Mỹ đã làm gì để thoát khỏi thảm kịch Covid-19 giống như đang xảy rả ở Ấn Độ?

Tại Ấn Độ, các bệnh viện đều tràn ngập nạn nhân mắc Covid-19, nhiều người đang nằm chết trước những cánh cổng bị khóa. Các bác sĩ và y tá đang đưa ra quyết định hàng giờ về việc người nào xứng đáng có cơ hội được sống trong tình trạng thiếu hụt thuốc và oxy một cách trầm trọng. Các lò hỏa táng hoạt động 24/24 giờ cũng không thể đáp ứng kịp nhu cầu. Các thi thể bị thiêu rụi mỗi đêm trong bãi đậu xe. Sau ánh bình minh, nhựa đường đã đóng thành tro và xương.

Và thật kinh hoàng khi nghĩ đến việc Hoa Kỳ cũng đã từng phải chịu chung một số phận tương tự như thế nào.

Tua lại thời gian vào mùa xuân năm 2020. Các nhà nghiên cứu đã biết rằng virus Sars-CoV-2 dễ lây lan nhanh chóng nếu mọi người tụ tập đông. Vì lý do này, các nhà dịch tễ học lo ngại rằng Ấn Độ, đất nước 1,4 tỷ dân, sẽ gặp phải điều tồi tệ nhất. Họ lo sợ các thành phố tắc nghẽn và nghèo khó của đất nước sẽ là nơi ngập tràn các ca bệnh lây nhiễm. Họ đã nhầm. Ít nhất là lúc đầu.

Trong năm 2020, các thành phố của Ấn Độ duy trì tỷ lệ nhiễm và tử vong do Covid-19 tương đối thấp. Các nhà khoa học không thể biết chính xác tại sao. Một số lý thuyết chỉ ra rằng việc tỷ lệ người béo phì của quốc gia này ở mức tương đối thấp, đặc biệt so với Hoa Kỳ - một nơi vốn có tỷ lệ người béo phì và tiểu đường ở mức cao, mà những người này được chứng minh là dễ mắc Covid-19 hơn và khả năng chữa trị cũng khó hơn. Cũng có suy đoán rằng môi trường sống của Ấn Độ đã tạo ra một khả năng miễn dịch nhẹ.

Đến mùa thu năm 2020. Sau khi các ca nhiễm Covid-19 tăng đột biến, Ấn Độ chứng kiến ​​số lượng trường hợp hàng ngày của họ tăng lên đến hơn 90.000, quốc gia này cũng thực hiện các lệnh đóng cửa. Quyết định này tỏ ra thiệt hại về mặt kinh tế nhưng khôn ngoan về mặt y tế. Nhiều công nhân thất nghiệp đã chuyển ra khỏi các thành phố và đến các vùng đất nông nghiệp xung quanh. Khi mọi người tản ra, số lượng trường hợp của Ấn Độ đã ổn định hơn. 

Bước sang năm mới, số ca lây nhiễm hàng ngày của Ấn Độ là dưới 20.000 . Ngược lại, Hoa Kỳ lại phải đối mặt với tình trạng bị tấn công bởi virus. Do các cuộc tụ họp trong kỳ nghỉ, số ca lây nhiễm hàng ngày của Hoa Kỳ đã sớm đứng đầu với 250.000. Nếu tính đến dân số, tỷ lệ lây nhiễm ở Hoa Kỳ cao hơn 40 lần so với Ấn Độ.

Sự xáo trộn nhiều quốc gia trong cuộc khủng hoảng này có thể tiếp tục kéo dài vô thời hạn nnếu không có biện pháp để thay đổi. 

Chiến lược tiêm chủng vắc xin từ Mỹ

Trong khi các quốc gia như New Zealand, Hàn Quốc và Singapore đang tiến hành đóng cửa nghiêm ngặt, thực hiện các chiến lược truy vết nghiêm ngặt và áp đặt các biện pháp kiểm dịch bắt buộc thì Hoa Kỳ lại thực hiện một cách hoàn toàn khác.

Khi quốc gia này liên tục tăng các ca nhiễm, các nhà lãnh đạo Mỹ đã đặt cược vào một chiến dịch tiêm chủng vắc xin. 

Vào mùa hè năm 2020, các quỹ dành cho CDC (Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ) và thiết bị y tế bảo vệ đã được chuyển hướng sang bằng các chiến dịch phân phối vắc-xin có tên Chiến dịch Warp Speed ​​(OWS) - chiến dịch khởi xướng nhằm tạo điều kiện và đẩy nhanh việc phát triển, sản xuất và phân phối vắc-xin COVID-19 . Đến tháng 8, chính phủ liên bang Hoa Kỳ đã đặt hàng trước và trả khoảng 18 tỷ USD cho hơn 800 tỷ liều thuốc .

Nếu hoạt động thành công - cả về sự phát triển của vắc-xin và sự sẵn sàng sử dụng vắc-xin, người Mỹ sẽ có một bước tiến trong việc đạt được “khả năng miễn dịch cộng đồng”. Tiêm chủng là chiến lược được lựa chọn của quốc gia này đề chắm dứt hoàn toàn đại dịch. 

Nhìn vào toàn bộ quá trình triển khai của Mỹ, thật dễ dàng để thấy rằng chiến lược này là vô cùng thận trọng.

Đầu tiên, không có lý do hợp lý nào để nghĩ rằng các nhà khoa học có thể phát triển một loại vắc-xin hiệu quả với “tốc độ nhanh”. Thời gian phát triển nhanh nhất trong lịch sử đối với một loại vắc-xin thành công là bốn năm ( đối với bệnh quai bị ). Tất cả những loại khác mất năm năm, hoặc lâu hơn, hoặc không bao giờ có kết quả.

Ngày nay, vẫn chưa có thuốc chủng ngừa HIV, không có thuốc chủng ngừa cúm phổ biến, cũng như không có thuốc chủng ngừa nào có khả năng bảo vệ lâu dài chống lại bệnh sốt rét hoặc bệnh lao. Hiện vẫn chưa có phương pháp chữa trị cho hội chứng hô hấp cấp tính nghiêm trọng (SARS) và hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS). Điều này không phải vì thiếu cố gắng.

Nhưng ngay cả khi các nhà nghiên cứu có thể theo dõi nhanh vắc-xin Covid-19, thì khả năng nó sẽ có hiệu quả cao là bao nhiêu? Theo báo cáo củar FDA (Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ) vào tháng 6 năm 2020 có nội dung: “… Ước tính về hiệu quả chính cho một thử nghiệm phải đạt được ít nhất phải là 50%.” Nói cách khác, cơ quan quản lý thuốc hàng đầu của quốc gia đã sẵn sàng phê duyệt một loại vắc-xin chỉ có 50% hiệu quả chống lại coronavirus. Thậm chí, nhà dịch tễ học hàng đầu của quốc gia, Tiến sĩ Anthony Fauci, đã lên tiếng khẳng định rằng ông sẽ tìm kiếm một loại vắc-xin hiệu quả từ 70% đến 75%, hy vọng một loại vắc-xin sẽ được “ phổ biến rộng rãi” vào giữa năm 2021.

Các công ty dược phẩm lớn như Pfizer, Moderna và những công ty khác cũng đang cạnh tranh để tạo ra thuốc chữa bệnh Covid-19. 

Ngay cả vào cuối tháng 10, vẫn chưa có nhà sản xuất thuốc nào hoàn thành thử nghiệm lâm sàng giai đoạn III quy mô lớn. 

Cuộc đặt cược thông minh

Chuyên gia chăm sóc sức khỏe Eric Topol đã tuyên bố trong một Tweet gần đây rằng: “Điều này sẽ đi vào lịch sử như một trong những thành tựu lớn nhất của nghiên cứu khoa học và y tế”.

Nhưng hãy tưởng tượng điều gì có thể xảy ra nếu vắc-xin mất hai năm để phát triển. Nếu không có vắc-xin, có khả năng các biến thể Covid đột biến rất dễ lây lan , bất kỳ biến thể nào trong số 10 biến thể khác được biết là có khả năng lây truyền cao hơn sẽ lây lan ở Hoa Kỳ dễ dàng như ở Ấn Độ.

Và nếu đúng như vậy, chúng ta sẽ chứng kiến ​​tình trạng nhiễm gia tăng và giường bệnh khan hiếm. Cái chết từ Covid-19 sẽ trở thành quy luật nhiều hơn là ngoại lệ. Các đô thị của Mỹ như New York, Los Angeles và Boston sẽ trông giống như New Delhi và Calcutta bây giờ - với các thi thể chất đống trong các nhà xác.

Nếu bạn nghi ngờ điều này có thể xảy ra hãy tự hỏi liệu virus corona có khả năng phân biệt theo quốc tịch hay không. Hãy tự hỏi bản thân liệu một người Mỹ về bản chất có khả năng miễn dịch tốt hơn một người ở Ấn Độ hay không. Cuối cùng, hãy hỏi liệu các nhà lãnh đạo và người dân của Mỹ có tìm thấy thành công nhất quán nào trong việc làm chậm sự lây lan của vi rút trước khi triển khai vắc xin hay không. Câu trả lời cho cả ba câu hỏi chắc chắn là “không”.

Nhìn lại, đặt cược vào vắc-xin được chứng minh là một cuộc đánh cược thông minh - hay một canh bạc may rủi, tùy thuộc vào quan điểm của mỗi người. Một nửa số người Mỹ đủ điều kiện đã nhận được ít nhất một liều vắc xin, đó là lý do tại sao Mỹ đang có tỷ lệ tử vong thấp nhất kể từ khi đại dịch bắt đầu. Trong khi đó, Ấn Độ đang ghi nhận hơn 400.000 trường hợp mỗi ngày. Đáng buồn thay, do năng lực xét nghiệm bị hạn chế nghiêm trọng, số ca nhiễm thực sự ở Ấn Độ chắc chắn cao hơn nhiều.

Bài học rút ra là gì?

Nhìn những thay đổi rõ rệt của mỹ trong thời gian qua, chúng ta có thể nhận ra rằng nếu việc triển khai vắc xin bị trì hoãn hoặc diễn ra chậm, số người chết của Hoa Kỳ sẽ dễ dàng vượt qua 1 triệu người vào thời điểm hiện tại (thay vì một nửa con số đó).

Gần 100% trường hợp tử vong do Covid-19 ở Hoa Kỳ ngày nay là ở những người không được tiêm chủng. Nguy cơ nhiễm và tử vong là lý do đủ để người Mỹ không chần chừ trong việc đăng ký tiêm chủng.

Những người vẫn từ chối nên phải xem đoạn phim từ Ấn Độ. Ngắm nhìn những xác người đang bốc cháy trên những cánh đồng trống bên dưới những thanh gỗ khô. Chứng kiến ​​những bệnh nhân nguy kịch bị ngạt thở mà không được thở oxy. Và sau khi chứng kiến ​​những hình ảnh kinh hoàng này, có lẽ người Mỹ và bất cứ người dân ở đất nước nào nào cũng sẽ nhận ra một sự thật: vắc xin Covid-19 chính là thứ ngăn chặn thảm kịch đang diễn ra của Ấn Độ.

Bảo Trinh (Theo Forbes)