay trú nước Tề, mai ở nước Sở. Bấy giờ, có một hiền sĩ tên là Giới Tử Thôi, theo phò vua đã giúp đỡ nhiều mưu kế. Một hôm, trên đường lánh nạn, lương thực cạn kiệt, Giới Tử Thôi phải lén cắt một miếng thịt đùi mình nấu lên dâng vua. Vua ăn xong, hỏi ra mới biết đem lòng cảm kích vô cùng.

Bánh Trôi hương vị đặc biệt của người việt.

Giới Tử Thôi theo phò vua Tấn Văn Công trong vòng 19 năm cùng nhau nằm gai nếm mật, khổ luyện thành tài. Về sau, Tấn Văn Công dành lại được ngôi vương, trở về làm vua nước Tấn, phong thưởng rất hậu cho những người có công khi tòng vong, nhưng lại quên mất Giới Tử Thôi. Giới Tử Thôi cũng không oán giận gì, nghĩ mình theo vua phò vua là chuyện nên làm, ông cho rằng những việc đó đâu có gì đáng nói.

Vì thế, ông về nhà đưa mẹ vào núi Điền Sơn ở ẩn. Tấn Văn Công về sau nhớ ra, cho người đi tìm Tử Thôi. Nhưng vì là người không tham danh vọng, Tử Thôi nhất quyết không quay về lĩnh thưởng, Tấn Văn Công ra lệnh đốt rừng (muốn thúc ép Tử Thôi quay về). Không ngờ Tử Thôi quyết chí, hai mẹ con cùng chịu chết cháy trong rừng. Vua thương xót và thấy lỗi lầm của mình. Ông cho lập miếu thờ Giới Tử Thôi. Ông cũng hạ lệnh người dân phải kiêng đốt lửa 3 ngày, chỉ ăn đồ nguội để tưởng nhớ (khoảng mùng 3 tháng 3 tới 5 tháng 3 âm lịch). Cho đến ngày nay, mùng 3 tháng 3 âm lịch được coi là Tết Hàn thực.

Lịch sử Tết Hàn thực tại Việt Nam

Từ thời Lý, nhân dân ta đã ảnh hưởng bởi ngày này nó mang phong cách riêng của người Việt. Vào ngày này người Việt không kiêng lửa, vẫn nấu nướng bình thường. Điều đặc biệt, vào mùng 3 tháng 3 hằng năm, người Việt còn sáng tạo nên bánh trôi, bánh chay với ý nghĩa tượng trưng đó là những thức ăn nguội với tấm lòng thành kính với ông, bà, cha, mẹ những người đã có công dưỡng dục chúng ta lên người để tưởng nhớ đến công ơn dưỡng dục của những người đã khuất.

Đặc biệt là ngày giỗ tổ Hùng Vương mùng 10 tháng 3 người Việt từ khắp mọi miền Tổ quốc về đền Hùng, Phú Thọ thắp hương và dâng cúng những đĩa bánh trôi bánh chay, tưởng nhớ cội nguồn... Có thể khẳng định tết Hàn thực của ta mang màu sắc dân tộc riêng, trường tồn trong quá trình dựng nước và giữ nước. Mặt khắc bánh trôi bánh chay là đặc trưng của ngày lễ này, từ xa xưa bánh trôi bánh chay đã đi vào thơ ca dân tộc như những món ăn đặc trưng phổ biến của người Việt.

Tết Hàn thực của người Việt mang ý nghĩa hướng về cội nguồn

Quy trình làm bánh trôi chay cũng khác biệt: Bánh trôi được làm từ bột gạo nếp thơm rồi nặn bánh trôi thành viên nhỏ, ngoài trắng, trong có nhân đường đỏ hoặc không nhân tiếp đến thả vào nồi nước sôi, khi bánh nổi lên mặt nước vớt ra vừa chín tới. Những ngày này những người làm ăn xa thường ra chợ làm một đĩa bánh trôi để cảm nhận được nhân tình thế thái. Nhiều người còn cho rằng ăn bánh trôi vào ngày này để ôn lại những chuyện xưa một thời đã qua, chuyện một thời đã xa của cha ông ta.

Cũng có câu truyện được thêu dệt nhưng mang sắc thái riêng cho rằng bánh trôi có từ thời Hùng Vương nó nhắc chúng ta về sự tích "bọc trăm trứng" của Âu Cơ. Trăm viên bánh nhỏ tượng trưng cho trăm quả trứng của Đức Lạc Long Quân. Bánh trôi tượng trưng cho 50 quả trứng nở ra thành 50 người con lên rừng theo mẹ. Bánh chay tượng trưng cho 50 quả trứng nở ra thành 50 người con theo cha xuống biển.

Có thể khẳng định dù suy nghĩ ở ngóc nhìn nào đi chăng nữa thì những truyền thống tốt đẹp này đã ăn sâu vào tiềm thức người Việt, để rồi cứ đến ngày Tết Hàn thực, người người nhà nhà lại nô nức chuẩn bị làm bánh trôi với những vùng miền khác nhau lại mang hương vị khác của quê hương.

Vũ Văn Tiến

Bài liên quan
Tin bài khác
Thời tiết hôm nay 5/6: Bắc Bộ hôm nay nóng oi

Thời tiết hôm nay 5/6: Bắc Bộ hôm nay nóng oi

Thời tiết hôm nay 5/6, vùng núi Bắc Bộ chiếu tối mưa dông; Bắc Bộ cuối tuần nắng nóng; Trung Bộ ngày nắng, đỡ nóng hơn, chiều tối nay có mưa dông; Tây Nguyên và Nam Bộ trưa nay trời nắng, chiều nay có mưa dông.
Đà Nẵng: DIFF 2025 - Bùng nổ với đêm nhạc hoành tráng và dàn sao khủng

Đà Nẵng: DIFF 2025 - Bùng nổ với đêm nhạc hoành tráng và dàn sao khủng

Không chỉ là sân chơi đỉnh cao của các đội pháo hoa quốc tế, DIFF 2025 còn mang đến chuỗi đêm nhạc hội hoành tráng chưa từng có, quy tụ dàn sao đình đám trong và ngoài nước hứa hẹn biến sông Hàn thành tâm điểm giải trí của mùa hè.
Thời tiết ngày mai 5/6/2025: Miền Bắc oi nóng, Nam Bộ tiếp tục có mưa dông chiều tối

Thời tiết ngày mai 5/6/2025: Miền Bắc oi nóng, Nam Bộ tiếp tục có mưa dông chiều tối

Thời tiết ngày mai 5/6/2025, theo Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia dự báo miền Bắc có mây, đêm có mưa rào và dông rải rác; ngày có mưa rào và dông vài nơi.
Chế độ BHXH từ 1/7/2025: “Mức tham chiếu” thay “lương cơ sở”

Chế độ BHXH từ 1/7/2025: “Mức tham chiếu” thay “lương cơ sở”

Ngày 1/7/2025, trong hệ thống bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, "mức lương cơ sở" chính thức nhường chỗ cho khái niệm mới: “mức tham chiếu”.
Du lịch Đà Nẵng: Tăng thêm giá trị qua những chặng bay

Du lịch Đà Nẵng: Tăng thêm giá trị qua những chặng bay

Ngành du lịch Đà Nẵng đang kích hoạt những hoạt động quảng bá mới về các chuyến bay đến với địa phương này, với định vị năm 2025 sẽ là năm có nhiều cơ hội khai thác mới và phục hồi mạnh mẽ nguồn du khách.
Thời tiết hôm nay 4/6: Hà Nội trời oi nóng

Thời tiết hôm nay 4/6: Hà Nội trời oi nóng

Thời tiết hôm nay 4/6, Bắc Bộ trưa nay oi bức, có mưa to cục bộ; Trung Bộ nắng nóng cục bộ, trưa nay trời oi nóng; Tây Nguyên và Nam Bộ sáng đến trưa trời nắng, chiều có mưa to cục bộ.
Thời tiết ngày mai 4/6/2025: Hà Nội mưa dông về chiều và đêm

Thời tiết ngày mai 4/6/2025: Hà Nội mưa dông về chiều và đêm

Thời tiết ngày mai 4/6/2025, theo Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia dự báo miền Bắc có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to, tập trung vào chiều và đêm.
BHXH Việt Nam siết chặt truy thu nợ bảo hiểm, hàng trăm tỷ đồng được thu hồi

BHXH Việt Nam siết chặt truy thu nợ bảo hiểm, hàng trăm tỷ đồng được thu hồi

BHXH Việt Nam yêu cầu truy thu hơn 130 tỷ đồng nợ bảo hiểm xã hội (BHXH) của 17.464 lao động thuộc đối tượng phải tham gia BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế nhưng chưa tham gia hoặc đóng thiếu thời gian.
Trường Tiểu học Lê Văn Tám khép lại năm học 2024 – 2025 với loạt thành tích ấn tượng

Trường Tiểu học Lê Văn Tám khép lại năm học 2024 – 2025 với loạt thành tích ấn tượng

Năm học 2024 – 2025 khép lại với nhiều dấu ấn rực rỡ, minh chứng cho nỗ lực không ngừng nghỉ của thầy và trò Trường Tiểu học Lê Văn Tám (quận Lê Chân, TP. Hải Phòng) trên hành trình xây dựng một môi trường giáo dục chất lượng, nhân văn và hiện đại.
Viettel - nhà mạng có chất lượng dịch vụ di động và cố định tốt nhất

Viettel - nhà mạng có chất lượng dịch vụ di động và cố định tốt nhất

Được khách hàng ghi nhận là nhà mạng có chất lượng dịch vụ tốt nhất, Viettel nhận cú đúp 2 giải thưởng quan trọng nhất trong lĩnh vực viễn thông của IDG.
Tiêu thụ điện vượt đỉnh của năm 2024

Tiêu thụ điện vượt đỉnh của năm 2024

Nắng nóng gay gắt diện rộng đã khiến công suất tiêu thụ điện trên địa bàn 27 tỉnh, thành phố khu vực miền Bắc đạt 17.400MW, vượt mức đỉnh cao nhất năm 2024.
Thời tiết hôm nay 3/6: Bắc Bộ chấm dứt nắng nóng

Thời tiết hôm nay 3/6: Bắc Bộ chấm dứt nắng nóng

Thời tiết hôm nay 3/6, vùng núi Bắc Bộ có mưa to trong sáng nay, chiều tối vùng mưa dịch xuống Bắc Trung Bộ; Trung Bộ nắng nóng diện rộng; Tây Nguyên và Nam Bộ trưa trời nắng, chiều tối có mưa dông.
Thời tiết ngày mai 3/6/2025: Miền Bắc nắng nóng kèm nguy cơ mưa giông

Thời tiết ngày mai 3/6/2025: Miền Bắc nắng nóng kèm nguy cơ mưa giông

Thời tiết ngày mai 3/6/2025, theo Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia dự báo miền Bắc nhiều mây, có lúc có mưa rào và có thể có giông; nhiệt độ cao nhất 31-33 độ; nhiệt độ thấp nhất phổ biến 24-27 độ.
Tác động của phát triển thị trường vốn đối với tăng trưởng kinh tế ở các nước ASEAN và Việt Nam có cách nào để thu hút vốn?

Tác động của phát triển thị trường vốn đối với tăng trưởng kinh tế ở các nước ASEAN và Việt Nam có cách nào để thu hút vốn?

Thị trường vốn đóng một vai trò thiết yếu trong nền kinh tế quốc gia nói chung và tăng trưởng kinh tế nói riêng. Thông qua nghiên cứu “Tác động của phát triển thị trường vốn đối với tăng trưởng kinh tế ở các nước ASEAN”, tác giả đã đánh giá thực nghiệm tác động của phát triển thị trường vốn lên tăng trưởng kinh tế ở các nước ASEAN trong giai đoạn 2013-2023. Từ đó đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động thị trường vốn gắn với tăng trưởng kinh tế ở các nước ASEAN, đặc biệt là Việt Nam trong thời gian tới.
Vietjet Air rút lui khỏi thị trường Điện Biên

Vietjet Air rút lui khỏi thị trường Điện Biên

Vietjet Air chính thức dừng toàn bộ các đường bay đến và đi từ Điện Biên kể từ ngày 1/6/2025, để lại nhiều trăn trở về hiệu quả đầu tư và chiến lược hàng không vùng sâu.