Hội nhập Tỷ phú Chiến tranh giữa Nga - Ukraine

Những điểm khác biệt giữa Evergrande và Lehman Brothers

Chia sẻ Facebook

Kể từ khi vụ việc của Evergrande nổ ra đã gợi nhiều liên tưởng tới vụ phá sản đình đám năm nào của Lehman Brothers. Truyền thông phương Tây không ít lần gọi đây là “Khoảng khắc Lehamn của Trung Quốc”. Tuy nhiên, theo Chen Xi, giám đốc The Pacific Securities không tồn tại khái niêm trên.

Nhìn bề ngoài, Evergrande và Lehman có nhiều điểm tương đồng. Thứ nhất, cả hai đều liên quan đến bất động sản có chung logic cơ bản là giá nhà đất tăng liên tục trước nguy cơ vỡ vợ. Trước cuộc khủng hoảng thế chấp dưới chuẩn ở Mỹ và ở Trung Quốc trong vài năm qua, giá bất động sản tăng không có điểm dừng”.

Thứ hai, tất cả đều là khủng hoảng nợ. Khủng hoảng nợ nghiêm trọng hơn nhiều so với “thảm họa chứng khoán” bởi các loại tài sản “mềm” và các khoản nợ “cứng” dễ gây thiệt hại cân đối kế toán. Từ quan điểm kinh nghiệm quốc tế, tác động của “sự sụp đổ thị trường chứng khoán” thường là rất nhỏ, ví dụ như bong bóng Internet ở Hoa Kỳ năm 2000 và diễn biến thị trường chứng khoán ở Trung Quốc năm 2015, trong khi tác động của cuộc khủng hoảng nợ lớn hơn rất nhiều. Ví dụ, cuộc khủng hoảng nợ nước ngoài ở Đông Nam Á năm 1998 và thế chấp dưới chuẩn của Hoa Kỳ vào năm 2008.

Thứ ba, dễ lây lan. Vụ phá sản của Lehman đã dẫn đến một loạt phản ứng dây chuyền. Trường hợp của Evergrande đã dẫn đến sự thu hẹp nguồn tài chính của các ngân hàng đối với các công ty bất động sản, gây ra vấn đề cho nhiều công ty bất động sản địa phương.

Nếu nói sau khi Lehman sụp đổ, Hoa Kỳ rơi vào khủng hoảng toàn diện thì Evergrande vỡ nợ có đồng nghĩa với Trung Quốc lặp lại lịch sử lần hai hay không? Ông Chen tin rằng khả năng Trung Quốc đi vào vết xe đổ của nước bạn về cơ bản là bằng không. Evergrande và Lehman có những điểm khác biệt cơ bản sau:

Một là, đứng sau Lehman là các cư dân tăng đòn bẩy, còn đằng sau Evergrande là các công ty bất động sản tăng đòn bẩy, tác động hoàn toàn khác đến nền kinh tế. Năm 2008, giá nhà đất ở Hoa Kỳ giảm và người dân buộc phải xóa nợ, dẫn đến sự sụp đổ của một số lượng lớn bảng cân đối kế toán của người dân và sức chi tiêu giảm mạnh. Đây là nguyên nhân sâu xa của cuộc khủng hoảng bất động sản. Mặc dù người dân Trung Quốc cũng sử dụng đòn bẩy để mua nhà, nhưng Trung Quốc có những hạn chế nghiêm ngặt về tỷ lệ thanh toán và các hạn chế khác, điều này hoàn toàn khác với việc cho vay thế chấp dưới chuẩn của Mỹ.

Hai là, điểm mấu chốt sau thời điểm Lehman là giá nhà đất sụt giảm, dẫn đến tài sản thế chấp sụt giá nhanh chóng và sau đó là một cuộc khủng hoảng toàn diện. Hiện tượng này ở Trung Quốc chưa thực sự sâu sắc. Vấn đề ở đây là Trung Quốc chỉ giới hạn ở các công ty bất động sản chứ không phải tài sản thế chấp, đây là một điểm khác biệt chính so với Hoa Kỳ năm 2008.

Ba là, Trung Quốc có kinh nghiệm lâu năm trong việc xử lý các vấn đề nợ của các doanh nghiệp quy mô lớn. Các nhà thầu, Huarong, Tomorrow, Anbang, HNA, v.v. đều có nét tương đồng với vụ của Evergrande. Các phương pháp xử lý về cơ bản là chú trọng vào lợi ích quốc gia, chia tách doanh nghiệp và cắt đứt chuỗi lây lan. Trong số đó, chìa khóa để tránh tái phát lịch sử Lehman là loại bỏ ổ gốc. Ngay cả khi một số công ty bất động sản Trung Quốc vỡ nợ, họ vẫn có thể chấm dứt loạt hệ quả thông qua sự can thiệp của chính phủ. Bốn là, các ngân hàng là một mắt xích quan trọng trong đẩy nhanh cuộc khủng hoảng nợ.

Về nền kinh tế và thị trường vốn của Trung Quốc, ông Chen cho rằng định hướng chung của các quy định về bất động sản sẽ không thay đổi sau đại dịch năm 2020 - nửa đầu năm 2021 bởi bất động sản là động lực quan trọng cho nền kinh tế Trung Quốc nhưng cũng có thể trở thành lực cản bất kỳ lúc nào. Bên cạnh đó, tác động lên thị trường chứng khoán không giống như ở Hoa Kỳ năm 2008. Chứng khoán Hồng Kông bị ảnh hưởng nhiều hơn bởi dòng vốn nước ngoài và không hiểu điều kiện quốc gia của Trung Quốc. Việc nhà đầu tư nước ngoài đánh giá sai là điều bình thường, nếu thị trường chứng khoán Trung Quốc sụt giảm tương tự như chứng khoán Hồng Kông thì đó là cơ hội để mua vào.

Về thị trường trái phiếu, sau thời điểm Lehman, lợi suất trái phiếu của Mỹ đã tăng, có quan điểm cho rằng tình trạng tương tự có thể xảy ra ở Trung Quốc, về cơ bản đây là một sự hiểu lầm. Ở Mỹ, thực sự đã xảy ra tình trạng “tiền mặt là vua” của các loại tài sản và bảo hiểm rủi ro đến mức chỉ công nhận tiền mặt. Ngược lại, Trung Quốc được cho là không mang tâm lý ngại rủi ro giống như Hoa Kỳ. Ngay cả khi có tâm lý ngại rủi ro, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc sẽ đảm bảo tính thanh khoản. Tương tự như Baoshang và Yongmei, lợi tức của chính phủ trái phiếu sẽ giảm hơn là tăng.