Người kinh doanh cần biết gì về đồng nhân dân tệ kĩ thuật số?

Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) được chọn làm đơn vị phát triển và thực hiện dự án nhằm mục tiêu thay thế tiền mặt. Phía Trung Quốc đã bắt đầu đưa dự án vào thử nghiệm thực tế và đây là những gì người kinh doanh cần biết về đồng tiền ảo của cường quốc lớn thứ hai thế giới. 

Đồng nhân dân tệ kỹ thuật số là gì?

Tiền kỹ thuật số là một trong những cách quản lý dòng tiền hiệu quả của các ngân hàng và thị trường Trung Quốc vốn đã có lợi thế trong thanh toán không tiền mặt. Đồng nhân dân tệ kỹ thuật số sẽ là một phương thức đẩy nhanh tốc độ .Trưởng dự án thương mại kỹ thuật số từ Diễn đàn Kinh tế Thế giới trao đổi với CNBC: “Nhu cầu sử dụng tiền mặt hiện đang giảm. Thậm chí tiền mặt sẽ bị kỹ thuật số thay thế”.

Tại sao lại giới thiệu đồng nhân dân tệ ảo?

Fan Yifei, phó thống đốc ngân hàng PBOC cho biết Trung Quốc có “nhu cầu lớn trong số hóa tiền mặt và tiền xu” vào hồi năm ngoái vì phát hành và lưu trữ dạng tiền này rất tốn kém. Ngoài ra Fan nhấn mạnh tiền mặt và tiền xu không thuận tiện, chúng dễ bị làm giả và cũng vì tính chất ẩn danh nên nhiều đối tượng lợi dụng điểm này vào mục đích xấu.

Phía PBOC cho rằng tiền kỹ thuật số có rất nhiều ưu thế. Ngân hàng chỉ ra rằng tiền điện tử của Ngân hàng Trung Ương (CBDC) giúp thành toán thêm tiện lợi và nâng cao chặt chẽ các chính sách tiền tệ. Fan cũng lập luận đồng nhân dân tệ điện tử sẽ giúp ổn định tài chính kinh tế thông qua một hệ thống “ẩn danh có kiểm soát”. Tuy rằng tiền ảo vẫn mang tính chất ẩn danh nhưng những công cụ phân tích sẽ giúp Ngân hàng Trung Ương nắm được các hành vi bất hợp pháp. Một lí do khác đằng sau nỗ lực của PBOC chính là nâng cao cạnh tranh trong hoạt động thanh toán và giảm thiểu rủi ro có hệ thống. Lĩnh vực thanh toán số hóa của Trung Quốc hiện do Alipay dưới trướng của Alibaba tập đoàn Ant Group chiếm lĩnh, theo sau đó là thanh toán Wechat của “gã khổng lồ internet” Tencent.

Linghao Bao, nhà phân tích của Trivium China cho biết: “Những hệ thống hiện có đều thuộc sở hữu của các công ty tư nhân. Sẽ ra sao nếu Alipay hay Wechat phá sản? Điều này sẽ dẫn đến rủi ro có tính hệ thống. Đây là nguyên nhân lớn nhất giải thích tại sao PBOC lại bước chân vào lĩnh vực này. Một lí do nữa có lẽ là tạo ra một hệ thống thanh toán mới hiệu quả hơn”. 

Đồng tệ ảo hoạt động như thế nào?

Có hai vấn đề chính xoay quanh đồng nhân dân tệ kĩ thuật số là phân bổ và tiêu dùng.

Hệ thống phân bố đồng tiền này gọi là hệ thống hai tầng. Có nghĩa là PBOC sẽ phân bố tệ ảo tới các ngân hàng thương mại. Ngân hàng thương mại sẽ chịu trách nhiệm đưa chúng đến tay người tiêu dùng. Quá trình này bao gồm dịch vụ đổi tiền xu và tiền mặt lấy tiền ảo. Trung Quốc đã phát hành hàng lượng tiền ảo trị giá hàng trăm triệu đô la thử nghiệm ở các thành phố gồm Thâm Quyến, Thành Đô và Tô Châu. Chính quyền địa phương chịu trách nhiệm phát hành thông qua hình thức xổ số. Người dùng sẽ phải tải một ứng dụng chuyên để nhận tiền ảo. Ông lớn ngành thương mại điện tử Trung Quốc, JD.com cũng là một đơn vị của dự án và hiện đã cho phép khách hàng mua bán bằng tệ ảo.

Đồng tiền mới sẽ gây cạnh tranh trong giới công nghệ?

Trong một bối cảnh nhất định, đồng tiền ảo này được thiết kế để nâng cao cạnh tranh giữa Alipay và Wechat nhưng lại không hoàn toàn thay thế hai hình thức này. Bao chia sẻ: “ Tôi thấy đồng tệ kỹ thuật số không cạnh tranh trực tiếp với Alipay và Wechat nhưng nó tạo ra một nền tảng mới cho phép những “người chơi khác” tới cạnh tranh, đó có thể là các ngân hàng thương mại hoặc các công ty cung cấp dịch vụ thanh toán khác”.

Tệ ảo cũng giống như Bitcoin? 

Câu trả lời là không. Bitcoin được gọi là tiền điện tử phi tập trung có nghĩa là nó không chịu sự kiểm soát của bất kỳ các cơ quan nào kể cả Ngân hàng Trung Ương. Tệ ảo không giống như vậy vì đồng tiền được phát hành bởi PBOC. Một điểm nữa là Bitcoin được xây dựng từ blockchain còn tệ ảo vẫn chưa rõ hoạt động nhờ công nghệ nào. Những người ủng hộ Bitcoin đề cao tính ẩn danh nhưng tệ điện tử sẽ “ẩn danh có kiểm soát”. Ngoài ra, nhiều người cũng hoài nghi liệu tệ ảo có làm gia tăng “kiểm soát công dân” của chính quyền Trung Quốc.

Quốc tế hóa đồng nhân dân tệ

Cường quốc lớn thứ hai thế giới bắt đầu đẩy mạnh quốc tế hóa cho đồng tiền quốc nội và tệ điện tử được cho là một trong những cách thực hiện tham vọng. Tuy nhiên, theo ông Bao nhân dân tệ kỹ thuật số dù thu hút được nhiều chú ý trong nước nhưng vẫn chưa phải là ưu tiên trên thị trường quốc tế.

Hiện phía PBOC bắt đầu thực hiện sử dụng tệ ảo cho các giao dịch xuyên biên giới. Năm ngoái, PBOC cùng các Ngân hàng Trung Ương từ Thái Lan, các Tiểu Vương quốc Ả Rập và Hồng Kông trao đổi dự án thanh toán tiền ảo xuyên biên giới.

TL