Nam Định: Kiến tạo đột phá hướng tới phát triển công nghiệp bền vững

Nhằm hiện thực hóa Nghị quyết số 23-NQ/TW ngày 22/3/2018 của Bộ Chính trị về định hướng xây dựng chính sách phát triển công nghiệp quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, trong nhiều nhiệm kỳ gần đây, các thế hệ lãnh đạo tỉnh Nam Định đã xác định đưa công nghiệp phát triển tương xứng với vị thế ngành kinh tế chủ lực, góp phần chuyển dịch mạnh cơ cấu kinh tế. Cụ thể, tỉnh đã thực hiện điều chỉnh, phân bố không gian công nghiệp phù hợp với định hướng phát triển các vùng kinh tế nội tỉnh trên cơ sở khai thác hiệu quả các tiềm năng, lợi thế sẵn có.

Thực tế sản xuất cho thấy ngành công nghiệp của tỉnh chưa thực sự thay đổi cơ bản theo hướng năng suất, chất lượng và bền vững. Việc thu hút đầu tư vẫn chưa tương xứng với những điều kiện thuận lợi sẵn có, chưa phát huy hết nội lực để tạo bước đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội. Hầu hết các dự án đã triển khai trên địa bàn tỉnh vẫn chỉ ở quy mô vừa và nhỏ, chưa có nhiều dự án lớn, chưa có dự án công nghiệp nặng, công nghiệp cơ bản gắn liền với cảng biển như thép, xi măng, cơ khí chế tạo và các dự án năng lượng. Những dự án đã triển khai cũng chưa tạo ra được những sản phẩm chủ lực, có giá trị gia tăng cao để làm tiền đề, làm động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Trong một diễn biến liên quan, huyện Nghĩa Hưng ở phía nam tỉnh Nam Định, có chiều dài bờ biển 12km. Vùng diện tích ven biển của huyện có địa hình trũng thấp, chủ yếu là bãi bồi, trước đây đã từng được UBND tỉnh Nam Định quy hoạch phát triển kinh tế thuỷ sản tại Quyết định 2896/QĐ-UBND.

Tuy nhiên, hiệu quả kinh tế thu được hàng năm từ nuôi trồng thủy sản tại khu vực này là rất thấp vì hàng năm luôn gặp phải những khó khăn do thiên tai bão lũ, thêm vào đó, giá thị trường bấp bênh trong khi chi phí đầu tư và lãi vay cao... Từ thực tế này, lãnh đạo tỉnh đã có định hướng thay đổi để phát huy tiềm năng kinh tế ven biển, chuyển hướng kêu gọi đầu tư công nghiệp giá trị cao, bền vững. Đây cũng là các lý do khiến từ năm 2019 tới nay, chính quyền địa phương chỉ ký hợp đồng thuê bãi bồi thời hạn từ 1 đến 2 năm để bà con có thời gian chuẩn bị, chuyển đổi nghề nghiệp. Để thay đổi theo hướng phát triển công nghiệp, tỉnh Nam Định đã có Quyết định số 1645/QĐ-UBND ngày 20/7/2020 chấm dứt hiệu lực của quy hoạch thủy sản tại tại Quyết định 2896/QĐ-UBND.

Cùng với đó, trong Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Tỉnh lần thứ XX số 01-Ctr/TU của BCH Đảng bộ nhiệm kỳ 2020-2025, chính quyền tỉnh Nam Định đã xác định nhiệm vụ trọng tâm là phải tận dụng, khơi dậy những tiềm năng sẵn có từ vùng diện tích ven biển để phát triển công nghiệp.

Những tháng đầu năm 2021, trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, ảnh hưởng lớn đến tình hình kinh tế - xã hội của đa số các tỉnh thành trên cả nước song tỉnh Nam Định đã nỗ lực vận động, kêu gọi đầu tư, tập trung xúc tiến các dự án quy mô lớn, lựa chọn nhà đầu tư có năng lực. Kết quả thiết thực của quyết tâm chuyển đổi này là ngày 09/10/2021, UBND tỉnh Nam Định đã chấp thuận chủ trương cho 03 dự án đầu tư, bao gồm: Dự án Nhà máy cán thép Xuân Thiện Nghĩa Hưng của Công ty cổ phần Xuân Thiện Nghĩa Hưng (Quyết định số 2186/QĐ-UBND); Dự án Nhà máy gang thép số 1 Xuân Thiện Nam Định của Công ty cổ phần Xuân Thiện Nam Định (Quyết định số 2188/QĐ-UBND) và Dự án Nhà máy sản xuất cấu kiện bê tông đúc sẵn Xuân Thiện của Công ty cổ phần Bê tông Nghĩa Hưng (Quyết định số 2187/QĐ-UBND), tổng vốn đăng ký đầu tư khoảng gần 70.000 tỷ đồng, tại địa bàn huyện Nghĩa Hưng.

Theo đánh giá của các chuyên gia về quy hoạch, các dự án được tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư tại khu vực này thuộc khu vực đất công nghiệp, không sử dụng đất rừng và không làm ảnh hưởng đến rừng ngập mặn hiện hữu. Vị trí các dự án này hàn toàn phù hợp với quy hoạch xây dựng phía nam Khu đô thị Rạng Đông (thành lập sau khi đã xin ý kiến của Bộ Xây Dựng) và  với Khu kinh tế Ninh Cơ đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý thành lập và bổ sung vào Quy hoạch tổng thể phát triển các khu kinh tế ven biển Việt Nam. Như vậy, vùng quy hoạch này sẽ trở thành một khối liên kết khoa học, được kỳ vọng sẽ trở thành trung tâm lớn trong giao thương quốc tế về công nghiệp, thương mại và cảng biển của vùng nam Đồng bằng sông Hồng.

Được biết, hiện nay, UBND huyện Nghĩa Hưng đã và đang phối hợp với các Sở, ngành có liên quan để thực hiện giải phóng mặt bằng. Theo tiến độ dự kiến, Quý II năm 2022 sẽ khởi công xây dựng các dự án kể trên. Nhà đầu tư cũng đã cam kết sử dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại, nhằm bảo vệ môi trường, trước khi xây dựng dự án sẽ được các Bộ, ngành thẩm định hồ sơ về môi trường, thiết kế cơ sở và công nghệ theo đúng quy định của pháp luật.

Lãnh đạo tỉnh Nam Định xác định đây là những dự án đầu tư có quy mô lớn, sử dụng công nghệ hiện đại làm động lực hình thành Khu kinh tế Ninh Cơ. Những dự án này khi đi vào hoạt động sẽ tạo ra những sản phẩm công nghiệp chủ lực, có giá trị gia tăng cao, đóng góp lớn cho ngân sách Nhà nước, giải quyết vấn đề xã hội, việc làm cho hàng vạn lao động của địa phương cả trong quá trình triển khai xây dựng cũng như khi hình thành Khu kinh tế sau này. Từ đó góp phần giúp tỉnh Nam Định từng bước chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ nông nghiệp sang công nghiệp, dịch vụ.

Việc đầu tư tổ hợp dự án trên sẽ mang lại nhiều tác động tích cực đến sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Nam Định, phù hợp với chủ trương, mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Tỉnh lần thứ XX và Nghị quyết chuyên đề số 04-NQ/TU, số 05-NQ/TU ngày 18/6/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh; đồng thời là những dự án có vai trò làm tiền đề, tạo cú hích mạnh mẽ để Nam Định nhanh chóng hoàn thiện Đề án trình Thủ tướng Chính phủ thành lập Khu kinh tế Ninh Cơ.

Với sự thống nhất cao của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Tỉnh uỷ Nam Định đã ban hành Văn bản số 318-TB/TU ngày 14/10/2021, Thông báo Kết luận của Ban Chấp hành Đảng bộ Tỉnh về tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai các dự án nêu trên; tiếp tục coi thu hút đầu tư là nhiệm vụ trọng tâm; tập trung mọi nguồn lực ưu tiên phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ bao gồm cả đường bộ và đường thủy, đặc biệt là cảng biển, đáp ứng yêu cầu giao thương quốc tế; tăng cường hỗ trợ đầu tư, giải quyết thủ tục hành chính nhanh nhất cho các dự án triển khai đúng tiến độ.

Được biết, Tỉnh uỷ Nam Định đã ban hành Văn bản số 318-TB/TU ngày 14/10/2021, Thông báo Kết luận của Ban Chấp hành Đảng bộ Tỉnh về tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai các dự án nêu trên; tiếp tục coi thu hút đầu tư là nhiệm vụ trọng tâm; tập trung mọi nguồn lực ưu tiên phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ bao gồm cả đường bộ và đường thủy, đặc biệt là cảng biển, đáp ứng yêu cầu giao thương quốc tế; tăng cường hỗ trợ đầu tư, giải quyết thủ tục hành chính nhanh nhất cho các dự án triển khai đúng tiến độ.

Bảo Ngân