Quảng Yên - Thủ phủ xưa và thị xã hiện đại ngày nay

00:00 12/10/2020

Thị xã Quảng Yên là đô thị phía Tây Nam của tỉnh Quảng Ninh vốn là thủ phủ của vùng Đông Bắc rộng lớn với bề dày hơn 100 năm lịch sử (1802-1955). Ngày nay, Quảng Yên trở thành một thị xã hiện đại, có vai trò mắt xích quan trọng trong liên kết không gian kinh tế Hạ Long - Hải Phòng.

Thị xã Quảng Yên nhìn từ trên cao

Về thị xã Quảng Yên, ta như trở về với quá khứ hào hùng của một đô thị cổ và trung đại. Với vị trí địa lý thuận lợi, từ thời Lê sơ, thời Nguyễn, khu vực Quảng Yên đã trở thành nơi tập trung buôn bán vận chuyển hàng hóa, rồi trở thành một trung tâm tỉnh lỵ thời phong kiến. Quảng Yên cũng trở thành một nhân chứng lịch sử đặc biệt ghi công trạng giữ gìn độc lập, tự do của đất nước qua 2 cuộc chiến lịch sử Bạch Đằng Giang nổi tiếng năm 938 và 1288. Trong khoảng thời gian dài, nơi đây vẫn luôn là trung tâm chính trị của một vùng đất rộng lớn từ Móng Cái đến sông Bạch Đằng.

 Một góc thị xã Quảng Yên

Với vị trí địa lý quan trọng, án ngữ vùng cửa ngõ Đông Bắc đất nước, nên trong thời kỳ đô hộ, thực dân Pháp đã âm mưu tiến quân lên đánh chiếm vùng đất này, biến khu vực này thành cửa ngõ của các hoạt động kinh tế giữa Hòn Gai với Hải Phòng; biến Quảng Yên từ một đô thị cổ phong kiến thành một đô thị thuộc địa điển hình của trung tâm kinh tế, văn hóa, quân sự, chính trị vùng Đông Bắc cho đến giữa Thế kỷ XX.

Ngày nay, Quảng Yên vừa mang nét cổ kính của một đô thị cổ vừa mang nét hiện đại, tươi tắn của một đô thị mới đang chuyển mình. Từ di tích thành cổ đến những biệt thự người Pháp xây dựng vẫn còn giữ lại khá nhiều. Ví như, Dinh Công sứ Pháp với kiến trúc tương tự tòa Bắc Bộ phủ ở Hà Nội nhưng quy mô nhỏ hơn, giờ là trụ sở HĐND và UBND thị xã.

Việc thành lập thị xã Quảng Yên đã đánh dấu một bước trưởng thành quan trọng, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh Quảng Ninh, nhằm tạo ra cực tăng trưởng kinh tế cho khu vực phía tây của tỉnh, giúp phát triển cân đối giữa các khu vực, đẩy nhanh hơn tốc độ đô thị hóa, tập trung phát triển công nghiệp, du lịch, y tế, đào tạo, góp phần đưa tỉnh Quảng Ninh cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại.

Ngày mùa trên đảo Hà Nam - Quảng Yên

Những năm gần đây, Quảng Yên đã có bước tăng trưởng khá tương xứng với tiềm năng. Năm 2018 vừa qua, tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt cao so với cùng kỳ: Giá trị tổng sản phẩm (giá so sánh 2010) 12.936,5 tỷ đồng, đạt 100% kế hoạch và tăng 16,6% so với năm 2017. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực, đúng hướng (tỷ trọng ngành Công nghiệp, xây dựng chiếm 62,7%; ngành Dịch vụ chiếm 22,1%; ngành Nông nghiệp chiếm 15,2% giá trị tổng sản phẩm). Về thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn đạt kết quả cao nhất từ trước đến nay (vượt mốc 400 tỷ đồng), vượt xa so với kế hoạch đầu năm đề ra.

Bơi sào trong lễ hội Xuống đồng Quảng Yên

Cao tốc Hạ Long - Hải Phòng đi vào hoạt động như mở ra cho Quảng Yên một cơ hội mới thông thương kinh tế, không gian đô thị, văn hóa hòa nhập cùng Hạ Long, Hải Phòng. Hiện tại, Đảng bộ chính quyền và nhân dân Quảng Yên đang nỗ lực tạo cho mình không gian, môi trường sinh thái du lịch, công trình đầu mối của quốc gia phát huy tối đa tiềm năng lợi thế phát triển bền vững xứng đáng là trục kinh tế động lực ven biển Hải Phòng - Quảng Yên - Hạ Long của vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ.

Hoàng hôn trên đường phố ở thị xã Quảng Yên 

Trải qua bao thăng trầm biến đổi, Quảng Yên nay vẫn khẳng định vị thế rất riêng của mình từ sự mênh mang, cổ kính tráng lệ thủ phủ khi xưa đến dáng dấp của một đô thị hiện đại trong thời kỳ đổi mới đang thay da đổi thịt từng ngày.  

Ngọc Quyết - Phương Giang