Tan Hooi Ling - Từ cô kỹ sư thiết bị đến "Nữ tướng" của Grab

Chia sẻ Facebook

Tan Hooi Ling không chỉ là nhà đồng sáng lập cùng với Tan Long mà còn là người điều hành từ nơi hậu trường, tạo nên sự thành công cho Grab, nhưng hơn hết là người xây dựng sự nghiệp cho giới nữ trong một ngành mà tưởng như chỉ nam giới mới làm được. Tại nhiều nước, đội ngũ nữ tài xế của Grab đã đông hơn nam giới, và đang chiếm nhiều vị trí lãnh đạo trong công ty.

Hooi Ling Tan, nữ doanh nhân sinh năm 1985, người từng có bằng MBA tại tường Kinh doanh Harvard (Mỹ) và tốt nghiệp với tấm bằng Kỹ sư Cơ khí của Đại học Bath (Anh). Tự nhận bản thân "không phải là người sinh ra trong một gia đình giàu có như Anthony", Hooi Ling cho biết cô đã phải tự lực rất nhiều để có được học bổng tại Harvard. Cô đã cùng người đồng sáng lập Anthony Tan dẫn dắt Grab từ những ngày đầu thành lập và huy động được 9 tỷ USD kể từ khi ra mắt năm 2012.

Cha của Ling làm việc trong lĩnh vực kỹ thuật dân dụng và ông chính là người đã truyền cảm hứng để cô theo học ngành cơ khí tại Đại học Bath ở Anh.

Sau 1 năm làm kỹ sư thiết bị tại Công ty dược phẩm khổng lồ Eli Lilly ở London, Tan chuyển sang Công ty tư vấn McKinsey ở quê nhà Malaysia, nơi tài trợ cho cô học bằng MBA của Harvard.

Trong một buổi phỏng vấn với báo chí Việt Nam, cô cho biết gia đình mình đã phản đối gay gắt khi từ bỏ công việc tư vấn quốc tế để khởi nghiệp cùng Anthony.

Hooi Ling Tan cho biết, chính gia đình phản đối gay gắt khi cô vứt bỏ công việc mơ ước ở một công ty tư vấn quốc tế để khởi nghiệp, cùng vài người chen chúc trong một nhà kho nhỏ ở Malaysia. Đó là chưa kể cô và các bạn lại muốn cải thiện an toàn của ngành taxi nước này, vốn nổi tiếng vì dịch vụ tệ và mất an toàn nhất thế giới.

"Họ càm ràm mỗi ngày. Dần dà, họ hiểu ra và chuyển qua ủng hộ bằng sự im lặng. Bạn của mẹ tôi ban đầu chỉ trích, sau này còn gửi hồ sơ của con trai cô ấy, với mong muốn kiếm việc cho cậu", Hooi Ling nói.

Cơ duyên kết bạn cùng Anthony của Hooi Ling cũng rất tình cờ. Mặc dù là đồng hương học cùng trường Quản trị Kinh doanh Harvard nhưng mãi đến khi hai người học chung nhóm và bước vào chung kết trong một cuộc thi quảng cáo tài chính ở trường năm 2011 thì mới bắt đầu nói chuyện với nhau nhiều hơn.

Khi đó, Hooi Ling vướng phải ràng buộc trong hợp đồng với McKinsey còn Anthony được cha mẹ định hướng vào việc kinh doanh của gia đình. Bộ đôi tài năng trẻ của Malaysia ngày ấy đã phải đấu tranh tư tưởng rất nhiều để quyết định khởi nghiệp cùng nhau.

Chia sẻ về ý tưởng thành lập Grab với tờ Digital News Asia, Hooi Ling nhớ lại: "Trong khi các ứng dụng gọi xe vào thời điểm đó như Uber và Didi Chuxing tập trung vào việc cung cấp tốt hơn về số lượng các chuyến đi, thì Anthony và tôi có một điểm khởi đầu khác - cải thiện sự an toàn".

Giống như hầu hết phụ nữ làm việc tới đêm, Hooi Ling không phải là một fan của việc đi taxi một mình. "Tôi từng gọi bản thân mình là một người sử- dụng- taxi-miễn- cưỡng trong quãng thời gian làm việc cho McKinsey Malaysia (từ 2006 đến 2009). Tôi đã thực sự sợ khi đi taxi vào khoảng thời gian 1 đến 3 giờ sáng. Bạn sẽ nhận được một chiếc xe chật chội cùng những tay tài xế không đáng tin cậy. Với tư cách là một phụ nữ, tôi cảm thấy không an tâm chút nào trước những nguy cơ về cướp bóc, hãm hiếp, bắt cóc.

Tôi cũng có xe riêng nhưng vì quá mệt mỏi để có thể tự lái xe, tôi đã buộc phải gọi taxi và luôn nơm nớp lo sợ. Tôi thường phải giả vờ gọi điện cho mẹ để đề phòng. Vì điện thoại thời đó chưa có GPS, tôi cũng phải liên tục nhắn tin địa điểm cho mẹ".

Ling có bằng MBA của Đại học Harvard, đã dẫn dắt công ty cùng người đồng sáng lập Anthony Tan trong việc huy động 9 tỷ USD kể từ khi ra mắt năm 2012. Nguồn: Internet.

Trong 6 tháng đầu tiên, Hooi Ling cùng Athony đã phải tận dụng một nhà kho miễn phí ở Kuala Lumpur để có thể tập trung vào việc lập kế hoạch cho ý tưởng này. Sau đó, từ năm 2012 đến 2015 là một quãng thời gian khá mệt mỏi đối với Hooi Ling Tan bởi vì cô phải cùng lúc làm nhiều công việc khác nhau. "Chúng tôi nhận ra sự khả thi của ý tưởng và bắt đầu ngay sau khóa học MBA. Tuy nhiên, lúc đó tôi vẫn đang là nhà tư vấn của McKinsey, và sau đó làm việc cho SalesForce, nên trong 4 năm đầu tiên mối quan hệ giữa tôi và Grab như là một công việc part-time vậy. Tôi liên tục phải bay đi bay về giữa San Francisco và Kuala Lumpur", Hooi Ling chia sẻ trên trang E27...

Sau khi kết thúc hợp đồng với McKinsey Mỹ năm 2013, Hooi Ling trở thành Giám đốc cấp cao của Salesforce, một công ty phần mềm tại California. Giống như những giai đoạn trước đó khi còn làm việc cho McKinsey, Hooi Ling cũng luôn tìm cách để đóng góp ý tưởng vận hành cho Grab. "Tôi từng có thời gian chạy nước rút trong 2 tuần với Grab, bay tới 6 quốc gia ở Đông Nam Á và rồi sau đó lại quay về San Fancisco để làm việc chăm chỉ. Tôi thực sự cảm phục năng lượng của mình khi đó".

Cuối cùng, vào tháng 4/2015, Hooi Ling Tan đã chấm dứt công việc của cô ở Salesforce, chuyển tới Singapore đảm nhận chức vụ giám đốc vận hành của Grab. Có thể nói rằng, chính quá trình làm tư vấn ở McKinsey và quản trị ở Salesforce đã giúp ích rất nhiều cho Hooi Ling trong nhiệm vụ chỉ huy hậu trường.

Gần một nửa trong số tiền đầu tư đó đến từ việc Grab gọi vốn thành công 4,5 tỷ USD trong vòng tài trợ do quỹ Vision của tập đoàn SoftBank, Alibaba, Microsoft và 26 nhà đầu tư khác dẫn đầu. Điều này giúp nâng mức định giá của công ty lên 14 tỷ USD...

Là COO, Ling tập trung chủ yếu vào việc tăng thị phần tại 8 quốc gia và 336 thành phố nơi Grab đang hoạt động. Tháng 3 năm ngoái, Grab đã mua lại toàn bộ hoạt động của đối thủ Uber tại Đông Nam Á trong một thỏa thuận trị giá hàng tỷ USD. Theo đó, Uber sẽ có 27,5% cổ phần trong Grab, con số tương ứng với thị phần lúc đó của Uber tại khu vực và CEO của Uber, ông Dara Khosrowshahi sẽ tham gia vào ban lãnh đạo của Grab. Theo công ty nghiên cứu ABI có trụ sở tại New York, thương vụ thâu tóm trên cùng những nỗ lực mở rộng khác đã giúp Grab tăng thị phần tại Indonesia – thị trường lớn nhất khu vực Đông Nam Á với 60% (tính theo lượng gọi xe) vào giữa năm 2018 so với 30% vào đâu năm 2017.

Đơn vị công nghệ tài chính (fintech) của Grab muốn người sử dụng ứng dụng Grab tải xuống hơn 152 triệu lần để sử dụng ví điện tử của hãng. Ngoài ra, công ty này còn dự định sẽ bán bảo hiểm và cho vay.

Để nói về hành trình đưa Grab từ một 'ứng dụng' thành 'siêu ứng dụng', Hooi Ling miêu tả với Digital News Asia đó là quãng đường 'điên rồ'. Khi nói về 3 bài học rút ra trong quá trình khởi nghiệp, nữ doanh nhân 8x nói:

"Một, nó có thể là điều không thực hiện được, nhưng bạn phải chắc chắn rằng mình rất, rất quan tâm về nó. Hai, nếu bạn có một vấn đề và đưa ra được giải pháp, đừng đặt cược rằng nó sẽ hoạt động, bởi vì ngay cả khi bạn bỏ ra rất nhiều tiền, thời gian và tài năng, vẫn không có nghĩa là nó sẽ hiệu quả. Nhưng hãy đảm bảo rằng tâm trí bạn cần phải đặt vào tất cả những công việc khó khăn đó - bạn cần phải tiếp tục học hỏi không ngừng. Ba là, bạn cũng cần phải biết làm thế nào để ăn mừng những khi đạt được thành tích, bởi vì con đường kinh doanh sẽ có rất nhiều thất bại. Như bạn đã thấy với Grab, chúng tôi đã phát triển với tốc độ cao, và cách duy nhất chúng tôi có thể duy trì cuộc chạy nước rút liên tục đó là nhận ra tất cả những điều tuyệt vời chúng tôi có thể ăn mừng và học được, điều đó mang lại cho chúng tôi năng lượng để đi và làm nhiều thứ hơn".