Trợ cấp hưu trí xã hội mới: Được bổ sung theo Luật BHXH 2024, trợ cấp này được Nhà nước bảo đảm. Công dân Việt Nam từ 75 tuổi trở lên, không có lương hưu hoặc trợ cấp BHXH hàng tháng, sẽ nhận trợ cấp này. Đối với người thuộc diện hộ nghèo và cận nghèo, độ tuổi nhận trợ cấp giảm xuống còn 70. Từ ngày 1/7/2025, luật mới này sẽ có hiệu lực, mở rộng trợ cấp cho thêm 1,2 triệu người cao tuổi.
Trợ cấp cho người không rút BHXH một lần: Người đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu (dưới 15 năm) và chưa đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội sẽ được nhận trợ cấp hàng tháng từ khoản đóng của họ nếu không rút BHXH một lần và không bảo lưu.
Điều kiện rút BHXH một lần thay đổi: Người lao động sẽ chỉ được giải quyết chế độ BHXH một lần trong các trường hợp như đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH, định cư ở nước ngoài, mắc bệnh nặng, hoặc khuyết tật nặng. Sau 1/7/2025, chỉ còn 4 trường hợp được rút BHXH một lần.
Mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc: Luật mới sẽ bao gồm các chủ hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh, người lao động không trọn thời gian, và các quản lý không hưởng lương. Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã cũng sẽ được hưởng chế độ ốm đau và thai sản, thay vì chỉ hưu trí và tử tuất như trước.
Chế độ thai sản cho người tham gia BHXH tự nguyện: Người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được nhận trợ cấp thai sản 2 triệu đồng cho mỗi con mới sinh, được bảo đảm bởi ngân sách nhà nước.
Giảm số năm đóng BHXH tối thiểu để hưởng lương hưu: Giảm từ 20 năm xuống còn 15 năm, giúp gia tăng cơ hội hưởng lương hưu.
Tránh đóng BHXH hai lần: Có quy định rõ về thời gian tham gia BHXH trong nước và quốc tế.
Nâng cao hiệu quả đầu tư và quản lý quỹ BHXH: Mở rộng danh mục và phương thức đầu tư quỹ BHXH.
Bảo hiểm hưu trí bổ sung: Thêm một chương mới quy định về đối tượng và chính sách bảo hiểm hưu trí bổ sung, cho phép người sử dụng lao động và người lao động đóng góp thêm để hưởng lương hưu cao hơn.
Thay "lương cơ sở" bằng "mức tham chiếu": "Mức tham chiếu" được sử dụng để tính mức đóng và hưởng các chế độ BHXH, sẽ được điều chỉnh dựa trên chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế.
Chế tài xử lý chủ sử dụng trốn đóng BHXH: Luật mới tăng cường biện pháp xử lý đối với hành vi chậm hoặc trốn đóng BHXH, bảo vệ quyền lợi của người lao động.
Tạo điều kiện thuận lợi cho người tham gia BHXH: Bao gồm việc giao dịch điện tử trong lĩnh vực BHXH và đơn giản hóa thủ tục hồ sơ.
Sửa đổi, bổ sung các chế độ BHXH: Đảm bảo quyền lợi của người lao động tốt hơn, phù hợp với thực tiễn và đảm bảo tính đồng bộ trong hệ thống pháp luật.
Khuyến khích bảo lưu thời gian đóng BHXH: Người lao động có cơ hội hưởng các chế độ cao hơn và dễ dàng hơn nếu không rút BHXH một lần.
Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 gồm 11 chương, 141 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025.
An Thảo