Tại sao Trung Quốc có thể sẽ phục hồi chậm hơn sau đợt bùng phát Covid mới đây

17:30 23/05/2022

Nhiều nhà kinh tế dự đoán, nền kinh tế Trung Quốc sẽ không phục hồi nhanh chóng sau đợt bùng phát Covid mới nhất. Thay vào đó, họ dự báo một sự phục hồi chậm ở phía trước.

Khi Thượng Hải cố gắng mở cửa kinh doanh trở lại, một quận trung tâm thành phố vào cuối tuần đã cấm người dân rời khỏi khu chung cư của họ một lần nữa để kiểm tra vi rút hàng loạt. Trong ảnh ở đây, ở một quận khác vào ngày 21 tháng 5 năm 2022, là một đường bên ngoài một trung tâm mua sắm.

Một quận trung tâm thành phố Thượng Hải vào cuối tuần đã cấm người dân rời khỏi khu chung cư của họ một lần nữa để xét nghiệm hàng loạt. 

Khi đại dịch lần đầu tiên xảy ra vào năm 2020, Trung Quốc đã phục hồi từ mức suy giảm trong quý đầu tiên để tăng trưởng trong quý thứ hai. Năm nay, quốc gia này phải đối mặt với một biến thể virus dễ lây lan hơn nhiều, tốc độ tăng trưởng tổng thể yếu hơn và chính phủ ít đưa ra các gói hỗ trợ kích thích hơn.

Đợt bùng phát Covid mới nhất bắt đầu vào tháng 3 đã ảnh hưởng nặng nề nhất đến thành phố Thượng Hải. Khoảng một tuần trước, thành phố đã công bố kế hoạch gỡ bỏ tình trạng phong tỏa và mở cửa hoàn toàn vào giữa tháng Sáu.

“Đối với Trung Quốc, câu chuyện chính ở đây là chúng ta đã nhìn thấy ánh sáng cuối đường hầm. Nhưng chúng tôi cũng nghĩ rằng con đường phục hồi có thể sẽ rất chậm và gập ghềnh", Robin Xing, nhà kinh tế trưởng về Trung Quốc của Morgan Stanley, cho biết trong một hội thảo mới đây. 

Đó là một quá trình phức tạp. Cuối tuần qua, một quận trung tâm thành phố Thượng Hải lại cấm người dân rời khỏi khu chung cư để tiến hành xét nghiệm hàng loạt. Nhiều khu vực ở thủ đô Bắc Kinh đã ra lệnh cho mọi người làm việc tại nhà khi số ca bệnh hàng ngày tại địa phương tăng lên - đạt 83 trường hợp vào Chủ nhật (22/5), mức cao nhất đối với đợt bùng phát mới nhất của thành phố.

Nhà sản xuất ô tô Đức Volkswagen, có nhà máy ở hai trong số những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất trong năm nay, cho biết mới đây là các địa điểm sản xuất ở Trung Quốc của họ vẫn hoạt động, nhưng các biện pháp kiểm soát của Covid đang làm gián đoạn chuỗi cung ứng.

Nhà sản xuất ô tô cho biết họ không thể cung cấp một con số cụ thể về mức sản xuất vì các nhà máy là liên doanh vận hành với các đối tác địa phương.

Mặc dù số trường hợp Covid trên toàn quốc đã giảm trong tháng trước, nhiều trường hợp mới trải dài từ Bắc Kinh đến Tây Nam Trung Quốc đã thúc đẩy các đơn đặt hàng tại nhà và xét nghiệm hàng loạt. Khối lượng vận chuyển hàng hóa vẫn dưới mức bình thường.

“Nhiều khu vực và thành phố đã thắt chặt các hạn chế khi có dấu hiệu nhiễm ở địa phương. Các nghiên cứu điển hình của chúng tôi về Thượng Hải, Cát Lâm, Tây An và Bắc Kinh cho thấy sự gián đoạn về hậu cần và chuỗi cung ứng là những yếu tố lớn nhất ảnh hưởng đến việc tái sản xuất. Do đó, việc tiếp tục công việc có thể diễn ra từ từ chứ không phải diễn ra trong một sớm một chiều”, Meng Lei, chiến lược gia cổ phiếu Trung Quốc tại UBS Securities, cho biết trong một lưu ý vào tuần trước.

Chu kỳ hoạch định chính sách ‘bị gián đoạn’

Chính phủ Trung Quốc đã mắc kẹt với chính sách nghiêm ngặt của mình về ”Zero Covid” bất chấp sự xuất hiện của biến thể omicron có khả năng truyền nhiễm cao trong năm nay.

Dan Wang, nhà kinh tế trưởng tại Ngân hàng Hang Seng Trung Quốc, cho biết “tác động đáng kể nhất của đợt bùng phát Covid là nó làm gián đoạn lịch trình hoạch định chính sách thông thường".

Bà cho biết làn sóng lây nhiễm mới nhất diễn ra sau khi chính phủ trung ương công bố kế hoạch kinh tế hàng năm của mình tại cuộc họp quốc hội vào tháng Ba.

Trong nền kinh tế được quản lý chặt chẽ của Trung Quốc, cuộc họp thường niên này là một phần quan trọng của chu trình phát triển và thực hiện các chính sách quốc gia - giữa các bộ phận và khu vực.

Wang cho biết: "Sự gián đoạn chuỗi cung ứng và tiêu thụ mờ nhạt có thể kiểm soát được, nhưng một khi lịch trình chính sách bị gián đoạn, rất khó để đưa nó trở lại đường đi ban đầu một cách nhanh chóng,” Wang nói.

Mức độ hỗ trợ của chính phủ chỉ bằng một nửa so với lúc đỉnh dịch năm 2020

Vào cuộc họp vào đầu tháng 3, Bắc Kinh đã đặt ra các mục tiêu như tăng trưởng GDP khoảng 5,5%. Nhưng con số này cao hơn khoảng 1 điểm phần trăm trở lên so với dự báo của nhiều ngân hàng đầu tư - những ngân hàng đã nhiều lần cắt giảm ước tính tăng trưởng của họ ở Trung Quốc khi việc phong tỏa vẫn đang tiếp diễn. 

Wang duy trì mức dự báo tương đối cao là 5,1% vì bà kỳ vọng Trung Quốc sẽ tăng cường kích thích và giảm bớt các biện pháp kiểm soát chặt chẽ vào cuối mùa hè.

Nhưng cho đến nay, gần hai tháng sau khi Thượng Hải phong tỏa nghiêm ngặt, các nhà hoạch định chính sách vẫn chưa có những thay đổi lớn.

Cho dù xét về lãi suất hay chính sách tài khóa, mức độ kích thích của chính phủ vẫn chỉ bằng một nửa so với thời kỳ cao điểm của đại dịch vào năm 2020.

Ngoại trừ tỷ lệ thất nghiệp, hầu hết các chỉ số kinh tế đều không đến mức tồi tệ hơn so với đầu năm 2020.

Trong số các biện pháp khác, chính phủ trung ương đã công bố cắt giảm thuế và phí cho các doanh nghiệp nhỏ, và bắt đầu cắt giảm lãi suất thế chấp. Nhưng tác động, đặc biệt là đối với lĩnh vực bất động sản khổng lồ có thể mất nhiều thời gian để phát huy tác dụng.

Ngay cả khi không có Covid, việc nới lỏng các chính sách trên thị trường bất động sản sẽ mất từ ​​ba đến sáu tháng để ảnh hưởng đến hoạt động mua nhà.

Tương lai khó xác định trước

Tuy nhiên, cũng có thể tốc độ tăng trưởng ở Trung Quốc có thể đến nhanh hơn nhiều người mong đợi.

Larry Hu, nhà kinh tế trưởng về Trung Quốc tại Macquarie, cho biết trong một ghi chú tuần trước: “Điều đáng chú ý là, kinh nghiệm trong hai năm qua cho thấy một cuộc suy thoái do Covid gây ra có xu hướng kết thúc nhanh chóng, đặc biệt là với những phản ứng chính sách nhanh chóng và mạnh mẽ.

Đối với phần lớn Trung Quốc, công việc vẫn tiếp tục, ngay cả khi có các yêu cầu xét nghiệm bổ sung.

"Khoảng 80% hoạt động sản xuất ở miền nam Trung Quốc đã trở lại bình thường. Mặc dù thành phố lớn Thâm Quyến của khu vực này đã đóng cửa gần như tất cả các cơ sở kinh doanh trong khoảng một tuần vào tháng 3", Klaus Zenkel - chủ tịch khu vực miền nam Trung Quốc của Phòng Thương mại EU tại Trung Quốc, nói với CNBC.

Một đại diện ở một doanh nghiệp ở tỉnh Quảng Đông - một trung tâm sản xuất cho biết: "Mọi người ở đây đều đang bận rộn, họ đều có rất nhiều việc phải làm". Người này lưu ý rằng các doanh nghiệp đều đang đảm bảo rằng kho hàng hóa của họ luôn đầy để ngăn chặn tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài.

"Mọi thứ đều khó đoán và bạn sẽ không thể biết chính xác điều gì sẽ xảy ra", người này nói thêm. 

Lyly