Lạng Sơn - mảnh đất biên cương của Tổ quốc - giờ đây không chỉ là điểm tựa lịch sử mà còn vươn mình thành biểu tượng di sản toàn cầu, khi chính thức gia nhập mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu UNESCO.
![]() |
Con đường mòn địa chất “Kỳ vĩ sống khủng long - Đỉnh Phja Pò" |
Lễ đón nhận danh hiệu sẽ được tổ chức trang trọng vào chiều 28/6/2025 tại TP. Lạng Sơn, với sự hiện diện của Tổng Giám đốc UNESCO và nhiều đại biểu quốc tế, khẳng định tầm vóc mới của vùng đất từng chỉ được biết đến với chợ Kỳ Lừa, Mẫu Đồng Đăng hay núi đá trùng điệp. Một dấu mốc lịch sử giữa lòng xứ Lạng Trong khuôn khổ chuyến thăm Việt Nam của Tổng Giám đốc UNESCO, sự kiện Lạng Sơn đón nhận danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu đã diễn ra trang trọng và đầy cảm xúc.
Đây là cột mốc lịch sử, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong quá trình hội nhập quốc tế của tỉnh Lạng Sơn – một địa phương miền núi còn nhiều khó khăn nhưng giàu tiềm năng và khát vọng vươn lên. Buổi lễ do UBND tỉnh Lạng Sơn phối hợp với Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam tổ chức. Không chỉ là một nghi lễ tôn vinh, đây còn là dịp để kết nối hợp tác quốc tế, quảng bá di sản văn hóa – địa chất độc đáo, đồng thời thu hút đầu tư phát triển du lịch bền vững cho vùng đất biên cương.
Từ lòng đất đến trái tim nhân loại, Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn trải rộng trên diện tích 4.842 km², chiếm hơn một nửa diện tích tỉnh và nơi sinh sống của gần 630.000 người. Nhưng điều khiến vùng đất này trở nên đặc biệt chính là lịch sử địa chất kéo dài suốt 500 triệu năm – một kho báu tự nhiên quý giá của nhân loại.
Tại đây, những vết tích của biển cổ, núi lửa, sông băng, cùng hệ thống hang động kỳ vĩ, hố sụt sâu hun hút như Thẩm Lũm, Ùng Roặc, Ngườm Moóc… không chỉ là tài nguyên khoa học, mà còn là thiên đường khám phá cho du khách mê mạo hiểm. Đặc biệt, khu Dự trữ thiên nhiên Hữu Liên với hệ sinh thái đa dạng đang trở thành điểm nhấn sinh thái hấp dẫn; hội tụ văn hóa, giao thoa bản sắc.
![]() |
Thung lũng thần tiên Đồng Lâm nhìn từ trên cao |
Công viên địa chất Lạng Sơn không chỉ là câu chuyện địa tầng, mà còn là không gian văn hóa sống động. Đây là nơi quy tụ hơn 30 dân tộc anh em cùng sinh sống, gìn giữ phong tục, tập quán đặc sắc. Trong đó, tín ngưỡng thờ Mẫu – Di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO công nhận và nghi lễ Then của người Tày, Nùng như mạch ngầm linh thiêng nuôi dưỡng đời sống tâm linh của cộng đồng.
Cũng chính tại đây, những làn điệu sli, lượn mượt mà, phiên chợ vùng cao rộn ràng sắc màu thổ cẩm, những lễ hội truyền thống gắn với thiên nhiên… đã biến Công viên địa chất thành một “bảo tàng sống” lưu giữ ký ức văn hóa ngàn đời.
![]() |
Nghệ nhân Nhân dân Mỗ Thị Kịt |
Từ di sản thành động lực phát triển Việc UNESCO chính thức công nhận danh hiệu vào tháng 4/2025 đưa Lạng Sơn trở thành Công viên địa chất toàn cầu thứ tư tại Việt Nam, sau Cao nguyên đá Đồng Văn, Non nước Cao Bằng và Đắk Nông. Đây không chỉ là niềm vinh dự mà còn là cơ hội lớn để tỉnh nhà khẳng định vị thế trong mạng lưới 229 công viên địa chất toàn cầu, trải dài trên 50 quốc gia.
Từ khi được công nhận, lượng khách đến Lạng Sơn tăng mạnh. Hệ thống 4 tuyến du lịch địa chất với 38 điểm tham quan được xây dựng công phu, mang các chủ đề hấp dẫn như “Thế giới Thượng ngàn”, “Miền Thiên giới”, “Cuộc sống dân dã” và “Đường đến Thuỷ cung”, giúp du khách tiếp cận vùng đất này không chỉ bằng mắt, mà bằng cả tâm hồn và tri thức.
![]() |
Hồ Lân Ty- viên ngọc xanh giữa rừng đá xứ Lạng |
Lễ hội giao lưu, hội tụ tầm nhìn quốc tế trong khuôn khổ lễ đón nhận, hàng loạt hoạt động đã diễn ra sôi nổi: Hội nghị Tiểu ban Công viên địa chất Việt Nam 2025, tọa đàm phát triển công viên địa chất, ký kết hợp tác quốc tế, tham quan khảo sát di sản, gặp gỡ cộng đồng địa phương. Đặc biệt, Tổng Giám đốc UNESCO đã có chuyến trải nghiệm tại Vườn Na Lũng Than – biểu tượng nông nghiệp đặc sắc của huyện Chi Lăng; thăm Trạm dừng nghỉ Hoa Hồi – sản phẩm du lịch đặc trưng của Lạng Sơn và Chùa Tam Thanh – một biểu tượng văn hóa tâm linh lâu đời. Những chuyến thăm này không chỉ là nghi thức ngoại giao mà là sự gắn kết bền chặt giữa UNESCO và cộng đồng sở tại, giữa quốc tế và địa phương. Hướng tới tương lai: Xây dựng thương hiệu di sản sống
![]() |
Con đường mòn địa chất “Hành trình đến với Trái tim Hồ Lân Ty" |
Thời gian tới, tỉnh Lạng Sơn xác định rõ chiến lược: Bảo tồn đi đôi với phát triển bền vững. Đó là xây dựng hệ thống hạ tầng đồng bộ, đào tạo nguồn nhân lực du lịch bản địa, chuyển đổi số trong quảng bá và quản lý di sản. Tỉnh cũng lên kế hoạch xây dựng thương hiệu “Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn – Dòng chảy sự sống nơi miền đất thiêng” và tour du lịch đặc biệt “Cuộc viễn du kỳ vĩ”, nhằm đưa sản phẩm du lịch di sản trở thành mũi nhọn kinh tế.
Từ câu chuyện Lạng Sơn, một bài học lớn được rút ra: Khi thiên nhiên và con người cùng hòa điệu, di sản không chỉ được giữ gìn mà còn trở thành động lực phát triển. Đó là phát triển dựa vào cội nguồn, hướng đến tương lai và gìn giữ những giá trị truyền thống trong dòng chảy đổi thay của thời đại.