SME đóng vai trò quan trọng như thế nào đối với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới?

Các doanh nghiệp ở Trung Quốc được phân loại theo quyền sở hữu và quy mô. Doanh nghiệp công do nhà nước sở hữu toàn bộ hoặc một phần, trong đó vốn chủ sở hữu có thể tồn tại dưới hình thức đầu tư ở cấp chính quyền địa phương hoặc sở hữu hoàn toàn thuộc chính quyền trung ương. Doanh nghiệp tư nhân do cá nhân thành lập và không nhận tài trợ của nhà nước. Các doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ ở Trung Quốc có xu hướng là các doanh nghiệp tư nhân nằm dưới giới hạn chỉ định của chính phủ về số lượng nhân viên, doanh thu và tổng tài sản.

Theo Cục Thống kê Quốc gia, 99,8% doanh nghiệp trong nước là doanh nghiệp vừa và nhỏ vào cuối năm 2018. Khoảng 85,3% là doanh nghiệp siêu nhỏ, 13,2% là doanh nghiệp nhỏ và 1,3% là doanh nghiệp vừa. Số liệu của Chính phủ từ tháng 4 năm nay cho thấy Trung Quốc có 44 triệu doanh nghiệp siêu nhỏ và nhỏ. Ngoài ra, có hơn 90 triệu cá nhân tự kinh doanh.

Các doanh nghiệp vừa và nhỏ đóng vai trò quan trọng như thế nào đối với nền kinh tế Trung Quốc?

Các doanh nghiệp vừa và nhỏ đóng góp đáng kể vào nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Các doanh nghiệp nhỏ chiếm khoảng 80% việc làm phi chính phủ của quốc gia vào cuối năm 2019. Trong một diễn đàn gần đây, Phó Thủ tướng Trung Quốc Liu He cho biết: “Các doanh nghiệp vừa và nhỏ là trụ cột của thị trường và là nguồn việc làm chính. Vì vậy, chúng ta phải hỗ trợ vững chắc cho sự phát triển của các DNVVN".

Chính quyền trung ương đã đưa ra cam kết tương tự khi Chủ tịch Tập Cận Bình và Thủ tướng Lý Khắc Cường nhấn mạnh tại một hội nghị chuyên đề của Hội đồng Nhà nước vào tháng 7 về tầm quan trọng để hạn chế hành vi độc quyền của các doanh nghiệp lớn, tạo môi trường lành mạnh cho các công ty vừa và nhỏ phát triển. 

Các công ty nhỏ hơn cũng là những người chơi đóng vai trò quan trọng trong lĩnh vực công nghệ của Trung Quốc. Có hơn 200 nghìn doanh nghiệp vừa và nhỏ công nghệ ở Trung Quốc vào năm ngoái trong bối cảnh tăng trưởng 7,1% trong lĩnh vực sản xuất công nghệ cao.

Các doanh nghiệp vừa và nhỏ đối mặt với những áp lực nào gần đây?

Trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc phục hồi sâu rộng hơn, các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang phải vật lộn với chi phí sản xuất tăng cao. SME đối mặt với chi phí nguyên liệu thô vốn đã tăng vọt khi sản xuất công nghiệp quay trở lại hoạt động. Giá các nguyên liệu thô như quặng sắt và đồng đã tăng lên mức cao nhất mọi thời đại ngay khi kinh tế toàn cầu khởi sắc sau đại dịch.

Động thái cắt điện và tăng giá cũng khiến hoạt động sản xuất của các doanh nghiệp vừa và nhỏ bị hạn chế. Hơn một nửa số tỉnh của Trung Quốc đã áp dụng chế độ phân bổ điện nghiêm ngặt kể từ tháng 9, buộc nhiều nhà máy phải giảm công suất sản xuất, rủi ro việc làm tăng cao.

Những khó khăn trong vận chuyển toàn cầu, bao gồm tắc nghẽn cảng và chi phí vận chuyển tăng cao, cũng là một thách thức đối với SME, ăn sâu vào lợi nhuận và trì hoãn đơn hàng. Các chủ doanh nghiệp cho biết, họ gặp trở ngại khi đặt hàng container do tình trạng khan hiếm toàn cầu. Ngoài ra, mỗi đợt dịch tái bùng phát đều khiến các cảng lớn nhất, bận rộn nhất của Trung Quốc như Yantian phải đóng cửa hoàn toàn.

Chính phủ Trung Quốc hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ như thế nào?

Mong muốn duy trì cho trụ cột của nền kinh tế tiếp tục phát triển, chính phủ Trung Quốc đã tiến hành cắt giảm thuế và các hình thức hỗ trợ tài chính khác cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Hội đồng Nhà nước đã mở rộng kế hoạch hỗ trợ khoản vay cho các doanh nghiệp nhỏ đến cuối năm. Chương trình cung cấp các tiện ích mở rộng cho việc hoàn trả khoản vay và lãi suất cũng như hỗ trợ tín dụng. Các biện pháp này nhằm mục đích giúp các doanh nghiệp vừa và nhỏ dễ dàng đảm bảo các khoản vay, điều kiện vốn rất khó đạt được nếu công ty không thể cung cấp bảo lãnh thế chấp.

Bắc Kinh đã ban hành cắt giảm thuế vào năm ngoái để giảm chi phí hoạt động đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Vào tháng 4, chính phủ đã nâng ngưỡng hàng tháng đối với thuế giá trị gia tăng đối với người nộp thuế quy mô nhỏ từ doanh thu 100.000 Nhân dân tệ (15.600 USD) lên 150.000 Nhân dân tệ để giảm gánh nặng thuế cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Kế đến tháng 10, Bắc Kinh hoãn thu thuế đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong ba tháng kể từ tháng 11.

Tuy nhiên, bất chấp các biện pháp cứu trợ, các doanh nghiệp vừa và nhỏ không thể thoát khỏi các đợt kìm hãm quy định chưa từng có của Trung Quốc. Cuộc đại tu khu vực giáo dục tư nhân trị giá hàng tỷ đô la dẫn đến hàng loạt doanh nghiệp nhỏ phá sản và sa thải lượng lớn nhân sự. Thắt chặt quy định trong lĩnh vực bất động sản, bao gồm thuế mới và tăng giá thế chấp cũng đang gây áp lực lên thu nhập của các doanh nghiệp nhỏ hơn trong toàn ngành. Trên khắp đất nước, chính sách “thịnh vượng chung” của chính quyền trung ương và mục tiêu khử cacbon đang đặt ra thách thức sâu rộng đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

TL